Katalog

Walker Percyden 'Sinema Müdavimi1 Ruhun doktoru n GregoryVVOLFE ırmıncı yuzydın seçlun Amerıkalı romanuların dan bın olan Walker Percy'ye gore, Dunya de ncn gezcgende yaşayan mılyarlarca uzaylı, sızın benım gıbı gorunen, ko nus,an ve hareket eden yaratıklar var dır Bu uzayklar Dunya'ya u/ay gemı lcnylc gelmediler, oylc tuhaf, sıhırlı guçle rı falan da yok Percy bunun, uzaylıların yalnı/ca bı/ ınsanlardan ıbaret olmaların dan kaynaklandığına hukmcdcr "tnsan bıldığımız kadanyla kâınatın dort bır ya nındakı yegâne uzaylı yaratıktır " Percy şaka yapıyordu kuşkusuz ama uddıyetı elden bırakmadan tnsan haya tının en temel deneyımlennden bırının ozbılınçlılık, hcr nasılsa bu cvrcnlc bağ daşanıamanın vcrdığı o uygunsuzluk duy gusu olduğuna ınanıyordu Unlu bır de nemesınde, Percy "Trendekı Adam"dan, hıçlığın kıskacında, kâh canı sıkılan kâh kaygılanan, her gun banlıyodekı cvınden ışıne gıdıp gelen o tıpık çağdaş tnsandan soz edıyordu Yapıtlannda kullandığı bır dığer ımge, "Çarçamba oğleden sonra sa at dort" duygıısuna aıttı Bızı sık sık ele geçıren bır boşluk ve kaybolmuşluk Butun bunlar bırazcık, "varoluşçuluk" olarak bılınen modern felsefe okulunu çağrıştırabılır Aslında, Percy bu dus,unce tarzıyla bağdaştırılan duşunurlcrden bu yuk olçude etkılenmıijtı Antak o sadece s muaaı/iMi WAIKE8 PERO înema Y Çağdaşinsanın sıkıntısına bir tanı... 'Sinema Müdavimi' 1961 yıiında yayımlandığında, Camus'nün varoluşçuluğunu ABD'ye tanıtan roman, walker Percy de Cüney edebiyatının en özgün yeni seslerinden biri olarak selamlanmıştı. Can sıkıntısıyla ruhani bir kurtuluş arasında bocalayıp dururken hayatında eksik olan ne varsa sinema perdesinde arayan borsa simsarı Binx'in ironi açısından bir hayli zengin öyküsü sizin de ilginizi çekecek. Pelin Özer'in kitap üzerine düşünce balonları ile Cregory vvolf'ün VValker Percy üzerine yazısı da ilginizi kamçılayacak. SAYFA 16 O Pelin ÖZER Sinema Müdavimi Karanlıkta Okunmalı S anırım kus,ku duymaya hıç gerek yok Varsayımsal konulardan soz edcr gıbı gorunerek kendımı sağ lama alabılırım Yuz yuze konuş mak yerıne yazdığıma gore benı can ku lağıyla dınleyenler bıle çıkabılır Onları goımtm, onlar da bcnı gormcz, ama ol sun, bunun pek de onemı yok Sinema mudavımlerı hep karanlıkta buluşur Çelımsız davranışlar sergıledıklennden, yakınlarında hep bır koruma tedırgınlığı yaratırlar Otekılerden yayılan tedırgın lıkle aslında daha da çelımsızlcştıklerını anlayan pck azdır Boyle durumlarda bır sıncnıa mudavımını rahat ettırmek ıstı yorsanız, onunla yolculuğa çıkın ve ıçın den ne gelıyorsa onu yapmasına ızın vc rın anda kendını de korumuş olacağını ıçten ıçe bılır Ikı kahraman, kor noktadakı ya pıyı kurmak ıçın evlcnmış olmalı Korler balosuna damsız gırılmez dendığınde adam kadının neden so/ ettığım anlaya cak Şıfresı daha en bas,ta kurulmuş ılış kderle yaşam garantıye alınacak Bıı ka bullenışten oteye sıçrayacak kışı Sinema Müdavimi Hiçbiryerde Ikamet Eder Roman kahramanı olmuş sinema mu davımı, hıçbıryerın duşunce âlemı olduğunu duşunuyor Duşunen herkes orada buluşurdu o /aman, lyı bır şey Zaten sı nema mudavımlerı anlas,abıldıklerı surece kalabalıktan lahatsız olmaz Ama kı tapta sozu edılen duşunce âlemı başdon duren bır savaş çukuruna ben/ıyor o kahraman ıçın sanırım Ancak hastaların mutlu olabıleteğı, ancak acıda hazza erı lebıleceğı vb de bu yazar tarafından soy lendığıne gore (, ukurlar, tepede esen kurşunla, olenler, bedenı parçalananlar belkı bır bokboceğının gozbebcgıne yan sıyordur Yazar farkına varmamızdan hoşlanır mıydı bılınme/ ama kuşlardan bu kadar sık so/ etmesının nedenı de o bocek olıııalı Duşunce alemındekı sıne ma mudavımı o boteğın gozlcrını de bır hlm kaıcsı gıbı zıhnınde dondurur Sinema Mudavimleri Daimi Surgundur Gundelık hayatın olağan dılıne eklene meyen tuhaf soztuklerle konus,urlar Karşılarındakının onlan ne /aman dınle medığını gayet ıyı bılır, onları ıdarc et mek ıçın gelıştırdıklerı bandı hemen ko nuşturmaya başlarlar Ancak sustukların da ben7erlerıne ulaşıp, bırbırlerıyle ola bıldığınce fıresı/ anlaşacağını bılcn bu ınsanlar, susmanın metbuıı oldugu me kânlan bıraz da bu nedenle tercılı eder ler Ortak bır esrımeyle kendılerınden geçtıklen, kımsenın dınleyıp dınlcmcdı ğını anlamak zorunda kalmadıkları yer ler Öyle kı, oralarda yuksek sesle konu şanlar, beden seslerını denetleyemeyen ler hor gorulur Adı konmayan, cemaat sız bır tankat sanlo sinema salonu Ben de Sinema Mudavimlerinden Biriyim Kus,kuculuk sıkıntısını gıdcrmek ıçın tanımadığım, u/ak kıtada yaşayıp olmuş yazarın kıtabına dayanarak ona bır sıne ma mudavınıı olduğumu duyurabılırım Hem onunla bır dıyaloğa gırebılmc duşu bıle kıtabın bana yaşattığı "sinema ızle me ayrıcalıgV' duygusunu kars,ımdakıne üctme fırsatı verır îletıs.ım, yu/de yu/ anlaşılma olasılığı bulunduğunda çok onemlı bır ayrıcalıktır Yalnızlıktan kur tarır ınsanı Okurken de, ı/lerken de ka ranlıkta olduğuma gore, otekını goz gore goıe rahatsız ctme tehlıkesı so/ konusu olma/ Sinema mudavımleıı, doğalaıı ge reğı anlayışlıdır, daha doğrusu hep anla yısjı olmak gerektığı yonunde eğıtılmış lerdıı Sinema Müdavimi Yaşamda Akan Her çerçeveyi Izler Karanlık salonda olağan yaşamın onayladığı beya/ gergın be/ çerçevenın dışındakı çerçeveler de aynı tıtı/lıkle ız lenır Gışe memurunun ya^amına katıla mayan, butun fragmanları ozenle ızleme yen kış,ı gerçek bır sinema mudavımı sa yılamaz Kendı vıcdanı kovacaktır onu adsız cemıyetten hılm bıtıp de ışık yan dığında ba^layan gundelık hayat ış,ıkta yansıyanı yaşama akıtma becerısını cldc etmışler ıçın bır dui; kırıklığı olmaktan uzaktır doruntuler ya^amla çarpı^tırıldı ğında zaten gerçeklıkle kurmaca olanın ıyıcc çalkalanması sonucu yapıntı bır koı noktaya erışılmıştır Yoksa hıçbıryer kor nokta mı, çukur orası mi'J Sinema muda vımlerı kor nokta halkı mi') K İ T A P Sinema Müdavimlerinin Sanatçı Olduğu iddia Edilemez Sinema mudavımlerı aynı zamanda yu/de yu/ "Yahudı"dır ve Tanrı konu sunda kuşkıılan vardıı Hıçbır zaman ya lan soyleyemeyecek oyun oynayamaya cak olçude gelıs.memış. bır /ekâya sahıp tırler, bunu çekınmeden duyuracak olçu dc açık sozludurleı Bu konuda konuşur ken, nedense bunun u/erınde u/laşılma masını bıle olanaksı/laştıracak olçude kendılerınden emın bır eda takınırlar Sinema Müdavimi Körler Balosuna Damsız Girmez Hayatını hiçbiryerde yaşamaya yazgıh olanlar ıçın donup duran dunya neresı acaba* Hıçbıryer kor nokta olama/ Oy le ulsaydı aklı başında gorunmc olasdığı bulunan sozler soyletmezdı bıze Bu çağ da kuşkuculuk bıle bır /ekâ du/enba/lı ğına yenık duşebılır Bunca dıkkatle, bı lınçle nasıl hıçbıryerde kendıne yapı ku rar ınsaıi'' Benzerını bulup, ona her an duşmeden yuruyebılmesı ıçın gereklı ko ordınatları anımsatması gerekırsc Bu nu gorev gıbı algılarsa O zaman, aynı C U M H U R İ Y E T S AY I 8 13