Katalog

pıtalızme damgasını vuran bır toplumdan, Amcrıka'dan gelmektc Tan7İmat'tan Cumhuriyet'e tzmir'de Belediye (18681945)/ Lrkan Serçc/ Dokuz l ylul Yayınları/ 165 ı Rclcdıyeler, demokratıkleşme su ıccınde sıyasal katılımı ve yurttaş lık bılıncını yeşerten, ona îşlevsel !ık sağlayan oncmlı kurumlardan bındır izmırTanzımat'tan, Cum lıurıyet'ın çok partılı sıyasal yaşa nıına kadar uzanan sureçtc, bele dıyeeılık anlayışında nasıl bır değı şım geçırmıştır^ Lrkan Serçc ko nuya ılışkm ılk clden kaynaklara dayanarak bunıın yanıtını arıyor, I/mır'ın kentsel ge lışmesını anlamamı/ı kolaylaştıraeak, gunumuz bele dıyecılığımn tarıhsel koklerıne ışık tutacak bır ıncele me sunuyor Onların Ozgur Zencileri de Vardır Toni Morrison'ın Romanlarında AfrıkalıAmerikalılar'ın Kınılik Sorunsalı/ A Dıdem Uslu/ Dokuz bylul Yayınları/ 116 s Afrıkalı Amerıkalı ınsanın, kole olarak getırıldığı Amerıka'da uç yu7yılı aşkın suredır yaşadığı sıkıntılar Afrıkalı Amerıkalı ınsa nın baskın Beya/ Amerıkalı kultuı karşısındakı kım lık ka/annıa mucadclesı Bıı kıtapta, 1994 Nobel Edebıyat Odulu salııbı Tonı Morrison'ın romanı, çe şıtlı tenıa ve edebı eleştırı çalışmaları açısından ınce lenıyor A Dıdem Uslu, Alrıkalı Amerıkalı ınsanın romanlardan yansıyan yaşam oykusunu, tarıhsel, top lumbılımsel ve kultıırel açılardan ırdeleyerek taıtışı yor Turkiye'nin Batılılaşma ve Demokratikleşme Açmazı/ Yulay Ozuerman/ Dokuz fcylul Yayınları/ 121 \ Demokrasıyı ıstıyor, eleştırıyor ve tartışıyoruz I akat onu vaşama geçirmek ıçın bır şey yapmadığımı/ gıbı onu kctıdı dışımızda sor guluyoru/ Demokrası bızden bağımsız değıl, tam tersıne bıze en dekslı ve yaşamımızda ona ne dcn lı yer açabıhrsck o olçude guçlen dırebıleceğımız bır olgıı tçinde bi7 de vari7, hepımı/. Onun açma za suruklenışınden de çozumsuzluğunden de az ya da çok gorecelı olarak bızler dc sorumluyu/ Dıyor Tulay Ozutrman Mıllıyet Gazetesı I urkıyenın Sorunları Ana Dalı 1994 Örsan Oymen Bırıncılık Odulunu alan araştırmasının sunusunda Mukumdar Prens/ Machıavellı/ Coçebe Yayınları/ 111 v Maehıavcllı, hcr turlu dalaverenın "Buyuk ılkelerın ardına gızlcnerek yapıldığı bır çağda yaşadı "Hu kunıdar" ıle bu dalaverelerı saklı sı/, butun çıplaklığıyla ortaya ko yaıak, herhalde ortaya koyduğu şeyın gelecekte kendı adıyla anıla cağını hıç duşunmcmıştt Makya velı/m adlandırması aslında ınsanı bu buyuk duşunu run hayatın ıçındckı bır gerçeğı bu kadar "arsızca" ortaya koyuşundan duyduğu dchşetın ıfadesıdır In sanlık yapılagclcn entııkalardan çok onun bu şekılde ıfade edılış taızından dehşete duşmuştur Boyle oldu ğıı ıçın de bugun hala onu sındırme ugraşı ıçındcdır "Soylenenleıc bakılıısa Iblıs'ın kendısıdır ha/ıct şcr rın cevherıdır doncklığı o tcat etmıs,, uğursu/ eserı Hukumdar vayımlanmadan once dunyada ne rıyakar varmış, ne zorba nt haın, ne sahte fa/ılet, ne alkışla nancınayıt ' Oysa bılıyoıuz kı Machıavellı dcn once dc sonıa da bunlar sıyaset sanatı' nın olmazsa ol ma/larıdır Maehıavellı bu pragmatızmı ıhbar etmı voı, tam tersıne bı/dıkını anlatıvoı bıze Tıpkı Maı\ vb gıbı, ınuhalabını kcııdı go/luının ıçmı bıkmaya SAYFA 18 davet edıyor Cemıl Merıç ve Orhan Gokdemır'ın Hukumdar uzerıne denemelerıyle sunuluyor Bizans'ta Gunluk YaşamBizans'ın Miicevheri Konstantinopolıs/ lamara lalbnt Rıce/ Çevıren Btl gı Ahınol / C,o( (bi Yayınları/ 2H5 s Hırıstıyan Pagan Roma'nın vaT«m«r« T. nslerı olan Buanshlar, Constan BIZANS'TA tınos Byzantııım u ısmını KonsCÖNIÛK YAŞAM tantinopolıs olarak değı^tırıp Roma lmparatorluğu'nun baş kentı olarak ılan ettığı t S 330 yılından kentı Turklerın fethcttı ğı 1453 yılına kadar gelıştıler Roma uygarlıgının Ortaçağ'da barbarlar taıahndan yokedıldıgı nı duijuncnler ıçın Tamara Falbot Rıce tarahndan betımlencn Bı/ans tmparatorluğu bır acıklama ola taktır Bızans'ın Avıupa tarıhındekı etkısı derın ol ınuştur ve mırası cn açık olarak Dogu Avrupa nın kultur ve dınınde gorulduğu gıbı Osmanlı tmparalorluğu nda I\A etkılerı devam ctmı^tır Yazar bılgı ve hcvcsle Bı/ans donemınde ya^amanın nasıl olduğu nu anlatmaktadır Ayrı ayrı bolumlcrden oluşan kı tap baijkentın kurulmasını ve gelıs.mesını saraydakı gunluk rıtuellerı (toren) kılısc vc onun gunluk ya şamdakı etkılcrını, bu gcnı^ vc her yone yayılmış ım paratorluğu yoneten gorevlılerın ışlerını ve sınırları nı korııyan sılahlı kuvvetlerı, tuccarları, kentülerı ve koyluleıı, aıle yas,amını ve boş zamanlarda yapılanla rı eğıtımı, bılım adamlığını, mu/ık ve sanatlarııçcrır Metınle yakından ılgılı olan Bı/anslıların yaşamını, çalışmalarını ve dınlerını canlı bır bıc.ımde yansıtan o7gun kaynaklar vc rotoğraflara dayanan 100'den <,ok resım vardır Tamara Talbot Rıce, Bızans kultur ve sanatını derınlemcsıne ınceleyerek bi7İere ışık tut makta Tarıhten Gunumuze Zonguldak'ta tşçi Sınıfının Durumu"Kumpanyalar Donemine Geri Donuş'V Kadır Funçer/ Goçebe Yayınları/ 236 r Zonguldak havzasında komur uretımının tarıhı 150 yılını dol durmak uzcre Dunyada ve Tur kıye de başdondurucu değıs.ımleı ın yaşandıgı bu bır buçuk asırda, sadece komur ış çısının hak ve ozgurluklerı karınca adımlarıyla gelıştı Madencı yabancı kumpanyaları, Osmanlı pa^ala rını, Mes,rutıyetı, 1 Dunya Savaşı'nı, Fransız ışgalını, Kurtulus; Savaşı'nı, ( umhurıyetı mıllılc^tınneyı goı du Ama hayatındakı kuçuk kuçuk ıyıleşmeler, bu kelımelerın değıl, kendısının eserı oldu Savaş dendı, sanayıleşme dendı, burjuva yetıştııme dendı, bedelı nı, mukelleffıyete tabı tutularak rızası sorulmadan odedı Gunumuzde madencı, 150 yıl oncesıne donu s,u yaşıyor fek farkla Başlangıçta koyluydu, zorla madencı yapılmıştı Artık maden ışçisıdır, bu defa ekonomık /orla, ışsızlıkle, açlık pahasına, ozel sektor ocaklarında, 150 yılın butun kazanımlarını kaybet mı% olarak komur çıkarıyor Baretını, ış elbısesını, ış guvenlığını, scndıkasını, sozleşmesını kaybettı Sık sık hayatını da kaybedıyor Sadece, ocağa çekılen çıplak kablonun ucundakı ampulun sarı ışığı, bu yuzyılı oncekınden ayırıyor Sağduyu, Bilım ve Kuşkuculuk"Bilgi Kuramına Tarıhsel Bir Gırış/ Alan Musgravt / Çevırın Peltn özay/ Cıoiibt Yayınları/ 397 ı "Bır şeyı kesın olarak bılebılır mıyı/'' Bunu vapabıkceğımızı sa vunanlat (gelcnckstl olarak ' dogmacı" adı vcrıknleı) ve bu nu \apanıavucagımı/ı savun ınl ıı (gel( nekscl olarak kuşkucu adı vcrılcnler) vaıılıı Bılgı kuıamı va d.ı cpıstcmolojı, bu anlamda bu ıkı taraf arasındakı bu yuk bır tartışm ıdır Ba7i dogmacılaı kesıniığı duyu larcla aıaınışlaı kuşkııcıılaı ısc ılıı^Liların gııvcnlı \c sağlam bır temel olarak alınmasına karşı çıkmışlardır Dığcr dogmacılar ıse kesınlığı saf akılda aramışlar, kuş kucular ıse kendınden apaçıklığın doğruluk ıçın bır guvence olamayacağını savunmuşlardır Sağduyu Bılım ve Kuşkuculuk bu tartışmanın tarıhsel dayanaklarını da ortaya koyan bır gırış nıteüğındedır Kuşkııculuğu alt etme çabalarının fılozofları çoğunlukla ıdealıst ya da gerçekçı karşttı oğretılere yonelttığını bu tur oğretı lere karşı çıkarken sağduyu ve bılımle bırleşmcktcdır Bu kıtap, kuşkuculuğun ılerletılmesınden uçuncu bır goruşu, yanılabılırcılığı ya da eleştırel akılcılığı çıkar maktadır Kuşkucuların one surduklerı gıbı, kesın bıl gının çok azına sahıp olmamamıza karşuı, tahmıne da yalı bılgıye salııp olabılırız ve olmaktayız Bu uçunc u goruş, algı, bılgı ve doğruluğun doğası hakkında va/ gcçılcmcv bır geıçekçılığı ıçermektedır Alan Musgravc bılgıbılımın hem çağdaş hem de tarıhsel boyutunu, hcr ıkısının de hakkını vererek çızmeyı, tanıtmayı amaçlı yor Donemleı arasındakı bağlantıları netlıkle kuıuyor ve odaksal malzemcden ledakarlık etmemeye çalışıyor " remellerden" SO7 ettığımızdc buyuk olçude başarılı olduğunu soylcyebılırız " dıyoı Aıda Denkel kıtabın arka kapak yazısında Kemalizm Çağdaş Devlet Çağdaş Toplum/ Bahır Mazhar Lrurı Un/2^1 s Turkıye Cumhurıyetı Devletı, Bu yuk ünder Ataturk'ıın duşunccsın de tasanmlanan, gunu ve yerı geldı ğınde, çcşıtlı devrımler şeklınde aşama aşama gerçekleştırılen, her tur yakıeı ctkınlıklere karşın dına mık ayakta duran anıtsal bır gorkemlı yapının adıdır I urk devrımı, eylem ve hukuksal duzenleme olarak devletımıze çağdaş kımlığını kazandırdı Buna kuşku yok Ancak kulturel alanda, bunu topluma ve bıreyın bıhncıne benımsetmek ve ozumsetmektekı duyarsı/lık lar, bugun ortaya çıkan sonucu, kaçınılma/ kıldı Dığeı bır deyışle, çağdaş devletını oluştuıan 1 urkıye bunca vıl sonrasında bıle, çağdaş toplumu butun oğelerı ılc oluşturamadı Bu sonuçta, sıyasetçder ve yonetıcıler kadar, aydınlarımızın da bağışlanma/ hataları vaıdır Ancak, Ataturkçu duşuneenın çok sağlam ve akılcı te meller uzerınde bulunması her tur ıhanct ve gerıcılığe karşı sayılmaz bır guvenee oluşturuyor lüç kuşkumu/ yok lurk ulusu, Yuce Ataturk'un emanetı olan Furkıye Cumhurıyetı'nı sonsuza dek yaşataeaktır lşıklı yo lunda , nıce Ataturklu yıllara IÜUKIML AKSOYI Aşk'ın Sonu mu/ Gurdal Aksoy/ Yurt Kıtap Yayın/ 264 s Aşk, tehlıkedır Hıçbır şeyın çolıın çol oluşunu dcğıştırmedığı yerde açan delılığın benzersız çıçeğıdır Ve onun tarıh boyunca yapılan, yapılaeak olan her portresı ozgun dur, ama eksıktır Varoluşçuluk, yapısaluhk, postmodernı/m, Mar ksıznı ve pozıtıvızmın aşka yaklaşımları nedır, nasıl dır? Delılık/ Sarhoşluk/ Hastalık/ Çıplaklık/ Çocuk luk/ Ozgurluk/ Ideolojı/ Ibadet/ Şaırlık ve Eşıtlık onun hangı renklerıdır^ Ve nıhayet, ınsanlık aşksız bır geleeeğe doğru mu ılerlemektedırr* Aşk'ın Sonu mu, ışte butun bu sorulara yenı yeru sorularla yanıt arayan bır çalışma elımızdekı Geçmiş Zaman Fıkraları/ Abdul bak$ınau linar/ Bağlam Yayınla rı/ 1 52 r Roga7İçi YalılarıGeçmiş Zaman Koşkleri/ Abdulhak $ınu\ı I lısın/ Bağlam Yayınları/ 142 \ Bağ|am Yayınlaıı Abdulhak îjınasi ] hsar'ın tum yapıtlarıru yayımlamayı surduıuyor Llım ı/dckı "Cıeçmış Zaman I ıkralarf vc ' Boğazıçı Yılıları Geçmıs, Zaman koşklcıı adlaıını taşıyan kı taplar bu dı/ının doıdunru ve beşıntı eıltleıı /aman tstanbul unun bu olağanustu ya/aıınm kıta plaıı heı zaman okunmayı hakedıyorlar • CUMHURİYET KİTAP SAYI 4 1 8