Katalog

Altay Öktem her şeyden önce şairdir benim için, ama aynı zamanda bir edebiyat savaşçısıdır. Edebiyat savaşçısı dediysem yanlış anlaşılmasın, Fanatiklerden, bağnazlardan değil, edebiyatla da kendiyle de dalga geçmesini bilen, boş vereceği zaman boş vermeyi başaran kalender erbabından... Belki de bu nedenle çok severim Altay'ı. Aslında çok sık da görüşmeyiz. Yine de her görüştüğümüzde daha dün karşılaşmışız gibi sıcak bir sohbet başlar aramızda. Her neyse, konuya dönecek olursak, Altay Öktem, şiirden romana, denemeden fanzin derlemesine kadar edebiyatın her cephesinde dövüşmüş bir adamdır. Şimdi yine farklı bir i§e girişmiş: Fantastik Oyküler yazmaya başlamış. Kitabın adı: Aslında Saçları Siyahti; Ithaki Yayınlarınca basılmış. Son kitap hakkında ben sordum, Altay da sizler için yanıtladı. AHMETÜMİT A Itayam neredeyse edebiyattn f \ her alamnda kalem oynattın. JL JL Şu edebiyat denen "şey" senin için ne anlam ifade ediyor arilatır mısın ? Edebiyata çok ağır, oturaklı anlamlar yüklemiyorum. Bu yüzden de edebiat zevkii, keyifli bir uğraş benim için. In azından yazarken çok eğleniyorum. Kısacası, kendimi kasmıyorum. Edebiyata böyle bakınca daha verimli oluyor insan. Ne halkı eğitmek, ne entelektüel bilgimi insanlara göstererek dudaklarını uçuklatmak, ne kadınlan etkileyip çok satmak, ne de kendime bir yazar, şair kimliği edinip bununla 'itibar' kazanmak gibi bir derdim olmadı hiç. O yüzden de belli bir program doğrultusunda, düzenli ve sistemli çalışmıyorum. Şöyle dönüp baktığımda da bir sürü savruîma yaşadığımı görüyorum. Yıllarca tiyatroyla ilgüendim, fotoğraf sergileri açtım; ama bir tiyatrocu ya da fotoğraf sanatçısı kimliği taşımıyorum. YuJarca şiirle iç içe yaşadıktan sonra roman, öykü, deneme, inceleme geldi arkasından. Daha doğrusu, bunlar kendini yazdırttı, ben de itiraz etmedim. Durup dururken Türkive'nin ilk fanzin sergisini açtım. Şimdi de barlarda, sert müzilder eşliğinde, makyajlı, farklı koreografilerle şiir dramatizasyonu yapmak gibi bir proje üstünde çalışıyorum. Bu arada dj'lik yapmaya başladım. Dışardan bakılınca kaos gibi görünebilir ama; aslında çok düzenli bir hayatım var. Edebiyat da budur bence; kaosun içindeki düzen ya da düzenin içindeki kaos; aynı şey! Abicim beni üçlü aşk hikâyelerinde hep terk edilen / yalnız kalan ilgilendirir. Mutlu olanlara sözüm yok ama nedense üzüntii çekenler daha önemlidir benim için Senin şiir de terk edilmişe benzıyor. lliç çlüşünmüyor musun bu ktzt? Üçlü aşk hikâyelerinde ille de bir terk edilen olması gerekmiyor. Aşk üçlü de yaşanabilir. Hadi birinin terk edildiğini varsayalım, ille de terk edilen mutsuz, birbirine kavuşanlar mutlu olur gibi düz SAYFA 10 Altay Öktem'le "Aslında Saçlan Siyahti" üzerine Gerçegin bin bir vüzü vardır bir sonuç çıkmaz bundan. var. Belki biraz bencilim ama, Okur bir yana, yazakendimi düşünüyorum rın kendi 'yazma süredaha çok. O anda zevk alci'nden zevk alabilmedığım neyse, onunla ilgisi bulunmaz bir nimet leniyorum. Şiiri biraz ıhgibi geliyor bana. mal ettim ama, kendimi Işte bundan fantasaffettiririm nasıl olsa. Beltik! ki de beni terk edip gide "Aslında Saçları Simeyeceğini bildiğim için yahti" daki öyküler, bu kadar rahat davranıyoözellikle "Iskenderiyerum. Ne yapayım, o da li Falct" bölümündekiböyle bir giiven vermeler oldukça kısa metinsevdi bana. Her an terk lerden olusuyor. 'Caedecekmiş gibi davranıp, milla Köprüsü' hölüiçimdeki kaybetme kormündekiler ise daha kusu'nu hep diri tutsaydı. uzun. Söz konusu olan Yapmadı. sadece uzunluk kısalık da değil. lkibölüm hirAma asıl olan her zahirinden farklı Bunun man için şiirdir. Roman, bir nedeni var tnt? öykü, deneme, hatta fanzin incelemeleri bile beni Kitabın ilk bölümü diri tutan, genç kalmamı kısa öykülerden oluşusağlayan kaçamaklar asyor. Kısa ve yoğun... lında. Ama bazılanna Kavramların, tarihin, kendimi kaptırıp ilişkiyi coğrafyanın, insanın, gereğinden fazla uzattızamanın, yaşamın, ğım oluyor... ölümün... altüst edildiği, belki bize öğretiNeyse, kavuşmaya az lenlerin dışından, başkaldı. Ocak'ta eski şiir kika bir açıdan da bakataplarımı bir araya getirbiliriz, dediğim öyküdiğim 'derli toplu şiirler' ler bunlar. Olay örgüve 'Sokaklar Tekin Değil' leri, giriş, gelişme, soadlı yeni kitabım çıkıyor. nuç bölümleri yok. O Hem de bir sürprizle biryüzden de alışdmadık, likte... Edebiyatın ve al\ çarpıcı bir sonla bitmiternatif müziğin önemli yorlar. Çünkü anlatıisimleri bir şiirimin relan şey alışdmadık ve mix'ini yaptılar. Kitapla çarpıcı. Belki de ürkübirlikte şiir remix'leri de tücü! piyasada olacak. Böyle bir libido karşıîkinci bölüm ise dasında şiir beni affeder saha uzun ve klasik nıyorum. formlara daha uygun öykülerden olusuyor. Gelelim "Aslında SaçFantastik, bilimkurgu, ları Siyahtı'ya Kitap ta korku öğelerinin hartam 31 fantastik öykü yer "Bir ülkede otuz tane birden Tolstoy çıkması baslı başına bir felaket olur! Zaten olaalıyor. Fantastik yazmana naksız. Ağır edebiyat yapacağız diye kendini kasmakla ne Tolstoy olabiliyorsun. ne de manlandığı öyküler 'kendin' olabiliyorsun." bunlar. çok sevindig'imi belırteyim. Çiinkü senin de bildıilk ve ikinci bölüm gin gıbı bu tür hiz de yok denecek kadar arasında ciddi bir zaman farkı da var. Kötü zevkten korkmamak gerek. az. Bu boşluğun doldurulması gerek. On yıldır öykü yazıyorum ve ikinci böUcuz sanat, öyle bir şeye denk gelir ki, Ama yine de sormadan edemeyeceğim: lümdekiler son üçdört yıl içinde yazılen iyi sanat olabilir. Polisiye biliyorsun, Neden fantastik edebiyat? mış öyküler. Öyküye bakışımdaki değison yıllarda, biraz da senin etkinle atak şim de, iki bölümün farklı olmasındaki yaptı. Hâlâ fantastik, bilimkurgu, korku Afir Edebiyat etkenlerden elbette. edebiyatı yok yeterince. Pornografi yok. Birçok nedeni var. Bizde geleneksel Kitapta öyküler yazartn ağzından anSaymakla bitmez... Toplumun tektipleşolarak ağır olma, derli toplu olma, dalatılmıs. Yazar, sanki olaylarla ilgisi olmatirilmesi için gereken ner şey yapılıyor. ğılmama gibi anlayışlar ön plandadır ve yan bir kameranın soğukkanldtgtyla akBu anlayışı kırmak gerektiğine inanıyoedebiyata da yansımıştır. Edebiyat taritartyor olanları. Bu kadar nesnel olmanın rum. tyi edebiyat polisiyeuen de çıkar, hine bakarsak; hep tek tür ya da birbibir nedeni var mı? Yoksa öylesine mı bu fantastikten de,,.korkudan, hatta porrine karşıt iki tür yapıt görürüz. Bir döyöntemi seçtin? nografiden de. Önemli olan insana, innem köy romanı vardı ve onun dışındasanın özüne yabancı olmasın. Sıradan şeyler ki her tür roman dışlanmıştı. Şiirde IkinBu arada, gerçeklik kavramının da yeci Yeni, karşısında da toplumcu şiir... Yöntem olarak anlatıcıyı öyküniin niden ele alınması gerekiyor. Yalnızca Derken postmodern edebiyat prim yapiçine sokmadım. O yüzden de olay ne sıradan olanın ya da gün yüzüne çıkanın tı. Deneysel, ya da marjinal olan zaten kadar şaşırtıcı, hatta sarsıcı olsa da, angerçek olduğunu sanıyoruz. Oysa gerçebaştan dışlanıp merkeziyetçi bir yapı latıcı bundan etkilenmiyor, dışardan bir ğin Dİn bir yüzü vardır. oluşturuluyor. Muhalif olanın bile sınırgözlemci gibi anlatıyor. Bu yöntemin geBu söyleüiklerim 'neden fantastik,' soları telirleniyor ve muhalifsen böyle yaztirdiği önemli bir avantaj var; anlatan Kİrusuna verebileceğim yanıtın bir kısmı. man gerek diye bir şablon konuluyor şi, ya da yazar olarak ben, 'böyle bir şev Yanıtın en önemli DÖİümü şu; ancak bu önüne. Böylece, muhalefet de iktidarın nasıl oluyor?' dive hayretler içinde kaltür öyküler yazabiliyorum. Bunları yabir parçası oluyor; kendine çizilen alan mıyoruz. Sanki ner gün böyle olaylarla zarken zevk ahyorum. Sanırım okur da içinde görece bir hareket serbestliği takarşılaşıyormuşuz gibi soğukkanlıyız. aynı şeyi; biraz olsun zevk almayı beklinıyor. Böylece, 'bakın ne kadar tuhaf bir şey yor. Bütün bunlar da bir anlamda değerli anlatıyorum,' demiyorum. Aksine, sıraTıp eğitiminde bir kural vardır; hasolmak, evrensel olmak adına yapılıyor. dan bir olay gibi anlatıyorum her şeyi. tayı tedavi ederken, öncelikle zarar verRoman yazıyorsan Tolstoyu, şiir yazıBu da, öyküyü daha inanılır kılıyor. Zame! Tedaviyi beceremezsen, ya da teşhis yorsan, diyelim Neruda'yı hedefliyorten gerçeğin sınırlarını tam olarak bilmikoyamazsan bir başka hekim bunu telasun. lyi de, bir ülkede otuz tane birden yoruz ki... Bu öykülerin gerçek olmadıti edebilir. Ama iyileştireceğim diye daTolstoy çıkması başlı başına bir felaket ğını kimse kanıtlayamaz. Belki de bizim ha kötü duruma getirirsen, nastayı kimolur! Zaten olanaksız. Ağır edebiyat yasıradan sandığımız şeyler, gün gelecek se kurtaramayabüir. pacağız diye kendini kasmakla ne Tols'fantastik' saydacak. toy olabiliyorsun, ne de 'kendin' olabi Tuhafolan t, acayıp olanı yazmantn, sıYazar için de aynı şey geçerli; okura liyorsun. Hilkat garibesi bir şey çıkıyor radan olanı yazmaktan daha kolay olduzarar verme, yeter. Karşımızda yazarlar ortaya. ğu düşünülür. Konu ilginç olduji.u için tarafından boğulmuş, tıknefes bir okur J CUMHURİYET KİTAP SAYI 668