Katalog

Beşinci kitabı da çok okunuyor Çılgına dönmüş bir dünyada yaşanan, kahkaha dolu bir destan! Büyüyen Harry Potter J.K.Rovvling'in yarattığı fantastik dünya, televizyon ve bilgisayarın yarattığı sanaJ ortanıda büyüyen günümüz çağı gençlerini, insanhğa başlangıcından bu yana eşlik etmiş söylencelerle tanıştırır, gerçek yaşamla bafilarını güçlcndirir veya yeniden kurar. Intcrnette küçük bir araştırma, Harry Potter kitaplarıııda karşımıza çıkan mitolojik öğeleri inceleyen, çeşith iÜkelerden kişı, okul veya grııpların hazırladığı çok sayıda siteyc ulaşmamızı sağlar. Ancak dizinin milyoncalarca okuyucusunun lıer yeni kitabı heyecanla bcklemesinin sırrı, sadece çeşitli seviyelerde okunmasını sağlayan zengin dokusunda değildir. Beşinci kitap Harry Potter ve Zümrüdüanka yoldaşlığı'nda, Harry'nin yaşadıkları kadar bunların üzerindeki etkisi de yer tutuyor, artık on beş yaşında bir gencin deneyimleri ışığında yaşamı sorgulayışını, karşı cinsle ilişkilerinin gelişmesini, beyninde esen fırtınaları izliyoruz. O Dr. Sinem CÜRSOY ÇAKMAK * arry Potter dizisi, daha ilk kitabıyla benzersiz bir başarı elde etmiş, ancak bu başarı biraz da şüphe ilc karşdanmıştı. Daha sonraki kitaplar da "devam" eserlerinin çıkmazına düşmck şöyle dursun, okuyucıı sayısının artmasına, bcğeninin tutkuya dönüşmesine yol açtı: J.K.Rowling kuşkusuz doğru formülü bıılmuştu. Eserin kendisi kadar formülü oluşturan bileşkenler de ilgi odağı haJine geldi. Harry Potter kitaplarının her sayfasında, larklı çeşirli mitolojilere, edebiyat klasiklerine, efsanelere, dünya tarihine gizli ya da açık göndermeler göz kırpar okuyuculara. Örneğin, Harry'nin gittiği sihirbazlık okulu Hogwarts'ta felsefc taşıea bekçilik eden, Yunan mitolojisinde cehennemi bekleyen Kerberos gibi iiç başlı bir köpektir ve onun gibi müzikle sakinleşir; küllerinden yeniden doğan anka kuşu, santorlar, tekboynuzlu atlar, insanların hayal dünyasmda çağlar boyunca yaşaya gelmiş yaratıklardan sadece birkaçıdır. Alices'in aynadan geçerek "Harikalar Ülkesi"ne ulaşması gibi Harry de King's Cross Istasyonu'nda dokuz ve onuncu peronlar arasındaki bölmeden geçerek Peron DokuzÜçÇeyrek'e ulaşır; Okulun dört kurucusıındanlarından Salazar Slytherin'in (ismin baş harflerine dikkat) bölümündckilcrin safkan biiyücü olmayanlara karşı aldıkları tavır ise daha yakın dünya tarihindcn çagrışımlar taşır. Böylece paradoksal bir şekilde, CERÇEK DÜNYAYIÇÖZMEK Harry Potter kitapları başta peri masalı tekniğine dayalı gibi görünür. Bir çeşit küJ kedisi masalıdır bu sanki: I larry, bir büyücü olduğunu öğrenip Hogwarts Koleji'ne gidinceye kadar teyzesinin evinde, merdiven altında yaşamıştır. Çevresintieki insanlar, masal dünyasının yapısına uyguıı olarak kendilerine özgü bir nitclik özellik taşımayan, ya tütnüyle iyi ya da kötü kişilerdir. Harry'ye yaşamı zehir etmek için ellerinden geleni yapan teyzesi Petunia, eniştesi Vernon ve bir çocukta bulanabilecek tüm kötü huylarıyla obez kuzeni Dudley, hiçbir deriıılik taşımayan, karikatür düzeyinde betimlcnmiş bir aile oluştıırlar. Oysa "gerçek" dünyayı bırakıp bü yücülcrin fantastik dünyasına girdiğinde Harry gerçek yaşamı öğrenmeye başlar, ve yaşadıkça, ögrendikçe, o ve çevresindekiler gidcrek bt)yut kazanırlar. J.K.Rovvling'in, Harry'nin bir yılını anlatan her bir kitabı benzer aralıklarda çıkarması da, kâğıttan bir kahramanın degU de gerçek bir insanın gelişme sürecine tanıklık ettiğimiz izlenimini destcklcr. Önceki yıllarda yaşadığı olayların ve tanıdığı kişilerin hiçbirinin izi sonraki kitaplarda yok olmaz, verilen en küçük ayrıntının bile öncmi bir yerde ortaya çıkar. Dizinin her bir kitabının da bir öncekinden daha kalın olması, kişilerin gidcrek yo^ıınluk kazanmasındandır. Nitekim beşinci kitap Harry Potter ve Zümrüdüanka yoldaşlığı'nda, Harry'nin yaşadıkları kadar bunların üzerindeki etkisi de yer tutuyor, artık on beş yaşında bir gencin deneyimleri ışığında yaşamı sorgulayışını, karşı cinsle ilişkilerinin gelişmesini, beyninde escn hrtınaları izliyonız. Harry gibi yakın arkadaşları Ron ve Hcrmione de kendüerine özgü bir kişilik geliştiriyorlar ve hep beraber KimOlduğunuBilirsinSen'e karşı savaşlarının yanı sıra içindc yaşadıkları dünyada olup bitenlere, örneğin Sihir Bakanı Cornelius Fudge'nin politik manevralarına, Daily Prophet gazetesinin duruma göre değişetı yayın çizgisine akıl erdirmeye çalışıyorlar. Göründüğü kadarıyla fantastik öğelerin süslediği maceralarıyla Harry Potter, aslında sanallığın giderek hâkim duruma geldiği yaşamda gençlere, gerçek dünyanın yapısını çözmek için ipuçları veriyor.B (*) Boğazıçi Üniversıtesı Öğretım (îörevhst. 728 "Unutulmuş Diyarlar'ın Yaratıcısından H İthaki'ye yolculuk sürüyor.. SAYFA 15 CUMHURİYET KİTAP SAYI