Katalog

burda her zaman bir şcy bağırıp çagırdığından. "Bastırın, bayan! Anlıyor musunuz, hı? Keyl için gelmediniz buraya. Işi uzatnıayın artık. Dışkı da geliyor bu sıkıntıda! Dinlenmeye gelmediniz buraya. Kcndiliginden gelnıez o. Bir şeyler yapmalısınız!' Hazırlayan: Cevat Çapan Gottfried Benn/ Şiirler/ Çeviren: îlker Demirel Sonunda geliyor: nıavinısi ve küçüeük. Siciik ve dışkı sürülüyor merhetn gibi. Kaıı ve gözyaşlı onbir yataktan selamlıyor onu bir inilti. tki gözden yalnızca kutlayanlar korosu yükseliyor göğe doğru. Bu ktiçük et parçasından geçecek İKTSjcy: ağlaına ve %ans. Olürsc bir gün acıyla ve can çekişerek başka oniki tane yatıyor olacak bu odada. Doktor Saçlarında hiddetleniyordu giineş a dağaıı Gottfried Benn Alınan \hrinui oııcndi i\imlcrindcn hiridir. Dısavurıımcıt siirdcn sb'zcdildiğindc akla gclen ilk şairlerden biri olan Gottfried Benn, zamanındd ve sonrastndaki sairler üzcrindc ctkili oltnuştur. hier ııc kadcır Otsavıınımcıdug'ıın hazırlayıalarıııdan biri olarak Kasinıir lidschmıd vc Theodor Daııblcr'in yanında sayılınasa da, bn ş/ır aknı/ı ıçerisinde httlnnınuş ve cn öııcnılı \ayıLıbıIecek Dışavtırumcu Şiir örneklcrini uonnustur. 1'JiO'lardan soııra orlaya çıkan hu akım, Bdlı toplınmınun vc dihunccstnin o yıllardaki Jurıımunu, dabası çürihuüslüğünü, kokııynu^luğunu; toplumdaki yozlasmayı, sanayilcsmeylc birliktc insanlartn makinelesmesıni gd'zlcr b'nünc scrmtş vc lüm bıt olanlara karşt bir tavır alınmıştır. 11)2() lerden sonra akım yavdş yava\ ctkisini haybctmeye başlamıs, kimi Dısavurumcular DadactltSa gcçmistir (örneğin Hdns Arp). Bilindigi üzcrc Dadaalık Paris'te Aııdre Brcton un başını çektiğibir grupla Ustgerçekçilik olarak kcndinigöstcrmistir. Gottfried Benn'in siırlcrındc <> zamana kadar Alman Ştiri'tıdepck ra\tlanmayan imgclcr, anIdlım biçimlcri vc hcr şcydcn önemlisi konular vardır. McslcSi gcreg'i sıkça bulundugu hastanelcrde gördüklcrini, ya^ananlarla parulelltklcr çizcrck ^iirlc^lirmipir. Aşağıda Morg başhğı alttndd ycr aldtı şürlcr, Cîottfricd Bcnn'in gençlik doncminin vc Dışavurumculuk döncminin üzcrindc en çok durıdan vc dlıntdanan ^ürlcrdır. Uginç şiirlerı oldugu kadar ilginç bir yaşamı da vardır Gottfried Benn'in. 1931'te NasyonalSosyalistlcr'ın Almanya'da iktıdan clegeçirmelerinden sonra bunlara ilgiyle yaklaşır Gottfried Benn. Hatta Naziler'in sempatizanı olur. Bu yakmlığtnı "Der neue Staat und die intellektueUen" adlı ünlü radyo konuşmasıyla iyice gösterir. Ycni ynnetimle (Nazi yo'nctimi) ve yeni düşünceyle Almanya'nın sıkıntılartndan ve içinde bulundug'u çıkmazdan kurtulacahna inanır. Naziler'in baskısından, ırkçı yaklaşımlarından dolayı Almanya dışına kaçan yazarlara, aydınlara karşı tavır alır (Yhomas Mann vd.). Ancak hayal kırtkltiına uğrar kısa bir süre sonra. Naziler yasaklarlar kitap yayımlamasını. II. Dünya Savaşı sırasında tiim etkinliklcri Nazilcr tarafından yasaklanan Gottfried Benn 7 bu sefer savas sonrasında Amerikalılar'ın sansürü karşdar. Bir tür talihsizliktir bunlar Gottfried Benn icin. 1950'lere doğru yeniden edebıyat çevresinde saygı duyulan vc öncm vcrilcn bir şair olur GotlfriedBenn. Almanya'nın en bnemli siir o'dülü olan ve deferini, saygınlıg'ını bugün bılc koruyan Georg BüchnerŞiir Ödiilü \95Vde ilk olarak Gottfried Benn'e vcriTir. 1956'da ölen Gottfried Benn Alman siirindeki ycrini halen korumaktadır. Morg I. Kiiçük Yıldı/çiçeği Bir bira arabasımn suda boğulmuş sürüciisü yatırıldı masanın üstünc. Koyııaçık eflatıın bir yıldı/.çiçeği sıkıçtırmıştı birisi tlişlcrinin arasına. (KİgsüiKİcn başlayarak dfrinin altmdan uzıın bir bıçakla dilini vc dumağını kcsip çıkarclığırrula, dokunmuş olmalıyıtıı ona, (,'Lmkü yand.ı dııraıı beyno kaymı^tı. Karın boş[u£ımdu aıııbalaj talaijinın arasına koydıım onu dikcrlcTkcn. Doyasıya kadar ic; va/onda! Nur i^indc yat, küçük yıldı/çiçeği! II. Güzel Gençlik Uzuıı sürc sazlıkta kalan kızın ağzı, kemirilıniş «ibiydi sanki. Göğsii yarıldığında delik dcşikti ycnıck borusu. Sonunda diyatramın altında gölgelikte küçiik sıçanların yuvası bulundu. Bir küçiik kızkardcş ölmüştü. Karaciöer ve böbrekten yaşıyordu diğerleri, soğuk kanı içip, güzcl bir gençlik gcçirmişlcrdi burda. Çabucak ve güzel gelmişti onun da ölümü: I Iepsi birlikte atılmıştı suya. Ah, nasıl da gıcırdıyordu küçük çeneleri. IV. Zenci Karıst I Damak kenarındaki kalmtı gibi Yapısjiyor bana tatlı gövdc. Kireçli kemiğin etrarındaki Ozsuda ve yıpranmış ette sallanan ne varsa, Süt ve terle buğulanıyor burnumda. Bilirinı bir gidiş geli^ten sonra, sabalı uyanırken Ve kanlarının gelgitlerinde Orosnu ve madonnaların kokusunu Ve adamlar gelir odama, Cinsel organları kapanmış: Kadın tonumlanacağını Ve tanrı katına yükseleceğini düşünüyor; Ama adam yaralı; Adamın beyni ruhsatsız avlanıyor sisli stepte, Vc scssizce düşüyor menisi. Vücudun önünde yaşıyorum ben: ortada Hcr ycre yapışıyor utanç. Kafatası da Oranın kokusunu alıyor. Seziyorum: bir gün Yarık ve vuruş alından öteye Aralık olacaklar gökyüzüne doğru. Bir grup serseri oğul haykırdı Bir grup serseri oğul haykırdı: Yalnızca ürküntü olan sevgiyle bağlı, sevginin kuruması altında çocuğun organları; silantan anlamayana dönüştürüldü, kendinıizi kurtarmak için, ncfrct cdcnler olduk, kıırtuluşu olmamacasına. Dünva'ya kanlı neıııli geldiğimizde, şjmdıdctı dalıa değerliydik. F.ndişe ve dualar şinidi kesip küçük parçalara ayırdılar bizi. Küçük yaşıyoruz.. Küçük istiyoruz. Ve duygularımız bir evcil hayvaıı gibi elcien yemektc iradci. Ama bu zamanlarda kulaçlıyor, ilk kanımızda güçlenmiş istekler, kartal kanatlı, sanki uçmaya yelteniyorlar Dünya'nın gölgesinden. Ancak, endişe vc duaların anası, Dünya, sizleri bağlayan, bırakmıyor onu cski kıvrımlı gövdesinden. Ama ben kendi kanıtnı istiyorum. Yanımda Tanrılara tahammülüm yok. Demek ki: Oğul olmak: Kendi kanına dalga geçirtmek: Korkak Tanrı, korkak Tanrı! Erguvanla kamufle edilmiş güzelliğim duruyor Gecc gündüz senin için. Neden titriyorsun? Çevik kirişler buldum kendime senin isteklerin için, ah, ver onları bana! Bırak dans edeyim. Salonumu süpür Ak saçlı somurtkan kanın Sarı salyalı iskelcti tchdit ediyor beni. Bense oynamak istiyorum senin içindcn gcçcrek belirgin bir biçimde kanından. CUMHURİYET KİTAP SAYI 379 . A Ardından, koyu kandan yastığın üstünde sarışın boynıı yatıyordu bcyaz bir kadının. Saçlarında hicıdetlcniyorclu giineş vc yalıyordu açık renkli bacaklarını vu diz çöküyordu ayıptan doğumdan bozulmamış kahverengi göğüsler için. Yanında bir zenci: atın çiftesiyle alnı ve yüzü da^ılmış. Zenci pis sol ayngının iki parmagıyla kadının küçük beyaz kulağını oyuyordıı. Kadııısa bir gcliıı gibi yatmış uyuyordu: İlk aşkmın mutluluğunda sıcak kanın go^e yükseli^inden önce olduğu gibi. Ta ki bıçak beyaz boynuna vurııkıncaya ve erguvani pcşteınal ölü kandan kalçalarına atılıncaya kadar. V. Requiem 1 ler masada iki tane. Kaclın ve erkek çapraz biçimdc. Yakın, çıplak ve bıına karşın eziyetsiz. Kafatası açık. Göğsü ikiye bölük. Son kez doğııruyor vücutlar artık. I ler biri iiç çanak dolduruyor: bevinden testisc kadar. Ve tanrının tapınağıyla şeytanın alıırı artık güğüs göğüsc bir teknenin dibinde sırıtıyorlar Golgotha'ya ilk günaha Arta kalanlar tabutlarda. Bir sürii ycni doğum: Adam bacakları, çocuk göğüsleri ve saçları kadınların. lkisini gördüm, önceden fuhuş eden, yatıyordu orda, bir anadan doğmuş gibi. Doğum sancılı kadınların odası Berlin'in en zavallı kadınları birbuçuk odada onüç çocuk, orospular, tutsaklar, itip kakılmışlarkıvranıp inliyorlar vücutlarının içinde. Burdaki kadar bağrılmıyor lıiçbir yerde. Hicbir yerde acı ve aüır dikkate alınmaz burdaki kadar, III. Kandolaşımı Kimsenin tanımadığı bilmediği Ölmüs fahişenin yalnız kalmış azı dişinin altın dolgusu vardı. Sanki gizli bir anlaşmayla yokolmuştu diğerleri. Dişi hisse çıkardı kendine ölü bekçisi bozdurdu onu ve dans etmeye gitti. Çünkii, dedi bckçi, yalnızca toprak toprağa dönüşmeli. SAYFA 14