Katalog

ulusal dildir."(s.85) Vazar devrimimizin gctirileri; dili"Ben yazanm, yaşamsal boyutlu konuya bu mizin daha da yetkinleştirilTürkçede ölçekle yaklaşmış. Dil devmesine karşı olanların bilimüretirim" rimimizin karşısındakiler, sel olmayan dayatmaları ile başkaca gizil amaçlıları bir bunlann neden oldukları diyenlerin kullanım yanhşhkları konu yapıtlarında bile yana bırakırsanız, Türkiye Cumhuriyeti'nin yurttaşları larında eleştirel değerlendirBatı dillerinden, olma bilincine varamamış meler yapılıyor. Kestirmeli anlatımla belirtilmek gere Doğu dillerinden olanlardır. însanımızın, dil sevgisi bilincinı de, hiç mi kirse Çotuksöken, yazılanalınmış hiç kuşkunuz olmasın, dil ve nın tümünde; dilin toplumsözcükler yazın eğitimimizin yeterliüsal boyut ile düşünsel değegittikçe artıyor. ği sağlayacaktır. "Dil" üzeri üzerinde yönlendinnelere giriyor. iş, yerli sözcük, rinde düşünenler, Türkçe ve Bizim dilimizin gelişkinliyabancı sözcük yazın eğitimine de yönelmek gercğini duyacaklardır. Yağini; eğitim dili, bilim dili, boyutunda pıtta, Türkçe eğitim ile ders sanat dili alanlarında özgünkitapları üzerinde bu neleşerek daha da yetkinleşmekalmıyor. denle durulmuş; değerlensini savunanlar giderek azadirmelere yer verilmiştir. lıyor. Özellikle 1983 yılında Türk Dil Kurumu'nun bağımlı ve de güdüDİLOE KİRLENME lenebilirkonumda yeniden yapılandınlmaÇotuksöken, dilde kirlenmenin iki bosı sonrasında, en ilkin, dilimizin oturmuş yutu olduğunu benimsiyor; bunlardan biyazım kurallan içinden çdalmaz bir karmarincisinin, yabancı dillerden yoğun biçimşa ortamına sürüklendi. Türkçeci olduklade dilsel birimlerin, yani sözcüklerin, kunnı söyleyenler, dilimizin Yüce Atatürk'ün ralların, deyimlerin, terimlerin vb, girmekurduğu Türk Dil Kurumu'nun başlattığı si; ikıncisinin de bireylerin dil kullanımınçabalar sonııcu kazanımlarını destekledikda özensiz ve tutarsız davranmaları oldulerini, yeri olsun olmasın, bir kişilik değerğunu söylüyor. Şu tartışılmazı saptıyor: lemesi boyutunda belirtcnler, şimdilcrde "Türkçenin gelişme olanaklarını kısıtlabırakınız dil devrimine karşı olanlan eleşyanlar kimlcrdir, diye soracak olursak... tirmelerini, kendi yazılarında bile özcnsiz Öncelikle dil bilinci ve sevgisi olmayanlar; olabiliyorlar. Giderek, kimseler, kimlerin yabancı sözcükleri konuşma ve yazıJarının nasıl yazdıklannın ayırdına varmaz olduarasına serpiştirmeyi marifet sayan aydınlar. Türkçenin gücünü, yazın dili olarak delar, yazarlar, gazeteciler; yabancı terimleri ğerinin tartışılmazlığını bilen eden de azaTürkçeleştirmeyi savsaklayan bilim adamlıyor. Bu konularda bilgilenmek isteyenleları; yabancı sözcüklere karşı açılan savarin başvurabilecekleri kaynak nitelikli yaşımda Türkçe sözcük üretiminin yollarıpıtlar üreterder de aranır oldu. Yazın adamnı tıkayanlar; yasak sözcükler dizelgesi yalanmız, düşün adamlarımız duyarsızlaştıkyımlayarak halkın iletişim özgürlüğünü kıça, aldırmasızlaştıkça bu kez de dilimizi sıtlayanlar..." (s.109) Araştırmacı yazar, Batı dillerinin "boyunduruğuna" veremeyabancı sözcük kullanmayı marifet sayanden yanalıklan belliler, karşı devrimciler, lar için "aydınlar" diyor. Bize göre, sanat ortalarda cirit atıyorlar. Meydan, en genel yapmada, sağlıklı düşünmede ve duyumözellikleri dil bilincinden yoksunların elinsamada; toplumsal iletişimde verimli olade kalınca da; "Ben yazanm, Türkçede ürebilmede özgün dilin değerini göremeyentirim" diyenlerin yapıtlannda bile Batı dil\fiin "nvHın" Hrftil "sri7rlp nyHtn" nMıılf jerindcn Do£u dillerinden alınmrş •in^riik larıdır. Ciünümüzün IIİLC yazaılanuuı îer girtlkçr ıtııiynı İ$, yeıli buztuk, yubsuıTürkçede ürettiklerini söylemelerine kara sözcük boyııtunda kalmıyor. şın yapıtlarında Doğu / Batı dillerinden TÜRKCENİN İNCEÜKLERİ alınmış sözcüklerin bini bir paraya olmasının açıklaması başkaca nasıl yapilabilir?.. Dilimizin anlatun özellikleri, benimsenBizce Çotuksöken'in bu yeni yapıtı, miş kurallan karmakarışıklandırılıyor. Yuiçeriği ile de düzenlenmesi ile de güzel suf Çotuksöken'in yaşanmış gerçeğini; Türkçemizin özensiz kullanımlarına; üre"Türkçenin inceliklerini, sorunlarını, giztim yeteneklerinin yeterince işletilmemesilerini araştırma yaparken daha çok da öğne karşı içeriklidir. Yazınsal üretimler hanretirken sezdim, öğrendim.(...) Türkçe gi dilde üretilmişlerse, o dilin özgünlüğüsevgim zamanla Türkçe bilincine dönüşne bağlı kalmamalarından kaynaklanan tü"( s.VII ) Bilenlerimiz de, bu uğurda sorunları kapsayan konulan yalınlıkla ama araştırma yapanlarınıız da iyiden iyiye azayetkinlik içinde ele alan başucu metinlcr hyor. Benkn bir gözlemim var: Türkçede, toplamıdır. Bununla birlikte yapıtın 172yapıt verenler çoğalıyor da Türkçe üzeri176. sayfaları arasında yer alan "Yazarın ne araştırma yapanlarımız, ilkeli tutumlaDili, Dilin Yazarı" başlıklı metnin, yazın rı ile yapıtlar verenlerimiz; dil yanlışlıkları çevrelerinde enine boyuna üstünde duüzerinde duranlanmız; özgiin dil kullarulması; yazarlarımızın da eleştirmenlerin nımlarındaki özensizlikleri karşılarına de, deyinı yerinde olur, eteklerindeki taşalanlarımız, eleştirenlerimiz kalmadı ortalarını önlerine dökmeleri oylumludur. larda. Bunlann hepsinden önemlisi, top" Yazının bir dil sanatı olduğıı..." ne kadar lumda dil bilinci de dil sevgisi de, öyle yatartışıhnaz ise; yazdım diyenlerin de, yazvaş mavaş değil olabildiğince hızla gerilimalarını sürdürenlerin de, akıllarının yor. Yusuf Çotuksöken, son yapıtı ile ucunda bile olsa yazmayı geçirenlerin de Türkçenin geliştirilmesine engel özellikli dil bilgilerinin, dil bilinçlerinin, dil sorumbu kötü gidişe karşı çıkmaktadır. Bu bağlarının olacağı tartışılmazdır. lamdaki değerlendirmelerini, eleştirileriOkuyunuz bu güzel yazıları; Ttirkçe ni, öngörülerini Anadiü veÖğretimi, Topüzerine eleştiriler denemeler toplamı yalum ve Dil, Türk Dili ve Dil Devrimi böpıtı okuyunuz. Dilimiz bizim ne kadar gelümleri içinde yer alan yazılarında ele alılişkin ise düşüncelerimiz aynı oranda duyor, irdeliyor. "Dil, göksel tannsal bir yarudur, yetkindir. Kimler mi okumalılar: ratı değildir, önermesi şu soruyu gündeme Öğretmenler, dil ve yazın öğretmenleri, getirir: Peki dilin yaratıcısı kimdir? HeEğitim Fakültelerinin Türk dili ve yazını men yanıtlayayım: Dili yaratan, halktır. bölümlerinin öğrencileri gecikmeden okuHalkın dilini yaratmadaki amacı da doğal, malıdırlar. "Türkçe üzerine" yazdmış bu toplumsal ve teknik çevresiyle olan çok yazılar toplamı yapıt, okurlannın dil sevyönlü ilişkilerini düzenlemek ve bütün bigilerinin boylanmasını, dil bilinçlerinin rikimini geleccğe aktarmaktır. Dalıa kugüçlenmesini sağlayacaktır. Yazarın, şatıcı bir tanımla söylemek gerekirse dil, "Türkçe Üzerine II Eleştiriler, Incelemegeleneksel bir bellektir" diyor.(s.51) ler" adL yapıtının geciktirmeden çıkarmaHer dil, salt o dilin bilenlerinin iletişim sını diliyorum. • aracı değildir. Her dil, o dilde düşünenle* MEB Bafmüfettişı rinin duyuşsal, düşünsel kabıdır da. "Osmanlıca, kulluğu şan koşan bir ortaçağ im(1) Türkçe Üzerine 1 Denemeler ve paratorluğunun diliydi; çağdaş Türkçe ise, Eleştiriler, Yusuf Çotuksöken / Papatya YaTürkiye Cumhuriyeti'nde yaşayan, yurtyınalık/ 260 sayfa taşlık bilincine varmış insanların dilidir, 3 U M H U R İ Y E T KİTAP DÜNYA EDEBİYATINA AÇILAN KAPILARIN ARDINDA EPSİLON KİTAPLARI VARDIR Jeffery Deaver Taş Maymun Tekerlekli iskemleye mahkum adli tıp uzmanı Lincoln Rhyme ile yardımcısı, Amerika'ya kaçak göçmen sokan 'Hayalet' takma adlı caniyi suç üstünde yakalamak üzereyken, ellerinden kaçırırlar... Ve 'Hayalet'in aleyhine tanıklık yapabilecek iki Çinli aileyi onun pençesine düşmekten kurtarabilmek için, Çin Mahallesi'nin karanlık dünyasında dehşet verici bir kedifare oyunu başlar. s i I o www.epsilonyayinevi.com n* Genel Dağıtım: Yeni Çizgi Yayın Dağıtım Ltd. Şti. Tel: 0212 220 57 70 pbx Faks: 0212 222 61 55 yenisayfai; *onllne alısvans: * ••???• ::::::com.tr SAYI 728 SAYFA 19