Katalog

1 r Kafkaesk tarzıyla ilgi çeken ve 'Kafka günümüz Amerika'sını kurgulasaydı, Baricco gibi yazardı' dedirten bir roman. Romanın kahramanı Gould, başarının ağır yükü ve yalnızlığı altında kıvranan on üç yaşında dâhi bir çocuk. Kendisinden oldukça büyük Shatzy ile arusında tuhal bir aşk başlar. Shatzy'nin hayalıni kan, ölüm ve rüzgârın kaldırdığı toz burgaçlanyla dolıı bir '\vestern', Goııld'unkinı ise içinde kıvrandığı yalnızlığa ve üzerine yapıştmlmış Nobel adayı dahi çocuk yaftasına uygun olarak dünya şampiyonluğuna oynayan bir boksör besler. Gould ile Shatzy'nin dünyaları, büyük ustalıkla anlatılmış bir western ve bir boks öyküsünün yanı sıra Easy Rider ve Thelma ile Louise filmlerinin tadında, Alice Harikalar Ülkesinde ve Frankenştayn'ın gizeminde bir hikâye sunarlar okura. Kent'in, son zamanlarda nıoda olan seks, postmodernizm, minimalizm, kabalık ve serdik üzerine kurgulanan sıradanlığı vurgulayan yapıtlardan tarklı bir şey okumak isteyen okura hoş bir soluk ola cağı kuşkusuz. Kanatlı Karınca/ Mehnıct Altanf Can Yayınlart Bilimsel çalışmaları ve kitaplanyM<!ııiK't Ah.nı la, iktisat profesörü kimliğiyle ta KANATl.l nıdığımız Mehmet Altan, iyi bir K.ARINCA deneme yazarı da. Daha önce Akademi Kitabevi Ödülıı'niı alan Kanatlı Karınca'yı bu kez yiııe bir deneme kitabı olan Matadorun Olümü'nden seçilnıiş metinlerle birleştilirip tek ad altında sıınıılııyor. Mehmed Altan, 'Yerçekimsiz Yıllarım' dediği döneme ilişkin izlenimlerini Kanatlı Kannca'da yansıtırken, kaybolan zamana karşın duyarlılığını korumaya çalışan, hayatı anlamaya çahşırken aklın keskin gücüne saygı göstermeyi öğrenen bir aydının düşüncelerini de ikinci bölümde, her zamanki içten ve sıcak üslubuyla satırlara döküyor. Ritiieller/ Cees Nooteboom/ Çeviren: Püren Özgüren/ Can Yayınlart Bağımsız yaşamasına yetecek kadar parası olan Inni oyalanmak için ufak tefek sanat yapıtlarını alıp satar, borsayı izler ve bir gazetenin burçlar köşesini yazar. Yet mişli yılların Amsterdam'ında, modern dünyanın kaosu içinde sürüklenip giden Inni intihar etmeyi dener ama başarısız olıır. Aslında tüm yaşamını düzenleme girişimleri başarısız olan, cinselliğe temellenmiş postmodern ilişkilerin peşinde sürükle nen ve başkalarının yaşamlarını gözleyen tipik bir tutunamayan'dır Inni. Tek gözlü eski kayak şampiyonu Arnod Taads ise Inni'nin tam tersidir; bu düzen kıımkuması ihtiyarın tüm girişimlerini birbirinin eşidir ve yaşamının hâkimi saatidir. Taads'ın oğlu da başka bir felsefenin düzenini seçmiş, Japon geleneklerine göre planladığı yaşamında 'öz ben'ini tam anlamıyla anlamsız kılmıştır. Kendi karmaşası içinde bu babaoğulun birbirinin tam karşıtı düzen anlayışlarına çarpan Inni'nin tutarsızlıkları ve süreksizliği birden bölünür. Ironik, sert ve insanın içine işleyen bir roman olan Ritüeller, Doğu ve Batı felseielerinden esinlenenlere, zamanın anlaşümaz ve göreli akışını, ne yöne gittiği belirsiz, amaçsız, postmodern yaş;imları merak edenlcre, Nabokov ve Beckett, hatta bir ölçüde Oğuz Atay türü bir tat sunuyor. Aşkı Giyinen Adam/ Nazlı Bray/ Can Yayınları/ "...Yıldızlı Ankara gecesinin içinNa/lı hr;ı\ de rasgele yürüyordıım. HayatımAŞKI (.İVİNEN da çok şey vardı, hepsi karmakarı\Jl\M şıktı. Dürnev Abla'nın haykıran tarot kartları, bana yaşamımı anlatan buzdolabındaki Pişmiş Kelle, sokaklarda tüm eski insanlan ile peşimde dolanan geçmiş, Eddie Fisher'in kendi kendine yaprığı günde on kokain iğnesi, Kâzım Efendi'nin osuruğundan elli yıl sonra yaşama dönen iki yaşlı ölü, bir sokağa girip gece zamanı peşine diiştiiğüm aşk, yüzüme çarpan serin gece yeli, Belligün Pastanesi'nde birlikte oturup kahve fincanının içindeki Eddie Fisher konserini izledi ğim Mihri Abla, Istanbul'ıın unutamadığım eski sesleri... Hepsi bana aitti. Benim yaşamımdı tüm bunlar. SAYFA 38 r rak vakit bulamadığınız oluyor. Her an biri yerinizi kapabilir. Göğsünüze bir ağırlık biniyor zaman zaman; üzerinize bir karamsarlık çöküyor; bir dalga gibi kabarıyor, yüreğinize vuruyor. Reklamcısınız. Işletmecisiniz. Mimarsınız. Ya da bunların hiçbiri değilsi Evdeki Silah/ Nadınc Gordimer/ Çeviren • Scçkirı Sel niz. Gözde bir mesleğe sahip olmak, televizyonlarda gördüğünüz insanlar gibi ışıl ışıl gülucükler saçarak vı/ Can Yayınları steril yerlerde yemek yemek istiyorsunuz. Beyaz gömEvcil bir hayvan gibi korunan ve lekler giymek ve dizüstü bilgisayarla dolaşmak isti gündelik yaşamın bir parçası haliyorsunuz. Ve göğsünüze bir ağırlık biniyor. Isyan ve ne gelmiş bir silah. Silahınız yokkıskançlık karışımı bir duygu boğazınızdan gözlerinı sa bılgisayarınızın, televizyonunuze doğru yükseliyor. Hayattan kopuyorsunuz bu anzun ya da kol saatinizin çalınmalarda, daha doğrusu yaptığtnız her şeyin insan hayatı sıın önleyemezsiniz. Aparteid karşısında ne kadar sonuçsuz, ne kadar anlamsız olsonraM, ırk ayrımının artık doğduğunu hissediyorsunuz. Ve bir gün durumunuz bir rudan öne çıkmadığı bir Güney sözcüğün içine hapsediliyor: Depresyon. Kuşatılmış Afrika'dayız. Saygın bir sigorta Yaşamlar, içimizden birinin alabildiğine sert öyküsü. şirketinde yönctici olan Harald Bir depresyon günlüğü. ile doktor karısı Claudia, bir gün kendilerini, asla başlanna geleceğini düşünmedikleri bir olayla yüz yüze bulurlar. 21 yaşındaki oğulları Uzun Yol Siirücüsü/ Burban Günel/ Can Yayınları/ Duncan bir arkadaşını silahla vurarak öldürmüştür. 160 s. Duncan'ın tutuldanmasıyla birlikte bu kiiçük ailenin "...Burhan Günel işte bu insanla dünyası değişir. Claudia ile Harald, oğulları hakkınrın içlerine sızarak içlerindeki evda bildiklerinin ne kadar az olduğunun değil, biknerenlerin karmaşasında debelenenM Kl ( , l •>!' diklerinin ne kadar çok olduğunun farkına vanrlar. leri aydınlığa çıkarma başarısına Yetişkin evlatlarla annebaba arasindaki o tanımlanerişir. Ama orada durmaz, insanın ması güç dünyaya adım atarlar; oğullarının öteki tasonsuzluktan oluşan yanlarına el rafta durduğu bir dünyadır bu. Bir anne ile bir baba, atar, onların yanlış yapılanmadan, hayal bile edilemeyecek bir şey yapan, insan hayatırastlantıların yığdığı olumsuzluk nın kutsalhğını hiçe sayan bir oğula ne tür bir bağlılardan kaçarken meydana gelen lık göstermelidirler? Duncan suçunu itiraf etse de tökezlemelerine, hem onlara ilişnedenini açıklamaz. Onun bu gizemli duruşu, duruşkin sorunları irdelemek hem de maya taşınır ve yargıcın karar verme aşaması, bir geherkesi ilgilendiren ortak gerçekleri yakalamak ama rilim romanı atmosferiyle yansıtılır. Evdeki Silah, cına eğilir. Yakalar da... Birden tanıdık bir sevinçle, adına sevgı dediğimiz insan ilişkisinin sınanmasının tanıdık bir acıyla, tanıdık bir tedirginlikle, yaşamlarıtutkulu bir öyküsü. Sevgiyi ve sevgi yandsamalarını, mızın damlarını çökerten tanıdık yıkımlarla; hiç boderinden derine akmaya devam eden ırk ayrımcılığızulmayan, hiç bozulmayacakmış izlenimi uyandıran nın yansımalarını, adaleti ve adaletin !>ınırlarını Nadievrensel görünümlerle; beUeklerimizde kaldıkları süne Gordimer, her zamanki ustalığıyla çiziyor. rece parıltılarını hiç yitirmeyen bir dizi seçkin anılar la; bir sevdanın alçalma ve yükselme evrelerini film karelerine sıkıştıran çalışmalarla karşdaşınz..." diyor Okyanus Kokusu ve Angoli Mala/ Le Clezio/ ÇeviMuzaffer Buyrukçu. ren. Zeynep Kuray/ Can Yayınları Le Clezio, yaşarken efsaneleşen yazarlardan. Yapıtlarına, çıktığı Bizans'ın Gizli Tarihi/ Proknpius/ Çeviren: Orban (>KVANl ,S Kl )Kl S l . yolculukların kokusunu ve ruhuDuru/ Türkıye tş Bankast Kültür Yayınlart/ 179 s. \ N ( . f ) M MA1A nu katan Le Clezio, çölleri, denizBizans tarihi yazarlar için tüken leri, okyanusları, romanlannda mez bir konu kaynağı gibidir. Bu birer kahraman gibi işliyor ve bu tarihin entrikalarla, savaşlarla, iktideğişken zeminlerde insanoğludar kavgalanyla, kanlı dalaverelernun sıkıntüarını dile getiriyor. lc dolu olduğu kuşkusuz. Ama Okyanus Kokusu, Kuzey Âfrika bizleri Bizans tarihine saydam bir kökenli on iki yaşlarındaki Nesibiçimde götüren tek tarinçi olarak me ile eskiden film yönetmeniyProkopius'u görüyoruz. Bizans taken her şeyden elini eteğini çekmiş Juan Moguer'in rihinin en görkemli döneminde öyküsü. Yitirdiği babasına kavuşmak umuduyla AzImparator Justinianus ile Imparazar adlı gemiye gizlice binen Nesime ile kızından aytoriçe Teodora zamanında yaşayan rı, yaşklığın eşiğindeki Juan Moguer arasında uygarProkopius hem resmi saray tarihçisi olarak hem de lığın uzağında, denizlerin ortasında gelişen bağ, birönemli görevlerde bulunarak Bizans'taki her olayın birinden bunca farklı bu iki insanı beklenmedik yeriçyüzüne tanıklık etti. Ölümünden sonra açıklanmak lere sürükleyecektir. Angoli Mala ise, insanın doğayüzere kaleme aldığı "Gizli Tarih" herhalde gelmiş la bütünleşmesinin önünü kesen uygarhğa getirilen geçmiş tarihlerin en ilgincinden biri olmalıdır. Sonuçbir eleştiri. Dünyanın temiz, insanın doğayla barışık ta olanca saydamlığıyla Bizans împaratorluğu içinde olduğu zamanlara özlem duyan Le Clezio'nıın kahraolan bitenleri apaçık öğrenebiliyoruz. Yazar kitabm manları genellikle dağlarda, çöllerde, beyazlar taraönsözünde CÜzli Tarih'ini hazırlarken çok güçlük fından büyütülen, sonunda kabilesine dönen ve kaçektiğini belirtiyor ve şöyle söylüyor: "Justinianus ile çakçılarla mücadele eden bir Kızılderili. Bravito'nun Teodora gibi anlatılması güç ve son derece şaşırtıcı Nina adlı melez kıza duyduğu aşkla karışan mücadekişileri ve yaşadıkları hayatı incelemeye kalkınca korlesi, hüzünlü bir orman şiiri olur ve Bravito'nun yakudan dişlerim zangırdıyor." Ama gene de Prokopius şamı uzun bir söylenceye dünüşür: Angoli Mala'ya. yasadışı baskıları, arkasındaki casus sürülerini, her an ölümle karşı karşıya kalmak korkusunu bir yana bıra kıyor ve "Gizli Tarih"ini yazıyor. Böylece örnek bir Kuşatılmış Yaşamlar/ Mıchel \]ouellebecq/ Çeviren: tarihçinin bulunmaz bir yapıtına kavuşuyoruz. Aysel Bora/ Can Yayınları/ 157 s Bilişim sektöründesiniz. Çok gözYüzleri Arayan Adam/ llgın Olut de bir mesleğiniz var. iyi para ka/ Remzi Kitabevi/ 239 s. zanıyorsunuz. Temiz giyimli inBir üniversite hastanesinüı psiki sanlarla dolıı dev binalarda çalışıyatri servisi... Çevresiyle ilişkisini yorsunuz. Steril bir hayat sürübir anda kesen başarılı bir genç yorsunuz. Arkadaşlarınız var. Andoktorıın, Efe'nin yaşamındaki cak, göğsünüze bir ağırlık biniyor giz... Zamanda kaybolan bir kaduı zaman zaman; üzerinize bir kaİLG1N ÛLü yüzü ve onun peşindeki stajyer ramsarlık çöküyor; bir dalga gibi. Yüzleri Arayan Adam doktor Burçak... Ve diğerleri, Çiğ Bir eksiklik var. Bankacısınız. dem, Koray, Berna... Nefes kesici Çok gö/.de bir mesleğiniz var. îyi bir hikâye, etkisinden kurtulamayacaksınız... para kazanıyorsunuz. Temiz giyimli insanlarla dolu dev binalarda çalışıyorsunuz. Steril bir hayat siirüyorsunuz. Arkadaşlarınız var. Onlarla bovvling oynuGUtnüşlü Martı/ Selma Fındıklı/ Remzi Kitabevi/ yorsunuz, bankacılıktan söz ediyorsunuz. Akıllı ol160 v duğunuz için çok mutlusunuz. Ancak çok çalışmak Bir manastır bahçesinde filizlenmişti sevgi... Dördün zorundasınız. Öyle ki, kazandığınız parayı narcayacü Murad saltanat kayığında, can sıkıntısını gidermek J C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 611 Bu yoğun kalabalık, bu sessizlik ve yalnızlık benimdi. Geçmişin bangır bangır çalıyordu beynimin içinde. Düğmesini bilmediğim için onu kısamıyordum..."