Katalog

// olarak size benzerlik ve karsıtlık ilkestnden söz edecepm. O derün ikinci bölümü müzig'in ög'eleriylc morfolojısine ayrılacak'. Üçüncü dcrsin konusu 'Kompozisyon neair, besteci nedir? Besteci lam olarak nasılve ne ölçüde biryarattadır?' 'Düzensizliğe karşı kuralve yasa olarak düzen ve son olarak da zorunluluk dünyasının ö'zgürlük dünyastna karsıtlığt kavramlartnt arastıracağız.' Dördüncü derste 'tarihsel kökenlenm ve gelişımini araştırmak yoluyla müzikaltipolojiyiinceleyeceğiz. Beşinci ders 'Rus müzığineayrılacak.' Altıncı ve son ders 'yorumu yorumsuz icradan ayırt eden öğelerden' ve ' dinleyicinin aktifli&i ve pasiflitiinden' ve 'elestiri wrunundan' söz edeceğim. Son sözümde, 'müzig'in derin anlamı ve temel amacını, kaynaşmayı (yani insanın ınsanla ve üstün Varlık'la bırlesmesini) tesvik etme olarak saptayacağım.' Bu özenli çevirisi sebebiyle Cem Taylan'a vc birbirinden değerlı kitapları uilimize kazandırdığı vefikirbahçemize birazcık olsun hayat vermeyi göze aldıklan için Pan Yayıncılık'a tüm müzik ilgili leri adına teşekkür etmek isterim. Dumanı iistünde bir müzik kitabi: TÜPk Rock 2000 eniz Durukan dergimiz okurlarının yakından ta| nıdığı bir isirn. ü n parnıağında on marifet var denilebilir Deniz için. Şair, araştırmacı, eleştirmen, müzik yazan gibi nitelikleri üzerinde taşır. Röpoı tajlannı ve kltap tanıtma yazılannı da unutmamak gerekiyor. Deniz Durukan, Öküz dergisinin 'Long Play' sayfalanndan da tanıdıgımız, avangarde ve unaerground rock müziğinin titiz arşivcisi arkadası Güven Erkin Erkal'la el ele vererek "Türk Rock 2000* adında bir kitap hazırladılar. Srüdyo îmge tarafından yayımlanan kitabın amacı, dünyada ve Türkiye'de, müzik kültiirünün giderek şekil değiştirdiği bir dönemde, ülkemizdeki rock'ın alternatif seslerini tanıtmayı hedefliyor. 2000 yılında neler oldu, kimler albüm ya da demo çıkardı, müzik endüstrisinde değişen anlayışlar ve Türk rock'ına emek verenler hakkında merak ettiğiniz her şey, Albümler, tanzinler, konserlcr ve rock mizigine darngasını vuranlar yer alıyor kitapta, hem de fotoğraflarıyla birlikte. Rock müzik meraklılarının kaçırmaması gercken bir kitap Türk Rock 2000'. • D nuz? Serkan Ozkaya'nın 'Sanatta Deha ve Amaç Schönberg müzifiiyle ilgili degil Yaratıcılık' iist başlıklı kitabının alt başde Schönberg'in dehasıyla ilgili bir yazı lığını Schönberg, Adorno, TTıomas vazmak iken yol üzerindeki ügili ilgisiz, Mann isimleri oluşturuyor. Kitabm ana nemen her taşa dokunmanın ne tür bir yaomurgasını Schönberg'den ('Musa ve rar safilayacağını kavrayabilmiş değilim. Harun' uperası nıetni: 24 s.), Thomas Böylelikle kendinizi dalia mı bir güvende Mann'dan ('Dok/or Faustut' romanı: 26 duyar oldunuzr1 s.) ve Adorno'dan ('Yeni Müziğin FelseBu üç kitabın malzemesinin Schönberg fesı' kitabi: 19 s.) yapılan uzun özet ve yoolması dahi (.•*) Ozkaya'nın kitabının varrumlar oluşturuyor. Bu özetyorumlarlık nedenini açıklamaya yet(e)miyor. Söz dan arta kalan satırlardaysa (: 30 s.) yakonusu kitapların sahip olduğu cümlelezar, sanatı, 'insan arastırması olarak' ta ri ve anlamlarını ait olduklan bağlamlanımladıktan sonra bu insan araştırmasınndan koparmakla, şimdiden, kurmaya nın, sanat yapıtında nasıl tezahür ettiğini çalıştıgınız cümlenin uzağına dü^tü^ünüen estetik bilgiler eşliğinde sunuyor. Bu zii ve onlara yabancılaştığınızı göremiyor özetyorumlarla mercek altına yatırılacamusunuzr' ğı vaat edilen sanatçı ise Schönberg. KiBulunan yeni anlamlar, eski cümleleritap, Schönberg özelinde 'deha'yı sorgumize geri dönmemizde birer engel olarak luyor veekliyor Schönberg, bir'deha'mıkarşımızda duruyor ve durumu olduğundır? Bu kitabı okurken yanınıza A. Timudan daha karmaşık bir düzlemde kurguçin'in 'Estetik'ini almayı aman ihmaJ etlamamıza neden oluyorken hareketlendimeyin. ğiniz soru ve bu soruya bulduğunuzu düşündüğünüz yanıtların sağlamlığını ve Şimdi S. Ozkaya'nın kitabından aJıntıkurmaya niyetlendiğiniz yapınm dayanıklanan §u iki cümleyi sizlere aktarmak islılığını nasıl sağlayacaksınız? tiyorum. "Doğada ya da dünyada ritim yoktur, I lerhangi üç cümlesinden yola çıkarak doğada ve dünyada devinim olan şey insan dünyasmda ritme dönüşür. Rıtım, dünyayla ilgili bir zamansallıktan önce insan ruhuyla tlgtli bır zamansallığt duyurur." (17. s.) "Durup duran bir kayada bulduğumuz ritim gerçekte yasamın ritmidir, bizim kenSAÜH ECER di ritmimizdir, yaşayan ben'imizin ritmidir, ânıîartmızdan, çarpan yüreğimizSefere doğru mu diye sorsaydılar den, bilincimizden bir seyler vardır onda." (18. s.) yine anlardım da Bu iki alıntıya bir üçüncüsuya mı dedıler ."' " . sünü ekleyelim: 'Bach'tn müziği, bireyin benini yok etme çabasıdtr.' Ben bahriye miyim (19. s.) Bu üç alıntıyla ilgili henüz herhangi bir yorumda bulunmamışken sizden, bu üç ahntıyı bir de üst üste okumanızı rica ediyorum. Bir yorumda bulunmayacağımı da belirttiğim andan itibaren, içinizdeki yorum makinesinin dişlÜerinin iyiden iyiye gıcırdamaya başladığını duyuyor gibiyim. Bu üç ayn yerden alınan cümleyi neden tek cümlenin Y A Y I N E VI <r çatısı altında toplamaya ça"Islık çalar" lıştığımızı sizin gibi ben de SEYRANTEPE MAH IBRAHİM KARAOĞLAN CD. anlamış değilim. Önümde YAVINCILAR 5K No ın/A Kat 2 80660 4.Levent / İST. TEL. (0 l u ) 2B0 95 85 îflo 94 ıS FAKS 280 93 40 duran kitabın yazarına soratmill omntaOprltmfl n»t U lnt«rn«t »attjı: www omv»ytnıvl com lım: Neden üç farklı kitabi www.idccrixc.tom.tr bir kitabın çatısı altında top(ar)lamaya çalışıyorsu bir kitabi açtnlamaya ya da Mann'ın romanına yaslanarak Scnönberg'i tanımlamaya ya da bir librettonun sunduğu olanak ile (Schönberg'in 'Musa ve Harun' operası), Schönberg'in beden ölcülerini çıkarmaya ya da Adomo'nun kitabından alıntılanan seçme cümleleri oraya buraya yapnjtırmaya çalışmakla dayanaklı fikirfer üretilebilece&inizi mi düşünüvorsunuz? Kaldı ki bir bestecinin müzik içindeki dıırusunu ve kimliğini, salt bir libretto aracılığıyla cizmeye çalışmak doğrusu olacak i§ cleğildir. Bakın yazanmız bu konuda ne diyor: Sanatçnın yasamt en çok eserlerınde gizlıdir ve orada bize açınlantr. Bu nedenle Schönberg i araştırmak demek, onun yapıtım araştırmak demektir.' Bu önermenin eğriliği, doğruluğu ve kaynak noktalan bir yana, (kitapta buna benzer daha onlarca önerme ile karşılaşacağınızı şimdiden duyuralım) yazara sormak lazım, Schönberg ile ilgili ne tür bir bilinmezlik söz konusuymıış da son müziğinin metninde birdenbire gün yüzüne akıvermiş? Ayrıca, Schönberg sırnnı çözdüğünü duyuran yazanmız, Schönberg'in bu son ya pıtı dışında kaç yapıtını daha ınceleme rırsatını bulmuş da 'olabildiğınce genellemelere' ulaşacağını müjdeliyor? Şarkı formunda değil de senfoni formunda müzik yazmayı seçiyorsak; çok çizgili değil de tek çizgili bir yazıyı tercih ediyorsak; dizisel 12 ses yöntemi yerine tonal yöntem içerisinde örgütleniyorsak ya da piyano için değil de ikili orkestra için müzik yazmayı tercih ediyorsak, yaşamımız vekendimizle ilgili ne tür bir ayrıntıyı dile getirmiş oluruz? Bach, onca müziği yazdıktan sonra ben'ini yıkmayı başarabilmiş midir? Webern'in bir kaza sonucu ölümü ile yazdığı müzikler arasında ne tür bir giz bulunmaktadır acaba? Merak ediyorsanız, bu kitabi edinmeniz gerekiyor. • (*) Hinduizmde bir tanrımn insan ya da hayvan seklinde yeryüzüne inmesi 'Müziğin Poetikası' I. Stravinsky Pan Yay.) 'Sanatta Deha ve Yaratıcılık' (Shönberg, Adorno, Thomas Mann) Serkan Ozkaya Pan Yay. NEREMDESİN BENİ ÜZENLER SEFERİ SALİH ECER Yazıhtaş! Başıma bela olma. Aşkımın türk tarihinden haflfçe az belalı olmasını ısccmıjinndir mahsus. İHTİMALEN SALİH ECER Hep iki kilise sevdim. Biri İkinci derece tarihi obürü imansız bir tapınak. •h/v SAYFA 6 CUMHURİYET KİTAP SAYI 59