Katalog

0 K U R L A RA Erhan Bener, Î928 ytlında doğdu. 1945 yuından bu yana yazarlık ediyor. îlk siirleri 1945, ilk şiir kitabı ise 1948 tarihini taşıyor. Sonra öyküler yazmaya başlıyor Bener. 1952 yutndan sonra ise tamamen öyküye ve romana yöneliyor. îlk romanı 'Acemiler" 1952 tarihini taşıyor. Kurgulamadaki ustalıh tartışılmaz olan Bener'in romanlannın temel özelliği psikolojik öğelerin hep önde ojmasıdır. Koman, öykü, şiir, oyun, çocuk öykü ve romanı aalannda yirmi beş yapıta imzasım koyan Bener'in, memurluk dönemine iliskin anılartnı topîadığı "Bürokratlar" adlı bir kitabı daha vardır. Verimlilik hm giderek artan Erhan Bener'e uzun ömürler dilerken kendisinden daha nice yapıtlar bekledigimizi de belirtelim. Dergimizin sayfalannda Erhan Bener'le gerçekleştirdiğimiz söyleşimn yanı sıra bir başka söyleşimiz daha var; bu yılın Bejjçet Necatigil Şiir Ödülü sahibiUsman Hakan A., VuralBahadır Bayrıl'a siirini ve şiir anlayışınt anlattı. Bol hitaplı günler!... TURHAN GÜNAY f 19. yüzyılın emperyalist ilişkileri ve Osmanlı împaratorluğu'nu bölmc çabaları, oryantalizmi dc emellerine seferber etnıelerine rağmen, iki dünya arasında iJk bilimsel köprüyü kuran Dil Oğlanları'nın unutulmaması ;ercktiği inancıyla "Dil Oğlanarı ve Tercümanlar" sergisini açılmıştı. Yapı Kredi Yayınlan ve Yapı Kreai Kültür Merkezi bu sergi ve Dil Oğlanlarının yetişmelerine öncülük eden Pera'daki Fransız Sarayı'nın kataloglannı yayımladı. Yapı Kredi Yayınlan ndan iki katalogve.. Orvantalizm'e Medhive ya devam ettikleri rolü vurgulamak açısından önem taşıyor hazırlanan sergi ve kataloglar. • Dil Oğlanları ve Tercümanlar/ Haztrlayan: Frederic Uitzel/ Yapı Kredi Yayınlan/ 136 s. lstanbul'da Bir Fransız Sarayı/ JeanMıcbel Casa/ Yapı Kredi Yayınlan/ 116 s. yüzyıl boyunca, Doğu dilleri ve uygarlıklan öğretiminde uzmanlaşmış bu ilk Fransız kurumunu da bünyesindc barındırmıştır. Bu kurum, Fransa Kralı XIV. Louis'in nazırı Colbert tarafından 1669'da açılan "DU Oğlanlan" okuludur. Fransız Sarayı'nın arazisi içindeki Kapüsen manastırına yerleşen okul, pek çok Fransız gencini Türkçe ve Arapça tercümanı olarak yetiştirmiş vc bunlar arasından, Doğu uygarlıklan konusunda uzman birçok bilgin çıkmıştır. 1795'te devrim yönetimi Paris Doğu dilleri okulunun kurulmasına karar verince, tstanbul'daki okul XIX. yüzyılın başlarında önemini kaybetmiştir. Bu yıl Fransa, Parıs DoğuDılleri Okulu'nıın 200. kuruluş yıldönümünü kutlamaktadır. Fransa Dışişleri Bakanlığı, Türkiyc'deki Fransız Elçiliği ve tstanbul'daki Fransız Başkonsolosluğu, Paris okulunun öncüsü sayılan Istanbul Dil Oğlanları Okulu'nu hak ettiği şekilde anmak için, kuruluş jnckânı olan Fransız Sarayı'nın bünyesinoe büyük bir sergi açmayı kararlaştırmıştı. Fransa nın Avrupa Birliğı'yle ilişkilerini sıklaştırdığı, 1995 in bu ilk döneminde, tercümanlann, Avrupa devletleri ve halldarı arasında, köldü bir geçmişe sahip bu devletlerın kültürlerini ve kimlikferini gözeterek bugün de oynama F ransız sarayının ilk DoCu dilJcri tercümanlarından ve "Binbir Gecc Masallan"nın çevirnıcni Antoınc Gal Iand, istanbul'da onbir yıl kaldıktan sonra, dönmüş olduğu Paris'te 1708 ile 1715 arasında tuttuğu günlükte şöylc bir olaydan SÖ7. eder: Paris'teki Notre Dame kilisesinin bayramında Meryem Ana heykeli törcnlc sokaklarda cezdırilirken Galland'ın, kendısi gıbı doğu bilimci ve yakını heyecanla kapısını çalar ve onu töreni görmeve çağırır. Alayın geçtiği yere vardıklarında Meryem'in başını örten zengin Doğu şalının üstünde kufi yazılarla Lâ ilah illâ Allalı Muhammed Resullullah vazılı olduğunu görürler. Onlardan başka (cimsc bunun farkında değildir ve iki oriantalist içın için gülerek alayın geçmesini seyrederler. Antoiııe (îalland tstanbul'a 1670'de, Fransız Başbakanı Colbert'ın üsmanlı başkentinde Fransız elçiliği ve konsolosiuklarına tercüman yetiştirecek bir Dil Oğlanları okıılu açmaya karar vermesinden bir yıl sonra, gelir. Böylece kendisi bir Dil Oölanı sayılamaz, ancak Doöu bilimcilerin baBalarındandır. 1669 yılında Istanbul'da kurulan Dil Oğlanlarıokulu, bir buçuk yüzyıl boyunca, Türk hocalar tarafından ders görüp, eğitimlerini meddah kahvelerinde ya da DoSu klasiklerini Boğaz gezintilerindc ezberleyerek tamamlayan, Türkçe'den başka, Arapça ve Farsça'yı öğrenen vc tercümanlık görevlerinden cîolayı resmi Osmanlı metinlerini çevirmekten öte her türden kitabı ve hatta müzik notalarını Batı kültürüne kazandıran bilginler yetişmiştır. Yukardaki hikâyedcn anlaşılabileceği gibi bunlar Batı ile Doğu kültürü arasında tam bir hoşgörii ile gidip gelen, aydınlanma Avrupa'sının iirünlericlir. tstanbul'daki Fransız sefaretine bağlı Kapüsen kcşişlerin dcnetimi altında bulunmalarına rag'men, belgclerden veyazdıklarından herhangı bir misyoncrlikle ilgili olmadıkları görülür. Bilimi sevdikleri kadar hayatı da seven, ilk TürkçeFransızca sözlükleri ve dilbilgisini hazırfamakla birlikte Pcra'nın sokakla rında karnaval alayları düzenleyen ve so nunda Istanbul'da evlenip yerlcşerek babadan oğula tercüman aileleri kuran bu kişiler ilk ve aynı zamanda gerçek oriantalistlerdir. J'ransa'nın Osmanlı Imparatorluğu nez dindeki elcisinin Pera'daki ikametgâhı, iki 278 Parit Okuhmun öncüsü Aydınlanma Avrupa'smın ürünleri Bir tercümanın temslll portresi. Imtlyaz sahlbi: Berin Nadi o Basan ve Yayan Yeni Gün Yayıncılık A.ş. ocenel vayın Yönetmenl: Orhan ErlnçoGenel Yayın Koordlnatörü: Hlkmet çetlnkaya oYazıişleri Müdürlerl: Ibrahim Yildız(Sorumlu) . Dinç Tayanç OYayın Yönetmeni: Turfıan Cünay Craflk Yönetmen: Dllek llkorur 0Reklam:MedyaC Haber AJansı Basın ve 1895lerde Fransız Sarayı'nın bir görüntüsü. SAYFA 3 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI