Katalog

B U l M k CA Önce aşağıda tanımları verilen sozcükleri 11 E 12 E bulmaya çalısın ve her bir 21 J 22 K narfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa, bu, sözcüğün alttaki satırın basına sarktığını gösterir). Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanımların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukandan aşağıva doğru, bir sairin adını oluşturacak; bulmaca karelerindevse, bir şiirinden alındi ortaya çıkacaKtır. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. "Halk Şiirinde Başkaldın", "Özkaynaklarına Göre Alevilik" ve "Aleviler Ne Yapmalı?" adlı yapıtları da olan yazar ve gazeteci. 51 48 79 75 55 17 76 9 2 58 1 Ğ2 A kKBIMUMCUO&ll openhag zirvesi öncesi ve sonrasında çok sık Avrupa'nın kimliği tartışıldı. Sadece Türkiye'de değil, tüm dünya basınında da tarihçiler, ekonomistler, sosyologlar farldı açılardan bakarak Avrupa'nın tarihsel gelişimini ve bugün artılc nasıl bir kimlık kazanmak istediği konusuna değindüer. Çok farklı görüşlerde yazarların bakrş açılarını okuma şansımız oldu bugünlerde, bir de konuya Batı edebiyatı tarihi açısından bakaJım. Ilk başta, Avrupa'nın bugün ulaşmak istediği kriterleri en net belkı ortaçağ Avrupa'sına baktığımızda görüyoruz. Bin yıl gibi inanılmaz uzun bir süre Avrupa'nın ne denli içine kapandığı ve kültürel olarak bir bütünlük kazanaığı dönem bu. Batı Roma împaratorluğu'nun çökmesiyle başlayan ortaçağ boyunca Avrupa, kimlik arayışını ulusal karakterlerde değü, Hıristiyanlıkla buldu. O dönemde Arap dünyasında Islamiyet hem devlet dini hem de din devleti olarak Avrupa'nın özendiği bir yapı içindeydi, fakat Hıristiyanlığın ilk ydlarında büyük Roma împaratorluğu'nun gölgesi altında kaldığı için bu gerçekleşemedi. Roma'nın çöküsüyle kilise, tek örgütlü, okuryazar toplumsal güç konumuna geldi. Böylece siyasal yapıdan kaynaklanmayan bir birliği, din aracılığıyla gerçekleştirmeye çalıştı. Avrupa Birliği bugün de ortaçağda sahip olduğu serbest dolaşım, ortak para birimi ve dil arayışında. Bunların ilk ikisi çoğu üye tarafından kabul edildi. Ser Orta Milenvumda Avrupa K best dolaşımı ele alırsak, ortaçağda Avrupa ülkeleri arasında heykeltıraşların, müzisyenlerin, mimarların, eğitimcilerin (eğitim kilisenin tekelindeydi) sınırlar olmadan zanaatlarını gösterdiklerini ve bu sayede Avrupa kentlerinde kolaylıkla iş bulduklarını görüyoruz. Bunun en iyi örneği Gotik mimaridir. Gotik yapılan Polonya'da, Irlanda'da ve Italya'da gördüğümüzde ortak kültürel değerlerin nasıl farklı uluslar tarafından benimsendiğine tanık oluruz; Doğu'dan Batı'ya, Kuzey'den Güney'e benzer ifade bulmuş kiliseler, şatolar, bugün adlarını bilmediğimiz sanatçıların birkaç yüzyıl boyunca, ortak kimlikle eser ürettiklerini gösteriyor. Ortaçağ edebiyat eserlerinde de benzer bir irade buluyoruz. Ortaçağ romanslan olarak bilinen öyküler, şövalyelerin kahramanlıkları üzerine kuruluydu. 12 ile 15. yüzyıl arasında yazılan romanslar genelde 8. ve 9. yüzyıllardaki Haçlı Seferlerini konu alırlardı. Bunlara "chanson de geste" adı da verilirdi; bunlardan 80 kaaar eser günümüze kalmıştır. Bazıları tarihi bilgilere dayansa da, genelde efsaneleşmiş kahramanların kurgulanmış hikâyelerini anlatırlar. Ilk örnekleri 12 satırlık şiirler tarzında yazılırdı fakat sonraki dönemlerde düzyazı şekline dönüşen "chanson de geste", benzer konuyu anlatmasına rağmen, yerel dillerde ve Latince yazılırdı. En bilinen ortaçağ romansı, yazarını bilmediğimiz "Chanson de Roİand" adlı kitaptır. Tipik olarak dostu Olivier'nin birbirlerine bağlılıklarını, dostluk ve güvenin önemini ana tema olarak işler. "Chanson de geste"lerde genelde kadın kahramanlar uzakta sevgililerini bekleyen soylu genç kızlardı: Roland'ın sevgilisi de, dostu Olivier'nin kızkardeşi Aude idi. Ne için savaştığnı sorgulamayan, komutanlarına kayıtsız şartsız itaat eden, Hıristiyanlığın yaygınlaşmasını en vüce amac edinmiş kahramanlardı anlatılanlar. Erkekler arası dostluğun ve güvenin yüce değerler arasına konduğu konuda savaş sahneler özellikle ince detaylarla anlatılır. Bu destanlarda düşman henüz Hıristiyanlığı kabul etmemiş paganlar ile Müslümanlardır. Başka bir açıdan baktığımızda da ortaçağ romanslarını günümüzün hızlı tempolu aksiyon filmlerine benzetebiliriz. Hallun her kesimi tarafından anlaşılmak üzere yazılmış olmaları onların bu denli G. Jamesjoyce'un tanınmış yapıtı. 8 29 57 18 36 6 1 H. "Fakat Hacı Ilhami efendiyle kızını en çok çekemeyenler bile onların vakur bir vaziyet aldıklarını, her ne olursa olsun, ele güne ... vermediklerini itirafa mecbur oldular." (H. E. Adıvar) 45 66 38 70 I. Yıllarca Cumhuriyet gazetesinde karikatürleri yer alan karikatürist. 32 71 62 53 33 25 34 24 52 14 47 3 B. Değerli kâğıtların basdmaları ya da zımbalanmaları sırasında oluşan hatalar. 69 31 72 4 10 26 J. Değerli bir taş. 21 61 44 67 C. Yakınlarda yitirdiğimiz ünlü seramik sanatçısı. 63 82 65 37 39 13 50 40 74 80 23 K. "Boğaziçi... Mıngır* (Salah Birsel'in bir olayanı kitabı). 27 28 15 20 81 22 D. "Can ..." (müntehir şair). 35 73 41 77 689. saymm çörihnu A. Imge, B. Reddetmek, C. Fobi, D. Ayevi, E. Nominal Değer, F. Yedili, G. Işkırlak, H. Lolita, L Döndürülmek, J. Itırlı Bahçe, K. Zemaim. Şiir: 'tanıdığım bütün kelimeler gözlerime ait ve dilimde yok hiçbir ifade kelimeler kanımda dolaşıyor" E. "Günler kısaldı, ... ihtiyarlan/ Bir bir hatırlamakta geçen sonbaharları." (Yahya Kemal Beyatlı). 5 46 11 64 78 16 30 60 12 7 E Giysi ve çamaşır dikilen işyeri. 49 19 43 59 68 56 42 54 Ortaçağda Avrupa ulkelerl arasında heykeltıraslann, müzisyenterln. mimarların, eğltlmcllerin sınırlar olmadan zanaatlannı gösterdlklerlni ve bu sayede Avrupa kentlerinde kolaylıkla 1$ bulduklannı oörüyoruz. Bunun en lyl örnefll Cotlk mlmarldlr. cotlk yapılan Polonyada. Itiandada ve Italyada gördüğümüzde ortak kültürel degerlerln nasıl farklı uluslar tarafından benlmsendlğlne tanık oluruz. CUMHURİYET KİTAP SAYI 671 popüler olmalarının bir nedenidir aynı zamanda. Kahramanhğın dışında belli dozda her zaman şiddet içerirler, aşk ise uzakta bekleyen prensesin hayalidir ancak. Avrupa, bin yıl süren ve genelde sanat tarihçilerinin duraklama dönemi olarak gördükleri bu kara çağdan, yüzyıllarca pagan ve putperest olarak gördükleri KÜltürleri tanımaları sayesinde çıkabilmiştir. İlk başta Platon ve Aristoteles gibi ilkçağ filozoflarını, ortaçağ boyunca Hıristiyanlığa hizmet etmek üzere kullanma yerine, yeniden okuyup anlamakla başlayan bir süreçtir ortaçağdan çıkış. İlkçağ filozoflarını da en iyi yorumfayan (Aquinolu Aziz Thomas, büyük F ile yazdığı "Filozof" derken Aristoteles'i, büyük Y ile yazdığı "Yorumcu" ile de ÎbnRüşt'ü kast eder) Islam düşünürleri sayesinde sanata ve bilime yeni bakış getirebilmişlerdir. Belki tüm insanlık tarihine baktığımızda kültürlerin kendi içlerine kapandıkları dönemlerde gerilediklerini, diğer kültürlerle alışveriş içinde olduklarında da gelistiklerini söylemek olasıdır. Günümüzae de Avrupa'nın kendi içine kapanan bir yapıya dönüşmesi, Batı ve Doğu kültürlerini gitgiae birbirlerinden koparacak ve belki ortak anlaşma zeminleri bile kalmayacak noktaya getirecektir. • www.yazinsanati.cjb.net SAYFA 23