Katalog

O K U R L A R A Ayfer Tunç 1964 yılında htanbul'da doğdu. Erenköy Kız Lisesi'ni ve lstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni bitirdi. llkyazısı 1984 yılında 'Edebiyat '81' dergisinde yayımlandı. 1984 yılında ise bir arkadaşı ile birlikte, iki sayı yayımlanabilen 'Tanım' dergisini çıkardı. 1989 yılından başlayarak 'Sokak' dergisinde 'Güneş' ve 'Yeni Yüzyıl' gazetelerinde çalıştı. 1999 yılından bu yana da Yapı Kredi Yayınlan'nda yayın yönetmeni olarak çalışıyor. Çok sayıda radyo oyunu ve TV dizileri için senaryo yazan Ayfer Tunç, öykü ve yazılartnı Mitliyet Sanat, Adam Öykü, Kitaplık ve Sanat Dünyamız dergilerinde yayımladt. "Aşk, yalnızlık, ölüm gibi duygular çevresinde yoğunlaşan öykülerinaeki lirik ve yalın anlatımı, 'buruk, hüzünlü çağrışıtnlar uyandıran' dili ve basarılı kurgusuyla dikkat çeken Tunç, eleştirmen Konur Ertop'a göre "ayrıntıları yakalayan, yeni yerinde kullanan bir gözlemcidir. Toplumumuzun yakın geçmisini ve bugünün gerçeklerini ustalıkla önümüze sermektedir." Füsun Akatlı ise Tunç'u Edebiyatımızdan haniair geri çekilmiş görünen 'trajik olan'ı mesele edinen ve üstesinden gelen bir yazar' olarak nitelendiriyor. Öykümüzün bu ustasınt tanıtıyoruz bu hafta. Bol kitaplı günler... TURHAN GÜNAY Altay öktem güzel bir tempoda romanı sonuna kadar getiriyor. İlişkiler hızlı yaşanıyor ve olaylar çabuk gelişiyor, bu tür bir romanda temponun düşük olması hiç hoş olmazdı zaten. Roman boyunca verilen bilimsel veriler de tatmin ediyor okuru. Asuman KafaoğluBüke Yazın Sanatı H emen hemen tüm doğal ortamlarda bulunan ve sayılan inanılmaz boyutlara ulaşan canlılar olmalarına rağmen baktcriler hakkında bilgimiz azdır. Altay Öktem, "Tann Acıkınca" adlı romanında bu pek tanımadığımız bakteriler dünyasını anlatarak ilginç bir konu yakalamış. "Tann Acıkınca" iki paralel dünyayı anlatıyor: birincisinde, bir aşk üçgeni içinde, mikrobiyoloji uzmanı Necmi, "Şiddetin morfolojisi" konusunda doktora tezi hazırlayan Serap ve Ayşegül adında bir gazeteci yer alıyor. Romanda bir de mikro organizmalardan oluşan bir başka dünya var, orada da Shigella adı verilen çubuk biçimli bir bakteri cinsi ve onun kısa yaşam süreci anlatılıyor. Shigella üzerine araştırma yapan Necmi ve bu konuya saplantı derecesinde ilgi duyan Serap sayesinde bu iki dünya buluşuyor. Tann Acıkınca bından çıkmış gibi neredeyse. "Üç saat üç dakika sürecek düğün için bin bir çeşit yiyecek hazırlanıyor, besleyici sıvı gıdalar, kanlı düğün pastaları, dışkılı yumuşak gıdalar, hafif tüylü tatlılar, doku rostoları, şekerli bulamaçlar hazırlanıyordu. Saray aşçılarının becerilerini kanıtlamaları için önemli bir fırsattı bu. Tarih boyunca tahta çıkan en genç kralla, gelmiş geçmiş en güzel, en alımlı kraliçenin düğününün, verimli yüzeyiyle her zaman komşu ülkelerin gizli emellerini okşayan lleum için bir dönüm noktası olacağını kimse tahmin edemezdi." Bu mikro evren, benzer insan davranışlarına gönderme yaparak tamamen anlaşılır kılınmış. Bakterilerin, cinsel dürtüler ötesinde akılcı bir yolla yok olmamaya çalışmaları, kendilerini ve çocuklarmı korumaları ise onları gerçek roman kahramanları gibi görmemize yaramış. Birbirlerine besledikleri duygular ve kızgınlıklar okurun da onlar arasında taraf tutmasına neden oluyor, haksızLğa uğrayan kral Necator, işini bilen ve kurban olmayı ret eden kraliçe Shigella, ülkenin kaderini değiştirmek isteyen Başpiskopos (neden bir Hıristiyan din adamı seçmiş Öktem bilmiyorum) tragedya kahramanlarını andırıyorlar. ORTAK ÖZELLİK "Tann Acıkınca" sayesinde ansiklopediyi açıp bakteriler ve mikro organizmalar hakkında bilgi edinme isteği duyuyor insan, bir damla tükürükte milyonlarca organik canlının yaşadığını, bizim kirlettiğimiz çevreyi organik maddeleri parçalayarak yaşanır hale getirdiklerini, diğer tek hücreliler gibi bölünerek çoğaldıklarını da öğrenmiş oldum. Bu bilgiler, romanda Shigella'nın yumurtlamasını açıklamıyor ama roman içinde Shigella'yı gelişmiş bir karakter olarak gördüğümüzden bu hiç rahatsız etmiyor. Bir teze göre, tüm canlılar hayatta kalmayı güç istemine borçludur, mikroskobik tek hücrelilerden çok gelişmiş insana kadar canhların ortak özelliği olan güç istemi, tüm davranışların da nedenidir. Daha fazla güç sahibi olmak için çiftleşir, çoğalır, eylemde bulunurlar. Altay Öktem romanında bu teze iyi bir mikro örnek sunuyor. Bedenimizde yaşayan mikro organizmalar, aynı içinde yaşadıkları insanlar gibi, ihtiras, aşk, iktidar kavgalan, intikam doîu yaşarnlar sürüyorlar. Koloniler halinde bir arada yaşayan mikro organizmalar aynı krallıklar altında yaşayan insanlar gibi davranış gösteriyorlar. Romanda mikro organizmalarla ilgili bölümler bir hayli ilginç, kendilerine kral seçmeleri, kralın annesinin oğluna uygun bir eş bulması ve ardından düğün töreni, bunlann hepsi sosyofoji kitaSAYI 728 Altay öktem, "Tann Acıkınca" adlı romanında pek tammadığımız bakteriler dünyasını anlatarak İlginç bir konu yakalamış Imtlyaz Sahlbl: Çağ pazarlama cazete Dergl Kltap Basım ve Yayın A$'yi temsllen Cumhuriyet vakfı adına llhan Selçuk Genel vayın Yönetmeni: Ibrahim Yıldızo Yayın Yönetmeni : Turhan CünayoSorumlu Müdür: Mehmet Sucu oCörsel Yönetmen: Dllek Akıskalı Baskı. Merkez Cazete Dergi Basım Yayıncılık San. BEŞİKTAS 0 Idare Merkezi: Türkocağı Cad. No: 3941 Cağaloğlu, 34 334 lstanbul. Tel:<212>512 05 05 o Merkez Reklam Cenel Müdür Yardımcısi: Tülay Mutlu Dölen o Reklam Crup Koordlnatörü: FundaTuran o Müsteri Temsllcl5l: Isıltan Kökdemlr ve Tlc. A.Ş. Barbaros Bul. NO:125 KİTÂP ÖLÜMCÜL BİR YOL Fakat tüm bu yaşam savaşı içinde Shigella adlı bakteri, kendisini yok etmek isteyenlerle savaşmak için ölümcül bir yol buluyor, bir barsak bakterisi olmasına rağmen, tüm bedeni idare eden beyne ulaşırsa tüm evreni kendisiyle birlikte yok edeceğini anlryor ve bu yola Daşvuruyor. Böylece roman başından beri paralel süren iki evrenden birinin yok olmasıyla diğerinin de yok olacağı ortaya çıkıyor. Mikro düzeyde bunlar yaşanırken, romanın gerçek üç kahramanı da başka bir kavga içine girerler, bakteriler üzerinde araştırma yapan Necmi'nin dosyalarında yer alan bilgilerin peşine düşerler. Bir insan üzerinde deneme yapılması bakteriler hakkındaki bilgileri önemli kılar. Altay Öktem güzel bir tempoda romanı sonuna kadar getiriyor. ilişkiler hızlı yaşanıyor ve olaylar çabuk gelişiyor, bu tür bir romanda temponun düşük olması hiç hoş olmazdı zaten. Roman bbyunca verilen bilimsel veriler de tatmin ediyor okuru. Roman yapı olarak geri dönüşler içeriyor, birinci bölümün ilk sayfaları ile ikinci bölümün sonları aynı anı anlatıyor. Fakat bu noktada romanda iyi gitmeyen bir şey hissediliyor, birinci bölümdeki Ayşegül karakteri ile daha sonra roman içinde tanıdığımız kişi tam örtüşmüyor. Necmi'nin romanın ilk bölümünde hissettiği negatif duyguları romanın gerisi desteklemiyor. Aynı şekilde Serap karakterinden de romanın ilk sayfasında "hayatını adadığı kadın" olarak söz ediyor ve Serap'ı sevdiğini hisjettiriyor okura, fakat ilerleyen sayfalarda Necmi Serap'ın kendisini kullandığını anlıyor, bu durumda sadece geri dönüş içinde anlatıldığı için roman, bunu başuıda da bilmeliydi. Bu karakter karmaşası acaba Ayşegül ile Serap aynı kişi mi diye şüphelenmeme yol açtı fakat romanda bunu destekleyen bir ipucu da bulamadım. Eğer tüm roman Ayşegül'ün hasta zihninin bir üriinü ise.bunun daha net bir şekilde verilmesi gerekirdi bence, ayrıca bakterilerle ilgili bölümler kullanılan mantık o kadar sağlam ki bunun bir hayal ürünü olduğunu söylemek sonunda romanm değerini artıracağına düşürüyor. Başka bir deyişle, romanm sonu hariç diğer bölümleri çok sağlam bir bütünlük içinde, romanı çok zevkle okutan, iyi yazılmış bir kurgusu var. Aynca erotik dozu da çok yerinde kullanıyor Öktem. Bütün bunlar romanı hoş kılan öğeler, romanın sonunda yazar sanki bir gerçeklik karmaşasma düşüp her şeyi inandırıcı kılma çabasına gir memiş olsa, Ayşegül'ün akJ has tanesindeki bölümü çıkartılsa, bence yine de çok güzel bir roman. Gerçeklik fazla bir şey katmıyor roman a. Daha çok şiirleriyle tanıdığımız Altay Öktem'in diğer romanlarını dört gözle bekleyeceğiz anlaşılan. • www.yazinsanad.com Tann Acıkınca/ Altay öktem/ Ithaki Yaytnlan/ 2003/ 185 s. SAYFA 3 Î U M H U R İ Y E T K İ T A P