Katalog

Gelecek Uzun Sürer Kapak konusunun devamı. İJKIIsAltİHKSCT Louis Althusser'den bir yaşamöyküsü tasarısı lır. , Cîelecek Uzun Sürer'in yazılı^ takvimi, anlaşıldıgma göre, işte böyle; bu takvim, metinde geçcn kimi olgu ve olayların orada verilen tarihleriyle de tastamam uyuşuyor; örneğin: "Dört yıl öncc Ma uroy hükümeti zanıanında" (s. 23), ya da: "Yalnızca altı ay öncc, Ekim 1984'tc" (s. 136 ya da: "altmış yedi yaşındayım" (s. 298), gibi. Sonradan metinde rötuşlar yapılmışsii bile bunların öncmsiz olduğu görülüyor. Bu metnin bütününü ya da büyükçc bir bölümünü okuyabilmiş olanlar yalnızca birkaç yakın dost; bunların arasında Stanislas Breton, Michclle Loi, Sandra Salomon, Paulette Ta'ı'eb, Andre Tosel, Uclene Iroizier, (Jlaudine Normand on celikle sayılabilir. ()te yandan Althusser'in birkaç yayıncıya bu metnin varlığından söz cttigi, yayınılannıası istegini ılilc getirdiği, ancak asla yazılı mctni en azından lıütüniinü gösterınediği biliniyor. Her şey gösteriyor ki Louis Althusser, ötcki yazılanna ilişkin tutıımunun aksine, bu yapıtın "ortalarda dolaşma ması" için çok sıkı önlemler alınıştı. Arşi vindc dc metnin hiçbir iotokopisi bulıınmuyordu. D o s t l a n n d a n Andre Tosel, mctni 1986 Mayısında, ancak Althusser'in evinde ve onıın yanında, not almadan, okuyabildiüini anlatıvor. Şu noktayı tla ckleyclim: Cielccek Uzun Sürcr'in kalenıe alınması sırasmda Louis Althusser'in, özelliklc ilk bölümle rıle, birbirine çok yakın iki y.ızılmımı saklamış o l d u ğ u ilk özyaşamöyküsü O l a n l a r ' d a n (Lcs l'aits) geniş ölçiide esinlendiği bclli oluyor. Bu cildin ikinci bölümü olarak yayım ladığımız bu m c t i n , yani O l a n l a r , 1976'da (tarihi birinci sayfada gösterilmiş) ve anlaşıldığına göre ikinci yarıyılda yazılmış. Louis Althusser bunu, "sıhı ' sayısı ()cak 1976'da çıkan Ça ira adlı yeni bir ılerginin sonraki sayısında yayınılanmak üzcre Regis Debray'ye önermiş ve teslim etmiş, ancak iş yürümcrais ve dergi çıkmamış. Louis Althusser'in nirkaç yakını tarafından varlığı bilincn bir özyaşamöyküsü de bııgüne dek yayım lanmadan kalmış. Cielecek Uzun Süreı'in özgün "elyazması", bir kısmı yeşil bir kısmı beyaz, A4 boyutlarında, on kadarı Yüksck Oğrctınen Okulıı antetli, üç yüz yirnıi üç yapraktan oluşuyor. Çofiu, genellikle kitabın bölümlcrinc denk düşcn "formalar" halindc numaralanmış ve zımbalanmış. Baştan sona ele yazılmış birkaç sayfa dışında bütün bu rormalar âdeti olduğu. •" kitahın ka/andığı büyük başart olan bıı makalede, Claude Sarrautc söz arasmda bıına benzer başka "vakalara" da dokunuyordu: "Biz nıedya adanılan nc zaman, şenlikli bir davaya karışmış Althusser, Oıieans'h Thibault gibi anlışanlı isiınler görsek, henıen bunları alır kahraman yaparız. Ya kurbanr" Ona üç satırı bile çok görürüz. Bizim için yıldız, suçludur." Bu yazının çıkınasmdan sonra birkaç dostu Louis Althusser'e, oradaki "şenlikli dava" deyimiylc yapılan anıştırma nedeniyle gazeteye protestoda bulıınmasım salık verdiler. Aına o, başka dostlarını görüşlerine katıldı; bıınlar gazetcnin yap tığım eleştirmekle birlikte, Claudc Sarraute'un bir bakıına tcıncl vc Altlıussor için dramatik bir noktaya parmak bastığı düşüncesiiKİeydiler: bu, "yararlandıgV yargıdan bagışıklık kararı uyarınca hakkıııda "dava" açılmamış olmasıydı. Alr husscr 19 Mart 1985 taıihinde en yakın dostlanndan Donııniqııe Lccourt'a ya/ dıgı amn yolljmadığı mcktııpta, "bu dramla ilgili kcndi açıklamalarını; polis çe, adaletçe ve lıastanclerce olayın 'elc alınış biçimini' ve doğal olarak kökenlerini kapsayan bir çeşit özyaşanıöyküsü yazarak" başına gelenlcr hakkında kcndi g öıüşlerini ortaya dökmcdcn, "tekrar nalkııı önüııc çıkamayacağmt söylüyorn dıı. Cîerçi bu özyaşamöyküsü yaznıa istc £i ycni değildi: örneğin daha 1982de, cinayct sonrasındakı ilk kapatılma döne nıinden çıkışında, "karşılaşmanın matcr yalizmi" iistüne yazdıgı kuramsal bir mctiıı şöyle başhvor: "Bu kitabı 1982 F.kimi'ndc, üç yıllık dayanılnıa/ bir tileııin bitiminde yazıyorum; kimbilir, belki bir gi'm buııun öyküsünü yani lıenı olayın oluş koşullarını hcm dc kcıııli çcktiklcrimi (akıl lıastancsi, vb.) anlatırıın; bakarsınız başka öykülerin aydınlatılnıasına yardımcı olur. Çünkü ben, 1980 Kasım ayında, yoğıın ve öngörülememış, bir zilıin karışıklığı nöbeti içindc, diinyada bcniın icin her şcy olan karımı bogdum. () beni, nensiz yasayamadıg'ı için öînıeyi isteyeeek derecede seviyordu; ruhumıın ve bilincinıin karışıklıgı içindc galiba ona 'bu hizmette bulundum'; hiznıetimi geri çcvirnıcdi, anıa bu yüzden ödü işte. "Metin bundan sonra bu türdcn özya şanısal noktalara dokunnıadan, felselî ve siyasal görüşler ii/erıııde siirüp gidiyor. 1985 Martında, bu kez söz ettiği "öy küyü" kcndi bakış açısından anlatmaya karar verıııiş olan Louis Althu.sser, yuıt tlışıntlaki birkaç dostuna mcktııp yazarak onlardan, bulundııkları ülkede 1980 Kasımından sonra yayımlanmış tünı gazetelerdeki kendisiyle ilgili yazıların kesiklerini istcdi. Aynı şekilde Fransız basınını da taradı ve böylece, kendi eliylc ya da dostlanndan rica cderck, gerek yargıdan bagışıklık kararına ilişkin hukuksal sorunlar ve 1838 tarihli Ccza Yasasmın 64. maddesi iizcrine, gerek akıl hastalıklarında bilirkişilik üzerine çok sayıda vc çeşitli bclgclcr topladı. Bundan başka, bazı yakın dostlanndan, "günlüklerinin" o yıllara rastlayan bölümlerini kcndisine iletmclcrini ya da bazı yönleriyle aklındaıı çıkmış olan olayları kcndisine anlat malarını rica etti. Ruh doktorunu ve psikanalistini, kcndisine uygulanmış olan tedavi ve almış olabileccg'i ilaçlar hakkında sorguya çekti (bazcn onların açıklama vc yorumlarını "temize çekerek" yenideıı yazıyordu); tlagımk sayhılarda ve aiandaIarda, gerek olgusal ve kişiscl, gerck siyasal ve psikanalitik bir yığın gözlenı, olay, yorunı, tlüşünce, alıntı, dagınık sözler, kısacası konuyla ilgili ipuçları biriktirdi. SAYFA 4 I;ZI;N SÜRI:R C'.ı.ı.ıx:i'.K Şenlikli dava Li)ia\ Althıı\\cr /Turl\c\ı Uıııcl Rırkan/Cıiıı Yciyııılan / İ'J2 ı Gelecek Uzun Sürer/ Althusser in özyaşamöyküsü Kapital'i Okumak/ Lu/«ı Altfaısscr /TıırLçcM CcLılA. Kıiinıl /Bclne Ytivtnları / 2 % v. Cielccek Uzun Sü rer'in yazılnıasın.ı yardımcı olan bü tün hazırlık çalışınasının izleri, Altlıusser'in arşivinde açıkça görülür. Metnin kalcıne alınması ve daktilo edilmesi, büyük olası lıkla, 1985 Marıının son günlerinden nisan sonuna ya da mayıs başına dek, ancak birkaç halta alır. 11 mayısta herhaldc tanıamlanmış olan metni okuması için Michclle Loi'ya vermiş ve 30 mayısta 1 "Nc yapmalı?' başlıklı bir kuramsal metnin yeni bir yazılımını daktilo etmeye başlamıştır. Burada, daha ikinci sayfada, bitirmiş olduğu özyaşamöyküsüne göndernıe yapar; "Cîelecek Uzun Sürer adlı küçük kitabımda uzun uzun yorumladığım, Makyavel'in bir tcıncl ilkcsini ele alıyorum." Buradaki "küçük" sözcü^ü sözgclişi kullanılnııştır, çünkü bu mctin üç yüz saytaya yakın uzunluktadır ve bildi^imiz kadarıyla, şinıdiye dek yayımlanmış eserleri kısaTisale vc makalclcrden olıışan Althusser'in yaznıış olduğu en uzun mctindir. 15 haziranda Louis Althusser şiddetli bir hipomani bunalımına girerek tekrar Soisy'dc hastancye kaldırı C U M H U R İ Y E T KİTAP SAYI 3 0 7