Katalog

Tarihsel Türkçe" düzenlenebilseydi sözcüklerin geçirdiği evrimi; biçim değiştirmeleriyle yeni anlam yükleri kazanmalarını öğrenmek kolaylaşacaktı. 0 zaman geleneği yorumlarken şiiri çağdaş anlayışa dönüştürmek, şiir serüvenimizde nasıl bir yol aldığımızı da gösterecekti. Gene de şiirin gizlerine çıktığımız yolculukta, şiir dilinin geçirdiği evrimi gördükçe, Fazıl Hüsnü Dağlarcanın "Ozan, sözcüklerle görmesini bilen kişidir" demesindeki inceliği daha iyi anlarız. Mustafa Şerif Onaran Dergilerde fenın edebıyata bakışını yoıunılayaıak çağdaş şıırımızın uç onemlı o/anıyla tlı van şıırı arasındakı ılışkılen gosterıyor lncclemedı. elc alıııan l>u uç onemlı ozan Sezai Karakoç, Attilâ tlhan, Hilmi Yavuz'dur Sezaı Kaıakoç, "tstanbul'un Hazan Gazeli"ndt Nedım'e gondermede bulu Şiir Dili ğı daha iyi anlaşılır "Tarihsel Turkçe" dtı/cnlenebılseydt sozeukleıın geçııdığı evrımı, bıçım de ğıştırmelerıylc yenı anlam yukleıı ka zanmalarını öğrenmek kolaylaşacaktı O zaman geleneği yorumlarken şıırı çağdaş anlayışa donuşturmek, şıır seru venımude nasıl bır yol aldığımızı da gosteretektı Gene de şıııın gızleune çıktığımız yolculukta, şıır dılının geçirdiği evrimi gordukçe, Fazıl Hüsnu Dağlarca'nın "Ozan, sozcuklerle gormebinı bılcn kışı dır' demesindeki inceliği daha ıyı anla rız Sozcıikler değışmecelı anlamlar kazandığı zaman ımge ozellığı de gostere bılır Sanırım Hilmi Yavuz'un tanımın dan yola çıkarak "Imge 'hayal'ın dızede yoğunlaşmasıdır" demek daha uygun duşecek (ADA, Şair Çöldeki Yitik Oğuldur, C.uz 2004) Hılmı Yavuz ıle Ercan Yılmaz'ın soy leşısı, ne soracağını bılen kışıye nasıl ya nıtlar verıleceğının ozgun bır orneğı Hılmı Yavuz, bılgıyle bıçımlenen deneyımının geribine çekılerek, ımgenın, ıç gerçeklere gızemlı bır derınlık kazandır dığını anlatıyoı Dışarıda olanı algılayıp ıçerdc olan ımgeye donuşluımek ozan ta bır ııstalığı gerektırıyor I Iılmı Yavıız, dışaıda olanııı ıçerdc olan bıçınıınde al gılanmasıyla algı ile inıge aıasındakı ıliijkının olıışmasını da açıklamış oluyor Nc vaı kı bu bakış açısının ayrımında olmayaıı niee ozan geleneği yorumlanıa sını bıleme/ ADA, Uç Aylık Edebıyat Kultur Ser gısı "Gelenek Modernlik ve Şiir" uze rıne bır dosya duzenlemış Çağdaş şıırı mızı bu anlayii) bağlamında değerlendır meye çalışıyor "Şâd etmek i\in Nt'Jım'ırı ruhunu Ağzımızı dayayalım kurumuş çeşmelere 'Stmmaya gıdıyorum' dt annene Cuma namayna gıdc lını onun ycrtnc " Cunid nama/ına (.rkeklerın gıdeceğı anlayışiyla Nedım ın sevibinde eşcınsel bır ılışkı oldıığu duşunulmuştıı Se?aı Karakoç cuma nama/ına çağırdığı dos tuna lslamcı bu duyarhk kazandııaıak sevı ılışkısıne gızemcı bır boyut getır mıştıı Walteı C Andıcvvs deneme tadında > kı mcclemtsıne "Kenara Çekilmek" adını koyarktn dıvan şıırınt bır kenara çekılerek u/aktan bakmanın, çağdaş şı ırle olan ılışkıleıı daha kolay vorıımla maya yarayacağını mı dokundıırmak ıs tıyoı ? JTL JTL (Journal of Turkish Litcrature), Bilkent Universitesi Türk Edebiyatı Merkezi'nın şımdılık yıld.ı bır çık.ır mayı tabarladığı lngılızcc bır aıaştırma dergısı Dergı Talat Sait Halman ın baş kanlığı, Laurent Mignon'un ıkıncı baş kanlığı altında, I'urk edebıyatının ger çek değerlerını dunyaya açan bır ozellık gosterıyor Roylece nıtelıklı bır ılkı ger çekleştırıyor J 1 L'nın 1 uık edebıyalına değışık yonlerıyle bakmasını bılen genış bır yazı kadrosu var Hep kendımız soyleyıp kendımız dınlemenın otesınde, JTL, Turk edebiyatı nın gerçek yu/unu dunyaya gostermek ısteyen bır anlayışla çıkıyor Ozellıkle yabancı bılım ınsanlarının Turk edebıyatmı dcğerlendırmesı, eskı edebıyatımıza bakışı, edebıyat tarıhımıze yenı açilımlar kazandırıyor r n 2004'te Nicollas N. Martinovitck'ın ıntelemesı, Mihri Hatun'u de ğeılendııen başka yabancı yazarların goruşlerını de ıçerıyor tncelemede Mıhrı Halun'un yaşamını etkıleyen uç erkeğe de yer veıılıyor XV yuzyılda yaşayan bır kadın ozandan kadın duyarlı ğmı anlatan şıırler bcklemek kolay de ğıl Aıııa yaşamına gıren ozanlardan Ne catı Bey'ın şııunı etkıledığını sezebılı yoru7 (TL'de Jale Parla'nın "Tcmpomorp hoses' (Zamansal üonuşumler) başlıklı yazısına ozellıkle değınmelıyım |ale Parla Adalet Ağaoğlu'nun "Dar 7A manlar" uçlemesını ırdelıyor Adalet Ağaoğlu "Dar Zamanlar"ı 'kııılmış, kaygan zaman parçaları van yana dızıle bılıı, ust ustc yığılabılır, lıtr bırı otekın den çeşıtlı u/aklıklara konulabılır" soz lerıyle açımlıyor Jale Parla, Mendilov'un "zaman sanatı" vorumunıı ırde lerken "Daı Zam.ınlaı' uçleınebinı oluş turan "Ölmeye Yatmak", "Bir Duğiin Gecesi", "Hayır" romanlarındakı a man sorunsalına bıçımsel açıdan vakla şır Gunumu/de kıtap tanıtımlarının an lamsız boşluğu karşibinda Jale Paıla'nın kapsamlı anlatısı ınsana goımeyı oğretı yor ) IL, lalat Saıt Halman'ın başkanlı ğında Turk Edebiyatı Merkc/ı'nın yu/ akı bıı çalışmasıyla Kultur ve Turizm Bakanlığı'nın yapması gereken onemlı bır tanıtım ışlevını de başarmış oluyor Genış okuı kıtleleıının geiLksınııuını karşılaması ıçın JTL'nın 1 urkçeye de h ttfttft M)(li M M ı Ifk to^rMd n Uhfbnııı ifaHld I M N ıMvlFiHh M m durtıt mm p d OMfiANMkMiy Sttttl M Sok. No 8 08800 İMtkoyULİBL. (081!) 235 9111 2382348 K İ T A P SAYI 7 7 5 CELENEĞİN DÖNUŞTURULMESİ Once, geleneği, nlçıılu uyaklı şıır dıı zeneesı ıçınde duşunmek anlayışından kurtulmak gerekıyor ü duzenceyı oluş tuıan koşulların neler olduğunu araştır mak gerekır O koşullan yorumlayarak çağdaş şııre donuşturmebinı bılmek ge ıekır (, ağdaş şıır anlayışı ıçınde geleneği yenı bır şııre donuşturmek ıçın, o koşul laı ı yorumlamak da yetmez Veysel Çolak'ın Mehmet H. Doğan'ın sozunu anarak belırledığı gıbı "Gerçek şaırın 'yenıleşıııenın, değışmenın, buyumenın koptıntıısu? bır gelışme olduğunu' bıl mtsı gcrck" (ADA, Şiirde Yenilik: Geleneğin Donuşturulmesi, Guz 2004) Içınde yaşadığımı/ koşullar ne denlı değışık olursa olsun yuzyılların bırıkınıındtn sızan reçıne bakışımıza, duruşunıuza geçeıek, kalıtsal bır ozellık gıbı, kışılığımmn parçası halıne gelır O gel gıtler ıçınde metınler arası ışlemın yenı bıı anlam alanı oluştuıduğunun ayrımı na varırı/ Maksut Yiğitbaş, geleneğın donuşturulmesını Hılmı Yavuz'un şıır dılındekı ozellıkte aıaıken Jjutleıınde geleneği başta ımge olmak U7ere dıl ve bıçım es tctığı ıle surdurur" dıyor Dıvan şıırı ıle çağdaş şıır arasındakı oıtuşmede Hılmı Yavıız un onemı uzerınde dururken dclenekle beslcdığı şıırınde onıı yenı dcn uıetuek şımdıkı ve gekcektekı ku şaklaıa aldığı mııası devretmeye çalış maktadır" sonucuna varıyor (ADA, Gelenek ve Hilmi Yavuz'un Şiiri, Guz 2004) Hılmı Yavu7 şıır dılını oluştururken dıle ortaııı lıazırlama gucu kazandııır Metınlerarabilık anlayışını ebkı bır soze gonderme yaparak da gostermek ıster Nazım Hıkmct "Simavna Kadısı Oğlu Şeyh Bedrettin Destanı"nd.ı "Mülkü Humayun"tı anlatırken Aşık Paşazade'nın bır sozunıı anıp, "Mubalağa cenk olundu" deı Hılmı Yavu/ o boze "mubalağa akşam olur" dızesıyle selam verır E • • debıyatın dılı ışleme hunerı ol duğu bılınır de, dılın, edebıyat dılı olma ozellığı kazanıncaya kadar nasıl bıı evrımden geçtığının ayrımına vanlma/ Cemal Sureya'nın Yunus Emre'nm sıır dılı ıçın "Türkçenin sıit dişleri" dedığı anımsanırsa, yedı yuzyıldan bu yana şıır dılının geçirdiği evrelerle Turkıye Turkçesının nasıl bır yctkınlık kazandı UMIT YAYINCILIKTurldyc nln nabıını tutuyor. GÜNDEMDEKİ TARTIŞMALARA IŞIK TUTAN ARAŞTIRMA • HANGİ PKK? Ortadoüu satrancında yeni hamlelere tanık olunan bu dönemde yeni PKK'lar ortaya çıktı, PKK, Abdullah Öcalan yakalanmadan önce baöımsız Kürt devletı kurma peşındeydi öcalan'ın yakalanmasından sonra "iki uluslu ortak Turkiye" söylemını benimseyen örgut şimdi neyi amaçlıyor?. ABD'nin Irak ışgalini "Kürtler ıçın eşsız bır fırsat" olarak gören Osman Öcalan'ın kurduğu PWD AB'nın Leyla Zana'lar uzerınden şekıllendırmeye çalıştığı yeni PKK. Ve bu surece Turk Sılahlı Kuvvetlerıyle devletın bakış açısının belgelı öyküsü... "KENARA ÇEKİLMEK" JTL de Walter G. Andrews "Kenara Çekılmek" adındakı ınceleme ya/ısında dıvan şıırı ıle çağdaş şıır arasında boş luk oldugu duşum.esının, uygulamada, bır yanılsama sayılacağını gosterıyor Dıvan şıırının çağdaş şııre donuşmesındc bırbırını ureten gutu uzeıınde duru VOI Konur Sokak 27/106640 Kızıtay • ANKARA Tel: (0312) 419 38 26 27 • Faks: 417 M 68 SAYFA 22 fTI 'de Walter G Andrews un o/gıın ınceİLinebi Gilles Deleuze'un "Bin Yayla" adlı eseıınden ebinlenerek, bır felse C U M H U R İ Y E T