Katalog

Müge îplikçi ile "Arkası Yann" üzerine "Ovkü benim en bîivük havalim" AKIN SEVİNÇ eniilköncePerende' deki öykülerinle tanıdık, sonra da Columbus'un Kadtnları geldi. Bu kilaplartndaki öykülerınde, nerede başlayıp nerede bittiğinin anlaşılması zor olan, dağtnık, kopuk kopuk ve btr o kadar da örtülü bir üslubun var. Her öyküde farklı bir kurguyla karşımızda duruyorsun Columbus'un Kadtnları'nda ayrtca yinc bölük pörçük anlatımlar aractltğtyla panoramik bir bakış sergılemiştim. Üçüncü kıtabın ardından dönüp ilk ıki kitaba bakınca onlart ttastl değerlendiriyorsutt ? lkisinde de kopuk kopukluk hâkimdi dediğin gibi. Perendc üzerine konuijurken, onun bir ilk kitap oldugunu da göz öniinde bulundurmamız gerekiyor. İlk olan her zaman güzeldir, çok da naiftir ve aslında çok da yanlıştır. O anlamda Perende'yi biraz amatör görüyorum. Bu amatörlük kötü anlamıyla değil ama. Belki de benim yazmak istediğim ve bundan sonra da yazamayacaöım öyküleri içeren bir kitaptı Perende C.olumbus'un Kadınları m. gelecek olursak, sadece bir edebiyat kitabı değildir; orada etnografik bir yaklaşım da var Columbus'tın Kadtnları bir sürgün kitabıdır. Amerika'nın Orta Batı'sında gcçcn bir yılın tanıklığıdır. Kitabımda belirtmiş tim, sürgünde olmak başka bir duygudur. Yerlilik ise başka bir duygu. Sürgündeyken tolore edebileceğimiz insanlar, kadın olsun, erkek olsun, olaylar olsıın, yerlilikte öfkeye dönüşür. Sürgün, oralarda bir yerlerde olmayı, üçüncü dünyalıliğı da barındmr içinde. Belki bu yüzden öîkeli bir kitap, sevgi dolu bir kitaptır o, hüzün de cabası. ürada sevdi ğim yerleri, insaıılan, değerleri buraya geldikten sonra hiç de o denli sevilesi Bulmadım. Aynı tas aynr hamam misali. Yazar olarak nasıl ötekilerin sesi olabileceğimi denediğim bir kitaptır o. Böyle baknıak lazını o kitaba. O yüzden, ilk kitabımı ve ikinci kitabımı daha çok seviyorum ben. 'Perende' ardından 'Columbus'un Kadınları' şimdi de 'Arkası Yarın'. Müge îplikçi öyküdeki direnişini sürdürüyor. îyi ki de sürdürüyor. Müge îplikçi ile yeni kitabı 'Arkası Yarın' üzerine konuştuk. nın yeri geldiğinde uç noktalara savrulduğu bir öyküdür. Ama aynı zamanda etiği olan bir öyküdür de. Ben o öyküyle uöraştım. Epey uğraştım, eskizleriyle, şunla bunla. Fatib Sultan Mebmet'ten başlayıp plastik kovalara, çiçcklere kadar uzanan bir moderntzm okuması var o öyküde. Plastik kovalar, plastik çiçekler çok basit gibi görünür ama, insanlann koyun gibi yerde döneniyor olması, özellikle seçilmiştir. Adice kaçsa bile, özellikle öyle olmaları için seçildiler. Öykülertnın genelınde bırbırınden çok ayn görünen olaylar bir araya geliyor; gündelik hayatın bir parçası olan ve tümüyle bayal ürünü olan. Bu birleşimden de bambaşka kurgularla bambaşka bir şeyi işaret ediyorsun. Bu farklı malzemeyı bir araya getırişi bilinçlt olarak mı yapıyorsun? Orneg'in "Kevser Hanım" ve "Arkası Yarın" öykülerinı göz önünealarak soruyorum bunu Neyi hayal ediyoruz Akın Sevinç ve Muge Iplikçioğlu söyleşi sırasında Getamkssto karşı Peki, Perende ve Columbus'un Kadınları'ntn yazarı olarak yenı yayımlanan Arkası Yann'a nasıl baktyorsun? Üçüncü kitabım Arkası Yann, daha profesyonel bulduğum bir kitap. Zaten bu yüzden benim canımı sıkan, endişelendiren bir kitap. Bundan sonrasının çok daha beter olduğunu hissettiğim bir kitap. Derli toplu bir kitap bcncc. Kendini geleneksel olarak, gelenekselin içinden konuştuğunu sandığım insanlar açısından gene geleneksel değil. O yüzden içim çok reran! Ama kendim, Müge îplikçi olarak baktığımda, geleneksele kar şı hissetriğim bir kitap da. Arkası Yann 'dakı karakterlerın geneline baktığtmızda, kızgınlıklarını ve kırgınlıklannı ifade etmeh.te zorlanan bireylcri anlatmak için seç/iğini görüyoruz. Ama bıınu yaparken gerçekle hayal arasında gidip gclen öykülerınde nükleden hiç vazgeçntyorsun. Bu hilinçli bir tıttum rnu? Ben mizaha inanan bir insanım bir kere. Genelde komik bir kadın olduğumıı söyler yakın çevrem. Komik bir kadınım aslındaı Benim için yaşanan birtakım şeylerin komik bir yanı vardır. içinde örke de vardır. Dediğin gibi, kızgmlık ve kırgınhk da vardır. Ama illa ki komiklik de vardır. Bu anlamda Türkiye komik bir ülke. Ben vatandaş olarak oradaki yaşayışımı komik bir yaşayış olarak görüyorum. Ama bu demek değil ki SAYFA 14 kendi içinde yaşadığımı ciddi ğint görüyoruz İlk kitap Pe\lııı;< l | l ı k < ı bulnıuyoruın; asıl bu ciddiliği rende'de "Değifiyoruz Sanı\RKAM Y\KI\ komik buluyorum. Şöyle bir rım'dan başlayan ve \on kitapdenklemim var: Komik olduğutaki Arkası Yarın'da "Hayat muz için ciddiyiz. Bu tür bir iç Karşıundakı Tezler"e kadar içe geçınişlik işte, her şeyde oluzanan bir çizginin ipuçlartnı duğu gibi. Arkası Yarın aaki anbıılmak mumkün latıcı, lcızgınlık vc kırgınlıklarla • Yine çok geleneksel bir yaöriilü bir anlatıyla ulaşıyor biznıt olacak; ben yazdıkça kenlere. Aslında kırgın ve kızgın oldini besleyen bir insanım. nıaktan başka seçeneği de yok. "Değişiyoruz Sanırım"dan Bu anlamda bazen komik olayları da biz"Hayat Karşısınuaki Tezler"e uzanan den esirgemiyor. çizgide Müge değişti. Cîaliba hayatın pratikleri, en azından Türkiye bakımın Arkatı Yarın'da okuruna çok guvendiğini fark ettim. Karmaşık duygular, ıç dan pek değişmedi. Aslında yaşadığımııçe geçen anlatımlar ve farklı seslerı seçer zın hakikaten rezilane bir atmosfer oldııken bir taraftan da buralarda yazdıkfarı gunun söylenmesi gerektiğini fark etti. nın okura ne kadannın geçıp geçemeye Rayağıya kaymaktan çok korkarak da olsa, edebiyat halesi içinde başka bir yer ceğini dert etmemişsin gibi geldi. edinmeye çaba gösteriyor. Edebiyat, ah Evet, doğru bir tespit. Az ama tam lak ve etik olarak iki yolda ilerliyor; böyokunan bir yazar olduğuma inanıyorum. le düşünüyorum ben bunu. Edebiyat ahÖyle bir güvenim var okura. Dikkatli bir laksız olsa da bir etigi vardır. Benim bu okurum olduğuna inanıyorum. kitabımda nıesela, küfürler var, sıradan h'ark ettıgim ba\ka bir \cy de, düşünlığı bayağılıklanndan gelen insanlar var... ce bayatımızda sürüp gıden pottmoderAma ben inanıyorum ki Arkası Yarın, nizm, popüler kültür, gündelik hayat ve etiği olan bir kitap. Bence bu üstünde tabıı ki femınızm gıbı kavramları dönüşdurulmasıgereken bir şey. "Hayat Kartürerek öykülerine katışın, harrnanlayışısındaki Tezler" bir tavırdır. Anlatıcışın Başka başka kaynaklardan beslendı Bana göre gerçek de gerçek dışı da aslında manipüle edilmiş şeyler. Hayallerimizin ne kadarı hayalle ne kadarı gerçekle ilgilir1 Ben işi biraz daha ekstrem boyuta getiriyorum. ürnegin Kevser Hanım öyküsünde, bir kuaförden kalkıp hayali bir dünyaya girip bir hayalet haline gelmiş birilerinden bahsediyorum. Hepimiz hayaletten korkarız, hepimizin abuk sabuk korkuları vardır. Bence. kooperatiften ev alma hayaliyle kendinı bir hayalet olarak görnıe arasında muazzanı bir farklılık yok, yaşadığimız bu iilkede. Belki de dedığim gibi belli bir ideoloji tarafından tekel altına alınmış durumda. Hayal dendiğinde neyi hayal ediyoruz acaba, düşünmek gerekiyor bunları. Çaresizligim de bu yüzden belki. En ııçsıız bucaksızmış gibi görünen hayaller bile aslında böyle. Kitaptaki son öykü olan ve kitaba adını veren Arkası Yann öykümü neden tecavüzle bitirdiğim soruldu bana. Tecaviizle bitirmek en masumuydu aslında diye cevap verdim. Ruh diye bir şey kalmamış, oraya buraya ödünç verdiöimiz duygularımız var. Ne tam anlamıyla bir yabancılaşma ne de karşı koyuş. İki arada bir deredelik hali. Ne okuru ne de kendimi, artık öykü çözüldü, şimdi gidip rahat bir uyku çekebiliriz arkadaşlar düşüncesine vardırmaya gönlüm razı olmadı. Oyküyü, bunun sadece ileride bir klip olabileceöi ya da yaşanmış olan bir şeylerin sanal âfeme taşınabileceği yönünde bir mesajla bitirdim. Bu mesajı da özellikle verdim orada. Burada ıçerıkle ınalzenıerıın ıç ıçe geçmesini ve kurguya geçmesini görüyoruz Anlatıcının değişmesı, perspektıfin değişmesi bilinçli olarak yaptığım şeyler. Kanıera gibi içimize giriyor, sonra da bi zi hiç tanımıyormuş gibi dışarıdan bakıyor. Hayatlarımızda sabit olmayanı gös termek için teknik olarak seçtig'im bir yöntenı. Sürekli bir değişim var. Hayat Karşısındaki Tezler'de hem anlatıcı de ğişir. hem de perspektif değişir sürekli. Ama o kameramn netlıh ayarını genelliklc kadınlara odaklanarak yapmıy stn "Slstem blzl kültur kılıfı lcerslnde delik deşik etmeye devam ediyor. Diyeiim kı gunu kurtarıyoruz ama gelecek pusu kurmus blzi bekliyor" dlyor Müge Ipllkçl. Evet çok haklısın, ne kadar başarabileceğimi bilmiyorum ama, benim o açıdan içim rahat. Anlatıcı sürekli diger kadınlar olarak gelir gider; dünyava on ların gözünden bakar kitaplarımtla. Ama strf da kadınları anla/mtyorsun. "Şamatalı Yolculuk" ve "Bizden Bırı "nde, ıki farklı erkeSt ıncelikle anlattığını görüyoruz. Birı, kadınlar taraftndan büyütülmüş, diğert ıse kadınları öfkelendiren,' CUMHURİYET KİTAP SAYI J 591