Katalog

O K U R L A R A Bursalı kitapseverler iki gün sonra baslayacak olan TÜYAP 1. Bursa Kitap Fuart'nı heyecanla bekliyorlardır sanırız. Bu ytlyüzün üzcrinde yayıncvi fuardaki yerini alacak. Etkinliklerde üç yüzün üzerinde yazar, sanatçı, düsünür ve siyasetçi katıldığı pancllerde kitapseverlerle bıduşacak. Kitap fuannın Bursalılar için iyi geçmesini diliyoruz. Yazarlartmız bu ara düşüncelerinden dolayı yogun bir elestiri yag'muru altındalar. Orhan Pamuk'la ilgili çok sey yazıldı çizildi. Bu eleştirilerden Nedim Gürsel de payını aldı. Gürsel'in yeni romanı "îzler ve Gölgeler" yayımlanmadan hemen önce baslayan eleştirilere Nedim Gürsel sanırız bir cevap verecektir. Biz onun romanıyla ilgılendik bu sayımızda. Yeni romanıyla ilgili olarak Nedim Gürsel'le bir söyleşi gerçeklestirdik. Selim îleri ise yeni romanlarımn yanı sıra eski romanlanyla da gündemi işgal etmeye devam ediyor. Yıllar önce yayımlanan "Saz, Caz, Düğün, Varyete" bugünlerde yeniden yayımlandı. Yayımlandığı dönemde üzerinde pek tartışdmayan romanı Selim îleri ile konuştuk. Önümüzdeki günlerde îleri'nin romanındaki tezler oldukça tartısılacaktır sanırız. Bol kitaplı günler... Hanif Kureishi'nin neden bu denli iyi bir yazar olduğunu tanımlamak zor. Tümceleri sıradan, anlatımı bazen derinlikten uzak fakat onu okurken artan bir coşku duymadan edemiyor insan. Bakış açısmdaki dürüstlük ve insan benliğine kaçamak yapmadan bakabilmesi kuşkusuz en etkileyici yanı yazar oiarak. Asuman KafaoğluBüke Yazın Sanatı Vücut tamamlaması gereken işlerden, sosyal görevlerden uzak kalıyor. Kureishi bu küçük eserinde insan doğası hakkuıda belki çok önemli bir gerçeği ortaya koyuyor. Bedeni genç ama ruhu yaşlı bir insanın yaşamdan aldığı tadar gençlikte alınanlarla aynı olainıyor. Adam, cinsel gereksinimlerini sık sık ve her önüne gelenle gidermesine ragmen, bir zaman sonra bundan bir heyecan duymadığı ortaya çıkiyor. Acıklı olan, gençlerin zevk alacakları şeyleri yapıyor ya da gençken zevk alcıığı ama doyamadı^ı şeyleri yeniden yaşamak istiyor; fakat okıırla birlikte farkina vardıgı şey, gençliktcki heyecanın bilnıemekten kaynaklanması. Çok sayıda insan tanımış, farklı ortamlarda bulunmuş ve çeşitli hayat deneyimleri olan biri aynı heyecanı duyamıyor hayata karşı. Yazar akıllıca roman kahramanından önce okurun bunu hissetmesini sağlıyor. Adam yeni tanıştığı insanların isimlerini bile öğrenmiyor, onlara fazla ilgi duymııyor. Yeni edindiği genç dostları arasında kendisine daha önce tatmadığı duygular yaşatacak birinin çıkma ihtimali çok az; bu öykünün can alıcı merkezini oluşturuyor. "Vücut" bilimsel konuları anlatmakta yetersiz olmasına rağmen, çok ilginç bir konu üzerine yazılmış. Kötü bilim ama iyi kurgu demek en doğrusu. Descartes'in ruh ve beden diializmi yeni bir bakış ka/anıyor; Kureishi'nin anlattıgı beden ruhtan bagımsız olarak kendi belleğinı yaşıyor. Bedenin geçnıiş cinsel tercihi, içine yeni bir ruh "taşındığında" kararsız davranıyor. Bu durıımda insanın kışilığinın sürekliliğı rıı hıında yani bilincinde yatmıyor sadece, Freud uıı "bedensel ego" adını verdiğı bedenin varlığı da kişiliğin oluşumıında rol oynuyor. Cıüzelliğin içine erdem koyarak kusursuz bir insan yaratma peşinde değil "Vücut". Burada anlatılan arzu duyulan bir be den olmuyor, aksine bir hilkat garibesi gibi algılanıyor; çünkü kendi ortamından koparılmış bir insan, başka bir bedene hapsedilmiş bir insan, doğal olarak ilk önce çevresine sonra da kendisine yabancılaşıyor. Hanif Kureishi'nin neden bu denli iyi bir yazar olduğunu tanımlamak zor. 1 iimcelcri sıradan, anlatımı bazen derinlikten uzak fakat onu okurken artan bir coşku duymadan edemiyor insan. Bakış açısındaki dürüst lük ve insan benliğine kaçamak yapmadan bakabilmesi kuşkusuz en etkileyici yanı yazar olarak. Bazen seçtiği sözcükler soğuk ve acımasız geliyor ama bunu yaparak insanın sokakta kalmış, üşüyen halini dile getiriyor. "Vücut"ta yer alan diğer öyküler de "Vücut" kadar güzel. lçlerınde benim en beğendiğiın "Gerçek Baba" adlı öykü oldu. Hep çevirilerden şikâyet ediyo rum, bu sefer etmemeye karar vcrdim! • [email protected] Vücut / / lanı/Kurcnhi / Çev.. Sınan Köieoğlu / Evcrcsl Yayınlart / 2005/ İ16s. ünümüzde en hızlı gclışen sektörlerin başında kuşkusuz insaııların daha genç ve daha güzel görünme hırslarını kullananJar yer alıyordur. Kırışıklıkları azaltan kremler, diyetler, estctik ameliyatlar artık sa dece film yıldızlannın ulaştıklan lüks saytlmıyor; sıradan insanlar bu değerlere özcndiriliyor. Bir bakıma çağımızda etik değcrlcr yerlerini estetik değeılere bırakıyorlar. Cıençlik ve güzelliğin yüceltilmesi son yıllarda birçok romanın konıısu oldtı. Hanif Kureislıi de geçenlerde yayımlanan öykü derlemesinde bu konuyu işlemiş. Kureishi'nin sade, temiz ve kararlı anlatımı hep çok hoşuma gitmiştir, asıl ününü senaryo ve tiyatro eserleri ile yapan bir yazar olmasına rağmen edebiyat çevrelerinin hep dikkatini çekmiştir. "Vücut" aynı zamanda kitapta yer alan novellanın da adı. Yüz altmış sayfalık novella bir roınan olarak basılabilirdı ama özgün baskısında da yedi öykü ile birlikte yayıınlanmış. Bu, iyi de olmuş çünkü diğer öykülerde konııya çeşitlemeler yapına fırsatı vermiş yazara. "Vıınıt" ilk satırlarından okıırıı yakalayan bir novella. AJtmışiarında bir yazar bir dostuııun cvinde verilen davette yirnıili yaşlannda bir gençle tanışır, bir siiıe solıbct ettikten sonra konu çok ilginç bir noktaTURHAN GÜNAY \:\ takılır. Cıenç, aslında görün emuil: [email protected] düğu kadar "genç" olmadığını itiraf eder, dünyada hâlâ bir sır olarak saklanan bir aıneliyat ^eçirmiş ve deneyimli beyni bir bedene nakledilmiştiı. Kureishi neyse ki bizi bilim Imtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vaksel deraylarla hiç sıkmadan fı adına llhan selçuk Cenel Adam'ın (başkahramanımızın Yayın Yönetmenl. Ibrahim Yıldız Yayın Yönetmenl: Turhan adı, belki ilk yaratılan insan Günay o Sorumlu Müdür MehAdem'e fîöndcrme yapıyor yamet Sucu o Cörsel Yönetmen: zar) bıoıızla^uıı^ genç bir beden Dilek Akıskalı o yayımlayan: Yeni cün Haber AJansı Basın ve Yaseçmesiııi ve aıneliyat olmasını yıncılık A.ş.: Baski: Ihlas Gazetecilik A.Ş. 29 Ekim Cad. No: 23 hızlı geçer. "Soııunda bir İtalyan fııtbol oyuncusunun bedeYenibosna Istanbul Idare Merkezl: Türkocağı Cad. No: 39ninc sahip olacaktım: Sözgelimi, 41 cağaloğlu, 34334 istanbul, saldırgan ve atik bir ortaoyun Tel: 0 (212) 512 05 05 0 Cumhuiiyet Reklam: cenel Mudur: özcusunun bedcnine." Yeni bedelem Ayden / Müsteri Temsılclsl: ninde uyandığında ilk hissettiği EylemCevlkO Yerel süreliyayın 0 Tel: 0 212 S12 47 78 512 48 50 şey ağrılarından kurtulmuş olFax: 0 212 513 84 63 masıdır; hiç zorlanmadan ruhu G yeni bedenine uyum sağlar. ()ykünün bu noktasında Descartes'in ruh ve beden duaütesini diişünmeden edemiyor okur. Beden ile ruh kişiliğin oluşunıunda aynı derecede etken tni dirr1 Bir zihni (ya da beyni) başka bir bedene taktığınızda farklı davranma olasılı^ı nedir? Bedenin de belleği var mıdır? Bence (izellikle bu son soru yazarın da kahraman aracılığıyla çözmek istedigi bir soru. YAZAR VE KAHRAMAN Hanif Kureishi, bedensel hazları, çok sık konu etmiştir. 1954 doğumlu yazar, Pakistanlı babası ve lngiliz annesiyle, "Vücut"ta anlattığı Adarn gibi, belki de göründiiğü kişi ile iç benligini ayırmayı öğrenmişti. Ayrıca Kureishi edebi eserlerden para kazanamadıgı gençlik yıllarında pornografi yazaıak geçimini sağlamıştı. ()nun eserlerinde bedensel işlevlere dışardan ba kılmadıgını, bedenin bir bakıma içsdleîjtirildigıni görurüz. Tensel zevkleı, zevklerin ta kendisidir. Adam için de duruııı böyledir: "Ameliyattan sonra kendime geldıgımde, aylardır akJıını kurcalayan bu yorııcu düşünceler silinıp girmişti. Amııda kalk mak gibi, vapacak daha önemlı i^lerim vardı!" Adam'ın öyküsü telsefi sorular sorarak başlıyor takat garip bir şekilde gençliğin hevebine kapılıp telsefeden tatile çıkiyor. \ fep gençlığin ve enerjının yü eelrildiği dünyada aslında bir ara Adam "(p)restij güzellikten daha önemliydi" diyor. Yeni bedeni yüzünden alıjjik olduğu saygınlığı görmüyor. Sözleıini cıddiye almadan dinliyor insan Iar, aşırı yakışıklı yirmi yaşların da bir erkeğin opera aryalarını ıslıkla çalması, edebiyat tarihini yakından bilmesi dikkat çekeceğiııdeıı, kısa zamanda bilgi ve deneyimlerini saklamayı tcrcih ediyor. Sonuçta karısına söylediği yalan gerçeğe dönüşüyor, Adam tam anlamıyla tatile çıluyor. Baba olarak sorumlukıklarından, KITA Pn Kureishi kitabında, bedeni genç ama ruhu ya$lı bir İnsanın yaşamdan aldığı tatiarla gençlikte aiınan tatların aynı olamadıgı gerçeglnl ortaya koyuyor. SAYFA 3 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 785