Katalog

Karikatür Ödülü: MUHAMMET ŞENCÖZ lemeler çıkarmalar ve tek rar<,ızımlerle bıınu aijmaya (,alı^ıyorum Sonradan lenklendırcLğım karıkaturlerde renk, ba /en verılmek ıstenen mcsa|in etkısını a/altıp suse donuştıırebılıyor Boylesı renklı karıkaturlerı ıçıme sınmedığı, 07u yok et tığı ıçın kenaıa koyup, o ılk ve saf halıyle kullanıyomm Rengı gerektığınde kullanna a l( y ıy Yuı umeyı, kalabalıkJarda kaybolmayı seveıım \ Iaıeketlı oıtamlarda hareketsız, harcketın olmadığı ortamlaıda harekct ederını Bu bana ınsanlan, çevreyı ve nesneleıı ıvi ı/Iemcyı getırır Cıorunuşler de gıl, gorıınmeyenler, soylencnler dcgıl, soy lcnmcycnler ılgımı çekeı I lareketlılı^ın ıçıııde değıijen davranı^Iar atasındakı AN laı gıt gelleı, durmalaı, sessi/lıkleı karşıtlıklaı, /ıtlıklaı kaııkaturleıınıın ko nusu olıır tnsanların neıeye gıttıkleıı, ne reye vaınıak ıstedıklen en ,i7indan ba^ langitt.ı ılgımı <,Lkıne/ Çunkıı lııdefı gorrneden gıttıklerı \old.i heı tuılu ijaldabanlıklaıı, ı/mckrı kıııp dokmeleıı va pıp, o dogal duvgulaıını a^ıj*a ^ıkarırlar Bıı gorııntııleı ılgıleııdığım AN'laıdıı En kuçuk aynntıyı go7İemler, bııradan genele vaımaya ^alı^ırını Izledığım ınsan hetlefı gormeve ba^ladıgında benım de tutıımum değışır () doğallıgını \ıtııi(' uddılı:;mış hııslaıına hâkım olanıavıp tııtkusunun ba^ donduıuculugu\l(. >ol almaktadıı l.ıkıl.m maskeleıı ııulırnıeve ı,alışiı, ustlerınc bır çouık pıbı cıki|i ^ekı^tırır, tııııdık ataı, şaplaklaı ındırtne\e talışırım ^'eı \eı to kat atnıava kadaı gıder bıı dıırıım Aklın sınııLııını /oılamak, gır^ckten giRiınıı .ılan bıı kııım.ica ılc (,1/ınıkı \apınak, kııınıaıadan \ola ^ıkıp geıc,ege var nıak, bıınu en \.ılın anlatınılaıla (,1/mek ıs terım Değı^ık bakı^laı elde ctınek ıçın bcslcnmc kaynaklarım ^ııı ve oyku kıtap laıı, sınenıa ve tıvalrolar, sokaklaıdıı Ka rıkatuule i}iırsellıgı çok onuıısıvorum Boylete en k.ıba geiçegı bıle slogaiKilıga du^mcden deıınlıklı bır şckılde vcrıp, ı/le yıcıyı saısabılcLc^ıııiL ınanıvorıım Kalıcı İığa da bıı rınılaıia ııla^ılabılıı sanııım Hıçbır/aman bellı kalıplaula bıı çı/gım, du^uncem, dunyam okun ıstemedım De neme yanılnıalarla ^aşııınayı, ^ j ozıınıı vırırmeksı/ın sevdım hep Muhammet Şengöz 02 06 200 5 / lz»/ıt 'Mizahın izahı yoktur' Muhammet Şengöz karikatürümüzün yüz aklarından biri. Yunus Nadi Karikatür Ödülü'nü alınca arkadaşımız ve izmit muhabirimiz Ahmet Kurt'a birhaber uçurduk. Kurt'da sorularını şengöz'e ulaştırdı. Celen yanıt ise aşağıda. a Ahmet KURT nıı ızlcyıuyc yalın bır dılle ıletmektıı Ioplunıda ezı lcn, sıkı^tırılan ve ıviee ko ijeye kıstırılmıi} sokaktakı ınsan, ızleyebıldıgım kada rıyla, oğrenılmış (,aıes>ı/lık durumunu yaşamakt.ı Bıı ınsan, ya^ammdakı olum su/lukları degıştıuiK>e gu cunıın vctmedığının l.ııkı na vaıınca bır sııre sonra veıdığı mucatleleyı bırakıp kabııllennıeye ba^lıyoı Bıı da i(,e kapanı^ı getırıvoı (yaresı/lık kcndı kendını su(,Ianıaya, dcı\a vıkıntıva donıışııvoı l^te bıı nokt.ı da yaptıgım k.ırıkatıııleıle başlaıda kiüjkıısu/ ya^amı nı değı^tırmesıne gucunı yetmeyccektır acısına oı tak olmaya calı^ıvoııım bontasiııda <,aıcsı/ ıns.mı sarsmak sılkeleııiLk ııınııt larını yeşerlmek bıı ;,e\]t ıın lıer /aman daha ıyıv< ve gıı/ele dogtu degl^cbılctc ğını, değı^rııebıleLLgı lıkıı nı aşılamak bcnı mııtlıı edı voı Bu du>gınu \.ış ıdığı miz depıeııı tclak(.tınık hıssermı<; elkılenııııi; \e sıı reklı (j/moyt \(inelnııştını (loıduınkı ()lıınuııı tahanımııl n k n u d ı g ı tek şt v \ıı/um. kaı^ı yukııımcsıdıı Okudu^ıım bır kıl.ıpt.ın aklımda kalaıı so/knlı !nın laı vı. btn vılgınlıkl.ııın ^.lusi/lıkleıııı ya^andıgı bıt oıtanıda (,ı/gılı ıımk bıınu yapmı^tım kaııkattıuıi) gULunıın bıı kc / daha (aıkına vaıdıgmı AN dı Geçcn sure i(,ındc kalıcı olabılmek gıbı bıı tabavla AL kaııkatıır ııretıyor, sadece yarışmalaıa katılıyordıını Kaııkaluruıı depremdekı ı^levını somııt bıı şekıldı. va ^ayıiKa dı.vaınlı çı/menın sıkıntıLııınıı halıflettıgını, vavıınlaııan kaııkatııtk rı ı/ leyen ınsanlar taıalından da a>nı duvgu P ıotesyonel anlamda ılk karıkatu ııım 16Ağustos 1979'daGIRC7TR Dergısı'nde yayıınlandı ü r taokul sıralarında çi7meye başla dım Sessı/ ve sukın bıı çoeuktum Çızımle kcndımı dah.ı ıyı ırade edıyordum Oğıamcnlerınıın bcğenısı benı yıııek lendndı 1974 Kıbııs Baıış I laickâu'nda cvınıı ze gııen (.Minaydın (la/etesi'nde kaı^ıiaş tıgını kaııkaturlcrı ıınutamam ( i a / e t e o oıtamda \ııınııı ga/Uelumdı bı/ım alc\ hımı/c \.ıpıl.ın k.uıkalııılerı vavınlamı^, lx ıı dc o kııçııı ıık aklımla keııdım tıpkı vumH)tım NJSII mir1 Vıpıl.ın kaııkatııı leıı ickuı ÇI/ULIV b,ı\ ı.ıkLııın \ u k r ı n ı degı^tıımiNiını Ilk çı/dıgıııı kaııkatuılcı dı Oıt.ıokııl ıkıncı sınıtta televızyonda LVRLNDL İKİ KONU' adlı çocuk progr.ımına karikatür yolladı£ımda yayımlandıgındakı sevınumı ve okııldakı paykı^ımımı unutamam l/mll te dojjdum ve buyudum Cîırgır Deıgısi nc karıkatuıleı yulluyordum ()( v ıll7 ARAL (yiçegi Buınunda Kaııka IUILUIU Kojjesı'nde yaptıklarımı/ı eleştı ııyoı ve yayımladığı heı karikatür ıçın de tflıf h.ıkkı kaışılıgı paıa \olluyoidu Sonlalaıı pa/aıtcsı gıınlerı dergıye gıderek ()gıı/ Aıal dan clc^tuıkr alı\or, yeı ver U7iılııy(iı, yeı veı sevınıyordunı Basjlarda çok kı/sam da degVıının (aıkına bonrala n vaıdıgım ılk hocamdı Oğıi7 Aıal ls tanbul'a gıdıp gelmelcrde (,ızcr arkadaş larl.ı tanışınta avukat olma îsteğırıden vazgcçip gıı/el sanatlaıa ycneldım Mar ıııaıa L'uıveısıtcsı (îu/el Sanatlaı I akııl resı (ıialık Btıluııııı'nu ka/anınca karıka tur de bırlıkte yurıımeye ba^ladı Okula gııetken yapılan so/lıı gorıışmede yaptı ğım kaııkalurlerın yazısı/Iarını jurı cpey bcj^cnını^tı Ya/ılı kaııkaturden pek ho^lanmı>ordıım (!erek okuld.ı aldıgını gıa Iık egıtıınıyle, gerck Tıırhan Selcuk ıın ve Semılı B.ılcıoğlu nıın k.ıııkatıır albıımıı ılc okııl kııtııphanesıııdL kaı^ıla^ınaın, sa hailarda buldıığıım S İ'LINBERG kıtabı bana ba^ka dunyalann da var oldug'unıı gosterdı Bu dunyalara zatcn faıkında (ilmadan yakın duıuyoıdıını, daha da yakınla^rım I Icm (ıiıgıı a (,ı/ıyoı hem de açilaıı karikatür yarı^malarınj katılıyor dıını ()dıılleı pe^ı sıra gelınce yureklen dım Karıkatıırdc amacım, sahıcı olmak, go lunenı dej^ıl gorunmeyenın ardındakını yakalamakıır Bıınu yaparken de ezılenın, haklının yanında olmak, ama kabala^ıııadaıı en estetık ^ekılde sanatsal ıfade ılc çızgının ve duşunccnın keyfıne vanp, bu ların pavlaşıldıgını .ıkla \e zekava daya nan çızgının ınsanın ınsanlıgını koıııma sına katkı sağladıgını gordıım \'aşanı hi7İ.ı akıvoı, bıı akı^ı ıstcdıgı gıl)i vonlcn dıımeyc ^alı^an ıktıdaılaı kcndı kovalaıı nı doldurıııak i(,ın bır araya gelıp guçle nıv<ıı, şukctlc^ıyuılaı Bıı dengesı/lıklere tepkı vermek, yaşananlaıa nıudahale ctnıek gerektığını dıışıınııyorıım Bıı ne denle ya^adıgım kcnttc Ozgur Kocaelı (.a/etcsı nde g t / ü l M C İ T T r ba^lıgında gıınlıık kaııkaturleı ^ı/ıyorum Hızlı tepkı verdığımden cstctık vc bıçımsel kaygılaı ba/cn ıkıntı planda kalabılıyor Sergı ve albıım aşamalarında yaptıgım ek C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AY I 80 1 SAYFA 17