Katalog

Vitrindekiler La turquie en moııvement (Hareket tçinde Türkiye)/ Scımh Vuncr, Deınz Aka^iil vc Bahadır Kalcağa\ı/ UJıtıoın Coınplc'Kc Espace lııtcrnatuır Yaytnevı/ 1060 Bruxcllc\ 24, ruc dc Bosnıc/ 151 s. Batı Avrupa'nın en önde araştırı kurumlarında ve üniversitelerinde araştırmacı ya da öğretim üyesi kimliğiylc çalışan vc sayılan sürekli artan bilim adamlarımızdan üç genç ve yetkin siyasetbilimci bir araya gclerek Türkiyc üzcrinc, yıllardır hcpimizin yoklıığunu, özlemini duyduğumıız bir tanıtıcı ve dtığrıı tanıtıcı kitap kaleme alınıp yayımladı Fransız dilinde vc Fransa'da (daha doğrusu Avrupa'da, çünkü basan ya yıncvi Brükscl'dc vc yayını da Avrupa alanının tümüne dönük.) Kitap yakında başlıca öbür yaygın dillcre de çcvrilir kuşkıısuz vc hatta kcndi dilimizc dc mutlaka ka/andırılmalı, az bir uyarlamayla bclki. Dünyadaki benzeri kuruııılar arasındaki yeri iyi bilincn Fransa Siyasal Bilimler Ulusal Vakfı yayınlarının Uluslararası tlişkilcr tncelemc vc Araştırma Merkezi (Ccntrc d'etudcs ct dc rcchcrchcs intcmationalcs CERI) dizisi içindc çıkan kitap; dcrli toplu, ö/.ü yoğun, engin açılımlı, vcrilcri sağlam vc yargıları güçlü ve özgün yalın, onca alışageldiğimiz bcylik, "kıvırtıcı" söylemlere kcsin kaymamış, anadili Fransızca olan bcnim diyen nice Fransız yazı adamınınkindcn de belki daha kırık bir kalcmlc, sadc, açık, bcrrak bir dillc, çok okumuşum da az okumuşun da aynı ölçüde kolayça bcnimseyip özümleyeceği bir biçemde yazılmış, her özclliğiyle başarılı bir çahşma sergilcmektcdir kendi çapında. Böylcce de, yurtdışııula hcr Türkün ya da Türklcr'e gönül verenin çeşitli vesilelcrlc her zaman karşılaşmak durumunda kalabildiği, ülkenin geçmişindeki temellcri ilc hal vc geleceğindeki yönelimlerine ilişkin soruların yanıtı için açıp karıştırabileceği ya da soranlara kaynakça için gösterebüeceği kullanışlı bir başvuru yapıtı da elimize geçmiş oluyor nihayct. Avrupa'da genç üç bilim adamımızın Scmili Vancr ctrafında birleşerek toplu yapıt halindc gerçekleştirdiği girişimi hatıra gclcbilecek kimi eleştiriler bir yana biitünü itibarıyla değerli kılan da zaten o niteîiği olsa gerek: Zamanımızın şu izlcdiğimiz döneminde yaşandığı gibi hummalı bir harckctin içindeki Türkiyc'nin bu oluşumunun ana yönlerini tümüylc kavrayabilecek kadar kapsamlı oluşu ve buna da 'uzun hava'ya kaçmadan hepi topu dar boyut 100130 sayfacığa sığdırmayı becermiş bulunmasıdır. Bölümler ve yazarları: 1. Kitaptaki demokrasi izleğini de işlemiş olan Semih Vaner, Paris'tcki CERI'dc (yukarıya bkz) araştırı ve öğretim görevlisi olarak çalışıyor; CERJ, Fransız bilimsel araştırma kurumu (bizdeki TÜBİTAK'ı karşılığı) içinde ayrı bir birim; bu kimliğiyle de ayrıca kurucusu da olduğu gcne CERFyc bağlı Doğu Akdeniz Ülkelcrini vc Türklran Alanını lncelcme dalı ile onun bilimsel yayın organı Cahicrs d'etudes sur la Me'dıterranâe oriantale ct lc mondc turcairanien (CEMOTI)'nin birkaç yıldır genel yönetmeni. (Yayın isteme: 4, rue de Chevreuse75006 Paris; tel (00.33.1) 44 10 84 59 faks 44 10 84 50. Türkiye konusu gündemc geldikçe Fransız Ulusal tclevizyon kanallarının programlarına çağrılıp bilgi ve görüşlerine, yorumlarına başvurulan günün bellibaşlı uzmanlarından. 2. Fkonomi bölümünü yazan Deniz Akagiil, Lille (Fransa'nın en kuzeyindeki büyükkenti) Universitesi Ekonomi ve Toplum Bilimleri Fakültesi'nde Doçent vc Avrupa Ekonomi ve Siyasa Merkezi'nde (CEPE) araştırmacı öğretim üyesi; uzmanlık dalı olan Türk ckonomisi, Karadeniz Ekonomik tşbirligi Kuşağı, Orta Asya cumhuriyetlerinin uluslararası ticaret alanıyla bütünleşmcsi gibi konulardaki yayın vc bulguları ilc gittikçc tanınan ekonomi yazarı. 3. Avrupa ile birleşme bölümünün yazarı Bahadır Kalcağası isc, Brükscl Universitesi Avrupa Enstitüsü'ndc bilimsel üyc olarak çalışmakta, çeşitli yüksck öğrcnim kurumlarında Avrupa Birliği kuruluşlannın karar SAYFA 16 verme süreçleri ve Birlik dış ilişkileri konularında öğretim üyeliği yapmakta vc bu konııları kapsayan çok sayıdaki çalışma ve yayınlarıyla tanınmaktadır. Ateşli Sabır/ Antonio Skârmcta/ Çcvırcır l'ülin Şchruh/AFA Yayınları/ 127 s Ateşli Sabır, Şilili yazar ve gazeteci Antonio Skârmcta ıun Pablo NcANTONIO SKARME1 ruda'yı konu alan bir anlatısı. YaAtcsli Sahır zar kitabı aynı adla sincmaya uyarlayarak yöncttiği gibi, kitabımn bir başka uyarlaması olan ünlü Postacı lilminin dc senaryosunun yazımına katıldı. Ateşli Sabır, Ncruda'nın bir deniz kcnarı köyünde dinlenip kcndini şiir yazmaya verdiği günlcrc dcnk diişer. Ona nıcktuplarını ve paketlerinı getiren Mario ilc olan dostluğu, bir şiir evreninin metarorlarıyla kurulur. Bir bakıma kitap güç bela okuyup yazan bir köy dclikanlısı ilc Nobel edcbiyat ödülüne deger görülcn dünyaca ünlü şairin benzersiz ilişkisidir. Mario'nun aşık olduğu giizcller güzcli Bcatriz dc bu ikilinin üçüncü ayağı oluvcrir. Mario, Ncruda'nın şiırlerinde Bcatriz'c olan aşkını taşırkcn; bir yandan da bir şair olarak gelişeccktir. Ateşli Sabır, büyük bir dostluğun, büyük bir aşkın, büyük bir insanlık durumunun kısa ama zengin ve sürükleyici bir anlatımıdır. Tinsel Kriz/ Paul Valcrv/ Çeviren: Bertl Bchcn/ AFA Yayınları/ 64 s. Paul Valery'nin Tinsel Kriz'i, "Felsefe Yazıları Ansiklopedisi"nin on ikinci kitabı. Fransız şaTİNSEL ir Valery'nin çok sayıda düzyazılaKRİZ rı da vardır. Bıınlaı "Çcşillcnıc" serisi adıyla yayımlanmıştır. Bu dizinin ilk kitabı olan Tinsel Kriz'de, şairin 19181919 yılları arasında kaleme aldığı iki mektup ile 1922'dc Zürich Universitesi'nde verdiği konferansın özeti yer almaktadır. Valery savaşan Avrupa'nın "tin" eksikliği yüzünden başına gelebilecek daha vahim durumları yıllar öncesindcn görmüş, tehlikeyi Avrupalılara bildirmiştir. Türkçc'de ilk kcz kitap olarak yayımlanan Tinsel Kriz felsefesi bir sorunsalı cle alan bir çalışma olmakla birlikte, aynı zamanda tadına doyulmaz edebi bir deneme. Gerçeğin Peşinde/ Jeanne Champıon/ Çeviren: Giilnar Onay/ AFA Yayınları/ İ44 s AFA Kadın dizisinden yayımlanan 11 A N M : r i l A M P I O N yeni bir kitap da "Gerçeğin PeGERÇEĞİN şinde". Kitap Utrillo'nun da annePEŞİNDE si olan Marie Clementine Suzanne Valadon'un hayatına ilişkin bir yapıt. Valadon 18651935 yılları arasında yaşamış bir ressam. Ama onu yalnızca ressam olarak tanımlamak oldukça yanlış olur. Dönemin tutucu toplumsal yargılarıyla baş etmesini bilmiş, bir kadın olarak ayakları üzerinde durabilen, sanat aşkıyla yanan ve resim yapmayı kendi gerçeğinin varoluş nedeni olarak benimsemiş, bir anlamda "isimsiz" kadın kahramanlardan biri. Toplu Oyunları2 Kadın Oyunlan/ Giingör Dilmen/ MttosBoyul Yayınları/ s Kullandığı dil ve teknik ustalıgı ile çağdaş tiyatromuzun en önemli yazarlarından olan Güngör Dilmen'in üç kadın oyunu birarada: 1. Kurban, 2. Bagdat Hatun, 3. Aşkımız Aksaray'ın En Büyük Yangını. Güngör Dilmen, tarihscl gclişmclcri tarihsel bir bilinçlc aktardığı bu üç oyununda kendisine has o şiirsel üslubunu ustalıkla kullanıyor. Kurban, toplumsal yaşamımızda önemli bir yer alan kuma sorununu işler. Oyun, antik tragcdyayı andıran biçimscl bir yapı vc atmosferde OİLMKN geçer; Türk kadınının trajcdisini ince bir duyarlılıkla scrgilcr. Bu oyun için, başka bir yazın ustamız Aziz Ncsin, "...yeryüzünün hangi ülkesinde olursa olsıın, oyunlar içindc birinci sırayı tutacak has Türk oyunudur," demiştir. Bağdat FlatUD, aşırı iktidar tutkusu yüzünden bireyin tclaketc sürüklenmesinin öyküsüdür. İktidar uğruna oğlunu öldürebilecck kadar gözü dönen Bağdat Hatun, erkeğinin kcndinc hiikmetmesine de müsaade etmez. Toplum yaşamında kadtnın ezikli ğine iktidar olmakla karşı çıkan Bağdat Hatun, trajik olaylara neden olmuş ilginç bir tarihsel kimliğc sahiptir. Aşkımız Aksaray'ın En Büyük Yangınfnda, 19. yüzyılın sonlarında tstanbul Aksaray'da gcçcn bir yangın, bir aşk teması içindc anlatılır. C) yüzyılın csnafı, tulıımbacıları, levantenleri, mahalledeki insan ilişkileri, Saraydan çıkmış Mahitap'ın Artin Efendi ilc olan aşk ekscninde sahncye gelir. Müzikli, cglcnccli bu lstanbul öyküsündc "şimdi" kavramı ustalıkla boyutlandırılır; bu nedenle yazar oyunu için, "Bir lstanbul yangınının gerçeküstü yorumu," demektedir. Diiş Gölgesi/ Şühran Yi'tceU AFA Yayınları/ 96 \ Şükran Yücel 1952'de tzmir'de doğdu. Izmir Amerikan Kız Kolcji'ni bitirdi. SBI", Basın Yayın Yüksck Okulu'nda okudu. Bir süre Barış gazetesinde muhabirlik yaptı, tiyatro çalışmalarında bulundu. Tiyatro oyunlan vc roman çevirdi. Sonbaharla Gclen, Bir Eski Hayaldi, Umııt Çiçeği, Küçük Bir ltiraf vc Mcdyatik Tele Oyun adlı tiyatro oyunlarını kaleme aldı. Kitapta yer alan "Göztaşı", "İki Kadın Iki Diiş" vc "Bir Mavi Düş Yolcusu" adlı öyküleri PEN Yazarlar Dcrneği'nin Orhan Kemal Öykü Yarışması'nda başarı ödülü aldı. Kadın öyküleri okumak isteyenler için çok güzel bir kitap. Toplu Oyunlan1/ Willıaw Shakespearc/ ÇevircnUyır/avan '/.cyncp Avcı/' Mı/oiBoyttt Yayııılan/ 227 \ Tiyatro tarihinin en ünlü ustası William Shakespeare'nin üç oyuWil!lam nu, Zeynep Avcı'nın yeni bir yoSHAKESPFARE rumuyarlaması ile birarada; 1. Kısasa Kısas, 2. Onikinci Gece, 3. Venedik Taciri. Tiyatro edebiyatının bu büyük yazarının oyunlan, eskiden beri birçok tiyatro yazarı, (JNİKİNC'I ttlıt I yönetmeni, çevirmenine tükenmez bir "yeniden yaratım" kaynağı VrNrDIKTACll oluşturmuştur. Her ülkede Shakespeare'nin oyunlan birebir çevrildiği kadar, değişik yorum ve uyarİamalarla ülke diline yeniden kazandırılmıştır. Ulkemizde de gerçekleşmiş olan bu tür çcvirilere bir yenisi eklenmiş. Zeynep Avcı bu üç oyunu, Ingilizce asıllarından, Fransızca uyarlamalarından ve Türkçe'deki çevirilerinden yararlanarak dilimize yeniden çeviripuyarlamış. Shakespeare'nin bu üç oyunuda romantik komedyalarındandır; bunlar, romantik gerçekçilik türünde derinliği olan, her tür seyirciye yönelebilen, seyircide komik ama buruk bir tat bırakan, seyirciyi güldürürken düşündüren oyunlardır. Tiyatro literatürümüze yeniden katılan bu üç oyun, geçen yıl, Devlet Tiyatroları Diyarbakır ve Trabzon Sahnelerinde, Işıl Kasapoğlu'nun rejisi ile sergilenmişti. Kırmızı Karaağaç/ Bilgesu Erenus/ MitosBoyut Yayınlart/ H î .s Kadın oyun yazarlarımızdan Bilgesu Erenus'un, Ingiliz kadın yaBilgesu zar Wirginia Woolf'un (1821941) ERENUS yaşamı ile ilgili yeni oyunu. Virginia Woolf, roman türüne yaptığı özgün katkılarıyla tanınan vc ülkemizde son yıllarda adcta yeniden keşfedilip çok okunan bir romancı ve elcştirmen; yazar romanlarında "bilinç akışı" adı vcrilen anlatım tckniğini kullanmasıyla ünlü. Insanda kalıcı etki bırakan vc rasyonel düşünce ile birlikte, bilincin bir parçası olan görsel, işitsel beCUMHURİYET KİTAP SAYI 325