Katalog

nıı Ramazan Ak 1 Kİ 1 ( )/ tolganın eezaevın nı 1 1 1k l M I M den kaçması uzerı kl S s ,1 1 nc seksen uç kışı Ya/ar Erdal Oz, 19Î5 doğumlu Ba ce/alandırılu Lı hasının mesleğı gereğı yurdun bırçok dal da suçlu bılınır verlennı dolaşıı Ankara I Iııkuk Fakul bu olavda 6 Lvlııl tesı'nı bıtıııı Aıkadaşjarıyla bırlıkte "a 1971 Pazartesı gu detgısı"nı çıkarır Yazdığı oyku ve ro nu durıışmaya çı manlauyla bııçok odul ka/anıt Son kıkarılır, kendını sa tabı "Deftcrımdc1 Kuş Seslen" 1971 1 I vunur Ogunlerde, 1972 yıllarınd.ıkı cezaevı anılaıını kap Denız Gezmış'le çay OLağında ıı/un saı uzun o gunlcrın edebıyatından konu "Deiteıımde Kuş Sesleu" dort bo şıırlar Denız edebıyatısevipı/leyenbır lumden oluşuvor Mamak Askerı Ceza gençtır Lrdal Oz'den evlemlerını ıoman evı (09 Hazıran 1971), Yıldırım Bolge olarak vazmasını ıster, bıı çok olavı da Cezaevı (15 leınmu/ 1971), Yenıden anlatır Ankaıa dan çıkı^ları vakalanıs, Mamak Cezaevı ve 1972 Lıdal Oz'un ları Ankara d,ı va^ananlar, lıfan Uçar'la lutuklanış geıekçesı kıtabevınde kul bıılıkregordukleıı ışkentclcrvb Yusur landıgı aınbala) kâğıtları uzerındekı o/Aslan ıle Mete Frtekın de îbkencelerı an lu sozler ve oykucu ()sman S, ahın'ın ona latırlar Bu aıada Lrdal Oz un tahlıve gondeıdigimektup Soıgulanırvecezakararı gelır, Denızler'ı tam olarak \iLd evıne konur Osman Şahın'ın mektu madı&ına uzuluı Denız, ondan ut kışı bıındakı dıkkat çeken sozler şunlar lık zenır gondcrmesını ıster I rdalnuts "U/gunıım, bulun akılları omuzlaıında teğı yerıne getırmez Onların kurtulac a olan bu adamlar hcr tuılu duşııneeyı gından umııtludıır kaışılarında hazu ol dıırumuna getır Cıentler asıldıktan sonra bu j»un Yu mek ıstıyotlar ama bıı gun onlar da u/e sııi'un babası Beşır Amugelır l Jlku Ha rımı/dekı guneşı goıeteklerdıı " (s> 15) nım'ın eczanesıne Zor vurumektedıı Mamak Askeıı Cezaevı'nde sıvasal suçonayardımcıolurlar, doktora ı,ıkanrlaı lular bır aradadu Mustafa I'aylan, Yu amelıvat ettııırlet Sağlıgına kavuşunca suf ( acım, Sınan Cemgıl, Hıısevın înan ı,ok sevınıı Beşır Amca vb I İP'ten atıldıkları ıçın dağa ukıp Lrdal Oz bır kez daha cezaevıne go yakalanan gençler oradadıı L rdal O/ turulur Bulgarıstan'a ka<,uılan Boğa/ı de tutuklanmadan onıe Ankara koyle (,ı ıi(,ağının koısanlarından bııı olaıak rınde paıtı çalısmalarına çıkmıştır Adıgosterıhı Asıl gerekte ıs.e Denı/ler ın yaman c)a yaralanan Mustata Yalçıneı asılmaması ı<,ın topladıkları yırmı ıkı bın de avnı koğuşt.ıdır Oıada da tartışır ım/adır bekı/gun sonra borgulanır Ya gençler Frdal C)z, bu tartışmaları şoyle kalanan korsanlaı, ııcağı Denızleıın asıl değerlendıı ır Çok katı, sekter genç maması i(,ın kaçırdıklarını a<,ıklarlar Lr aıkadaşlar var Bukatılık goruş açisını dal ()/, otuz gun gozaltında tutulut Ma daraltıveııvoı venı yorumlaı getırebılmak Cezaevı ndeyken, (,ocukluk anıla me esneklığını sılıp gotıırııyor Değı rını anımsar Ankara'daoturan Nurettın şen, yaşanan koşullar kaışısında değıdavısının evındekı kıtaplarla okuma sev şen bır tavır yok hâlâ " (s 42) Koğuşa gısını gelıstırır Okumanın tadını Kema GunZılelıdegerırılır I'artışmalar surer lettuı luğcu'dan alır 1945'teMuğlaCe O gunlerdekı goıuş ayrılıklarını şoyle zaevı Muduru'nun kızına âijik olıır Ba değerlendırır Erdal Oz " lnanç, sanıbası Ağır Ce/a Mahkemesı Uyesı oldu tım r>7gur duşuncenın karşısındakı en ğu ıçın orada da bulunmus,lardıı buyıık lehlıke Dunya goıuşu tamam, Cezaevıne yenı tutuklular getınlır 1^ ama duşıınceleı ınanç halıne geldı mı, kenceler,basKilarartar "Saatl8 00 Ce artık taıtışma kabul etmıyor Soru sor/aevı bırbırıne gırdı Korkunc yankilı nu yanıt vcrmeortamı kayboluyor Bı koşus.malar, 'Vurmayın1' (,ığlıkları, yere /ım solcularda da var bu, tıpkı dıncılerduijen, surııklenen uısan seslerı, e^ya seb de, mıllıyetçılerde olduğıı gıbı " (s 53) lerı, 'EUer yukarı1', 'Vururum1' seslerı, Erdal Oz, koğuşu duzene sokmaya ça'Durun, vurmayın1' ^ığhkları " (s 231) lışıyoı sureklı ve basarılı olııyor Denız Lmıl Cıalıp Sandalcı, Altan Oymen, Gezmış de gelıyor koğuşlarına Sıyası Omer Polat, Erdal Oz, uçağı ka<,ıran or tutukluların sayısı ıkı yuz uçe çıkıyor gııtun elebaşıları olarak sorgulanırlar, ış rilerıkopukolan Mustafa I'aylan'ınaukence gorurler laıı artar, dışardan ılaç getırtılır Lrdal Askerlık anılarına değınır Lrdal Ar O/, kıtabevınde kullandığı ambala) kâdahan'da yapar abkeılığını îstanbul'a ğıtlarındakı yazılarla ovıınur " Ne gu gıttığınde sevgılısının evlendıgını gorur, zeldı Ne kadar sevılmıştı o ambalaı kâ (,ok uzulur, ıntıhar etmek ıster, vazge^er ğıtları Aldıkldtı kıtapları sardırırken, Her şeye yenıden has,lamaya karar verır pek çok kışı, bır de kesılmemış buyuk Cezaevıne Halıl Berktay, Doğu Perın tiıt rabaka kâğıt vermemızı ısterdı çek de getınlır Frdal Oz, vaşadığı bu (s 76) Bılırkışı, Sulhı Donmezer ve arkaolayların oykusunu de ya7ar Sozgelımı, daşlarıdır Bu yuzden haşlarının ağrıya"Kırmızı Muhur" oykusunde kanatılan eağını bılır Erdal Oz kıtabevının bır yıl sonra nasıl a<,ııdığını, Lrdal Oz, 15 Temmu? 1971'de Yıldı okuyucuların ona nasıl arka çıktığını an rım Bolge Cezaevı'ne geçer Burası ha latır Ce/aevınde bol bol resım yapar, kı va subaylarının komutasındadır Muzaf taplar okur, gunhık tutar, eşı Ulku tle fer Lrdost, (ıun Zılelı, Munır Ramazan Gul Onet'e mektuplar ya/ar Okuduğu Aktolga, Ahmet Say oıadadır kıtaplardan so/ eder, eleijtııılerını yansıTCK'nın 141 ve 142 maddelerınden tır Edıp Cansevcr'ın "Mendılımde Kan hukıım gıymelerını ıster büırkışıler Ce Seslerı şurını çok sever Orada devrım /aevınde hakaret edılır onlara Daha cı gençlerı çok tyı anlattığını dııyumsar sonra da Denızler asılmasın dıye, açlık Cezaevınden çıkınca da Edıp'ı bıılur Is grevıne kalkışırlar tanbul'da Bırlıkte Goksu'ya Ahmet Erdal Oz, 17 Ağustos 1971'de "Yenı Abı'ye gıderler, bırlıkte ıçerler den Mamak Cezaevrnegoturulur Mu L. ! L. p Erdal Oz, tezaevınden yazdığı mek tupların değerını şovle anlatır eşıne ' Ya7ilmalı bu mektuplar Yazılmalı, saklanmalı Bu mektuplar, kuş kanadın da uçurulmu!} mektuplar Bu mektuplar da kuş seslen var Ldıp ın Mendılımde Kan Seslerı gıbı (s 327) 20 Ekıın gu nu salıverılme emrı veı ılır Erdal'a Ken dı de •jasirıt, (.ezaevınden ayrılu Uçak davasiıulan da 15 Hazııan 197Vte akla nır Kıtabına bu adı kovmasında Ldıp ( anseveı ıle Cemal Suıeva nın şıırlerı nın buvuk etkibi olduğunu belırtıı Ce mal Sureva nın bır şıırı şovle bıter Nasıl olsa bır gun/ Donerız bu vol lardan gerı Senın elmde bır mendıl/ Oburunde kuş seslen " Erdal Oz, anılannı ya/makla bır do neme açıklık getırıvoı Bırkaç yazara olumsu/ vaklaşımlaıı dışındaheı şevgu zcl 1968 kuşağının acılarını, u/untulc rını vansıutken şiır ovku zevkını ve ta dını da verıvor okuvucuva Erdal Oz'e bırer buvuk alkış bı?den şuyor, hepsı de ra hat okunan, kımı zaman kuçuk bır kahkahaya, çoğu kez de sureklı bır gulumsemeye yol açan oyku rantezı ler Bıyografı Gıbı "B' Fakıntısı, Ba lıkçı, Bandııma Bodrum Gu/erga hında Bıı Daha Asla Kalınmava takOtellerıle(ok GeıekmıyorsaÜğ randmayacak Yer ler Rehberı, Ban do Boluğu Batıl ltıkat, Bavburt un Bınnaz, Betsı Bı laıdoI)erslerı,Bıl gısayarOıtamında Kaııkatur Bıyolojı Oğretmenlerım, Beş Dakkada Boz caada gıbıdebo lum başlıkları vat Defterimde Kuş Sesleri / Lrdal Oz / Izel Rozental ıl ( an )uvın/atı / 3 Busım 2003/ 599 \ gınç bır kışı Anı fantezıleunın bı tınde kendını, Oldukta genç bu yaşamda, sevmedı ğım derslerı oku maktansa ış havatına atılmayı vegledım lembellığımı gızlemek ıçın ıse çalısmak tan arta kalan zamanımı tuııı temnelle ıın başvurduğu çeşıtlı ugı aşlarla dolduı Bıı tngılı/ gulmece ustası ne kadar mayıbe<.eıdım Mıı/ık, tıvatro karıkaçok gulmecetı varsa o kadaı da çok gul tur Derken sergıleı deınekler çesıtlı mece ruru vardıı demış Doğı u bır va oluşumlaı, iu/ulı kultuıel gırışımler, nı vok degıl Gulmeieyı anlatım aran abesle ıştıgaller Kaçinılma/ olarak da olarak kullanan her sanatçının kendıne en d7 benım kadar tembcl kışılerle aıka o/gu bıı vaklaşımı oluvoı Gulmecevı daşlıklar kurınavı başardım " dıvc an katı tanımların îçıne sıkıştırmak kolav latıyor degıl Bır bakıvorsıınuz ovle çıkıvor kar Ovsa bu tcmbellıkleıı onu epevcc ko şinı/a bır bakıyorsunu7 başka bu kılı şıışturnıuş Kendısı karıkatuıe oldııkça ğa gmvermıs Bır sererınde sıze seslene eıken vaşta başladığını soyluyor, ama bılırken bır dahakındehıçhoşunuzagıt adını duyurması ıçın bır suit bekleme mevıveımiş GulmeLe ıle uğraşanlar sı gerekmış 1991'de Istanbııl da çıkan belkı de bu nedenle kendılerını yenıle Şalom gazetesınde karıkatuılerı vavım mck ıun değışjk turlere yonelıvorlar, el fanmava başlamış Aynı vıl ıçındc de ılk leıını nır de o alanda denemeyı yeğlıvor karıkatur albumu cıkıyor ()ndan sonra lar ıkışer ııçer yıl aravla otekı kıtapları onu Bıı sure OIILC elıme bır kıtap geçmış ızlıyor Ilk duzvazı kıtabı 2000 yılında adı "1 " Yalnızca * Ustunde cfe çe F ^ II ttUl 1 l «1111*^1* . ^ yayımlanmış Son kıtabında " Konuş şıtlı bıçımlerde yazılmış ¥ harilerı ver mayı pek bevmedığımden başımdan ge alıyor Grafık sanatlara ılgımden dolayı çenlerı ya/mava kovuldıım Bu kıtapla aldım, evde açıp bakınca yalnızta bası bırlıkte uç duzva/ı kıtabım vayımlandı mevı haıflerıyle yazılmış yazılarla dolu Ldıtorıım bunlaıa mı/ah va/ıları dıyor, olduğunu gordum Duş kırıklığıyla bır oysa ben ciddı cıdtlı yazıvoıum ", de kenara bııaktım Daha sonra bır ara mış Bır soylentıye gore ılk kıtabının adı okunma sıralarını bekleyen kıtaplarımı nı koyarken eşınden abeı.enın (ı dışın karıştırırken bır kez daha çıktı karşıma dakı yırmı sekız harhnden bırını seçme Ustunde gulmece yazılanndan oluştu sını ıstemış, kıtabının adı buradan gelı guna ılışkın bır de not varmış Bır ıkı yormuş derken okuyup bmrmışım Izel Rozental'ın hem karıkaturlerın Megerse kıtabın adı ıçındekı bolum de hem de oyku anı fantezılerınde ınce başlıklarından gelıyormuş, hepsı I har bır gulmece anlayışı var Duzva/ılarında hyle başlıyor ya da tersı, kıtabın adı b gulmecenın /or bır turunu yeğlıyot, ya oldıığu ıçın bolum başlıkları da hep F nı ıse once kendını alava almakla başlı ıle başlıyor Oyku desem, değıl Anı dı • ' 1 II yor, bunıın arkasındakı toplumsal eleş veceğım, aralarında bavagı abartılı olantırı kendını vavaşyavaş duyumsatıyor O lar vaı Haydı fantezıler dıyelım " F " bıınu yaparken okuyucuları da kendıle Sendromu, l'antasıa ın Roma, Fare, Fa rınden bu şeyler bulmaya başlıvorlar saryau Dımıtrı Usta, hazıl Baba, Fıkır onun yazdıklarında Bır yandan onu ta lı Tembeller Kulubu, Fobı, hotokopı, nırlarken bır yandan da kendılerını gor Frankfurt I lavalımanı'nda Seks Başka meye başlıyorlar Boylece ya/ar ıle oku dır 1 , Fri)ider, Frıtz î Meldelsohn, Futyuculan arasında sıcak bır yakınlık ku bol bolum başlıkları boyle ruluyor Anlattıklaıının arasına serpış Çogu kez olduğıı gıbı yazarının adıtırdığı beklenmedık olavlar va da aforı/ na bakmak en son aklıma geldı Izel Ro malarla ınsanı guldurmeyı başarıyor zental yazıyor Ama, ama ben onu taAma kendısının de sovledığı gıbı, butun nıyorum Hem de gune gulmeceyle ılış ya/ıları gulmece ağırlıklı değıl, gulmece kılı bır nedenle, karıkaturlennden Anoğelerı ıçerse bıle aralarında bavağı hu laşılıyor kı, karıkatur kıtaplarından ta zunlu olanlar bıle var nıdığım Izel Rozental yazılı gulmece ala Karıkaturlerı ıse daha çok 1950 kuşa nınuakı ustalığını ortaya koymaya karar ğı çızerlerının yaklaşımına yakın, yanı vermış ve bu kıtabı yazmış Rahat okııgereksız ayrıntılardan arındırılmış bıı nan Turkçesı, ılgınç anı oykufantezüe çızgısı var, yazıyı da oldukça tutumlu rıyle de bana kendını okutmuş kullanıyor Uzun anlatımlardan çok kı Yenılerde bu kez de "B" başlığını ta sa olanları yeğlıyor, anlık bır kıvılcım şıyan kıtabını gorunce hıç duşunmeden çaktırıyor Izel Rozental uretken bır gulaldım O da benzer fantezılerden olu Değişik bir gülmece ustası CUMHURİYET KİTAP SAYI 6 9 5 SAYFA 16