Katalog

3 0 E K I M 2 0 0 3 • A s u m a n Kafaoğlu Büke bu hafta Levent Mete'nin 'Büyücüler' adlı kitabını inceliyor > w>yW</ ü Çağlar Tanyeri'den 'Çeviri ve çeviri eleştirisi'ne bir katkı 8. say/ada ü Selçuk Altun'la son kitabı üzerine bir SÖyleŞİ \2sayjada • F. Berktay'dan Tarihin Cinsiyeti'. Şükran Yücel yazdı u. say MİT/UP' Cumhuriyet p A E K o eniz "avukçı Deniz Kavukçuoğlu siyasi kitaplarla başladığı yazın yaşamını bir roman ve ardından yayımladığı iki anı kitabıyla süıdürüyor. 'Alageyik Sokağı Bir Liman mıydı' adlı ilk anılar kitabında Deniz Kavukçuoğlu bir çocuktu, bir ycniyetmeydi. tkinci anı kitabı 'Sen Vatan Haini misin Baba', Türkiye yurttaşlığından atılan, vatansız kalıp anayurduna bir türlü dönemeyen yetişkin Deniz Kavukçuoğlu'nun Avrupa'nın çeşitli kentlerindeki şürgünlük anılarını dife getiriyor. Erdal Öz bu çok sevdiği yazar dostuyla oturdu, kitabıyla ilgili sorular hazırladı. O da yanıtladı. ERDAL OZ ok güzelbir•anlalımınız var. Cumhuriyet Gazc lcsindch köşenızde yazdıgımzyaztlardan da btliyornm, bir gazctcciden çok bir edebiyat yaza rı vibiyazıyorsunuz. Bu anlatım güzclliŞjanılartnızda daha da helırgin Nitekim, bir de roman yazdınız. 'Scn Vatan Haini misin Baba'yı okumaya baslayınca, önce .çocukluğumda okudugum ikiçocuğurı devriâlemini hatırlattı bana kitabınız. Say/afar ilerledikçe bir ara kendtmi Ernest Hemingtvay'in 'Günes de Doğar'ını okuyur pjbi oldum. Bu benzcrlikler, sizin değil, benim yaklaşımtm. Avrupa'da yıllar siircn çok. renkli bir yaşa rnınız olmus. Bu çcsitli kültürleri yasamak, sizi ister istemez çok kültürlü bir dünyanın insanı yapmıs. Şimdi anayurdumızdasmız. Pck sanmıyorum ama, yine de soruyorunı Türktye, bı'kled/ğtnız, o'zled/ğtntz, içinıze stndirdifciniz bir anayurt oldu tntı? Ne zaınan olacak? Bu, ilk anda çok kolay gibi göziikse de yanıt vermesi uldukça zor bir soru. Kimi aidiyetler var ki bunları insan kendi istenci ile belirleyemiyor. Aile aidiyeti, dil aidiycti gibi. Anayurt aidiyeti dc böylc bir baglılık. Cîöziinüzü dünyaya bir "yer"de açıyorsıınuz, o "yer"de büyüyorsunuz, kiijiliginiz, kimliginiz o "yer"in koşullarında, o koşullar tarafından biçimleniyor. () "yer"in dilini konuşuyorsunuz, o "ycr"de okula gidiyorsunuz, ilk arkadaşlıklarınızı o "yer"de kurııyorsunuz, ilk anılarınız da o "ycr"de oluşuyor. O "ycr" sizin anayurdu nıız. Daha sonra kendinizc başka bir yurt seçecek, oraya gidip yerleşecek ve bir daha geri dönnıeyecek de ol sanız o 'yer" sizin anayurdıınıız olarak kalıyor. Ben 1943 yılında lslanl)ul'da doğdunı, çocııkluğuın, ilk gençligim 1963 yılında öğrcnim yapmak üzcrc yıırtılı%ına gideııt kadar bu kentte gecti. Dogası ve iıısaııla rıyla lstanburıı çok scvdim, ıızaK kaldığım yıllarda da çok özledinı, hep gcri dönmek istedim. İnsan bu sev giyi, bu özlemi, bu geri dönme arzusunu uyrıık olarak bağlı olduğu iilkcnin touraklan da olsa bilmediği, gör mediği, tanımadığı yerler için duyamıyor Sözgelimi, •'ıli' pomancı Ç Artvin'i, Yozgat'ı, ne bilcyim, Çankın'yı özlemcdim, çünkü bilıneuiğinı, tanıınadığım, gornıedifiiın o yerlere ilişkin özcl duygular gclişmemişti içimde... Bcnim duytnadığım o duyguları ise Artvinliler, Yozgathlar, Çankırılılar duyuyorlar. Söylcmck istcdigim şu: "Türkiye özlemi" kulağa çok hoş da gelse, bir "yurt" bağından kaynaklanmıyorsa insanı gcri döndürccek ölçüdc somut bir duygu değil. Avrupa'da, Kanada'da, Ameri ka Birleşik Devletleri'ndc Türkiye'yi özlediklerini söyleyen birçok insan tanıdım, fakat hicbiri Türkiye'ye geri dönmek istenıiyordu. Spor kar^ıla^nıalarında, konserlerde gençleı "lüıkiye! lüıkiye!" diye bağırıyor lar. Bu arada da bir bııçuk milyon ucncimiz ABD'ye, Kanada'ya, Avustralya'ya göç etmek için ilgili ülkele rin konsolosluklarında sıra bekliyor. Aralarında "Türkiye! Türkiye!" diye bağıran o gençler de var. Oysa "yurt" kavramı bcnim için daha somut, daha ellc tutu lur, daha anlaşılabilir bir anlam içeriyor. Dolayısıyla "yurdumu seviyorum", "yurduınu özledim" derkcn ne dcmck istcdiğimi çok iyi biliyorum. Bıınu bildiğim için de hep geri dönmek, kavuşmak arzusunu tasjidım içimdc. "Yurt" kavramını somutlaştırabildiğiölçüde insan onu daha iyiye götürmek, korumak, gözetmek, savunmak gcrcksinimini dc duyuyor. Ama siz bana "Türkiye"yi sorııyorsıınuz. 28 yıl yaşa dıktan sonra gcri döndüğüme, yaşamımın geri kalan bölümünü bıırada sürdürmeyc karar verdiğime göre bu davranışım sorunuzun "beklenti" ve "özlem"e ilişkin bölümünü yanıtlıyor sanırım. "Içinıe sindirnıe" b<ilü münegelince... İnsan yurdunu, ülkesini bultındu^un dan çok daha farklı, çok daha iyi bir ycre layık görü yorsa, yaşadıkları olumsuzlukları doj^al ki içine sindiremiyor. Ama bu, Türkiye'yi bırakıp gitmek anlamına da gelmiyor. Burası bizim ülkemiz, içimizesindiremeDevamı 4 sayfada ' C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 7 15