Katalog

0 K U R L A RA \ cni liberaliım bircycilik vc özclU'!jtirweyi nuttlaklaşlırıyor! (îiderek güçlaıcn sağ ırkçıhgı, milliyetçüigi, şiddeti vc bashıyı mcşrulaşlırarak hayat damarlarımm kurutuyor. Ümversitelerden, sokaktan ve mcdyaddiı, kısacası tüm kamıtsal alanlardan dışlanan wl, zihinsel bir yeniden kurulıışun sancılannı yasıyor. 21. yüzyıla doğru solım canlanması, kcndi cog'rafyamız kadar dünyada yaşanmış dcncyiiı/lcrdeıı derslcr çıkarmaınıza da baglı. Hilary Waimvright'ın "Yeni Bir Sol Üzerine Tarlışmalar'ı yerel vc kürcscl sorunhmn iç içc gcçtiği bir dünyada bcıızer kaygılarla yola çıkan kişiler ve harcketlcrc toplu bir bakış sunark.cn dcmokralik sosyalizınin gündelik iınkaııLırıııo da dikhalı çekiyor. Hilary Waımrrigbt, V)6H vc sonrasındıi aklif olarak kalıldıgU toplımısal barekctlcr pratig'ındcn kalkarak libcralizmin akıl hocası blayck'lc yürüttüg'ü bir tartışma içindc kcndi bilgi teominin çatısınt kuruyor. Waimvright, kcndi dcneyinılcrhnizle "dar bir çevrcyi" görcbilccepmizi; ama burada kalmak zornnda ohnadı^ımızı göstcrcrck, k.omuta ekonoınilcrinc vc scrbcst piyasaya altcrnatıj olabilccek üç tür kurnnılaşmayı ele alıyor. Ülkemiz solunda yeni tartışmaları başlatmasım diledigimiz kıtabtn ve sayfalanmızda yer alan kitaba ilişkin yazılarımızın ilginizi çekcceğini umuyoruz. Yaz tatilinizde dc bol kitaplı günlcr diliyoruz sizlerc, TURHAN GÜNAY Nevra Bucak'tan iki yeni roman: Mevsimler Farklıdır ve Issız Kadınlar İnsanlarvedeğişenmevsimler Nevra Bucak, bir yeni roman; Mevsimler Farklıdır ve bir yeni basım; Issız Kadınlar ile yeniden okurlarının önüne çıkıyor. Öyküleriyle tanıdığımız Bueak'ın romanlarını da ilginç bulacaksınız. MUZAFFER UYGUNER zılarına göre de "Aslı, iki ayağının iizerinde tek başına durabilen kadınlardandır". Yazdığı siirler, Keıem'e göre, "açık saçık değil, yalnızca ince bir erotizmle yoğrulmuş"tur. () şiirlerini, yasaklanan o sjirlerini, "Çiçeği burnuıula yeni uelinken kocasının kariyerini düşünmeden gözlerden uzak bir kır kahvesinde üniversiteli gençlere okumuş tu. Bu, Kerem'in annesine grire bir çılgınlıktı. C) yaz, arkadaşıyla Bodrum'a gelen oğlunu görmcye gitmiş ve orada yalnızlığını iyice duyumsamıştı. Bu tatil dönüşii, bir gün kapısı çalınmış ve karşısmda Kerem'i bulmuşıu. Bövleee gelişen sevi öyküsü gerçekleşmii; oluyordu. Destan'da ka\uşamayan Kerem ile Aslı burada kavuşuyordu. Çünkü, "Aslı, artık hiç (Jüşünmcden, içinden gelen doğal yakınlıkla onu vavaşça kendine çekti, yanağını yanağına değdirdi, sonra şiddetle bastırdı". Kerem de içinde yaşattığı scviyle gelmışti ona. Kerem, bu kavıışmadan önce Midılli Adası'na aitmi^ \e orada söylence kişileri Arteınis ile F.ndimion arasındaki seviyi de diişleyerek yaşamıştı. Oradan yazdığı bir mekıupta, "yüzyıllar önccsinin Kerem'i değilim, se\gili dostıım. Aslı'yı etiyle, kanıvla tutmak istiyorum, düşler artık bana yetnıiyoı" demişti. Bıuak, lomamnda deği^ik kıırgııl.ıma yapmiş. gcli^cn sevinın oluijiımunu değişik ortamlarda ortaya kovmııijtur. Boylece olu^tıırdıığıı romanda gerekle^en biı Kerem ile Aslı cnkıısiinıi \.ı/mısiır Romanda, Kerem'in bazı konıılarda gölgcsıyle'konuşmaları da söz konusudur. Bu gölge, elbette, Kerem'in iç dünyasının sesini ortaya koymaktadır. ^'aş farkı olan iki kişi arasındaki olguyu mevsimlerin gelişimi ile simgelcmistir. Ama, bir sevi, mcvsimlere kaı^ın geliijmiş ve sonuçlanmıştır. Bilıncliği gibi "llkbaharı herkes sever, ula«jilmamı.';, temizdir; ama güz bas,tan çıkarır onda ilkbaharın eldeğmemişliği,tazcliği bulunma/, ya|iraklarm rengi olgunluk dö neminin tüm iç gıcıklavıcı gü/.ellikleriyle öıülmü^tür". Bu, bir bakıma Aslı'nın ve Kerem'in simgesidir. Aslı, oğluna yazdığı bir mektubunda, "Korkuyorum sevgili yavrum, çünkü mevsimler farklıdır, birbirlerine ben/emezler; güzün hiijirtısını saçlarımın tellerinde duvarken ilkbaharın ncşcli kahkahasmı kulaklarım kaldırabilir mi?" demi^ti. Ama kaldırmı^tır bu neşeli kahkaha sesini. "Biri güzdü, diğeri ilkbahar; mevsimleri birbirlerine karıştırıp yepyeni, ısıl ı^ıl tohumlar ektiler", böylece alışılmadık, larklı bir mevsim çıktı ortaya; "ilkbaharın masum nembe beyaz çiçekleri, güzün tazelcnen kı/ıl vapraklarına karıştı; iki mevsim sarmaş, dolaş doğatla oylece kaldı". Bucak, oluşan bir seviyi böylece ortaya koymuştur. Şiirli bir dili olduğunu, okııru sıkmadan diyeceğini en güzel, yoğun, anla^ılır bir anlatımla anlattığını bclirtmck isterim. Mevsimler Farklıdır, Kerem ile Aslı Destanı nın farklı ve güncel yorumudur da divebilirim Bu arada, Nesıa Bueak'ın Issız Kadınlar adlı romanının ikinci basımı da yapıklı. Bucak, bu romanında, Müge, Caye ve Si bel adlı kadınların çevresinde toplumumuzdaki aile yaşamına tlokunmakladıı. tkisi bosanmıs, birisi de bocalama içinde olan üç kadının yaşamı ile aile yaş^ımnnı zın bir tstanbul semti ortaınııulaki gorüntüsiinü çizmi^tir. Lrkeklerin c^leıini aldaı maları bo^anmaKırda önemli bir nedendiı belki. Ama, Cîaye'nin kendine ^ıınları sor duğu bir bakıma biı genelleme soıgudur: "Koeam beni aldatırsa, kiını sucla\abıli rimr1 Onu nıu.1 Kendimi mi.'1 Oteki kadını mı? Yoksa evliliğimi mir'" (s. 9). Ba/ı ailelcrde, evlilik zincirinin bir halkası zamanla bir ycrlerden gevsevebilir, açılabilir. Bu halkanın hangisi olcfuğunu bıılııp önlemler almak gerekmez mi? "Halkanın yerini saptamak o denli güç mü"dür? Sibel'in sorduğu gibi, "Boşanınca isler hemen kolayla^ıyor mıı, her iki taraf da lıuzura erişiyor muydu? Yoksa sorunlara yeni sorunlar mı ekleniyordu'". Elbette, durunra göre değişir bunların vanıtı. Bu ayrılıklar sevişerek yapılan evliliklerle görücü usulüyle yapılan evliliklerde pek farklı değildir elbette. Sibel, görücü ıı.sulü ile evlenmiştir, çalı^mak istemekte, kocası bıına biraz soğıık bakmaktadıı ve Sibel de tedirgindir. Ama, umar bıılunur ve kocası, Sibel'e müjdeyi verir. Sibel, bir düjjündc de olumlu bir sonuca varıldığını zaten görmüstü. Bucak, bu üç kadın odağında üç kadının hem bir arada oldukları anlardaki yaşantılarını, hem de kendi kendilerine kaldıkları anlardaki KÖrüsjlerini ayn ayrı, kişilere dönük ayrı bölümleri roman kurgusuyla yazmıştır. Bunu da değişik bir kıırgıılama olarak kabul edebiliriz. Romanda, belirli bir ortamdaki aile yaşantısı birçok yönüyle ortaya konulmuştur. Nevra Bucak, durumu sergilemiştir; ama romanın gerçeğini saptırmamak için irdelemeve yönelmemiştir. Bu iıdelcmeyi okura bırakmıştır. Aile yaşantısını kadınların gözüyle sergileyen bu roman, durıımun sergilenmesi bakımından başarılı bir üriin olarak nitelenmelidir. Issız Kadınlar adı da iyi bir seçimdir. Ona göre bazı kadınlar "ıssız, yani sahipsizdir, yalnız baslarına dulltık vasamlarını sürdürürler. rbplumun onlara bakıs, açısı da romanda zaman zaman belirtilmiştir. • Mevsimler Farklıdır/ Nevra liıtcak/ Roman/ Vızvo/ı Yaytııları/ \\lanhul IV) 5/ 7S ı Issız Kadınlar/ Nevra HucalV Roman/ Vızvon Yayınları/ hlaııhtıl 1W>/ 10i s. SAYFA 3 D oğadaki değişimler mevsimlerle açıklanmaktadır. Doğadaki olıışLim birçok durıııııda ve insan yaşamında simgesel olarak da kullanılır. (îenellikle bahar nıcvsimi bir yeniden doğuşun, yeniden canlamşm, daha doğrusu canlılığın simgesidir; bıına, coşkunıugun simgesi de diyebiliriz. Nevra Bucak da insan yaşamındaki değişiklikleri, yaslanmaları temel alanık Mevsimler Farklıdır adli kitabını yazmış,. Kiıap, Aslı ıle onun genç yeğeni Kerem arasındakı sevisel yaklaşınıın, yakınlaşmanın romanıdır. Kerem ve Aslı adlan da herkesce bilinen Kerem ile Aslı Destanı ndaki adlardan yola çıkılarak oluijtıııul.ın adlardır. Bucak, o destanılaki sevi (>yküsiınii çok arka planda diı^ünerek va/.mi!; rom.ınını; aına adların ben/erlı^i\le bir hiın^cscllık tlc saratmı^tır. Aslı ile Kerem, bir yakınlarının cena/e töreninde karsılaşırlar yıllar sonra, oysa, kendinden çok küçük olan Kerem'i, eocukken, dahası bebckken cok sevnıi^tir As.li, Ama, !;iirlei"i yüzunden lıapse yirmesi nedeniyle aile yakınlığı orradan kalkmıijtır. Bu tören onlaıı yeniden bir yaklasıma götüriir. Bucak, bir cocuğu t>lan vc kocasından ayn yaijayan Aslı'nın artık sonlıaharını yaşadığını, Kerem'in ise ilkbaharında olduğunu belirtir romanında. Bıına karşın ba^layan bir sevi yakınlığı vardır. Kerem'in annesi, yakınlığa karşıdır. Çünkü, "Aslı, yazdığı şiirlerle başını belaya sokmuştu ". Bir de yaş, farkı anneyi böyle bir yaklaijimdan uzak duımasından yanaclır Kerem'in; Aslı 40, Kerem ise 22 yaijindadır. Kerem, siirlerinden öliirü ba^ı belaya giren Aslı'nın durumunu hiç de köıü görmez ve annesine şöyle soyler: "Insan özgiirdür, ne, nasıl isterse dilediüınce diişiincelerini açıkça ortaya koymalıdır, aksi halde kurulu bir kukladan ne ayrıcalığımız kalır?". Aslı, "kendini yaşlı hissettiğini söylerdi, belki iç dünyası lırtınalı j;eçmi^inin izleriyle yıpranmıştı, öte yandan tiziksel görüntüsii Kerem'in düşündüğü gibi ışıltılıydı". Aslı, olup bitenleri unutmaya çalışıyordu. Kerem ise, "Onun belli etmemesine karşılık içten içe her şeye küsmüş olduğunu se/iyordu. Cıiırıırlu bir kaılındı, ya şama bağlı göriiıv se de artık ondan kopmıış ve kendisini yalnızca müzik, kitaplar ilgilendiriyormuşcasına gibi bir ortama sığınmıştı". derçekten de Aslı, yapayalnız bir yaşam yaşıyt>r, yıırtdı^ında, babasının yanında okııyan oğIu da onu gelip görmüyordu. BaSAYI 328 "1s8iz Kadınlar'ın ikinci basımı Aslı ile Kerem Farklı bir mevsim Imtlyaz Sahibi: Berin Nadi o Basan ve Yayan: Yeni Cun Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A $. cenel Yayın Yönetmeni: orhan Erlnç, Cenel Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetinkaya oYazıişleri Müdürleri: Ibrahim Yıldız (Sorumlu) , Dinç Tayanç " Yayın Yönetmeni: Turhan > Gunay Crafik Yönetmen: Dllek llkorur 0 Reklam: Medya C CUMHURİYET KİTAP B4İH7UP