Katalog

0 K U R L A RA Yapıtları 20 ayrı dile çevrilmisolan Türkkaya Ataöv 126. kitap yayımlamış bir bilim aâamı. 40 yılı aşkıtt siire Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde (SBF) öğretim üyeligi yaptt. Cumhuriyet'te iîk yaznı 1952'de yayımlandı. O günden bu yana yerliyabancı 97 dergi ve gazeteye yazdı. Yüzlerce basılmıs bilimsel incelemesi ve birkaç bin gazete makalesi bulunan Ataöv, Türkiye dısmda çeşitli konularda enfazla kitabı ve yazıst basılmıs bilimcilerimizden. Ataöv, 1932 yılında Gelibolu'da doğdu. Robert Kole/den 1951 yılında mezun olan Ataöv, Neto York Üniversitesi'nden iktisat, Maxwell Lisansüstü Fakültesi'nden uluslararası ilişkiler dallannda iki master ve Syracuse Üniversitesi'nden 1959 yılında doktorasım aldı. Syracuse, Harvard, John lİopkins, Nehru üniversitelerinde dersler veren Ataöv, yüzdenfazla uluslararası konferansa da tebliğleriyle katıldı. Ataöv, Sovyet Bilimler Akademisi kadrosunda da 197072 yıllarında çalıstı. Prof. Ataöv, dünyada Tü'rkErmeni ilişkileri üzerine enfazla yayımı olan yazar olarak tanınıyor. Yurtdışında bu konuda 44 makalesi de çıkan Ataöv, ayrıca 2 Paris davast, 4 Avrupa Parlamentosu ile 33 Birleşmis Milletler oturumuna konunun uzmam olarak katıldı. BM çerçevesinde birçok önemli görev üstlenen Ataöv, ırkçıltk, terorizm, nükleer savaş, Filistin insan hakları ve savas tutsaklan konulartnda da çalıstı. Prof. Ataöv 'e uluslararası çalışmalartndan dolayı verilen 16 madalya ve ödül arasında, Birleşmis Milletler Özel Barış Ödülü, Bophuthatsıvana Üniversitesi Afrika Uzmanlığı, (Eski Federal) Yugoslavya Ayttn Çelenk, Italyan Sövalyeligi, 3 Balkan ülkesinden Azınlıklar Uzmanltgı, Filistin Şeref Madalyası, Rus Bilimler Akademisi, Küba Felix Elmuza dikkat çekiyor. Böyle bir bilim adamı ile karsı karşıyasınız bu sayıda. Bol kitaplı günler... Muzaffer Akvol Geçen ay Dolmabahçe Kültür Merkezi'nde bir retrospektif sergiyle sanatseverlerin karşısına çıktı Ressam Muzaffer Akyol. Sergiye bir "Muzaffer Akyol" lutabı aa eşlik ediyordu. Türkkaya Ataöv, Arslan Mengüç, Aykut Kazancıgil, Talat Sait Halman ve Ismail Tunalı, Akyol un resmini değerlendiren yazılarıyla yer alıyorlardı kitapta. Sergiyi kaçırdıysanız bile "Muzaffer Akyol" kitabı da önünüzde inanılmaz bir ufuk açacak. bir emek ürüne, estetik kaygı ve düzenleme ön planda. Yaşamın anlamının yaratıcı resim olduğunu bilen sanatçı, gördüklerini, yaşadıklannı, gözlemlerini ve betimlediklerini özenli izledikçe, üstün nitelikli bir tragedya türü resimlerine de rastlıyorsunuz. Ülkenin içinde bulunduğu koşulları duyumsadığı, betimlediği ürkütücü yok olmaları, onu bir tragedya arayışına itmiştir. Sanatçı duyarlı kişidir, ülkenin sorunlarındabu duyarhlığı daha da boyutlanır. Tarihsel sürecin itici güçlerini sanatçıdan önce hiçbir politikacı duyumsayamaz; toplumsal sorunların temel nedenlerini sanatçıdan önce kimse duyumsayamaz. Doğal olarak bu sanatçı kavramında, her sanat dalında sanatını sürdüren ya da sanat anlayışının yöntemiyle kavramakta güçlük çekmezler. Muzaffer Akyol'un gerçekçiliği, sait bir imge değil, imge yapıtını yaratırken kullandıöı yöntemlerinden sadecebiridir. Yukarda özelliklerini belirtmeye çalıştığım sanatçının yaratmak için, betimlese bileTcendi imgesinuen geçirdikferini elverişli tüm ilkeleri özümleyip tuvaline aktarır. Tablolarına dikkatle bakıldığında, (beş ünlü yazarımızın ayncalıklı açıklamaları dışında), imgeciliğinin epik olduğunu görebilirsiniz. Bu yurdun sanatçısı başka türlü nasıl davranabilirdi? Kimi tablolarında denetimli, (her zamanki gibi estetik kaygılı doğal olarak) akılcı düşünsel imgeciliği de gerçekçilik anlayışının ürünüdür. Genelde yaşamın görünümünü çizen, insan özgürlüğü özlemini duyan bir sanatçının "resim sanatının serüvenidir". Sergide yer alan en iyi resimler, kitabın kapsamlı yorumuyla veriliyor. Burada anlattıklarımız da aynı serginin kitapla birlikte bende kalan izlenimler ve gözlemferdir. Ne var ki sanatın itici gücünü çağdaş sanat anlayışıyla özümseyebilmiştir. Tarihsel gelişmeyi koşullandıran yaşamıyla özdeş olan sanatıdır. Özyaşam bu sanatın çiziminde sakhdır. Kitap, bütün yönlcriyle Akyol'u güncelleştiriyor. Gerçi sanatçının, özellikle ressamın güncellifii, açtığı sergileriyle, yaptığı tablolarıyla ölçülür. Kesim sanatındaki toplum üstündeki etkisini gözlemleven daha dogrusu gözlemleyerek, çok daha karmaşık ama o denli estetiksel anlayışla çözmüştür pentürünü. Işte Muzaffer Akyol, çağdaş yaşamın, oluşan resim anlayışıyla, yaptığı çizimleriyle duyarlı biçimde ilgılenmiştir. Yaşamı bir serüven, ülke koşullarıyla koşut akıp giden yolculuklarda gördüklerini, yaşadıklarını, bir çeşit tarihselcilik kaygısıyla çağımızın resim sanatını sürdürmüş, • • • • • ülkenin bütün çelişmelerini kendi resim dünyasında kullanmıştır. Özgeçmişini değerlendirdiğinizde, Akyol bir köylü ressamı aeğil, gerçek bir evrensel ressamdır. Beş yazarın kaleminden çıkan sonuç da bu yolda odaklaşmaktadır. Kompozisyonların, Kullanılan renklerin çeşitliliği; resimdeki gelişmenin gelecekteki yerini sezinleme çabası içinde, yaşamın geleceğine bakmaktadır. Bir aydınlanma sanatçısıuır. Muzaffer Akyol, "retrospektif" kalıcı resimlerinin sergilenişinde sanatının gücünün doruğuna çıkmış, bütün özelliklerini, bütün üstünlüklerini sergi ve burada sözünü ettiğim kitapla boyutlanmaktadır. "...Yetenek karmaşık bir sentez. Uygulanışının içinde toplumsal öğelerin de yeri büyük. Yetenekten yararlanırken bilgi birikimi, genel kültür düzeyi, düşünsel tercihler ve sanatçıların bağımsızlık derecesi de rol oynuyor. Cervantes, Moliere, Goya, Gorki ya da Picasso kendileriyle belli görüşler arasında bir koşutluk kurarlar. Akyol'un kendi içinde kurduğu bir disiplini var. Yazları Datça'da yakın oturuyoruz. Akşam belirli saatlerde aynlır ve atelyesine sabaha dek çalışmaya gider." (Türkkaya Ataöv, Muzaffer Akyol, Büim Sanat Galerisi Yayınları, s.4445). "...Eğer Muzaffer'in resminde insan varsa, artık kuş uçmaz, kervan geçmez bir mezranın bireyi olarak, hep insanı özlediğinden olmalı. Eğer Muzaffer resminde, insanoğluna kendini anlatıyorsa, o dünyaya ikibinbeşyüz metre yükseKten baktığı, ama çevresini, yoksulluğu en diptekilerle birlikte gördüğü için olmalı." (a.e.s. 80Arslan Mengüç)." Muzaffer Akyol/ Yazanlar. Prof Dr. T. Ataöv, A. Mengüç, Prof. Dr. A. Kazancıgil, Prof. T.S. Halman, Prof. Dr. t Tunalı, Bilim Sanat Galerisi, 2002, Istanbul Bir Sergi, bir katalog Bu yurdun sanatçısı Kalıcı resimler HAYATİ ASILYAZICI B TURHAN GÜNAY KİTAP Imtiyaz Sahibi: çağ Pazarlama Cazete Dergi Kitap Basım ve YayınAŞyi temsilen Cumhuriyet vakfı adına llhan Selçuk Yayın Danışmani: Turhan Cünay o sorumlu Müdür Fikret llkiz oGÖrsel Yönetmen: Dilek Akıskalı Baski: Sabah Yayıncılik AŞ Idare Merkezi: Türkocağı cad. No: 3941 Cağaloğlu, 34 334 Istanbul Tel: (212) 512 05 05 0 Reklam: Publi Media CUMHURİYET KİTAP ir tiyatro festivalinin seçici kurulunda görevli olarak yurtdışından döndüğümde Bilim Sanat Galerisi'nin sahibi Nevzat Metin'den bir çağrı aldım. Dolmabahçe Kültür Merkezi'nde açılan Muzaffer AkyorurTretrospektiF sergisini görmemi istedı. Birkaç saat kaldım sergide. Uluslararası bir tiyatro festivalinde günde ortalama iki ya da üç oyun izlcdikten sonra yurda döndüğümün ertesi günü, bu sergi benim büyük ölçüde yorgunluğumu almıştı. Türk Resim Sanatı'nın günümüzdeki konumu ile ilgili derin düşüncelere daldım. Bu ülkenin yetiştirdiği önemli ve güçlü bir ressamdı Akyol. Istanburdaki ilk sergisinden bu vana birçok sergisini iyi anımsıyordum. Renkler, kişüer, doğa, çevre sorunları, insan, insan ve boyutlu, görkemli tablolar. Daha genel olarak söylemem gerekirse, sergiden sonra özenle okuduğum kitabında beş ünlü imza vardı. Bu beş ünlü sanat adamının söylediklerinin ötesine geçmek diye bir kaygıyı taşımadığım için, tanıdığım, anladığım Muzaffer Akyol; resmini, sanatını ve daha önemlisi üstüne beş değerli yazarın kalem oynattığı kitabını tanıtmak istedim. Muzaffer Akyol, resmindeki nesneleri canlılaştınyor, nesneler bir ruh katıyor, çok boyutlu çalışmalanyla plastik sanatımıza soluk getiriyorau. Söylediklerimi doğrulayan Prof. Dr. Türkkaya Ataöv'den, Arslan Mengüç'ten, Prof. Dr. Aykut Kazancıgil'den, Prof. Talat Sait Halman'dan, Prof. Dr. lsmail Tunalı'dan da alıntılaryapacağım elbet. Ne ki, ressamdan, Muzaffer AkyoTdan, yeşilin erişilmezleri içtnde büyüyen Trabzonlu ressamdan, resimleri aydınlık, şasırtıcı, sarsıcı, erişilmesi güç olan ressamdan, bir plastik sanat emekçisinden, onun üstüne yazılmış nitelikli ve boyutlu kitaptan söz etmek istiyorum. Kitap, gerçekten de görkemli ve büyük 648 SAYI SAYFA 3