Katalog

Evet, ama kahramanlardan zıyade ka rakterlcr var Boyle bakınca aslında şehır ler de, mu?ık dc bırcr karakter olarak yer alıyor romanda Mesela Istanbul başlı ba şına bır karakter ve ılla kı dısj bır karakter Bajjka ba^ka karakterler de var, sokakta ya şayanlar, yersı/ yurtsuzlar, şoyle bır goru nup geçenler Onlar da bu hıkâyenın par ı,aları Bertold Brecht'ın kahramanlara da ır sarf ettığı sozu sevmışjmdır hep " fop lumca ıhtıyacımız olan şey kahramanlar dc ğıl kahramanlara ıhtıyau olmayan bır top lumdıır olsa olsa Kahramanlardan Omc r ı romart boyun ca itze daha yakın hulJttm Curek lurk ol mast, gcrckse dc sıyasc t bılını doktora\t ıç^ın Aınerıka ya gıtmt unden ka/ıltr mısmtz > Omer de benden c,ok 1/ var elbettc En temelı noktalann kaybı mesclesı Ismınızın noktalarını yıtırmek benım de soyadımın H,ındekı Ş harfının noktasını yıtırmem (, cık atıfta bulundum kendıme Omer ara cılığıyla ama otekı karakterlerde de benden <,ok ız var, bcnım bıldığım bır de bılmedı ğım ı^ler bıkâyc Amerıka'da geçtyor Bu romanı yazmada sızın son bırkaç yıldır Amerıka'da yaşıyor olmanız ctkcn olmuşttır değıl mu Elbette bu roman Amerıka'dakı goz lcmlerımden epeyce beslendı Orada gor duklerım kadar nereye gıdersem gıdeyım pesjm sıra surııkledıgım aıdıyet aıdıyetsı/ lık ıkıltmı de (,ok<,a sı/dı bu hıkâyeye "!}u hayatta ba\kalarının gozunde daha gorunur olnıanın yolunun ozden mumknn olduğunca uzaklaşmak anlamtna geldığını kanıtlarcasına "(s 9) Daha ıkıncı sayfada boylt bır ı/adı yc r alıyor bır şeylerı ıma et mtkadına, ne denınız' Her kazanım gorunıneyen kayıplarla el ele gıder Ne garıptır kı, nc kadar gorunur olursanız o kadar sılınır gorunmez olur kı mı yanlarınız Bazen saklanmanın en ıyı yo ludur gorunmek SakJanamıyor musun? Mesela o zaman tam ortada, herkesın bak tığı yerde dur, gorunmemenın bır adresı deorasıdır Gozonu Mahrem'de kıyasıya udeledığım temalar bunlar Gormek go rulmek benım ıçın onemlı bır ıkılem Kttaptakı hıkâyeyı sondan başa donerck okuyoruz Kahramanlardan OmerveAbed, barda otururlarken Ömer, peçeteye nmtnı Omer dıyı yazıyor Daha sonra uzun bır muddet ıkı arkada\ı dtl uzerıne konuşturu yorsunuz Kttaptakı tabırlc toplum çapında kı aksaklıklar uzt rım Omer de Abed de ıkı yabancı Amcn ka'da tkısı de bırbırlerıyle anlaşabılmek ıc,ın bır u<,uncu dıle anadıllerının düjinda bır dılın elçılığınc mııhtaç lkısı de o dılde konu^urken neyı anlattıklarından zıyade neyı anlatamadıklarına takılıyor Eksıklık duygLisuyla kuruyorlar ılctışımlerını Ama Ujte her ıkısı de yabancı olduklarından, her ıkısı de yabancılık duygusuna aşına olduk larından bırbırlerının dıllerını de anlıyor lar bır yandan, sadece soyledıklerı kelıme lcrı değıl nelerı soyleyemedıklerını de an layabılıyorlar lelerolduğu ıçın Omer karakterını şekıllen dınrken de bu mesele sudı romana Romanda yer yer ozgurluk tcmasınıı^ lıyorsunuz Dunyanın bugunku gı Idığı ka pıtalıst tuketım toplumunun doynıak bıl mez arzusuyla stmıren "daha ıyı bır gele cek" doktrınını eleşlırıyor\unuz Çızgısel zamandan zıyade dongıısel 7A manı scvmışımdır hep tlerlcmc fıkrıne da yaJı evrenscl bır model u/erıne tıırctılmış Aydınlanmacı modcrnıst anlayı^ın hem akademık hem sanatsal elcştırıkrıyİL va kından ılgılıyım Omı r ın ısı doktora^ını yapmak ıçın gıt tıgt Boston a ılk ayak bastıgında ozgurluk tanımı anlatıu tarafından \oylt yapılıyor Kahvaını bıtırıp kapıyayont/dı uzun m cc bacaklarına Uylckvarı yuruyuşunt hır m hzc kıbır ı klı nc rek tam tutulma olrna nın dı\anda kalmışlığın burada herkc sın onunde olmanın ama kımw tarafından go rulmememn keyfını çıkararak ılerlıdı Bu ozgurluk " Ne dersınız'' Daha evvel hıç gıtmedığınız bır şehre gıttığınızde oradakı ılk gununuz muazzam bır ozgurluktur Kımsc tarafından tanın mamak rnuthış bır keyıf Sokağa çıkmak tek bır tanıdığa rastlamamak, hi(, kımse olabılmek1 Ne bır geçmışınız var ne sıcıh nız Nebır ısmınız var nedesuretınız G Q runmez ınsan gıbısınu Oylesıne geç,ıcı bır keyıftır kı bu tadı doya doya çıkarmalı1 Çok değıl ıkı gun sonra kapıcı gazetecı fı lanca ralanca derken bırılerını tanımaya ba^larsını/ Bılınmemektır ozgurluk 1 O yuzden ınsanlar bırbırlerı hakkında mum kun oldu{*unta (,ok sey bılmeye can atar lar Si7in hakkınızda ne kadar (,ok şey bı lırlerse o kadar kısıtlanmıştır ozgurluğu nuz Jorge Semprun BEYAZ DAĞ Bır ressam, bir yazar, bır yonetmen, 1982 yılında Normandıya'dakı bır evde bır araya gelırler Bu uç adamın geçmı^lerının bırbırıyle kesıştığı noktalar vardır Bırlıkte oldukları ıkı gun boyunca butun bunlar su yuzune çıkar Bazı kadınlar, uçunu de etkılemış bazı yazarlar, yuzyıla damgasını vurmuş bazı olaylar Jorge Semprun, Ikıncı Dunya Joıgc ^cnıpı ıın BEYAZ DAĞ BİZ' DUYCUSU Ömer ılk olarak yurttan ayrtltp bır evt çtkmaya karar vertyor ve Pıyu dc Abed'ın paylaştığı oğrenct evıne ortaklık edıyor tlk aydonumlenmn şereftne kutlama yaptıkla rı gect aralannda 'Amerıkalılar 1 tartışıyor lar Ikısorum var Bırıncısı Amerıka da "ya bancı memlekette yabancı olanlar" bır konuşmada ılgı alanlartnı Amerıkalılar uzerı nemı çekerler ^ikıncısıA mertkalıhır gerçck ten tuhaf ınsanlar mı> Ben boylesı kallavı genellemelerden ka çınmışımdır hep Romanda da yabancıla rın nasıl boylesıne genellemeler yapabıl dlklerını ele^tırel bır mesafcyle onlau bı 1 Ai anlayarak bıraz tıye alarak anlatıyorum Ama mesele "yabanctlık durumu Insan ların yabancı bır mcmlckcttt kendılerıne kuş surulerı bulmaya <,alı$maları Hemen cecık "bız" vc "onlar" ılulemının arkasına saklanma ıhtıyaçları "Bız" duygusundan kuvvet almaları Aynı kutlamada Omer bır duşuncesını ev arkadaşlarıyla paylaşıyor "\nsan yahan a oldu mu kendısı olamtyor artık Bajkala rının gozunde bır ulusalkımltkten ıbarc tım artık Kendım harıç htrşeyım"(s 114)Son radan dığer ıkı ev arkadaşı da hu duşuncey le hemfıkır oluyorlar Yurtdışına çıkar c,ıkmaz sıze bakanla rın gozunde oncelıkle ulusal lumlığınız ıle ozdeşsınız Ben bunu çocukluğıımda tec rube etmıştım ılk On bır ya^ımda Ispan ya'ya, Madrıd e gıttığımde oradakı haylı kozmopolıt okulda tek Turk bendım ve ne yaparsam yapayım, kım olursam olayım her şcyden evvel ulusal kımlığımdı ınsanların bende gorduklerı Bu hıs kımılerını o kım Lğe daha da sıkı sarılmaya ıtıyor Mıllıyet çısı daha mıllıyetçı kesılıverıyor mesela yurtdışında Ömer Amtrıka ya gcldıgUndtn kı\a bır sure sonra zaman problemı çekıyor Ömc r saatı çızgtstlzamantn olı,u bırımı olarak ta nımlıyor luhaftır, çozum ıçın dc dınledığj muzığın mrısını kullannor Omer/amanlabaşıdcrttcbıı ınsan Sa at taşıyamıyor Zamanın ol<,ulcbılıılıgı ye tışılcme/lığı sınırlerını bo/uyor O da saat lerı kııllanmak VLIIIIC muzıge başvuruyor Zamanın aksınc mıi7iğı her zaman gcı 1 ala bılır gcne dmleyebılır ılerıyesardırabılırya dadurdurabılıısını/ Bcnım ıçındc muthı^ bır ıtkıdır muzık Ben sessı/lıktc çalışa 752 Savaşı sırasında, bu uç kışının gozunden Avrupa'ya bakıyor. Amelie Nothomb KARA SOHBET Müthiş bir polisiye Müthiş bir karamizah Amelie Nothomb KARA SOHBET Olay, havaalanında başlar Jerome Angust, uçağının gecıkmeh kalkacağını oğrendığınde bunun, başına ne dertler açacağından habersızdır Kıtabını açıp okumaya başlar Yanına yaklaşıp onunla zorla sohbet etmeye çalışan densız adamı once pek önemsemez, ne var kı kısa surede ışın rengı değışır. ÖNEMLİ BIR MESELE. Omer ı "nc Ulamla nt de başka bır dın lc alakası ohun ıstcmeyen bır doğuştan Musluman Tanrt nın bılınebılırlığıne değıl Yanrı nın kendısını bılmcsıne karşı çıkan bır bılınmtzcı" olarak tanımlıyorsunuz Kahramanınızın ınanç dımyasım hu şekılde yaratmaya sızt ıten sebcpler ne(ler)dır? înanç, benım ı<,ın onemlı bır mesele Turk solunun dın konusundakı ılgısızlığı ne ve bılgısızlığınc ıçcrlemışımdır her za man Sız ıstersenız ateıst olun, agnostık olun dıınyayı materyalıst temeller uzerın de okuyun, ama dın felsefesını dınler tarı hını de bılın Frankfıırt Okıılu teonsyenle rı bunu yapabıldıler Yahudı kokenlı 'Eleş tırel Kuramcılar' aynı /amanda Yahudı mıstısızmının dılıne de vakıftJar Turk mo dernleşmesı ve laıkle^mesı yapay kamplar yarattı bu anlamda Bırbırının alanını bıl meyen dılınden konu^amayan kesımler doğdu Inan^lı oluısunuz olmazsınız o ay rı ama ınantı cııldıyt almayan ınsan yaşa mı felsefeyı oluınıı ııasıl cıddıye alabılır* Bu tur sorular sııreklı kıııcaladığım mcse CUMHURİYET KİTAP SAYI Müthiş bir sohbet, Müthiş bir diyalog, Müthiş bir son YAYINLARI http //wwwcanyayınlan tom eposta yayıncvıfr/canyayınları tom 1 Kıtabevı Yeni(,arşı C ad No 22 Cıalatasaray SAYFA 5