Katalog

resını saran olaylar zıncırını yazmamak la, oykunun olayını uretmemış olduğu ma ınanmıyorchım Amaç, bır gız yara tarak olayı tenısıl etmektı çunku On cekı kıtaplarımda da olay oykulerı var, ancak 'durumun ımgelemımdekı ger çeklığını yansıtmak ıçın sağılmış olay lardı nunfar Durum'la olay'ı dengele mek, uzun vadelı planlar yapan bır oy kucu olsam da bence tasarlanmış bır sureç değıldı Ancak metnı eksıltmeyı, yoğunlaştırmayı seven bın olarak, olayı dıırumlaştırmayd çalıştım Belkı de gun geçtıkçe tehlıkelı bır hâl alan bır seru vendı bu Bana kalırsa oykuyu yıkan en buyuk tu/ak, fazladan yazılan bır tum cedır Oysa kı bır olayın ıçıne bır yazar olaıak daldığımda sıırgıt açıklamalarla yuklu, la/lasıyla dıllendırılmış, konuş kan bır oyku ortamında buldum kendı mı Bu hem alışık olmadığım hem de uzak durduğum bır şeydı Ozellıkle ılk oyku Sandık Lekesı nı onca uzunluğu na karşın kısa bır oyku tadıyla yazmaya çabaladım Boylece olay ve durum oyku sunu bırbırlerıne lehımleyebıleceğımı duşundum Ancak bunu bır aşama ola rak değıl, aşama sozcuğunden oldum olası urkmuşumdur bır tur arayış ola rak ele aldım dular, becerebıldığım kadarıyla oykııle rını yazdım " Yazarken, okurken ya da çok satanla rı ve/veya okunanlan ızlerken doyma noktası nedır Stma Kaygusuz un> Yazarken, okumaktan hoşlandığım ovkuyıı yazıyorum Fersınden sağlama yaparsak bana oyku ya/dıracak kıtapla rı okuvorum Bunlar, boğazıma duğum atan sonlanmayan, huzursuz edıtı kı taplar oluyor /ıhnımde çesıtlenen, her okumada bır kez daha çoğalan kıtaplar dır Malte Laurıds Brıgge'nın Notları gı bı Çoklukla sevdığım yazarların okudu ğu kıtapları meralc edıvorum Çok sa tanları tepkıyle karşıma almıvorum ama ortalık bıraz durulduktan sonı a okuma yı tertıh edıyorum Çunku sıınulan bı çımdeoluşan yazar tıpının ıçtenlığınden Kiışkuluvıım Ozgun bır yapıt değıl, ca zıp bıı tıp sunuluyorbıze Platonık bağ larla yaşatabıleceğımız hayal kahraman larına donıışuyor, yd/.âr Bu kahraman ların nedense farklı farklı bırkaç ozellı ğı oluyor yalnızca, 'guzel' 'şakacı', 'ze kı', 'anarşıst', 'kadınlarca sevılen', 'gı zemlı', 'ıntıhar eğılımh', 'çok okunan' gı bı Yapıtların ıçerıklerıyle değıl, yaza rının duruşuyla ılgdenen populıst bır or tam Edebıyatı populerleştırmenın kar şüığı bu mu acaba'' Ya da edebıyat po pulerleştığınde yapıt nereye hızalanıyor' Bunları tartışmadık henuz Az once soy ledığım gıbı, tıplerle, yaratılan o tıpın ro lunu oynayan vazarlarla va da oynamak zorunda kalanlarla ılgıJenmıyorum Be nım ılgım, yapıtlarınadır Bana okuma ha/zını onlar verıyor Ote yandan çok satan yazarı, salt çok satıyor dıye kesın lıkle eleştırmıyorum Her yazar, kıtabı nın baskı ustune baskı yapmasını, yaz dıklarının sevılmesını ıster Karşı oldu ğum şey, tanınma fırsatını yakalayan ya zar tıpının uzun vadede yenık duşebıle ceğını gormezden gelıp gunun ısterlerı ne boyun eğmesıdır Sankı bır taraftar lıkmış gıbı gorunen ama her bır yanı kol layan tararsız duruşu, olçusuz buluyo rum Bır oykuyu yazarken yaşadığım doy OKl \D\N gunluk duygusuna ^ \RM\U\\ gelınce Sanırım ta • sarladığım yapıyı kurmayı başardığım da hıssedıyorum bu doygunluğu Yazar ken, kımse olmuyor yanımda Herhangı bır dayatmanın etkı Huzursuz edlci kttaplar sınde kalmıyorum Kımseyı eğlendır mek, şaşırtmak, autmak, şok etmek ıçın yazmıyorum oykulerımı Zorakı çağdaş lıktan hıkmet yumurtlamaktan, somu rucu şıddetten kaçınırım Bunlar benım kışısel ahlakı tutumlarım Ancak hakkıv la vazılmış şıddet temalı bır oykuyu zevk le okuyorum Karşı olduğum, ovkuyu ce kıtı kdmak ıçın yapılan hınzırlıklardır Yazarken, bır başkasının yerıne duşun duğum gıbı bır ıddıam da yok Istedığım tek ijey, kendı rahatsızlığımı, huzursuzlu ğumıı oykunun govdesıne ozgun ıtadem le ozgurce dokumaktır llatalarından guç alarak yazdığtnı çe kınmedcn soylemen edebıyat çevıelerındc bır kaşı yukarda duranların reflekstyle oynamaktan hoslanıyorsun uıbı bır ızlc nım yaraltı bc nae Hu, kendını yazmaya adamı\ bır yazardan çok ne yazacağını bılen ve etc ğındekı oykulerı dış etkenlerden' koruyan bırduruştu aynı zamanda Yazar olmakla yazan olmak kavramların dan hanvısmt yakın\W') Kımseyı ozellıkle ı ahatsız etmeye ça lışmıyorum Bu ızlenım, duşuncelerımı dolaysızca belırtmemden ılerı gelıyor Dolaylı konuşsaydım, bır dedığım bır de dığımı tutmazdı zaten Kopya soylemler le bol bol alıntılarla, yuzyıllardır tekrar edılen bıldık vasalarla ıdare etmektense, hata yapma hakkımı kullanarak kışısel bır keşıf vapmayı tercıh ederım Soz et tığın o/guvense, bu dunyada yazı yazan başka kımse yokmuş gıbı hıssedecek ka dar ozguvenım olmadı hıc Gunumuz edebıyat ortamında gundelık okuma bı çımlerı ne yazık kı vapıtın onune geçıyor Bugunun değerlerı kendı koşullarına gore okura bır okur bakışı dayatıvor Ya yınevlerı seçıu değıl toplayıcı bır yayın çızgısınde Edebıyat ınsanı değıl, golge yazar turuyor Yanı herkesın ortak pay dada buluşacağı ortalama bır anlayış var Heı donemın 'ortalama'sı farklı Bır do nem toplumcu gerçekçı bır çızgıde ko numlanan ortalama, bugun bıraz artıstık bıraz alaturka bır zemınde konumlanı Scmü Kjvjnısıi7 Kişlsel bir keşlf AJgılama biçiml Seruvenıme gelınce Ibpu topu bır kaç algılamabıçımındenıbarettır Bırın cısı, hep kalbı atan şeylerı yazıyorum, ustelık o şeylerın kalbı yoksa ıçıne bır kalp yerleştırerek yapıyorum bunu Gorduğum her şeytn taş, denız kabuğu, ağaç, sokak kuş ve ınsan herşeyınbı rer luşı olduğuna daır sonsuz bır ınan cım var Bırı olma/sa otekını anlamsız kı lacak bır varlık saplantısına dek varabı lıyor bu Bırbırınden uzak edımler, sezı ler, seçımler arasında dolaylı da olsa sı kı bağlar kuruyorum Ikıntısı, herkesın kendını haklı hıssettığı bır yer olarak go ruyorum oykuyu Ben de dahıl AJgıla dığım her kışının kendı haklılık payını oykume sokmak ıstıyorum Uçuncusu ıse, basıt, alışıldık olaylar karşısında afal layacak kadar budala olmamdır En ku çuk bır çatışma, kımılerının olağan bul duğu davranışlar benı son derece şaşır tabılıyor Oyku seruvenım, bu uç algı lama bıçımının farklı sıralamalarla aklı mı oyalamasından ıbarettır ÇocukJuğu mu, okuduğum ılk kıtapları, sevdığım yazarları, geçtığım yerlerı anlatmaya ge rek yok Hatta daha da kısaltabılırız bu seruvenı, "gorduğum ve duşledığım her şey, anlam doğuran farklı bırer Kişıydı, nedense şaşırttılar benı, ustume yuk ol yaşamanın sıkıntısına doner yuzunu "Sandık Lekesı"nın kahramanı Yerın dılı/anlamı onun hıssettıklerıyle ortuşur Çocuklara, onların dunyasına bır tulun ardından bakar Yarattığı çağrışımlarla mekânın dılını çozer adeta Bır oyun ye rı, bır duş sığınağı arayan çocukların dunyasına da oradan bakar Şu satırları ne anlamlıdır "O gun yağmur yağmıştı, sımyası bozulmuş çamurlu bır sağnak Huma, havanın kokusundan yağmurun geleceğını sezınledığı ıçın en yakın arka daşı Ipek'ı apartman boşluğuna, derme çatma bır evcıllığın ıçıne çekmıştı Ipek, sıkkın bır halde bır turlu sevemedığı plastık bebeklerı sakatlayarak, bu can sıkıcı kız oyunlarına masum bır şıddet duygusu katıyordu Huma'yı sevıyordu sevmesıne ama, bır turlu onunla eğlene mıyordu " Kaygusuz, yarattığı oyku kışılerının karakterıstık ozeüıklerını onların duygu dılıyle betımler Yaşanmışlığın, tanıklı ğın dılı onun ıçın onemlıdır Yoneldığı soyutlamalarda bıle bu vardır Imgelem dunyasının zengınlığı, ona, yenı bır dü yaratmada yenı olanaklar sağlar "Şeftalı", "Kılçık 1 , "Yaprak ve Tuy Zamanlan" bu ımgelerle yukludur Bı lıncın açık ve kapalı zamanının suretını CUMHURİYET KİTAP SAYI 644 S\ND1K IİKLSI 1X)\ MA NOK1 \SI VI çeker Içtekı açlıkla dıştakı tukenışı yuzIeştırır adeta Tendekı ve tındekının sır lı yanını, doyumsuzluğun ımını gosterır "Çatlak Yerlerın Kuyusu" onun do ğadakı 'ben'ı goruş, çurumenın ve çozul menın dılını yansıtış oykusudur Varhğın butunleştığı yen kavrayıştan soz eder ken, Sakal ın ve Ehf'ın bılıncınden ba karız o yansıyanlara Doğa bır seyır yen, ruhu sağaltan bır mekân değıl, hayatın her bır surgune du ran yanının sesı soluğu gıbıdır "Insan Dıplen" boylesı yansıları ıçerır Kadın ve adamın doğaya yuruyuşu, bır ağaca el atışı, bırlıkte Dununla ıçe doğru akışla rı Bır butunleşme, bır seyırme dılını ya ratır "Çalıntı Yurekler", yansıma ve yanıl sama oyunu gıbıdır Zeynep'ın, tlyas'la yuzleştığı yerdekı doyumsuzluğu otekı nın sunen halıne ayna tutar îkı 'duş kun'luk durum unu ustaca yansıtır, anla tıcı Olum ve dırım an'ının bır buluş ma/çatışma noktasında yaşanılanlara bakış Sema Kaygusuz, bu uç kıtaplık bırı kımle oykuculuğunu yenı bır çızgıye erıştırmıştır Bırbırıne uleşen bır duyar lık evrenı çızmesı, bırbırıne yakın, hatta tumleyıu ızleklen farklı renklerde, ortak "Yazarken, okumaktan hoşlandığım oyküyü yazıyorum Tersınden sağlama yaparsak, bana oyku yazdıracak kıtaplan okuyorum bunlar, boğazıma duğum atan, sonlanmayan, huzursuz edıcı kıtaplar oluyor " duyarlık alanlarına serpıştırerek anlat ması oykuculuğumuz ıçın bır kazanım dır dıye duşunuyorum Daha da açımla nıp kanatlanacak, farklı mecralara yonelecek bır duyarlık evrenının kapıla rından geçtığım ımlemelıyım Doğa ın san mekân çevre ılışkısını duşle gerçe ğın buluşup buluşup ayrıştığı noktada ustaca anlatması, ınsanın ve hayatın ger çeğının en sırlı yanlarına bır anlatıcı bı fıncıyle yaklaşarak yoğun bır ımgelemle bunlan yansıtması, sanırım, Kaygusıız'un oykusunun en çok uzerınde 3urulması gereken yanıdır Yenı bır donemeçte yenı oykulerıyle bızı buluşturacağını, farklı alanlara akıp gıden bır seyrın tanıkiığına okuru da ça ğıracağının muştusunu verıyor burada kı her Dir oykusu • yor Işte bu ortalamayı kollayan duşun ce yapısına ve cıddıyetsız olan cıddıyete ıtırazım var Fek tıpleşen kasıntılı bır edebıyat anlayışının uvesı olmaktansa, çesıtlenen bır yapdanmanın aksak ışle yen bır parçası olmayı yeğlerım O yıız denkusurlu metınlervazmaktan urkmu yorum Herhangı bır kuşağa anlamsız yere çatıp kendı kuşağıyla korlemesıne bır dayanışmaya gıren bırı olmadım Aramızdakı eşıtlık dengesını anımsat mak ıçın her yaşta ve her kuşakta yaza ra, her yapıta aynı uzaklıkta durmayı ter tih edıyorum Ldebıyatta, gelenek', klasık 'yenı', 'eskı' 'genç' 'ıktıdar' gı bı kavramların yanhş ellerde nasıl da hor kullanıldığına tanık oluyorum SurekJı bır anlam kayması uretılıyor Bendedo ğal olarak kendı anladığımı yazıp soylu yorum Açık ve ıçtenlıklı olmak alaysa maktan, kıbırden, sahtelıkten daha ra hatsız edıcı olamaz bence Ne kadar kı tap okusa da valnızca bıldığı kıtabı oku yanlar, sız ne dersenız deyın duymak ıs tedığını duyuyor Yanı so? ettığım orta lama organızasyonun buyruklarına gore algılıyor sızı Sevdığım bır arkadaşım or tam eleştırısı yapmamam konusunda be nı uyarmıştı Boşver sen oykıınu yaz de dı Nedenmış ? Ben de bu evde yaşamı yormuyum? Sevgı, anlama ıstedığı me rak ve cıddıyet gıbı bırkaç basıt şey ıstı yorum o kadar Yenı yenı yazar semp tomları gozlemeve başladım, kımılerı kendı varlığını başka yazarların tehdıdı altında hıssedıyor Oysa çıkan her guzel kıtap peşınden gıdılecek yenı bır dunya dır Bence edebıyat sevgısının olçusu bu dur Edebıyatı başvurulan bır ortam ola rak değıl, sanatsal bır alan olarak algıla makta zorlanıyorlar sankı Yazar'la ya zan'ın yol ayrımı da ışte bu noktada baş lıyor Yazan ıçın, yazarlık, oynanan bır rol, ceket gıbı gıyılebılen bır şey oldu Kı mı kıtapları okuduğumda, buyuk bır şaşkınhk geçırıyorum Bu dunyada san kı başka yazar yokmuş gıbı, muthış bır ozguvenle metnını sunuyor, yazan Us tune usduk otekılerden kımlerse bu ote kıler farklı olduğunu ıddıa edıyor San kı farklılık yaratmak tek başına bır de ğermış gıbı Aslında anlıyorum bu duru mu Hepımızın bır şey olmaya gereksı nımı vardır Yazıysa, zaman, ıstek ve ye tenek gıbı gereklı koşullar bırleştığınde, doğal olarak kolayca başvurulan bır ey lem oluverıyor Yazan, bır kıtap yapmak la kalmıyor, bır de kendı govdesınden bır yazar yapıyor Yazıcı mı demek gerek acaba? Bence, dış etkenlerden ortala malardan.yazıcılardan korunmanın tek yolu, hıçbır dengeyı kollamadan dıledı ğın gıbı yazmaktır Olabıldığınce ozgur nıssetmektır Dönüştürme eylemi Yenı bır yazar olarak sandıktan çıkar dıklann semn ıçın bırer leke mı, oyku mu? Oyku Sandığımdakı lekelı şeyler den soz etmek ıçın okuru kullanmak hıç de adıl olmazdı Duşunsene hem para verıp kıtabımı satın alacak hem de be nım mızıldanmalarımı, kızgınltkJarımı dınleyecek lyı o zaman herkes ıçını do kerek kıtap yazsın Kımse kurmasın Bence bu kotuye kullanmadır Hemen ekleyeyım butun ben seslı anlatıları kas tetmıyorum Bırınu tekıl kışı anlatımla rı boyle bır onyargıyla karşımıza almak, çok sığ bır ydklaşım olur Oyku ıkıncı te kıJ kışı ağzından yazılsa da nıvet hemen bellı oluyor zaten Yazarın duygularını, algılama bıçımlerını hıçleyemeyız, ama o dd kurgu sandtını ığdış etmeye kdlkma malı Tabu kı yazar duygularını ortaya vurur, ancak hasmına yanıt vermek ıçın, ya da sorunlarını aktarmak ıçın kıtap yazması zaman kaybı Sanat, bır donuş turme eylemıdır Tanıklık ve deneyım duşlemle bırleşmedığınde ortada çığ bır dert kalıyor Ustelık hıkâye edılemeye cek kadar sıradan bır yaşantım var Ya zınsal bır kahraman değılım ben ' SAYFA 5