Katalog

K İ T A P Oncc a^agıdtı ta nınılan vı rıkn SO/( llklt 11 İMIİ n ı n ı ı 111 s 111 vv O D O L L O B U L M A C J k LNER MUMCUOfiLU 8 Bl lıı ı L>11 tı ıı fı bır \ tt ı\ u/uı uzcrı ıiı ı i I< ı t k blçım dc ya/in Sonı ı u/uıJtnnalllann dakjsayılaıagorc btı harflcıı bul nıacadıkı ı\ııı s» yıllkatılıu ıkıa nn (Kaı ı k u t k r ıkı SOA uk JI tsinı f,ostmı Bıı siıı rın sonunda kura karc yoksa bu soycugun ılrt ıkı satırın 1) ııin ı viıktığını ^nsu ıır) Bulmaca ta nı ımhnmcı. so ADI, SOYADI ıııl uı t ınıırılarıi) ADRESİ kar^ılıuı olan sozcukİLrın ılk harflerı yııkarı dan aşagıvı dn^ nı bn yazarııı aılını olujlurdcak, bulmaca ka rclerındcyst. aynı > ı/arın bır sozu ortaya çı kac aktır Tanımlar vc sozcuklerıniz: A "Sozkrım \ar kopıııltrı geçırmez/ lumse>ı atci)ten korumaz kcfımelcrım/ kılıçsızım, \ay gım kalmadı buğdaş saplarına/ uçtum ama u^tmıtn/ r.ıdıılarlı ı/lıiulı/ gıyrtt eltım ve sovdum/ bu dj gcıjı polıs kavıtlarına" dıycn tsmct Ozcl ın knk yılın şıırlcrını topladığı kı tabı 34 35 30 29 62 43 Kemalizm Uzerine MUZAFFER UYGUNER M CîuncrDemıray, Ataturk, Ataturk (,uluk uzcııne ya/dıgı yazılarını Kemalizm Uzerine adını verdığı kıtabında topladı Dcmıray bu konuyu (,ok ıyı bı len \e tlcgerlendıren bıı kışıdır Kema lı/mın c,f^ıtlı vonlcrınc ticgınrnı^tır bu kıtaptakıya/ılarında Dcdıgıgıbı bııya /ılar cia Atarurk^ulugu butun yonlc rıylc a<,ıklayan, voıunılavan bılımsel bıı ıncc lcmc dc^ıldır Ona gorc, "Ataturkçulu gu o Mustafa Kemal Atatuık IuiKiyc sine yara^an bır bıgmde yurııtemedık Yalnı/ bol sovlcv <,<.ktık, ahla valıla gc c,ndık ' Sevnleı deı\ ı^ltı ıp canba/la rı uıbı avınfcrını torcnlcrını ınlcrındc halka gosteııyoılaı Yoksul bılgısız kı^ı lc'rdcn ıımulmadık dc.rc.tedc alkış toplıı ynrlaı C;cn<, kuijaklaıa /clıırlcrını dt)ku \nrlar durmaıian" Ha/ılaıının usıında okluğu gıbı yurck atı^larında da ya^a ınaktacJıı Ataturk turkulcrdc vc^ıırler dc dc yaşıyor Dcmııay, bıı ya7isında "Atatuık bıze ne bıraktı > ' dıye sorııynr kendı kcnclınc ve 'Olrnez yapılar bıraktı Ba^ta Buyuk TurkıyeCumhıırıyetı nıbuaktı Ataturk ılkelerını bıraktı, yenı (,ağlara kapı ac,an, Kemalı/m'ın cı/unu olu^turan devrım ı! kesını bıraktı" dıve yanıtlıyor bu soruyıı (s 52) Ama bunlaıınuzcıındeduıanne kadar A? dtyebılırı? ' O'na vas tuttuk Orı Kasımlarda yalnı/ ağlavıp sı/laya rak" Demıray bır kovlunun AtatıırKiı nasıl çok ıyı dcğcrkndııdıgını Halk Na sıl Sc7crdı' ba^Iıklı ya/isinda anlatmıi} tır "ü'rıun varacagı yerltrde nıah^er ku rulurdusankı I lalk ıkıgecelı birayadu rıır, davul /urna vıırur halk yığıtkrı ha lay (,ekerdı (s 14) Duııııay ın yazdıgı gıbı, Atarurk un ısttdıgı ınsan urctkcn, ıkrıye donuk, usı,u, ınsanlıgın bılıntın de ve vararın ınsandır Cs ıfida^ olmanın tum nıtelıkleıını benlı^ıncle ta^ıyan bıı ınsan" (s 47) Ama ba/ıları boylebırm san varatmamava yonelmıijtır 1950 sc c,ımlerınden sonra kaıanlıga bır yonelı^ ba^lamıştır dıyebılırı/ Oysa, Ataturk, 7 urk topkıınunun tcmclını olu^dturan bır bılın^ bıı ılerlcmt bır ıılusal bırlık sınıgebidn Gcccvı lıcpO nutı ıijiğı kt>va caktır" Dcmırav'a goıc "Kcmalı/m çağda!} dıınvada ılk kcz Ulusal Kuıtulu^ Sava ^ı ndandoğmu^tur Dcnuıkratık^a^da^, evıeıısel bu devrımın oncmlı olgulaıın dan bırıdır" Kemalı/mın ana (,ızgıkrını Kemalıs.t üevlet«,ılık' ba^lıklı ya/ısında bırcık bırcık saymıştır Runları buratla annıamagcıck vok Ama, Ba^ta^unuıyı bılmelıyi7 kı Kemalızm'ın (Ataturkçulu gun) yapısında surcklı (,ağdas,lai}inayı amac,layan devıımcı bır o? vardır Bu cv ona daıma dııyarlı dcvıngen, ılerıyc doğ ru atılıın yapan u>garlıkc,ı kahcı bır nı tc lık ka^andırır" (s 21) Atatuık ekonomık gelnjmede ozguı luk^ıı, cvel sektore donuk bır anlavüjta dır 1923 yılında yapılan l/mıı Kongre sı ncle ck bunu ıviılen ıvı\c belırtmıştır Ama, geçen yıllar ı<,ındc, savaijların vcr dıgı /orunluktan dogaıı nedeııkrle o/el sekrorde bır gelışme olamamı^tır Sana yıyı Ieşvık Yasası'nın c,ıkarılmasına kar şın sanayılc^me kuçıık olçude kalmıştır Bu nedenk dcvkt<,ılık so/ konusu ol nıu^tuı Ataturk, Mulkıvelılcr Bırlıgı Dcrgı sı ndekı bıı yazımda belırttıöım gıbı devletçılık konusuna ponınlu olarak yak lasjnı:} ve bu konuya hı<,bıı konu^masın da yer vermemıştır O?cl sektordekı dur gunluk ısc bu yolu zorunlu kılmı^tıı De mıray, bu konuya degınır ve şunları ya zar "Devletçılık, Ataturk'un /amanında M Guner Demıray'tn yazılan îssı/ .îj^aç/ donmııyor kendıne/ benden U7ak/ ruhıını uıbı suskun/ ıkı uzak aftaç/ onumsıra u/ayan boşlukta ) 24 Î8 75 27 70 I. Beyaz. havada çabuk oksıtlcncn parlak bır alfvlc >anan. seyrek bulıınur lı™ sıniRelı bır clcmcnt (yainu unsuz lıaıtlınuı ya/ucaksı nu) 51 37 19 40 J Yabancı, gurbette vaiayan, ganp 9 71 44 47 48 B. Deıe kıyılaıında, Milak <,ıyıılarda kımlılı ğındenyetiifn ve yapıakl.ııı sı Ivc ol ırak kul tıınılan bır bıtkı 7 11 61 74 8 53 C '"Oysa çocukuık voraundum/ balkonlar kımc agiardı/ ılkgcnçlık bılolarıydı al atkılı kııİKylan/fcsleğmlert doıısık ıır nııınıkııtı/ nc ınumkun 1 cıldırm.ınııı cvlıv ısı/ ıkşam so ncrdı bı'carc, sozcukler bır <Jc/ vak' vals' auıçlanm ac/ o muphcm ulkc. orgutlu lırnaıv aunahsı/dık vc Lyv.ih1 dı/ıkrının dc ycr al uıp 1 ııı j. t\ K ınrııı k ıın ıkın< ı siır v ıpırı 46 36 28 76 41 31 21 73 42 K. "Ve bır kelebek ırmağı/ der kı şarap delı dır/ kiskaiK,/ csrar haındır/ rakı yurtsever/ eroın kurna// voika calı^kandır bır sıı kena rındd/ iHiııto kuvvftlı/ naıgılı ^aıpıci' bıra hırsudıt/ Umııt bıılunma/ nuncmı/dı (Ro fık Durbaş) 55 65 54 68 59 443. sayının çözümii l) I ııı> ı Pıı ııuk llo ntııt u k pı ı*U lık nvunu ( Ban ı IMI \ılık yapııı ^ ııın s ıbalı ııkırulcrı gıdcccg'ınız o kuçuk kovun ıstasvonunda trcndtn ındıktcn sonrı c\ını/ı kaıiar yuru V ıııi \<ıldı u/cıınde pıııl pırıl kıragı parlayaıı Kır (kriKl ye^ıliı£ı koparııı vc sayın Ka^ îane ot kop ıtmışsanı^ c kıdaı va^avacak gunum \ardcmckin Scssı/hk Ama nc oiur dcmtt bııa/ krilın okıın dıılct I\ı j»tLCler ) 72 16 69 57 45 52 12 I 56 20 15 67 2 A Yılkı Atı, IJ Ai>cka, C C, Vıtamını [) Mod, [ LJykıı Tanrısının, F Rus, G U(,arı, H Nohudı, I Fsku, J Lord, K Lab, L Eza,M Rugı, N Ihsas Şiir: "okuduğun bır ^ıırden hatırla kı/ım sıvas'ı dekı yanıyor hâlâ metın altıok'un uçsu? sıgarası" 14 26 E. ("iğreııu 443. sayımızdan kitap kazananlar: 2İ 77 Ankara'dan Solnıa Unsıı, Bulent Altan, Gonul Unulan Scvım Kahyaofilu, l'arla l rtııg, Ulkcr Çokakta^ lsınaıl lanıci Aydeınır Antaha dan Alı tnal, Çanakkalt'Jen I rdıııı, l Jsl ın ( urum ıl/in tbrahını Gostcrıı Nc\/at Sjahıngo^ / tkijehtr di'tı Meıal Melek Unver Cjirt'iu/ı dan Mııhat Kayaalp Utan bul'dandıınay 1 l u k ı n Nıya/ı Bayraktar, îzmır dcn Hatıce Dın(,er, tztnıl'tcn 1 sra ()zen Konya dan Özgur Yc^ılgo/, Mtnın den Sedu Cîurdal, Mttgla dan Bednye Konta!;, Sınop'tan Doğan O/denıu, Fekırdag dan Nccdct Dızman, Yozgai'lan Nadır Hulıısı ijahın Zon&uldak tan A Tarık Dcmııcl Fsm 64 6 22 B F. "Oktay ( Buıası dalyan kahvcsı/Orta lık sut mavısı/ Apostol bu nc bıam mcyhane/ lahağımda bır bulııt/ kadehımdc pokyıı/tı") 66 49 3 39 4 G. 'tanıdıftım butun kellmckı/ po/lcıımı* aıt/ vt clılınıdı yok lıı^bıı ıfadc/ ktlııiKİcı/ kanımda dola^ıyor/ vc alamıyor hıç kımsc/ hu7tın/ kaınarın suyundan yapılmıs/ olmalı kı/ dıbı bulunınuyor/ hıçbır kclınıeJf" dıytn 17 10 63 58 18 25 50 5 32 60 33 H. " Çakmakçı" ("Sıb ılıl ın bır bas/ issız vc yorgun/ ıkı kol/ saıkık vc cılız/ ıkı bacak/ yarım ve tuzak/ buluyorum govdemde/ nasıl da cuç/ genyc donmcky babahları bır ırmak/ rıe dışarda ne ı<,eıdc/ yok akmıyoı artık/ ıkı halkcı bır karakter taşır 'Demır aglarla orduk Anayurdu dort ba^tan' ılkesi ege mendır 1940'lardan sonra, çok partılı donemde devletçılık yozlaşnıı^, lıısım ve akrabanın emrıne sunulmu^tur" Bu go rusu do/*rudur Âtaturkçuluktc cğıtım dc çaüdaş bır yonelımdedıı 3 Mart 1924'tekabuledı len "O^retım Bırlıgı Yasasi" rafa kaldı rılmıştır Boylece, "Ataturkçuegıtım du zenınden uzaklaşmıs ve bıt ykmaza gır mışrır" Şımdı uygulamaya geçılen sekı? yıllık eğıtım belkı yenı ve (.agua^ duzenı olgunlaştıracaktır Demıray, bırya7isın da, gcrıcılık, bu dın soys>u/la^ması ele alınmadıkca eğıtım seferberlı^ı yennde sayacak gıbı gelıyor bana" dıyor (s 64) Yenı uygulamabunudu/eltebılır "Cvet 'ogretmen bır muma ben/er, crır, fakat aydınlatıı''' 1 ıdanlaıdaoaydınlıgiKjden, dcrındcn o/umleyerck gchşır yıırda, ulusa, ınsanlığa meyvc vcrıtler Boylece ısıklı yaşam gelışım ıçindc kusaktan ku şdgd akıp gıder" (s 80) Demıray, Ataturkçuluğe kar^ı <,ıkan!aı konularına da degınmıştır Ona gorc, 'Osmanlı aıtıklaıının kepa/elıklerını go?lcr onunc scımek" ve ona gore yola koyulmak geıekır Bu arada, Ataturk'e karsı cıkanlardan Kâ/ım Karabekır'ın yaptıklnıarına da "Kâ/ım Karabekır'ın Duşundurduklerı' başlıklı ya/ısında uzun uzun değınmıstır Demıray, bu yol ayrılığının ıkı nedenı olduğunu belııt mıstır " 1 Duşunsel ayrılık, du^un uyus ma/lığı, II tktıdaı tutkubu" (> 67) Bu ; gorusu doörudur sanıyorum, okudu gum başka kavnaklar da bovle soyluyor 1 atın harflerı kabul edıldığı gun mem leket heıcumerce gıreı, dıyen Karabckır mı haklı1 Kıtapta boylece <,c^ıtlı konular ele alınmış ve Kemalı/m'ın Ataturkçu luk'un nc olduguna değıp'lmıştır Dc mıray, kendı goruslerını çok ıvı bır bı çımde ortaya koymuş, bu arada yarar landıgı kaynaklaıı da belırtmı^tıı Ya/ı lar bılımspl ya/ı olarak da alınabılır Ama, Kcmalı/m anlayısına ısık tutan bır ışık kaynagıdır Bu arada, kıtabın sonuna Ataturkçu luge yonelık ba/ı kıtapları tanıtma yazı larını da koymustur Ataturk şıırlerını ıçeıen atatuık Dedım Sonra Ataturk Gene (Subutay Hıkmet), SoylevıOkur kcn (( A Kansu), Dıl \c Bılınç. (alı Dundar) ( umhıırıyet (,inan (Ozer O/ankaya) adlı kıtap tanıtım ya/ılarmı anabılırım Kıtap, butunuyle Ataturk çulu>*u ırdeleyen yazılar toplamıdır Kemalizm Üzerine/ M CutıtrDemı rııy/ Irdilımc Ytızılcırı/ (jumloğan Yayı m/ Anhara 19')// 104 r SAYFA 23 L CUMHURİYET KİTAP SAYI 445