Katalog

Acılar Dağı Acıyı, seviyi ve sevgiyi anlatma, öncelikle onlara özgü bir dil, bir söylem yaratmayı gerektirir. ister yaşanmış olsun, ister tasarlanmış ve düşlenmiş; olayların, olguların, durumların yazınsallık kazanması gelir dile dayanır öncelikle. Türü ne olursa olsun her yazınsal yaratının özdeği dildir çünkü. • EmlnOZDEMlR Emln özdemlr, Adnan özyaicıner ve Semlh BalcnOlu. O kuma edımı uzennde çalışan lar derler kı metınlerın oku nuşunda ızlenecek yontemı behrleyen tcmel etken, oku nacak metnın doğası, dokusu, kurgusu ve yapısıdır Doğrudur Her roman aynı bıçımde okunmaz Romanlar vardır, daha ılk sayfasında olay orgusunun çe kım alanı ıçıne alır okurunu, soruların soluk kesıcı burgacına sokarak dolantı dan dolantıya surııkler Kan basıncını yukselten edımsel heyecanlar yaratır onda Kımı romanlar da vardır, okurda tensel ve edımsel heyecanlar yaratma ye rıne dılsel ve soylemsel oruntusuyle onun aklına, akhna olduğu kadar yure ğıne de seslenme yolunu seçer Duygu lanımsal bir etkılenmeye uğratarak bu yuler, sayfalarına bağlar onu Daha doğ rusu okurun okuma edımıne tum be dcnıyle katılımını sağlar Ulaşabıleceğı en yuksek coşkulara guzelduyusal tut kulaı a kavııştııı uı Adnan Bmyazar'ın Can Yayınlan arasında çıkan yenı roma nı Olumun Golgesı Yok, bu ıkıncı tur romanlardan Okurun duygu dunyasını satıp s ıtm ıl ıvan vuıcgınde tıtreşımler vaıatan bu roman Buncayıldır "okuma edımı", "okur luk donanımı' uzennde durup duşunu yorum Kıtaplar da yazdım bu alanda Bıı romanı okurkcn okurun "ıletışım konumu"na yonehk kuralların neler ol duğunu az çok bıhrım de Hemen soyle yeyım kı Olumun Golgesı Yok'u okur ken kımı bolumlerde bu kuralların yonlendırıulığınden tumuyle koptuğu mu gordum Bir bolumden otekıne ge çerken metınle arama koyduğum mesa fe kapandı kendılığınden Dıştan oku manın yerını ıçten okuma aldı Sankı ro manın oğelerınden bırıne donuşmuş gı bıydım Soztuklerden bir şeyler ağıyor du ıçıme Sarsılmış allak bullak olmuş tum Sonunda tutamadım gozyaşlanmı Neydı benı sarsan, allak bullak eden, ağlatan etken(ler)'' Romanın hangı yo nunden, hangı ozellıklerınden gehyordu bu? Hemen soylemelıyım Ben Olumun Golgesı Yok un herhangı bir okuru değılım Yazıhş yaratılış aşamalarının ya kın tanığıyım çıınku Romanın temel kı şılerı Adnan la HI17 aılemızın bir parça sı gıbıydılcr Iılı/'ı yıtırışındcn sonra Adnan'ın o vab ınu ulkc.de ııtler çektı ğını bıhrım Bana yazdığı mektuplarda eş olııınunun nc dumk oldıığunu anla tıyoı onu nasıl bir yıkkınlığa yalnızhğa surukkdığını soyluyordu acılı bir dılle Şoyle dıyordu bir mektubunda " Olumun sesını yalnızca eş olumu ya şayanlar duyuyor Bu sesın romanını yazmak ıstıyorum, ama bılmem ustesınden gelebılır mıyım^ Bir de kendı acımı açımlamaktan, daha doğrusu onu somurmekten korkuyorum " Sonra, kendı yaşamoykusune dayalı, o sarsıcı, anısal romanı, Masalını Yıtı ren Dev'ı yazdı Ardından Olumun Golgesı Yok'a başladı Yazıyor, değıştı nyor, yenıden kurgulamalara başvuru yordu Sozcuklerle boğuşuyordu Gece sını gunduzunu bırbınne katmıştı Tam bir yazma savaşımının ıçındeydı Kımı gunler, yazdıklarından bolumler oku yordu bana Okurken bırden sesının ça tallaşıp çapaklaştığını goruyordum Sık sık ağladığı da oluyordu Bellı kı yaşa dıklannı anlatmakla kalmıyor, yazdığını yaşıyordu da SORULARIN YANITI Doğrusu, merak cdıyordum, harcına ayrılığın acının, huznun, gozyaşının karıştığı boyle bir yazma edımınden nasıl bir roman çıkacakti ortaya^ Çok kışının başina gelen ya da gelebılecek bir olavdı eş olumu Şu koca yeryuzunde bir Ad nan mıydı eşını yıtıren' Yaşadığı so mut gerçeklerı, roman gerçeklığıne na sıl donuşturecekti'* Kendı çekısını, ken dı yureğının sesını başkalarınınkılerle buluşturabılecek mıydP Sonılarımın yanıtını romanın 7 bolu munun başına konan bir alıntıda, Anna Ahmatova'nın şu dızelerınde buldum Tıpkı <:enın gıbı ben de katlanıyorum Karanltğt bıtmeyen ayrılığa Nedtn ağltyorsun^ Ağlayacağına Elınt uzat bana Soz ver yenıden geleceg'ıne bir duşte Sen ve ben bir aalar dağıyız Sen ve ben bir daha bulujamayacağız Bu yeryuzunde Ah yıldızlarla gece yarısı Bana bir selam gonderebılsen On bir ana bolumden oluşan Olumun Golgesı Yok, sozcuğun gerçek anlamıyla bir 'acılar dağı'1 Roman boyunca Adnan Bınyazar da bu dızlerde konuşan ^ıırsel ben gıbı hem anlatıcı hem de roman kı şısı olarak çıkıyor karşımıza Benoykusel ağırhkh bir anlatımla ıcılar dağının do ruğuna tırmandırmava çalışıvoı okurla ıını Bıınıı yaparkcn hıç dc kcndını gız lemc geıcksınmesını duymuyoı Kestır meden soyleyeyım Ozyaşamoykusellı ğın toprağında kurup gelıştınyor roma nını Öyle kı romanın kurgusu ve dokusunda onemlı bir yer tutan duşlemsel oğeler bıle yaşamoykusellığın ozsuyuyla beslenıyor, onunla kurgulanıyor YASAMDAN KESİTLER... Neler var romanda? Oyle çarpıcı şey ler yok Torelenn baskısı altında, yok luklar, yoksunluklar ıçınde geçen ezık bir çocukluk, oğretmen oluş, bir bozkır kentıne (Çorum'a) atanış, daha ılk go ruşunde kız oğrencılerınden bırıne (Fı lız'e) gonlunu kaptırış, daha doğrusu bir tur karasevdaya tutuluş, turlu engelle melere karşın mutlu bir evlılığın ger çekleşmesı, "mutluluğun gokte bahar uçurtması gıbı suzulduğu" gunler ve yıl lar, bu mutlu aydınlık gunlerın yılların çok uzun surmeyışı ve uzerıne karanlı ğın çokuşu, Fdız'de bir sayrılığın ılk belırtısı, soluğu yaban ellerınde (Alman ya'da) alış, Fdız'ın olumcul sayrılığına tanı konuş acılı, tedırgın gunlerı soluyuşlar, savruluşlar değışmez sonla, olumun soğuk urkutucu yuzuyle karşı karşıya gelış Adnan Bınyazar bunları mı anlatıyor Olumun Golgesı Yok ta ? Boyle dumduz bır çızgı mı ızhyor roman? Değıl elbette Bunlar, yaşamından yaratısma yansıyan kımı kesıtler Yaşanmış da olsa bır ım bıkten geçmlmış kıırmacanın tezgâhın da yenıden dokunarak romana ağdırıl mış yansılar Yaşantının yazınsal metne donuşmuş bıçımı Çok soylenmış, bılı nen bır şeydır ya, bır de ben soyleye yım Yaratıcısını ıçınde taşımayan, ba nndırmayan hıçbır yazınsal yaratı yok tur Sozcuklerın seçımınden soylemıne, ıçerığınden kurgulanış duzenıne değın yazınsal yaratıyı kuran, oluşturan her oğede yaratıcısından ızler vardır mutlaka Olumun Golgesı Yok ıçın de boyle dır bu Başka adlara sığınmadan roma nının odağına kendını yerleştınyor Ad nan Bınyazar Bır roman kışısı olarak bakıyor kendıne Nasıl bır roman Olumun Golgesı Yok'' Sorunun yanıtını duşunuyorum Değışık nıtemler, nıtelendırımler gelıyor dıhmın ucuna "Sevıvesevda romanı" , "sevılenın yıtımı yokluğun karanlığına karışması karşısında koparılan bır çığ lık bır ağıt" "Guzellık sevgı olum, acı vt yalnı/lık ızleklerını ıçeren çok kat manlı bır roman" "ınsanı vc yaşamı sor gulavan duvgusal ve duşunsel tabanlı, duşlunsclhklc gerçektenlığın bırbırıyle kaynaşıp emıştığı bır loman Ancak hıçbırını yeterınce kuşatıcı bulmuyo rum bunların, bu yuzden bınnı kullan maya, romanı onunla etıketlemeye dı lım varmıyor lyısı mı bır genellemeye gıderek şoyle dıyeyım Derınlıklı ve çok boyutlu bır roman Olumun Golgesı Yok Soruya doneyım Neyı anlatıyor ro manında Bınyazar'' Sevgı, acı, olum gı bı olgular, durumlar karşısındakı konu munu ele alıyor ınsanın Acılar dağı ol duğu kadar bır duyumsamalar dağıdır da ınsan Bu dağda kazıbılımsel bır yolculuğa çıkarıyor bızı Değışık kat manlarına ındınyor dağın Acının da, sevgının de, sevı ve olumun de varo luşsal gerçeklığımız olduğunu goster meye çalışıyor Bunların tohumları ınsa nın ozunde, mayasında vardır Yaşamın akışı ıçındekı ılışkıler, kopuşlar, savru luşlarla ortaya çıkar, yaşanır Aralarında oyle aşılmaz duvarlar da yoktur Bırbınyle kesışcn, ortuşen tumleşık yanlan vardır Nerede başlar sevgı? Ne zaman, na sıl donuşur sevıye^ Acıyla sevının bırbı rıyle buluştuğu, bırbınnı doğurduğu anlar var mıdır'1 Anlatıcı ben, bu ınce lıklı soruların yanıtını şoyle verıyor Tam tersıne aşk bana acı venyordu On " dan uzakta kaldığım anlar acı, buyulu bır kedı gıbı keskın tırnaklarını yureğı me daldırıyordu Içım kan ağlarken go zumun onune o 'suret' gehyordu Acıyı bal eyleyen o 'suret'tı Acı, bedenı yok ederken sevgıyı buyutuyordu Onun yok ettığı 'varhk'tı, 'mana' kalıyordu Sevgı, 'mana' ıdı Yaşamayı anlamlı kı lan tek duygu sevgıydı Beden yok ol dukça sevgı sonsuzluk kazanıyordu Yokluğun ardına duşmemıştım, onunla 'bır' ıdım ( ) Bır varlığı aşkla sevenle nn guzelhğın sırrına ereceğıne ınanıyor dum Sevgıyı tadanlar, sevgının yaratıcı sı olacaklardı Guzelhğı sevgıyle duyum suyordum Sevgı bende uruyordu OLUMUN OUYUMSATTIKLARI "Sevgı de bendım, sevgıyı yaratan da" dıyen bır yurek, olumun, yok oluşun ka ranlığı karşısında neler duyumj>ar, neler duşunur'' Roman boyunca bu soruyu da yaşatıyor bıze Bınyazar Olum dedığımız varoluşsal gerçekhğımızle yuz yuze geh yoruz "Olumun kara duygusu dıpsız kuyulara atmıştı benı ", ' Olum çanı çal mayagorsun tukenış , u«,an kuşun ka nadıyla yaklaşıyor1 , Olum, gozu ka ranhklar basıp aydınhğı bır daha gorme mektır", "Olum, gorunum donmuşlu ğudur' "Yontuda olum taşa donuşu yor Hey oğul, eş olumu du/cn bo zar" 'Olum, ılk behrtib.ını eşyalarda gosterıyor', 'Olum, algılama yeteneğınden etmıştı benı sozcukler anlamını yı tırmıştı" ' Olum, dıh kılıtler" Olum umudu kokunden sokup atıyordu Olunun en huzunlu uzvu ayaklarıdır Olume teslımıyet en çok ayaklarda bellı oluyor", "Olum bır ruh uçuşması" "Olum zamansızhktır' Olum gıbı "acı' yı, "acı çekme"yı de sorguluyor 'anlatıcı ben' Acıların ate şınde pışmeyen kışıyı tam ınsan saymı yor Ona gore acı çekme bır erdemdır, acı da ınsana ozgu yuce bır duygudur Insanla hayvan arasındakı ayrımlardan bırı de budur ışte Havvanlarda acının şıddetını kavrama gudusu çok daha za yıf Gozunun onunde yavrusuntı kap lanların parçaladığı karacalar bır ıkı ka fa vuruyor, aradan çok geçmeden, uzak lara kaçıp burnunu çayırlara gomuyor du Hayvan tez unutuyordu Burnunu taze ota daldırınca ne yavru kalıyordu, ne analık duygusu1 Acı çekme gudu sunden yoksun bır hayvan olmaktansa acıyı duyumsayan ınsan olduğuma şuk rettım Olumu acıyı, sevıyı ve sevgıyı yazın sal oruntuye donuşturmenın değışık yollarını denıyor romanında Bınvarar Çok seslı, çok duzlemh bır yapı oluştu ruyor "Duş" karabasan 'sanrı' gıbı orgelcr ycrlcştıuyor romanın dokusuna K İ T A P SAYFA 6 C U M H U R İ Y E T SA YI 751