Katalog

O K U R L A R A Metin And Galatasaray Lisesi'ni ve tstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesiu'ni bitirdi. Yüksek Lisans yapmak için Londra'ya ardından da Rockefeller Vakfı bursuyla bale, opera ve tiyatro etitimi için New York a gitti. Dönüşte dayısımn kurucusu olduğu Kavaklıdere Şaraplart nda yöneticilik yaptı. Yazılarıyla katıldtğı 'Forum' dergisinin sahipliğini üstlendi, ayrıca Forum Yayınları'nı kurarak kendi kitaplarımn yamsıra Muammer Aksoy, ilhan Mimaroğlu, Fikret Otyam ve Bilge Karasu'nun eserlerini yayımladı. DTCF Tiyatro Bölümü'nde kuruluşundan itibaren görev aldt, bölüm başkanlığı yaptı. "Meşrutiyet Çağt Siyasal Hukuk ve Toplumsal Düzenin Türk Tiyatrosuna Etkisi" başltklı tezi ile doktor, "Osmanlı Tiyatrosu" başlıklı incelemesiyle doçent, "Dünyada ve Bizde Gölge Oyunu" başlıklı inçelemesi ile profesör oldu. Yurt içinde ve dısında çeşitli üniversitelerde otuz yılı aşkın süre ög'retitn üyeliği yaptıktan sonra 1994'te emekli oldu. Bir opera tamtımı olan ilk yazısı Mayıs 1951 yılında 'Müzik Görüşleri" dergisinde yayımlanan Metin Anabugüne kadar elli iki kitap bin beş yüz kadar makale kaletne almış, geleneksel türk Tiyatrosu üzerinepek çok ütkede konferanstar vermiştir. WK Bilim Ödülü, Türkiye îş Bankası BilimselAraştırma ödülü, Ihsan Hınçer Türk Folkloruna Hizmet Ödülü, Sedat Simavi Sosyal Bilimler Ödülü, Türk Tanıtma Vakfı Hizmet Ödülü, Anadolu Folklor Vakfı Hizmet Ödülü gibi ödüllerin de sahibi olan Metin And'ı tanıtmaya çalıştık bu hafta. Bol kitaplı günler... Trabzon'da yayınlanan "Kıyı Kültür ve Sanat Dergisi" dört dönemde çıkmıştı Artık bizimle defiil... Kıyı dergisi 1961 yılından bu yana (kesintilere uğrasa da) yayımlanan bir edebiyat, kültür ve sanat dergisiydi. Yayımına son verdi geçtiğimiz günlerde, Karadeniz bölgemizin bu yerelliği aşan aergisi. Çıkaranlara ve sürdürenlere birkez daha selam, saygı, sevgi. Dr. MUSTAFA DUMAN Trabzon'da 1961 yılından beri arada kesintilere uğrayarak dört dönem yayımlanan 'Kıyı' son döneminin 193. sayısı ile yayımına son verdi. Kıyı dergisi, Trabzon kentiyle özdeşleşen, yöre kültür ve sanatının günümüze taşınmasında önemli bir işlevi olan dergiyi. Kıyı, sanatın ve edebiyatın yantnda, yörenin kültür değerlerine, halkbilgisi varlıklarına da geniş yer veren birdergidir. Bu özellikleriyle, Trabzon Kültürü ile ilgüi çalışmalarda başvuru kaynağı olarak kütüpnanelerdeki yerini almıştır. Trabzon'un yetiştirdiği değerler konusunda, örneğin Hamamizade Ihsan, Murat Uraz, Hasan Izzettin Dinamo, Bedri Rahmi Eyüboğlu ve daha onlarca Trabzon kökenli yazar, şair ve kültür adamı hakkında geniş kapsamlı incelemelere yer vermiştir. Yörenin özgün çay kültürü, fındık kültürü, tütün ve hamsi kültürleri konusundaki monografilere "Atardamar" başhğı altında dosyalar olarak yer veren Kıyı'nın 4. dönem sayılan, bu özellikleri nedeniyle, Almanya'da, Otto Harassowitz Kataloğu gibi ciddi yayın listelerinde yer almıştır. Son yıllarda, üniversite ve yüksek okulların varlığıyla kültür açısından gelişmesini beklediğimiz Trabzon kenti, ne yazık ki eski günlerini aratır bir duruma gelmiştir. Kıyı gibi bir dergiyi yaşatamamış olmak ayıbı öncelikle bu kentte kültür adına varolan birim ve kişilere yeter sanırım. Hgili bakanlık, kütüp haneleri için Kıyı'ya yeterli sayıda abone olamaz mıyaı? Bütün bu tartışmaları gelecek kuşakların aydınlık insanlanna bırakarak yerimiz elverdıği ölçüde Kıyı dergisinin dört dönemlik yayınlannı kısaca tanıtmak istiyoruz. 1. Dönem: Kıyı Aylık Sanat Düşün Derisi, Sayı: 111 (Ekim 1961Ağustos 1962), rabzon Matbaası, 2. sayıdan itibaren Inkılap Matbaası, Trabzon, 4 s. 41x28 cm. IYabzon'da, kendilerini kültüre adamış üç insan, Ahmet Selim Teymur, Ziyad Nemli ve Necmi Duman, diğer aydınların da desteği ile, Kıyı Sanat Dergisi'ni çıkarırlar. Ahmet Selim Teymur, Trabzon'da ağırceza yargıcıdır. Ayrıca Türk musikisi ileflgilenir.Hat ve cilt sanatçısıdır. Sonradan, üç ciltlik Türk Musikisi adlı eserini yayımlamıştır. Ziyad Nemli, hikâyeci ve gazetecidir. Necmi duman, avukattır. Kıyı logosunu Ahmet Selim Teymur hazırlamıştır. Dört sayfa olarak yayınlanan Kıyı 11 sayı çıktıktan sonra yayınına son verdi. Dergide yazı şiir ve desenleri yer alan sanatçı ve edebiyatçılardan bazılari: Ziyad Nemli, Ahmet Selim Teymur, Rasim Şimşek, Ismet Zeki Hyuboğlu, Gündoğdu Sanımer, Attilâ İlhan, Bülent Habora, Adnan Topsakal, Mustafa Beşgen, Ismet Savaşkan, Osman Akbay, I'ikriCantürk, Oben Güney, S. Metin Demirtaş, Mübeccel Izmirli, Nurten Celebio&lu, Muzaffer Uyguner, Mehmed Çavuşoğlu, Şemsi Belli, Adnan Günay ve Mustafa Duman. DÜZELTME Geçen haftaki (660 No'lu) sayimızda Ahmet yddız ile söyleşiyi yapan Kadir Aydenıir'di. Yanlışhkla Kaya Ozsezgin'in adı çıkmış. Okurlanmızdan özür dileriz. 661 2. Dönem: Kıyı Aylık Sanat Dergisi, Sayı: 119, (Mayıs 1969Kasım 1970), Çıkaran: Fatih Eğitim Enstitüsü Öğrenci Derneği, Sorumlu Yönetmen: Güney Yalçın, Hâkimiyet Matbaası, Trabzon, 16 s. 29x18 cm. Bu kez kıyı'yı çıkaran Fatih Eğitim Enstitüsü Öğrenci Derneği idi. Derginin logosu ve kapak duzeni lrfan Ydmaz tarafından, sayfa düzeni ise Ertan Tokinan tarafından yapılmıştı. Kıyı Aylık Sanat Dergisi 19 sayı yayınlandıktan sonra kapanmıştır. Dergide yazuarı, şiirleri ve desenleri yayımlanan sanat ve edebiyatçılardan bazılarının adları şunlardır: Rasim Şimşek, Subutay Karahasano^lu, Gündoğdu banımer, Riza Zelyurt, Ertan Tokinan, Mehmet Yardımcı, Raif Özben, Nabi Üçüncüoğlu, Alaattin Bahçekapılı, Ziyad Nemli, Ismaıl Gümüş, Nuri Aksakal, Zeki Omer Sulukan, lrfan Yılmaz ve Haydar Kenan Gedikoğlu'dur. 3. Dönem: Kıyı Sanat Dergisi Sayı: 121, (Nisan 1981HaziranTemmuz 1983), Sahibi: Omer Olcay, Yazıişleri Müdürü: Melih Sefa Tüzün, Genel Yayın Yönetmeni ve Grafik Düzeni: Ahmet Selim Teymur, Yayın Kurulu: Rasim Şirnsek, Gündoğdu Sanımer, Ziyad Nemli, Raif Ozben ve Ahmet Selim Teymur. Dizgi ve Baskı: Özkan Ofset, Trabzon, 16 s. 28x20 cm. Kıyı Sanat dergisi de 21 sayı yayınlandıktan sonra yayın alanından çekildi. Derginin 21 sayısında yer alan yazar, şair ve diğer sanatçüardan bazılarının adlan şöyledir: Ahmet özer, Yaşar Miraç, Gündoğdu Sanımer, M. Resat Sümerkan, I. Zeki Burdurlu, Turan Bahaaır, Erhan Tığlı, Hayriye Topçuoğlu, Ahmet Yıldız, Raif Ozben, Özer llter, Subutay Hikmet, Ali Mustafa, Rasim Şimjek, Baki Akgül, M. Özer Cıravoğlu, Ertan lokinan, Ömer Sulukan, A. Hamdi Islamoğlu, Okan Çağal, Melahat Aydın, Haydar Durmuş, Saldıran Özmen, Hasan Saltık, Örhan Dyas, Ruhi Görüney, Sevgi Çimşit. 4. Dönem: Kıyı Kültür ve Sanat Dergisi, Sayı: 1193, (Nisan 1986Mart2002), Sahibi: Kuzey Gazetecilik Matbaaçılık ve Ambalaj Sanayi A.Ş. adına M. Naci Özkan, Yazıişleri Müdürü: Osman N. Piyale, Yayın Yönetmeni: Mahmut Çakar, DizgiBaskı: Kuzey Gazetecilik Mat. ve Ambalaj San. A.Ş. Trabzon, önce 16 s. 52. sayıdan itibaren 32 s. 27,5x20 cm. Adını önce çıkarmamakla beraber, derginin hazırianmasında en çok emeği geçen kişı Ahmet Özer'di. Sonradan derginin genel yayın yönetmenliğini Gündoğdu Sanımer, Sanat yönetmenliğini Ahmet Özer, Yazıişleri Yönetmenliğini de Yusuf Demiral üstlendi. Dergi M. Naci Ozkan Istanbul'a taşındıktan sonra Trabzon'daki Sakarya Matbaası'nda basılmıştır. Geçmiş deneyimlerden de yararlanarak bu kez daha olgun ve dolgıın bir içerikle yayınını siirdüren Kıyı Kültür ve Sanat Dergisi, zamanla 52. sayıdan itibaren 16 sayfadan 32 sayfaya çıktı ve 193 sayılık bir kolleksivonda hem Trabzon ve yöresinin, hem de Türkiye'nin sa nat, edebiyat yaşamının nabzını tuttu. Çok sa»*F*AlM»* CUAVIHtN yıda özgün araştırma ve makale yayımladı. Örneğin, derginin 193 sayısında yer alan kültür ve nalkbilimi yazılarının kaynakçasını hazırlamak bile en azından bir lisans tezi olur. Dergide yazan ve çizen onlarca sanatçı, edebiyatçı ve araştırmacıdan bazılarının adları şöyledir: Ismet Zeki Eyüboğlu, Subutay Hikmet, Ömer Kayaoğlu, Mehmet Başaran, Berin Taşan, Çiğdem Sezer, Burhan Günel, Gülseren Engin, Şinasi Özdenoğlu, Rasim Şimşek, Yekta Güngör Özden, Enver Atılgan, Bekir Semerci, Hüseyin Atabaş, Attila Aşut, Neriman Calap, M. Reşat Sümerkan, Vedat Yazıcı, Osman Bolulu, Zekeriya Saka, Baki Akgül, Muzaffer Uyguner, Tansu Bele, Necati Zengin, Dilber Salca, M. Özer Cıravoğlu, Güngör Gençay, Mevlüt Kaplan, Lütfiye Aydın, Arife Kalender Önel, Ömer Nida, Saldıran Özmen, Muammer Kotbaş, Nurullah Can, Mustafa Kademoğlu, Zerrin Koç, Hikmet Aksoy, Alaattin Bahçekapılı, 1. Gündağ Kayaoğlu, Mustafa Duman ve adını yazmadığımız daha bir çok sanatçı, edebiyatçı. Kıyı'nın 100. sayısı 66 sayfa olarak bir Trabzon kültür yıllığı şeklinde yayımlanmıştır. Kıyı Kültür ve Sanat Dergisi, Trabzon'un kültür ve sanata gönül veren evlatlarının desteği ile 193 sayıya ulaşan yayın yaşamını sürdürmüştür. Ahmet Özer derginin hazırianmasında üstün bir çalışma gösterdi. Birçok kez dergiye gelen yazdarı nasıl seçip nasıl düzeltip yayına hazırladığina düzeltmeleri yaptığına tanık oldum. Gerçekten Ahmet Özer'in bu emeği olmasaydı dergi 193 sayıya varamazdı. M. Naci Özkan, Istanbul'a taşındıktan sonra bile dergiden desteğini çekmedi. Gündüğdu Sanımer, M. Reşat Sümerkan ve diğerleri dergi için çalıştılar. Eserleri değerli bir birikim olarak kütüphanelerde yerini almıştır. Bu satırların yazan da, 1961 yılında yayınlanan ilk Kıyı ve 193 sayılık birikimi olan son Kıyı derguerinde yazmış bir kişi olarak, derginin yayın yaşamında çekilmesini kabul edflemez bulmakla beraber aşağıda değineceğimiz koşulların bu sonucu hazırladığının büincindedir. Tek tesellimiz Kıyı'nın, 4 dönemde, toplam 244 sayılık yayını ile değerli bir kültürsanatedebiyat birikıminin kütüphanelerimizde yer almasıdır. Yayın işinin pahalı hale gelmesi, basın işlerinin bazı büyük sermaye sahiplerinin ellerinde toplanması, Kıyı Kültür ve Sanat Dergisi gibi bir avuç gönüllünün kişisel uğraşlan ile yaşamını sürdüren dergilerin giderek yayın alanından çekilmesi sonucunu aoğurmuştur. Artık zamanla güçlü basın tekellerinin ıstedikleri, destekledikleri şairleri, yazarları okumak zorunda kalacağız. Çünkü diğerlerine yapıtlarını halka sunma fırsatını verilmeyccetc. Yavaş yavaş sanatedebiyat zevklerimize ve kültürümüze de ambargo uygulandığı bir ortama gidiyoruz. Yazımanlatım yanlışları dolu edebiyat yapıtlarının, yazılı ve görüntülü medya tarafından, "en iyi" diye yutturulmaya çalışıldığı bir süreçteyiz. Bu süreçte, Kıyı Kültür ve Sanat Dergisi gibi yayınlar ortadan kalkacak. Sanat ve edebiyat değerleri de yavaş yavaş Avrupadaki gibi, belirli medya gııruplarının ellerinde toplanacak. "Küreselleşme" dedikleri de bu olsa gerek.H f TURHAN GÜNAY lc*v '^>t Imtiyaz sahibi: çağ Pazatiama cazete Dergi Kitap Basım ve YayınAŞyi temsllen Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk o Yayın Danışmani: Turhan Cünay Sorumlu Müdür: Mehmet Sucu o Cörsel Yönetmen: Dilek Akıskalı Başki: Sabah Yayıncılık AŞ oldare Merkezi: Türkocağı Cad. NO: 3941 CağalOğlU. 34 334İStanbul Tel: (212) 512 05 05 c Reklam: Publi Media s \N VI IH R(; Isl Hızırjn Temmuz "l983 Sayı:21 Yaşamı 19612002 tarlhlerl arabında dört döneme aynlan "Kıyı" dergisinin. dört dönemlnden kapak örnekierl SAYFA 3 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI