Katalog

Çok doğru. Bu değişkenler; nasıl bir parti ya da lidcr olduğunuz, geçmişte neler yaptığınız ya da yapmadığınız, ekibiniz, projeleriniz, inanılırhğınız, ajansa kendini/i ve programınızı ne kadar anlatabildiğiniz gibi şeylerdir. Elbette ajansa tanıdığınız siire, verdiğiniz inisiyatif ve ckin dc bu değişkenler arasında... Ba şarılı kampanyalara imza atan ajanslar, ncp doğru bilgilendirilen, yeterince zaman tanınan ve uzmanlığına inanılan ajanslar olmuşlardır. 1983 ANAP kam panyası, 1987 SHP kampanyası, 1991 DYP ve RP kampanyalan bu konudaki başaıılı örneklerdir. 5 Kaum seçım sonuçlannda kuşkusuz tuplumsal, ekononnk ve sıyası etkenler başrnldeydı Yınc de tekpartiba^anstmn ardındaki profesyunel desteğin rolünü değerlendırır misınız ? Son seçimlerde sandıktan çıkan tab loda siyasal reklamın rolıı sıhrdır diyebiliriz. Geçen ağustos ayında yayımlanan bir makalemde, reklamcıların simyacılar olmadıklarını; hiçbir reklam kampanyasının Meclisteki partileri kurtaramayacağını, seçmenin sadece iktida n değil, topyekün sistemi nişan tahtasına aldığını yazmıştım. Yine kitabımın ki ekim başında yayımlandı önsözünde, 'parlamento içindeki merkezin buharlaşmış olması' nedeniyle, 3 Kasım seçimlerinde siyasal reklamın çalışmayacağını yazmıştım. 80 yıllık tarihimizin en derin çöküntüsünü yaşayan 'sokaktaki insa nın' başka riirliı davranmasını beklemek mümkün ınü? AKP'nin siyasal reklamları, siyasal reklam kabul edilebilecek düzeyde değildi. Fikir yoktu, yaratıcıhk yoktu, görsel etkileyicilik bile yoktu. 'Bu reklam bana ne dedi?' sorusunun cevabını bulabilmeniz özel uğraşı gerektiriyordu. Bu reklamlar, 199O'lı yıllarda, partilerde artık önemli algılanmaya başlamış olan 'Kurum Kimliği' kitabı hazırlatma modasının herhangi bir uygulamasıdır. AKP'nin başarısını sağlayan, partinin kendisi, programı, liderinin olağanüstü karizması veya siyasal reklamlannın profesyonelliği değildir. AKP'nin başarılı olmasını ÂKP dışındakiler sağlamışlardır. Beceriksiz iktidar partileri başta ol mak üzere devlet ve demokrasi anlayışımız, çağın gerisinde kalmış olan huku kumuz, seçim sistemimiz, diğer partiler ve koltuk sevdalısı liderleri, toplumdan kopuk medyamız, gelir dağılımındaki adaletsiz yapımız ve zavallı eğitim poli tikamız... 1 lepsi birden işbirliği yaparak ve taammüden başardılar! AKP'nin adamaktllı bir kampanya yapnrmasına gerek kalmadı. ? Kasım secımlennden bir siyasalıletı^ımcı olarak çtkardığınız lonuç nedir? Yalancı çoban hikâyesindeki gibi tıpkı. l Jçüncü yalandan sonra kimsenin si ze inanmasını bekleyemezsiniz. Meclis'in tümden tasfiye edilmesinin tenıel nederıibu. lletişim çabaları, 3 Kasım seçimlerinde bir tek Genç Parti'yc yaradı. O da toplumsal ve ekonomik sonucun özeti gibi. Toplıım o Meclis'i olduğu gibi tasfiye etmeye aylar önce karar vermişti. ÂKP, denenmemiş olandı. Dolayısıyla eezalandırılmaması gereken, hat ta fırsat verilmesi gereken bir yapıydı. Sonuç itibarıyla 3 Kasım seçimlerinde siyasal reklamın rolü hemen hemen sıfırdır. Yazar, ilk baskısında, Ingiltere ve Amerikan deneyimlerini anlattığı kitabının ikinci baskısında Fransa ve Rusya örneklerine yer veriyor. Ayrıca, elinde, Turkiye ve dünyadan seçim kampanvalarıyla ilgili uygulama örnekleri bulunanlan da kitabın diğer baskılarına katkıda bulunmaya çağırıyor. Seçim Kazandıran Kampanyalar/ Necati Özkan/ McdiaCat Kıtapları/ Ektm2()02/ İİ7 v CUMHURİYET KİTAP SAYI 695 Önce "SÖZ" vardı 'Söz' adlı kitap, bir yanda katı ve gelenekçi bir görüşü sergileyen Haham Kalman ile çağdaş yorumlar yapmak isteyen genç Reuven arasında geçiyor. Her ikisi de kendi açılarından haklıdır. Bilgilerini ve yorumlarını özgürce dile getirmektedir. Söz'ü, Yahudî dinine, tarihine ve kültürüne ilgi duyan ve bunları tanımak isteyen herkes okumalı. TUFAN ERBARIŞTIRAN münü alıntılayalım. "Eğer bir kişi I'almud metnini değistirmeııin olabılirliğını kabul ediyorsa, o zaman bu metinler üzerine kurulmuş olan kanunlar ne olurdu? Birinsanometinleri yanlış olduğu nu düşündüğü her seierde, o metin üzerine kurulmuş olan halachah'ı değiştirecek mi? Eğer bir kişi kendisinde Talmud metinlerini değiştirme yetkisini görürse, o zaman neden daha ileri gidip Musa'nın Be§ Kitabı'nın metinlerini de değiştirmez?" Kitabın çok kısa ana özeti böyle. Biitun kitaplı dinlerde benzer sorunlar vardır. Her dinin kendi Kutsal Kitabı değiştirilemez, metinler üzerindeoynanamaz, 'din bilgini olanların metinleri olduğu gibi' katul etmelerinin dışında hiçbir şey yapılamaz. Ortaçağ'da başlayan dinsel yorum kavgası, Filistin ve Babil Talmud'larının kıyasıya çarpısmasıyla sürer. Kitabın içinde Yahudi dininin felsefesi/gelenekleri/tarihi ve yaşam biçimi anlatılıyor. Bunlark beraber iki karşıt görüşün insanlar üzerindeki derin etkileri de göz ardı edilmemiş. Haham olmak isteyen genç Reuven, onun çevre Haim Potok'tan tarihi bir roman: Söz Tevrat ve Talmud. Tevrat, Yahudi dininin Kutsal Kitabı; Talmud ise, bu kitabın yonımudur. Her iki kitap da Yahudi uininin geleneklerini, tarinini, felsefesını ve hııkukunu anlatır. 17. Yüzyıl filozoflarından Spinoza deduktifmatematik yöntemi ile l'anrı lel selesine hayli 'aykın' bir bakış açısı getirmişti. Spinoza'ya göre "Tanrı ve evren aynı şeylerdi." 'Etrka' adlı kitabında önermelerle (geometri bilimini de kapsayarak) kişjsel görüslerini aktarmıştı. Zamanın Yahudi din bilginleri ve Sinagog yetkilileri onun tüm görüşlerine karşı çıktılar. Nihayetinde, her dinde olduğu gibi çağdaşlıktııtuculuk çekişmesi Spinoza'ya nahalıya patladı ve Yanudilİkten aforoz (ibranice, cherem) edüdi. Haim Potok, 'Söz' adlı kitabında Yahudi tarihi içindeki benzer çekişmeleri dile getirivor. Talmud yorumcularının bir kısmı geleneksel açıklamaları kabul ederken, bir kısmı da çağdaş yorumeuları yeğlemektedir. Romanın baş kahramanı olan Reuven genç bir adamdır. Brooklyn'da yaşayan Reuver haham olabilmek için yoğun bir çaba harcamaktadır. Onun yaşadığı çevrede çok savıda I lasid (18. Yuzyıl'da ortaya çıkan aşırı bir gelenekçi akımın temsilcileri) bulunmaktadır. Genç ReHalm potok. Romanı bir bakıma Yahudi tarihi glbl. uven çoğu kez onlarla tartışır, görüşleriyle ters düşer; her şeye karşın çağdaşlık sindeki arkadaşları, aileleri... inancından geriye dönmez. Kitabın konusu Amerika'da geçmekHaim Potok, yarattığı bu kahramanla tedir. Bu nedenle kitabın hitap ettiği dö(Reuven) Yahudi dini içindeki yüzydlar neme ait bazı siyasal ve sosyal gönderöncesine dayanan derin görüş ayrılıklameler vardır. Sözgelimi, Amerika'nın Virını, bu ayrılıkların temel nedenlerini, etnam sendromu, ünlü Rosenbergler Tevrat ve Talmud'u 'esas' alarak dile geolayı, Mc Carthy'nin solcu avcılığı gitiriyor. Özellikle Haham Kalman'ın 'gebi... lenekçi' tutumu, çağdaş görüşlere karşı Yazar kitabını yazarken salt Yahudi oluşu, okulda sürekli gergin bir atmosfelsefesine, Talmud'a ve geleneklere olfer yaratmaktadır. Yazar, ner iki akımın duğu kadar, çağdaş dinsel yorumların sözcüsü olarak seçtiği bu kahramanları gcrckliliğine ue vurgu yapmıs. Bir din ve ağızdan kişisel görüşlerini/yorumlarını, o dinin kitapları yüzlerce yıl öncesinin Yahudi dininin günlük yaşamdaki etkibilgi, düşünce ve geleneklerine göre lerini anlatıyor. Nitekim, kitabın bir yeaçıklanamaz. Günün koşullarına uygun rinde Haham Kalman şöyle dcr: "Tanolarak, dinin temel değerlerini bozmarım, sanki Spinoza zamanında yaşıyodan, Yahudi felsefesinin önemini ve kutruz. s/217" sallığını dile getirmiş. Akademisyen AbKitabın yazılış nedenlerinin bir böliiraham Gordon ve Reuven'in babası yaz dıkları kitaplarla Hasid'leri kızdırmışlardır. Her ikisi de, Talmud'u günün koşullarına göre yeniden yorıımlamıştır. Böyle oltınca da geleneklerine sıkı sıkıa bağlı olan Hasid'ler kızar, yenilikçiere uüşman olurlar. Hatta bu konuda ateşli yazılar yazarlar. Iş çığrığından çikmıştır artık. Okuldaki Haham Kalman, Talmud'un her satırını değiijtirmedeıı, olduğu gibi kabul etmektedir. Bu okulda öğrencilerin Haham rütbesini alabilınek için katı bir eğitimden geçmeleri, Talmud'u satır satır ezberlemeleri, kendile rine öğretildiği gibi anlamaları esastır. Hahamın Talmud'u algılayışı ile öğrecinin aynı metin üzerindeki yorumu, bilgisi, okııduklarını onun gibi aynen günlük yaşama geçirmesi istenmektedır. Reuven, ailesinin ve Rachel'in babasının destekleri ile Talmud'un bazı metinleri değiştirir, çağdaş yorumlar katar ve geleneklere karşı çıkar. 1 laham Kalman ile aralarında zatcn var olan sorunlar giderek büyür ve bu kitabın yazılış nedenı olacak noyuta gelir... Bu arada Riichel'in kuzeni olan Mıchael sizofrenik bir hastadır. Onun bu hastalığında dinsel baskının, geleneklerin de Katkısı vardır. Michael sonunda akıl hastanesine kaldırılır. Onun hastalığı ve bunıın nedenleri kitabın önemli bir bölümünü oluşturuyor. 'Söz' adlı roman didaktik bir teknik le yazdmış. Karşılıklı diyaloglar ile Yahudi dininin esasları, kendi içindeki görüş ayrılıkları dile getirilmiş. Bir yanda Ortaçağ Hasid'leri, bir yanda ise onlara karşı çıkan genç Reuven. Kitap sıkça örneklerini gördüğümüz 'okul ve eğitim' üzerine yazılmış bir kitap değil. Öğretmenöğrenci kavgalarının ve lcuşaklar arası çatışkıların derinine iniyor, bir dinin so runlarını sergiliyor. Her yeni kuşakta ortaya çıkan görüs ayrılıklarına, gençlerin farklıüklarına, gelenekçilerin ise katılıklarına bir kez daha tanık oluyorsunıız Yahudi dininde gelenekler çok önelidir. Her Yahudi Tevrat ve Talmud öğretisine bağlı kalnıak zorundadır. Yahudiler kapalı bir toplum oldukları için bu türden tartışmalar, kavgalar ve ayrılıklar çok tazla gündeme getirilmez. Bir kutsal sözün yorumu, algılanması ve yaşama geçirilmesi öğrenilecek en büyük yasadır. Yahudi di nindeki felsefı görüş ayrılıklarını dile getirdiği için yazarı bu açıdan kutluyoruz. Bu arada Rachel ile Daniel evliliği bir tür dinsel 'uzlaşma' amacıyla anlatılmış. Rachel laik bir ailenin çağdaş görünümlü bir kızıdır. Daniel ise, hayli tutucu ve gelenekçi biridir. Haim Potok ikisinin evliliğini, gençlerin duygusallığını, 'iyi niyetli' bir Yahudi belgeseli gibi yansıtmış. Yazar, iki uç noktada bulunan görüş sahiplerini, evliliğin 'kutsal çatısı' altında birleşti riyor. İki gencin dinsel yaşam tarklılıkları aileden gelmektedir. Dinlerini özgürce yaşatmak istedikleri çocukları 'aşk' sayesinde bu kııralı de ğiştirir. Bu da her ne kadar dinsel tarklılık yaşansa da, aynı dinin mensuplarının en azından bir konuda buluşabil diklerini gösteriyor. 'Söz' adlı kitap, bir yanda katı ve gelenekçi bir görüşü sergileyen Haham Kalman ile çağdaş yorumlar yapmak is teyen cenç Reuven arasında geçiyor. Her ikisi de kendi açılarından haklıdır. Bilgilerini ve yorumlarını özgürce dile ge tirmektedir. 'Söz'ü', Yahudi dinine, tarihine ve kültürüne ilgi duyan, bu konuda çalışma yapmak isteyen herhangi birinin ilgiyle OKiıyacağına inanıyoruz. r< Söz / / laim Potok / Gözlem Yaytnlart/ 3X0 s. SAYFA 13