Katalog

Bilmediğimiz bir yayıncılık alanı... Kıbms'tan sürpriz kitaplar Kıbrıstaki satılan kitapların çoğunluğu Türkiye'de yayımlanan kitaplar. Hepsini değilse bile genc en çok Türkçe kitap bulmak olası Kıbrıs'ta. Ama burada da kitaplar yayımlanıyor. Kıbrıslı yazarlar ve çizerler de yapıtlar üretiyorlar doğal olarak. Yüzeysel olarak bakılınca daha çok Kıbrıslılarla yabanciların yazdığı tanıtici kitaplar ön planda görülüyorlar, özgün yapıtları Dulmak için biraz aranmak , biraz da rastlantıların yardımı gerekiyor. ÜSTUN ALSAC Y ayın yönetmenimiz sayın 'l'urhan Günay son yazdığım kitap tanıtmanın başında benim Kıbrıs'tan da yazmayı sürdürdüğümü belirtmiş,. Bense bu sessiz inzivayı fazla duyurma dan geçiştireceğimi sanıyordıım. Ama madcm bu küçük sırrım ortaya çıktı, ben de bir süreden beri aklınıda olaıı bir şcyi yapayım, burada rastladığım kimi kitap lardan söz edeyim bari dedim. Kıbrıs, çoğu kimscdc olduğu gibi ben dc dc tatil, giineş, deniz, rııriznı, alışveri:; gibi kavramları çağrışürır, orada başk.ı şeylerin dc olabileeeğini düşündürmczdi. Oysa geldikten sonra buradaki yaşamın oldukça canlı bir kültürcl boyutıı olduğu nu görmek güzcl bir sürpriz oldu. Ada sı nırlı olanaklarıyla da olsa düzenlenen konscrlcrlc, konfcranslarla, sergilerle insana hiç beklemediği etkinlikJer sunabiliyor, bunların ancak pck azı dışardan duyuluyor anlaşllan. Kıbrıslı yazarlar, çizerler de yapıtlar üretiyorlar. Doğal olarak Türkiye'de v:ı yımlanan kitaplar çoğunluğu oluşl .uıyor, hepsini dcğilsc bile genc cn çok Türkçe kitap bulmak olası. Ama burada da kitaplar yayımlanıyor. Yüzeysel olarak bakılın ca daha çok Kıbrıslılarla yabanciların yazdığı tanıtici kitaplar ön planda görülüyor lar, özgün yapıtları bulmak için biraz aranmak gcrck, biraz da rastlantıların yardımı. llgi alanım içinde kalmalannı karşın hiç bilmediğinı kitaplarla karşılaşmak yukar da sözünü ettiğim sürprizin bir bölümü oldu diyebilirim. Bunlardan biri Kıbrıs Türk Resim Sanatıııdan Bir Kesit adını taşıyor. Onu bulmak bizim için gcrçckten şaşırtıcı olmuştu, çünkü kısa bir süre ön ce yazdığımız Türk Rcsim ve Yontu Sana tı adlı kitabımız yeni yayımlanmışü ve biz de pek çok kaynaktan yararlandığımız halae yukarda belirttiğim bilgisizlik nedeniyle.adadaki resim sanatına değinmemiş tik. Üstelik bu yapıt lstanbul'da basılmış ama hiçbir yerde karşılaşmamışız. Kitabın önsözünü yayımlayıcısı Muştafa Ergün Olgun yazmış. Onu Ahmet Üstat taralından yazılan "Resmimize Genel Bir Bakış" adlı bölum izliyor. Aşık Me ne'nin "Kıbrıs Türk Resminde Ycni Eği limler Üzcrinc" başlıkJı bir katkısı var. Bir sonraki değerlendirmede de "Kıbrıs Türk Clrne, kordon boyu'ndan bir göruntu. Resminin Koşulları" başlığını taşıyor ve Emin Çizenel tarafından yazılmış. Bu ya zarların hepsi ressam, aynı zamanda eleştirmenlik de yapıyorlar. Kitabın geri kalanı kısa yaşam öyküleri ve yapıtîarından örneklerlc önde gelen Kıbrıslı sanatçılara ayrılmış. Yapıtta ÇMga Rauf'tan (1893 1987) başlayarak Ümit lnatçı'ya (1960) kadar 27 ressama yer verilmiş. Her birinc iki sayfa ayrıldıgı düşünülürse kitabın oldukça doyurucu bir derleme oldufiu da ha iyi anlatılmış olur. Yapıt özenli baskı sıyla da resim sanatına ilgi duyanların be ğenisini kazanabilecek düzeydc. Resim sanatıyla ilgili.baska bir kitap "daha bulduk, adı Bazı Özcl Koleksiyon larda Ismct V. Güney ve yayımcılığını da üstlencn bu ressam m yapıtlarının tıpkı basımlarını içcriyor. Bu sanatçının 1960'ta kurulan Kmrıs Cumhuriyeti'nin bayrağmı, kimi anı pullan ile amblemleri tasarlamak gibi gratik çalışmaları da var. Emin Çizenel ona da kısa bir tanıtma yazısı yaznııs. Büyük bir özenle hazırlanıp kuşe kagıua basılmış olan kitap arka kapağındaki resim de şayılırsa Giiney'in (iî tabîosunu içeriyor. Ön kanağında ise sa natçının fbrahiın Çallı taralından 1959'da yapılan bir portresi var. tlgı alanlarımdan birinin de mimarlık olduğunu söylememe gerek var mı bilmiyorum, şimdıye kadar daha çok bu alan Süpppb kitaplar Tekrrtk tBrimteP «özlüğü gilcr de düzenliyorlar. Kıbrıs Türk karikatürünü toplu biçimde yansıtan bir yapıtın olmamasına kar şın burada buldugum kitaplardan biri de gcne bir karikatürcüye, Utku Karsu'ya ait, adı Ali Babanın Çiftliği.Kıbrıs'ın önde gelen gazetelerinden birinde çizen Karsu'nun ünlü karikatürcü Mordildaki yapıtları tanıtmaya çalışışıından an lo'dan etkilendiği anlaşılıyor. Kadri Şah laşılmıştır. Kıbrıs'ta bulduğum kitaplar tarafından yazılmış olan KKTC'nin Batı Yakası adh toplumsal eleştirel gülmcce dan biri de bu konuyla ilgili Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birli&i Mi yapıtıdaki karikatürleri de o çizmiş. Çizgi roman sevenleri de ilgilendirccck marlar Odası tarafından yayımlanan bu kitap da lnşaat Scktörü İçin Çizimlerle bir hanerimiz var. Güner Pir'in yazıp çiztngilizce Almanca Teknik Terimler Sözlü diği KarabayKıbrıs Seferi 1. Bölümğü adını taşıyor. Yazarı, derleyeni ya da Türkler Geliyor adlı yapıt Kıbrıs'ın alını çevirmenî belirtilmcmiş olan kitapta yapı şını konu edınen bir çizgi roman kitabı. sektörü ile ilgili pek çolc konudaki terim Arkasında bu dizide Letari Kalçsi Baskıler yer alıyor, en önemlisi de bunJarın ya nı ve Lefkoşanın Fethi adlı iki kitabın dalın ama çok açık çizimlerle desteklenmiş ha olduğu belirtilmiş. Başta sözünü ettiğim kültür etkinlikle rine katkıda bulunan iki dergiden de söz ederek bitireyim. Bunlardan biri Türk Bankası tarafından çıkanlan Kültür Sanat Dergisi. Bu banka kültür araştırmacılarıyla sanatçıjarı seçkin yapıt üretmeye özendirmek. Ülkenin kültür ve sanat birikiminc olıımlu katkıda bulunmak amacıyla bir kültür sanat ödülü koymuş, buna ek olarak da bu nitelikleri dergiyi yayımlıyor. Genel yönetmenliğini Bekir Âzgın'ın yaptığı dergide ilginç yazılar, ressamlardan cîcsenler yer alıyor, ikincisi ise Lefke Üniversitesi Dergisi. O da ağırlıklı olarak yeni kurulmuş bu üniversitcnin akadcmik kadrosu tarafından hazırlanan bilimsel çalışmalara ycr vermeyi amaçlı yor, ama dışardan gelecek katkılara da açık olduğu belirtilmiş. Evct, şimdilik bu kadar. Daha öncc de söylediğim gibi, Kıbrıs küçük ama bcklenmeaik sürprizler içeren bir yer. Bcnim değindilderim dışında da başka kitaplar var doğal olarak, daha önce söylediğim gibi, ben bugünlük yalnızca ilgi alanlarıma giren birkaçını tanıtmak istedim, biolması. I Iele bir de Türkçeleri bulunsa raz da ummadığım için onlarla karşılaşdört dörtlük bir kitap olacakmış. Bu tür mak hoşuma gitmişti. Kimbilir, belki siz yayıınlar genellikle az oluyor. Türkiye'de dc Kıbrıs'a bir dahaki gclişinizde hiç ki cn önemli örneği Doğan Hasol'un be beklemediğiniz ilginç kitaplarla karşılaşinci baskısını yapmıs olan Ansildopedik şırsınız. O zamana kadar hoşçakahn... • Mimarlık Sözlüöü olsa gerek. Böyle kitaplar, özellikle Kıbrıs'taki üniversitclerde Kıbrıs Türk Resim Sanatından Bir mimarlık efiitimi gören öğrenciler açısın Kesit, Olgun and Co. Ltd. Yaytnları Nn dan, gerçekten çok yararlı kaynak olma 1, Ufkoja, 1988, 69 sayfa. özellig'ini taşıyorlar. Bınen Alsaç / Üstün Ahaç, Türk ReDtğar kitap vedePBiter sim ve Yontu Sanatı, tletisim Yayınlart Bilindiği gibi karikatür oldukça uzun Cep Ûniverulesi dizisi 12), tstanbul, bir süredır Türkiyc'nin en sevilen yaratı 1991 141 sayfa. alanı olmayı sürdürüyor. Türk sanatçıları ismet V. Güney, Bazı Özel Koleksigerek yurtdışında kazandıkları uluslarara yonlarda tsmet V. Güney, Lefkosa, basım sı başarıları, gcrekse yurtiçindc yayınla yılı belırtilmemiş, 76 sayfa. nan gülınece, karikatür ve çizgi roman Anonim tnşaat Sektörü İçin Çizimlerdergileriyle ulaştıkları gcniş (ve özellikle le IngilizceAlmanca Teknik Terimler de genç) okuyucu/izleyici kitlesi ile bu sa Sözlüğü, KTMMOB Mimarlar Odası Teknatı sürekli ön planda tutmayı başarıyor nik Yaytnları 1, Lefkosa, 1993, 167 sayfa. lar. Bu yaratı alanındaki gelişmeleri izleDoğan Hasol, Ansildopedik Mimarlık yenler Kıbrıslı çizerlerin cîe başanlı yapıt Sözlüğü, geliştirilmt} 5. baskı, Yapı Hnlar vcrdiğini anımsarlar. Hüseyin Çakmak düstri Merkezi Yaytnları, îstanbul, 1993, 1989'da Italya'nın Bordighera kentinde (1975), 500 sayfa. düzenlenen 43. Uluslararası Karikatür Utku Karasu, Ali Babanın Çiftliği, Yarışması'nda Altın Falmiye Birincilik, Besparmak Yayınlan, Lefkosa, 1992, 238 Cfümüş Palıniye lkincilik ödüllcriylc Av sayfa. rupa Konseyi altın vc gümüş plaketlerini Kadrt Şah, KKTC'nin Batı Yakası, kazanmıştı. Alpcr Susuzlıı da nu yıl gene Lefkosa, 1993, 156 sayfa. Italya'da düzenlenen Umoristi a MorostiGüner Pir (yazan vc çtzen), Karabayca'95 karikatür yarışmasında birincilik Kıbrıs Seferi 1. Bölüm Türkler Geliyor, ödülünü Ahmet Âykanat ile paylaştı. Kıb basım yert ve yılı belirtilmemis (Kıbrıs, rıslı çizerler zaman zaman Türkiye'de ser 1985) SAYFA 15 CUMHURİYET KİTAP SAYI 278