Katalog

SİHİRLİ DEGNEK Ç o c u k 1 a r î ç i n dıl oyunları çocukların dıl gelışımınc ve sosval gelışımınc katkıda bulunan yazın tuıleııdıt O/ellıkle okuloncesı donemde evde, okulda vc okul dışında çocukların bııbıı lenvle eğlencelı vakıt geçırmelerıne var dımcı olan tekerlemeler, saymacalar ^oaı ğıın /ıhın vc duygusal gelışımınc de katkı da bulunuılar Uyaklı yınelemeler, ses oyunları çağnşım lar ya da bırbııını takıp etmeycn hayalle rın ardı ardına sıralanması çocukları eğ lencelı ve ^a^ırtıcı duvgularfa sarmalar Çıtlembık Yayınevı "Okullu Olduk" dı?ı sını hcm okul oncesı donemı hem de ıl koğretım bıııncı kademeyı duşuncrck lıa /ırlamış MLB'ın yenı mıılredat programına uygun "bıtışık el ya/ısf ıle yazılan tekerlemeler yenı sisteme ve yazıya alışmaya çalışan mı nık sıhırlı değneklerı gulumsetecek Betul Akzambaklar'ın rcngarcnk çı/ımlcıı ıle daha da eğlencelı halc gclen Iekci Te ker Tekerlemeler 'ı hem sert kapak baskısı hem de normal fontlarla yazılmış biçımıyle edınmek mumkun K it a p l a r Hazırlayan: Nllay Yılmaz BÜYÜKLERE ÛDEV Teker Teker Tekerleme Guldehan Neng, ÇıtlembıkYayınları,2005, 32 say ta Resımleyen Betul Akzambaklar (6+) ' 1 lu komşu1 / Oğlııtı geldı mi'1 / Geldı / Ne getırdi'' / tneık boncuk / Kıme lumc' / Sana bana / Daha kıme'' / Kara kedıye / Kcdı nerde ? Kara kedmın ncredc olduğunu bırçoğu mu/ lıatulayacaktır "ju tekcrlemeyı de 'Denızdc dalga / Hoş gcldın abla / Etcğını topla / Uç kere dua" Elbette "Do, bır dondurma / Re, masmavı bır dcrc / Mı, denı/de bır gemı / Ea, gemıdc bır tayia"yı da lıatıılayanlar olacaktır Ya da ' Kutıı kıı tıı pense / Elmanıı yersc" tckerlemesını de Tekerlemeler, saymacalar, bılmeceler ve Kendi Başına Duşunen Çocuklar Yetiştirmek Llısa Medhus, Optımıst Yayınları, 2005, 260 s Turkçeleştıren Ozlem Tuzel Akal Gunumıı/ çocııklarının yetıştırılme bıçı mınclc yapılan yanlışlar neler1 Acaba kendı kendını yonlcndıren çocuk" yetış tumck mumkun nıu*' "Kendı Başına Du şuntn (, ocuklar Yctıştırmek" adlı kıtap KONUK SİHİRLİ DEĞNEK Mavisel Yener (Yazar) "Cingoz Balık", Huseyın Yurttaş, Imbat Yayınevı, 48 s, 2005 Resımleyen Alı Cavıt Yaren (6+) Nasıl kı usta mımarlar caddelerc, sokak lara çızgılerını bırakırsa Huseyın Yurttaş da usta kalemıyle çocuk ya/ınına ızını bı rakan bır yazaı Cıngo/ Balık'ta kıtaba adını veren oykuden başka beş oyku da ha ycı alıyor Kostebek ve Kanncalar, Adabeyı, Yerlı ıle Goçmen, Uğur Boceğı ıle Kelebek, Kuş ( ennetı'nın Kurtuluşu adlı oykulerın ortak paydası fabl turunde yazılmış olması ve hepsının de doğanın sıcaklığını duyumsatması Prof Dr Sedat Scver, Çocuk ve Edebıyat adlı eserınde der kı, "Hayvanların ve nesnelerın ınsana ozgu davıanışlarda bulunması, duşle gerçeğı iç, ıçe yaşayan çocuklar ıçın tanıdık bıı dunyanın kapılaunı aıalar Duşlcrın onemsenmesı, duşlerını gerçekleştır mesi, onları anlatının ıletılerıyle baş başa bırakır (s,66) " Cingoz Balık'takı oykuler de ışte boyle ' tanıdık bır dunya"dan seslenıyor okuruna Kımı oykude doğaya zarar verenler açık bır dılle eleştı rılmış, ıletı açıkça verılmış Kımı zaman bır pelıkanın kımı zaman bır balıkçılın çığlıklarını duyuyoruz "Suyun ıçındekı ycmlcr oluyor Ayrıca, suyun dıbı pıslık dolu Sankı/ehır yıyoruz Gun geçmıyor kı, hastalanmayaiım (s 36) " Kırlangıçların gozunden bakarken doğadakı canlılarla empatı yapabıltnenın ne demek olduğıınu anlıyoru/ Oyku kahramanlarıyla bırlıkte, kımı sayfada umutsuz bır balıkçıl kımı /aman meraklı bır martı, kımı zaman da denı?lerı aşıp gelmış şaşkın bır goçmen kuş oluyoruz Hayvanların ılgınç yaşamlarının tanığı oluıken onların şarkıları çınlıvor kulaklarımı/da Bu şarkılar okuru şurın "ses"ıne yaklaş1 tırmak açısından da onemlı Çocukların uyaklı, ezgısı olan soz cuklerı ardı ardına soylemekten hoşlandığını bılen deneyımlı ya /ar, oykulere kattığı bu tur "tat"larla onları şurc de davet edıyor "Kos kos kostebek/ kendıne guvenır pek/ sankı toprağın altı onun/ yuvamızı bozacak/ tunelını kazacak/ dur derız durmaz/ Kulağı var gozu yok/ ıstedığını duyar/ıstemedığını duymaz/ gıdı gıdı yaramaz/ gıdı gıdı yaramaz/ gıdı gıdı gıdıkla/ dıdık dıdık dı dıkle/ ısır ısır kaçır onıı/ gıtsın başka yere/ orda açsın/tunelını yolunu (s,18)" Sevgılı (,ocuklar kutuphanelerınde bıra/ daha ycr açsınlar Huse yın Yurttaş'ın "Hayvanlaı Dunyasından Oykuler" adını verdığı çoLuk kıtapları dı/ısınden ı,ıkan dığer kitaplan, Meraklı May mun \ Iınzır Kelebek, Nı\et 'Iavşanı,Kahraman Kazlar, Yaralı Fok, Hayvanlar Şenh^ı, Hasan Dede'nın Hayvanları El ızınız geçerse sayfalara, onlar da sı/ın yure£ınızde ız bırakıyorlar lyı okumalar + gunumuz çocuklarının çevrenın beklentı lerınc gore yetıştırıldıklerını yanı başkalaıı nın onay ve kabulunu kazanmak uzcre ter cıh yapmaları gerektığının onlara oğretıldı 2ını anlatıyor "Anne vc babalar, çeşmeyı kendılerı berbat ctmış oldtıkları halde (,eş menın saldığı suyun nıye bulanık ve kırlı aktığını duşunur dururlar" dıyen |ohn Locke'un hkrınden yola <,ıkan yazar, ço cuklaıın muhakeme guçlcrını gelıştırmele rıne ve kullannıalarına aslında annc baba ların ızın vermcdıklcrını sovluyor Kıtabın gııış bolumunde Kendıne guven / Lhıl ol ma / Bağımsızlık / Ahlakı Dcğcılerı Sağlam Karakter ve Bır Grup l^ıntle Değerlı Ol mak" gıbı ozcllıkler tanımlanıyor Yedı bo lumden oluşan kıtabın heı bolumunde bu ozellıklerın c.ocuklara ka/andıı ılmasında ı/lenmesı geıeken yaklaşımlar vc sttatejiler açıkJanıyor "Uygun AıleOrtamı", 'Ço cukların Sağlıklı Iç Dıyaloglar Gclıştırmesı ne Yardım Etmek", "Çocukların Doğal Bır Sezgı Gelıştırmesıne Yardımcı ()lmak", "Çocuklara Empatıyı Oğretmek" 'Çocuk ların Kendı Kendılennı Yonlcndırmelerını Teşvık Etmek Içın Dısıplın Kurmak" "Ço cuklarınızın Başarısı/lığın Ardından Topar lanmasına Yardım Ltmck' ve Çocuklaıın Gerçek Dunvanın Etkılerıyle Başa Çıkma sına Yardım Etmek" adlı bolumlcrı "Ço cuk Yetıştırmede Karşılaşılan ()/gul Zor luklar" adlı bır ck i/lıyor 1 ler bolunı By ron, Locke ve Gandhı gıbı cluşunurlerın sozlcrıyle başlıyor Kıtapta annc babala ra karşılaşabılecekJerı 100 problemın (dağı nıklık, can sıkıntısı, çocuk çeteleruıe bulaş mak, yaptıklannın soıumluluğunu ustlen memek gıbı) altematıf ço/umlerı dc oncrı lıyor Sadece çoculdaı değıl yetişkınler de çocuklarıyla bıılıkte buyuyor "BAZ1KÎ1APLAR TADILMAK, BAZIKİ1APLAR \UWLMAK, ÇOK AZI DA HAZMLDlLMEK IÇlNDlR"/ BACON Sihirii Değnek'ten bir açıklama: "Konıık Sıhırlı Değnek' ve "Serbest Kıırsu" koşelerınc gelen yazüar, dılındc, anlatımında ve uslubunda hıçbır değışıklık yapılmadan yayımlanmaktadır Bu nedenle, soz konusu yazılarla ya da ıtadc edılen duşuncdcılc ılgılı yorunı ve clc"}tırılerıni7i Sıhırlı Dcğnek ık paylaşınak yerıne sayfanın konıık bolunı lcrıne gondcrmcnı? duşuncclcrını/ın va?ıvı yazan kışıve ulaşnıasi açisından daha anlamlı olabılıı dosterdığmız ılgı ve anlayıij ıçın tc şekkurler + Nilay Yılmaz Kurtulu; Dcresi Cad. No: 47 Bilgi Universitesi, Dolapdere/tstanbul [email protected] Tel: 0212236 78 42 SİHİRLİ DEĞNEK 100 TEMEL ESER'E DOKUNUYOR. MEB, ilkoğretim öğrencileri için hazırlanan 100 Temel Eser'i açıkladı... Tam liste ve Hüseyin Çclik'in basın açıklaması için bakınız: http://www.meb.gov.tr/indexl024.htm Erhan Tığlı (I gttımct, yazar) Lıselerde ve ılkoğretımde okunması gereken eser sayısının yuzde kalması benı duşunduruyor Nıçın yuz de yuz bır, yu/ ıkı ya da daha tazla değıl < Ytı/ tanesı okununta ış bıtı * yor mu, gerısı gcreksız mi'' Yazar adlarının yanında bır eser adı verılmış, bu eser neye gore seçılmış, yazarın dığer eserlerı onemsı/ gereksız mı? Dostoyevskı'nın Suç ve Ceza'sını okumak yeteı mı, ya unlu Karama/o( Kardeşler Budala, Kumarba/ gıbı eserlerı ne olacak'' Tolstoy'un Savaş ve Barış romanı alınmış Çok uzun, bu romanı okuyacak sabrı gosterecek pek az oğrcncı vardır Yazann Anna Karenına, Dırüış, Hacı Murat romanları se çılseydı daha ıyı olurdu Vıktor Hugo'dan Schller var Notre Dame'ın Kamburu nerde' Balzac'dan Vadıdckı Zambakı seçılmış Bu roman o kadar romantık betımlemelerle doludur kı, sıkılmadan okuyacak genç az bulunur Cıoııot Baba, Eugıne Grandet gıbı daha gerçekçı romanları seçılebılırdı Turk yazarları arasında yeı alan Nıhat Samı Banarlı, Samı ha Ayverdı, Bahaeddın Ozkışı, Alı Euat Başgıl gıbı kışılerm bellı bır kesımın tutııcu duşuncelerını savunmaktan başka ne ozellıklerı var vc de edebıyat tarıhınde ycrlerı nedır^ Bu SERBEST KÜRSÜ "100 Temel Eser" Hangi temel? Hangi eser? Hangi eser hangi temele deger? MLB, ilkoğretim oğrencılerı ıçın hazırlanan 100 Temel Eser'i açıkladı Bu eserlerı seçerkcn "temel" kavramı ıçın hangi "olçut lcr" dıkkate alınmıştıı > Hangi yazın turlerı bu seçkıyc gırmış ya dd gırememıştır 3 Zaman ıçınde değışen eğı tım oğıetım yontemlerı, mutredat programları, gelışım psıkolojısı yaklaşımları ve 'çocuğa gore'lık (yaş donemı ne uygun algı ve kavram bılgısı, dıl bılgısı, psıkolo)isı, 1 yaşam bıçımı, beklentılerı vs ) dıkkate alınmış mıdırr "OKUMA PROGRAMJ" olmadan yapılan, dağıtılan lısteleı bır ışe yaı ayacak mıdıı J 100 Temel Eser uygula masının tcmellcıı ne kadar sağlamdif' Serbest Kursu, 7 d e n 70'e herkesın duşlerını ve duşuncelerını beklı yor dızıdekı kımı yazarlann dıllerı oyle eskı ve anlaşılmazdır kı, oğrenci bunları okuyayım derken okumaktan nefret edebılır Dığer yazarlar tek eserlerıyle temsıl edılırlerken Cen gız Aytmatof tan nıçın ıkı escre yer verılmış? Susuz Yaz'ı ıle unlu Necatı Cumalı'nın "Tutun Zamanı", Yılanların Ocu ıle unlu Fakır Baykurt'un "Kaplumbağalar", Keşanlı Alı Destanı Je unlu Haldun Taner'ın "Şışhaneye Yağmur Yağıyordu", Hababam Sınıfı ıle unlu Rıfat Ilgaz'ın "Karartma Gecelen" nıçın alınmış bır bılen var mir1 llkoğretımdekılere Kemalettın Tuğcu'nun ıkı eserı, Arıf Nıhat Asya'nın şıırlerı, Mıthat Enç, Yılmaz Boyunağa, I lalıl Karagoz gıbı edebı değerlen kuşkulu, adları tanınmayan yazarlar nıye alınmış'' Unlu yazarlardan bırer eser alınırkciı Cahıt Zanfoğlu, Kemalettın Tuğcu gıbı yazarlardan nıçın ıkı eser alınmıştır? Çocuk şıırlerının karşısına Ibrahım Alaaddın Govsa yazılmış Başka yazarlann ya7dığı ya da derledığı çocuk şıırlerı okunmayacak mU Cumhurıyet oncesı yazarlardan çocuklara hıkâyeler alınmış, ya Cumhurıyet yazarlarının çocuk oykuleri'1 Peyamı Safa'nın "Havaya Uçan At"ını daha once hıç duydunuz m u ' Gorulduğu gıbı yuz temel eser seçılırken gereken ozen gosterılmemış, bır bızden bır sızden ya da nc şış yansın ne kebap anlayışı gudulmuş, eser sayısı yuze tamamlanmak ıstenmış, şışırmelcr yapılmış, adları, eserlerı yankı uyandıı mayan kımı yazarlara paye bıçılmıştır + CUMHURIYET KİTAP SAYI 8 2 3