Katalog

Jean Christoph Grange'dan Türkiye'yi de içeren bir polisiye Kurtlar împaratorluğu Jean Christoph Crange, Türk okurlarca çok sevilen bir polisiye yazarı. Kitapları hızla dilimize aktarılıyor ve baskı üzerine baskı yapıyor. Son romanı Kurtlar împaratorluğu Türk okuyucu için de özel bir yan taşıyor. n Mustafa ALAGÖZ bıtenlcrı yakından ızleyen çok deneyımlı bırpolıstır Oldurulen kadınlar kaçak Turk ışçıle rıdır, Fransız makamlarınca lumlıklerıbc lırsız, konfeksıyon atolyclerınde ağır ko şullar altında çalışmak zorunda kalan ça resız ınsanlardır Paul ıle deneyımlı kurt Sthıffer, cınayetlerın peşıne duşerler El dekı tek ıpucu oldurulen kadınların hep sının de kızıl saçlı ve balıketınde olmala rıdır Araştırmalarına, Turkıye'den gclcn herktsten haberı olan, onların kayıtlarını tııtan bırmafyaorganızasyonuylagoıuşc rek başlarlar Oradan, olduıulcn kadınla rın ısımlerı ve adreslcrı hakkında bdgı edı nırler KARAKTER ZENCİNLİĞI Çabalannın sonunda cınayetlerı "Boz kurtların" ışledığı ortaya çıkar Ikı polıs kdtıllcıın peşıne duşer Ote yandan mes leğınde hırslı bır norolog, TEP (Pozıtron yayılımı tomografısı) yontemıyle deneme ler yapmaktadır Insanların anılarını sıbp kımlığını yok ederek yenı bellek yukle mektedır Bır grııp ust duzey polıs yetkı lısı dc terorı/me karşı mucadcle solları uzerınde duruılar cn etkılı yolun onların beyınlerınc gırmek olduğunu ınançlarını vc duşuncelerını etkılemek olduğunu sa vunmaktadırlar Suç şebekelerının, yasa dışı bılımsel denerneler yapan laboratu varların, teronzme karşı etkılı yontemler gelıştırmeye çalışan ust duzey polıs yetkı lılerının yolları kaçınılmaz olarak bır nok tada kesışecektır Bır rastlantı sonucu ara nan dcnek bulunur Norolog, polısle gız lı ışbırlığı yaparak çalışmalarını surdurur Sureç gıderek karmaşık bır hal alır, ılgısız mış gıbı gorulen olaylar hıç kımsenın kes tıremedığı şckılde bırbırıne bağlanarak akmaya başlar Mekân ve karakter zengınlığı, ortaya konulan problemın karmaşıklığı ıçınde boğulmadan, dağılmadan anlatımı ger çekleştırmek tıtız bır çalışma gerektırıyor Karşılığında ıse keyıfle okunan bır eser ortaya çıkıyor 'Kurtlar împaratorluğu' okunduğunda bunun ustesınden nasıl ge lındığı go7İemlenebılıyor Zoru başarmak ya da yoğun emek har camak bır eserın ıyı' ya da guzel' oldu ğunun olçutu değıldır elbettc ancak her yapıt emekle guzelleşıyor Tekduzelık bu ıstcr bır goruntu, ıster bır ses, ısterse bır anlatım olsun ınsanın aklını yoruyor, du yarlılığını koreltıyor Bunun ıçın olsa ge rek, çeşıtlılık ve değışıklık ısteğımız hep canlıdır Otc yandan farklı olanların çe şıtlılıklerın kendı ıçınde dengelı, ışlevlı ve butunsel sunumu, ınsan duygularını canlandırıp duşuncelerını harekete geçı rıyor 'Kurtlar împaratorluğu' çok yonlu bır eser Bılım kurgusal ozellıklerle, tarıhle, farklı yaşam bıçımlerıyle beslenerek, akı cı dılle yazılmış bır polısıye gerılım romanı Kendı ıçındekı ayrı dunyalan gostenşsız betımlemelerle, gerçekçı soylemlerle, canlılığını hıç kaybetmeden bır butunluk ıçınde okuyucuya sunuyor Anlatımda yoğunluk ve canlılık dılın ekonomık kullanımına da bağlıdır Bunun ıçın tumcelerın bırbırını beslemesı, konu nun eksenınden kopmaması, ışlevsız ay rıntıların goz ardı edılmesı gerekıyor Su recın nerede kesıleceğı ve bır başkasıyla nasıl bağlanacağı merak duygusunu dırı tutuyor Bırsahneden bır sahneye, bır me kândan başka bır mekâna geçerken ara boşlukların nasıl doldurulduğu eserın rıtmını belırleyen olçulerdcn bınsıdır 'Kurt lar Împaratorluğu' temposunu hıç kay betmeden bu yetkınlığı başından sonuna kadar koruyor, ışte bır ornek Yaşadığı çokuntunun ardından buyuk bır yalnızlık duygusıına kapıldı Başka larına karşı daha katı, daha sert bır ınsan olmuştu Kararları hep tartışılmazdı, du şuncLİcrınde hıçbır esneklık yoktu, kestı rıp atıyordu En ufak bır hoşgoru ıçın bı le çaba sarf etmesı gerekıyordu Başkala rına karşı gerçek bır duygu tutukluğu ya şıyordu "(s 151) YENI İMGELER Edebıyatın lezzeti buyuk olçude ıçer dığı betımlemelere bağlıdır Salt duygulara seslenen, oykuyle ılışkısı zayıf, ışlltılı tumceler, eserı guzelleştırmek yerıne ya J C Grange'ın Turkçeye çevrılen eserlerı kısa surede tukenıp yenı baskıları yapılarak okuyucularıyla buluşma ya devam edıyor Polisiye romana olan ılgının gıderek artması edebıyat adına elbctte sevındırıcı bır durum Bir romanın ıçerığı ve tarzı okuyucu uzerın de etkılı olması ıçın yeterlı neden değıl dır, geçıeı ılgılere ve guncel heyecanlara bağlı olarak yuzeysel bır esıntı yaratabılır, ancak bu onun nıtelığı ıçın bır olçu ola maz tnsanların ılgı alanları iarklı, beğcnı ol çulerı kendı oznel durumlarının bır yan Mması olsa da romanın nıtelığı bunlardan bağımsızdır Dılı,kurgusu,butunluğu tu tarlılığı, gerçekle buluşma noktaları vc bunların ııyumlu bır şekılde yapılandırıl ması eserın gucunu belırler Konu ne olur sa olsun bu temel unsurlar aracılığıyla an latılır 'Kurtlar lmparatorluğu' Turk okuyuculaı ıçıno/elbıryan taşıyor Ağırlıklıola rak Turkıyc nın kısa tarıhmı I ransa'da çalışan kaçak ışçilerıyle, oraya yerleşıp ış guç sahıbı olmıış ışadamlarıyla vc ııvuştu rucu kaçakçılarıyla Fııık ınsanını anlatı yor Olaylaı Paııs'te, furk mahallcsmde ışlenen cınayetlerın açığa çıkarılması ek senındegelışıyor Boylcce bırbırındenba ğtmsı/ bırçok olayın ıçınde buluyoruz kcndımızı OLAYLAR VE CİZEMLER Roman, adının Anna Heymes olduğu nu soyleyen bır kadının hafıza kaybı krız lerı yaşadığını soyleyerek bır noroloğa gıt mesıyle başlar İçışlerı Bakanlığı'na bağlı bır bırımdc yuksek duzeyde gorevlı koca sının yuzu sık sık bclırsızlığe gomulur, onu zaman zanıan tanıyamaz Bundan tedırgın olan Anna doktora başvurur Yapılan muayene sonucunda beynıne bır operasyon yapılması onerılır, ancak, Anna bunu ke sın olarak rcddeder Bu sırada Turk ma hallcsınde uç kadın acımasız ışkencelerc tabı tutularak oldurulmuştur Polıs, serı bır katılın ışbaşında olduğunu duşunerek hemen harckete geçer Genç vc ıdealıst polıs Paul gorevı ustlenır Araştırmaları na, emeklı polıs şefı Schıffer'm yardımıy la başlar Schıffer, meslektaşlan arasında hem Rakam hcm de Demır olarak anıl maktadır, çunku bır yandan karanlık ılış kılerınden para sızdırmakta, dığer yandan da kendıne ozgu yontemlerıylc suçlulara çabucak ulaşabılmektedır Schıffer Turk bolgesınde yıllarca çalışmış, Turkçe ko nuşabılen, Parıs'te Turkler arasında olup pay bır duruma duşuruyor Bunun yerıne betımlemeler enerjı yuklu, anlatım ıçıne dengelı bır şekıldc yerlcştırıldığı, arkasın dan gelecek yenı ımgeler, değışık olaylar çağnştırdığı olçude etkılı oluyor Boylece doğal soylemle betımleme arasında bır butunluk sağlanıyor "Boynundakı papyon, gızemlı bır me kanı/manın kurulmaya hazır anahtarı gı bı parhyordu "(s 167) "J FHırsch çok uzun boylu bır sekse nın ustunde ve zayıf bır adamdı Uzun kolları, ırı ellerı vardı lnce uzun vucudunu dengede tutmaya yarayan ıkı ağırlık gı bı dıye duşundu Schıffer Kıvırcık, kahve rengı saçlarla suslu, guzel bır başı vardı Uzerıne beyaz onluk yerıne kalın keçe bır palto gıymıştı Anlaşılan çıkmak uze reydı"(s257) Bır ınsanın dış gorunuşu, bunun bırak tığı ızlenım, o andan sonra olayın nereye akacağını bırlıkte dıle getıren butunluklu bır anlatım Öykuye gıren tum oğelen ış levlı şekılde ılışkılendırmek bır yandan soyleme butunluk katarken, dığer yandan okuyucunun hayal gucunu harekete geçı nyor Polisiye romanlannda pek rastlanmayan başka bır ozellık daha dıkkat çekıyor Suç lu ve suçun nasıl ışlendığı genellıkle sona saklanır, gerılımın canlı kalması ıçın bclkı bu gereklıdır, ancak 'Kurtlar Imparatorlu ğu'nda bu kuralın dışına çıkılıyor Sır gıbı gorulen kımı olaylar daha romanın ortala rında açıklığa kavuşuyor Suçlu kım, ey lemler nasıl gerçekleştırılrruş bırçoğunu bı lıyoruz Okuyucu bır şeyler bılıyor, ancak bu sır perdesını açmak ıstcyen polısler bun dan habersızler Bızım bıldığımu gulen po lısın nasıl çozeceğını merakla ızlıyoruz KOLAYCI ÇÖZÜM YOLLARI 'Kurtlar Împaratorluğu' bu anlattığı mız olçuler açısından oldukça başarılı bır roman Okuyucuyu ozgur bırakan anlatı mı, dılın akıcıhğı, tumtelerın ışlevlı ener jısıyle hıç sıkılmadan okunabılıyor An cak dıkkat çeken kımı zayıflıklar da yok değıl Genel olarak polisiye romanlarda rastlanan kolaycı çozum yollarına başvur mak gıbı Karmaşık olayİar ve değışık ka rakterler arasında go?e batmayacak kadar onemsız gorulse de kuçucuk bır rastlantı en karmaşık sorunların çozumu ıçın bır başlangıç olur, oyle kı o andan sonra her şcy çorap sokuğu gıbı gelmeye baş].ır Ro manın ılerlemesı ıçın tıkanan yollar surp rız bır rastlantıyla kolayca 'açılır' Otu7 beşıncı bolumun sonundakı sahne buna bır ornek olarak gosterılebılır "Bır alıcı sıyah bıyıklı ve mavı Adıdas ceketlı ambara gınyordu, kutağında kar ton bır kutu vardı Bakışlarını ıstem dışı olarak asmakata doğru çevırdı Paul'u fark edınce yuz ıfadesı donup kald ı Pa ul'un sezgılerını teyıt etmek ıçın asmaka ta son bır kez daha baktı Korkuy la"(s 195) Dığer sanat alanları gıbı roman da ıçın de bulunduğu tanhsel koşulları yansıtma [ dan edemez Kulturde ve teknolojıde or ' taya çıkan gelışmeler ona hem malzeme hem de konu oluyor Bu durum, ıçerığın zengınleşmesıne, goruş ufkunun genışle mesıne yol açıyor Daha yakın ılışkıye gı ren farklı kulturler, sıkılaşan uluslararası ılışkıler edebıyatta da yankısını buluyor, çunku onun varlık kaynağı ve ereğı ınsan yaşamıdır, arzu ve ısteklerının donuşum lerıdır Her ne olursa olsun edebıyatın uç temel unsuru, olay goruntu fıkır bırlığı değışmıyor Çunku bunlar bızım ozsel ın sanı yanımıza, algılarımıza, duygularımı za ve alclımıza karşılık gelıyorlar Değışık romanlarda bu unsurlardan bırısı onc çı karılabılır, ancak ıster bırısı ısterse tumu nu ılışkılendırerek kendını ortaya koysun, durum değışmıyor 'Kurtlar împaratorluğu' tum bunları kendıne ozgu kurgusu ve ıçerığıyle ken dınde gerçekleştırıyor • Crange'nln, 'Kurtlar împaratorluğu' başından sonuna kadar temposunu hlç kaybetmlyor Kurtlar împaratorluğu/ / C Grange, Doğan Kıtap K İ T A P SAYFA 10 C U M H U R İ Y E T SAYI 724