Katalog

Şiir Uçar Söz olur yanında şairlerin cüzel bir fotoğraflarını, elyazısıyla şiırlcrini kapsamaktaydı. Bu onsekiz şairin ortak özelligi, "en gencınin elli yaşın üzerinde" olması ve "hepsinin de şiir dünyalarını kurabilmi§ olmalan"ydı. Ilhami Bekır Tez, Oktay Rifat, Turgut Uyar vc Cemal Süreya'nın son konuşmalarını kapsayan Şair Çünkii Onlar'daki kimi metinlerse ilk kez kitapta yer alıyordu, daha önce yayımlanmamıştı. Kitap bütiin başanlı yanlarına karşın sorular da taşıyordu. "Bu kitapta yer alan şairlerin bir bölümü, yeni kitaplarında yaptıkları ilc ilgili yeni şeyler söylemek isterler. Oysa bıı rada, bu tarihle sınırlı kalıyorlar.", "Çağdaş siirimı/i oluşturanlar bu kadar değıl, bu Konuşmalar sürccek mi?". Ercan, bu soruları kendinc sormuş olmalı ki, yeni bir "şairlerle söyleşiler" kirabı yayımladı: Şiir Uçar Söz Olur. Şiir Uçar Söz Olur'da, hem Fazıl Ilüsnü Dağlarca, Salah Birscl, Mchmed Kcmal, Erciiment Uçan, Erdoğan Alkan, Metin Altıok, Ataol Bchramo^lu, Gıiven Turan, Refik Durbaş, Hulki Aktunç'la yapılan söyleşiler yer alıyor, hem de llhan Berk, Sabanattin Kııuret Aksal, Ece Ayhan, Kemal Ö7er, Özdemir Ince ve Hılmı Yavuz'a sorulmuş ycni sorular. Enver Ercan'm şairlerle söyleşileri... Enver Ercan 1958 doğumlu bir şair. Şairlerle yaptığı konuşmalarını derlcdiği iki kitabında da her şair için ayn bir biçcm dcnemiş. SENNUR SEZER ağdaş şıır dünyamızla ilgilenen hcmcn herkcs, şairlerle tanışmak istcr. Onlarla konuşmak, rartışmak, olanağı varsa elyazısıyla bir şiiriııi edinmek. Çoğunlukla da bıınu başaramaz, şairler de günümü/ün insanıdır; iş, ekmek parası, hastalık, kaygı engcller onları. Bıı yüzden okur, çoğunlukla başkalarının yaptığı konuşmalaıla yetıııir. Arada, "ben olsam, şu nu da sorardıın " diyerck.Şairlcrle yazarlarla yapılan söylcşikr çoğiınlukla ga/ete, derj;ı sayfaları arasında yıter gidcı, lıarcaııaıı onca emekle birlikte. Yayın olanağı bulup kıtaplaşan konuşmalar, söyleşileıse hep biı başvuru kitabı nıtelığı taşir Ruşcn Eşref Unaydın'ın Diyorlar ki (1918, 1972), Mustafa Bay daı'ın lulebiyatçılarımız Ne Diyorlar (1960), Kemal Ozcr'ın Sanatçılarla Konuşmalnr (1979) adlı kitaplartf^bi. Yal tıi/ca şaırlerlc yapılan konusmaları bir aıaya getirınekse nedense pek düşiinül memiştir. Bıı yü/den Enver Ercan'm 1990 yılında basılan Şair Çünkii Onlar'ı oncmli bir calışma sayılmıştır Şair Çünkii Onlar. lihaıni Bckir Tez, Rilat llga/, Oktay Rıfat, Melih Cevdet An day, llhan Berk, Cahit Kulcbi, Sabahattın Kudıet Aksal, Arif Daınar, Attila tl hjn, C.ın Yuccl, Ahmcd Arif, Şükran Kuıdakul, Turgut Uyaı, Ecç Ayhan, ( x mal Surcya, Kemal Özer, Ozdemır Ince, Hilnıi Yavuz'la aynntıh konuşnıalar havaya büriinüvor: "Kitapta yer .ılan konuşmalar, bir şiirscverin H Çağdaş Türk Şi ıri'nin toprağında larklı vc kalıcı izler bırakan şairleı ın serüvenlerine Mzma çabası olaı.ık değerlendirile bılu ı:n ı/ııı t.ıııhını doğru kavrayabilmek için, önce coğralyasını tanımak gerektiği, çıkış noktam oldu. O coğrafyada belirginleşen konumları merak ediyordum çünkü." Bu cümleler her iki kitabın da sunuşunda yer alıyor. Yinclenen bir başka bölüm de "Şiirimızi böylesine geljşkin kıldıran yapıtlarıyla el verdiler, ufkumu geııişlettilcr, bana kendimı tanıttılar. Hepsıne reşekkür ediyorum. Şair çünkü onlar..." Bir şairin, kendıni tanıması için, bir başka şairi tanıması gerektiği kanısı, Ercan'ın şiir serüvenımizin, bir "zincir" oluşuna inanışından kaynaklanıyor olmalı. Bu inanış, şaırlere sorduğu sorularda da görünuyor. Bir şaire sorduğu sorular, bir başka şairin yanıtlarıyla bütünleııi" yor. Arif Damar'ın konuşmasındaki, Melih Cevdet Anday'la ilgili bölümler gibi. Enver Ercan, konuşmalarında, her şair için ayn bir biçern (üslup) denemiş: Dağlarca'ya, Kemal Özer'e açık, kesin ("Yurt körlüğü", gerçek körlüğü" dediniz. Şairın sorıımluluğu nedir sizcc?" "Kendi kitaplarınızı kcndiniz yayınlanmaya başlacınız. Böyle bir karar almanızdaki etkenleri sorabilir miyim?") Ece Ayhan'a, Ercüment Uçan'ya "göndermeli, şiirlerinden çağrışımlı" (Ercüment Uçarı, bundan öncekı yaşamında da Walt Dısney'i çok seven şair Ercüment Uçarı mıydı?", "Beyoğlu'ndaki f Şairhı şaire sorduğu Enver Ercan 1958 doğumlu bir şair. îlk sıir kitabı Eksik Yaşam 1977, ikinci şiir kitabı Sürçüyor Zaman 1988 tarihinı taşıyor. Şıirlerindeki "arka sokaklann, ucneysiz vc bıçkın delikanlısı" konuşmalarında "saygılı ve meraklı" bir fuhuşla, pezevenklerle ve orospularla iç içe yaşarken şimdi Çanakkaleli oldu nuz. Bu tebdİli mckânın bir fcrahlığı ) var mı,) sorular sormuş örneğin. Kimi zaman da söyleşinin havasını yansıtmayı denemiş: 'Çay molası verccektik ya. Ayasofya'nın önündeki çay bahçesindc oturacak yer arıyoruz biılikte. Ama bo şıına. Bir çay içimlik ilişebileceğimiz tek bir masa yok, sandalye de. Artık insarıın kendi olanaklarıyla yürümesının bile güç olduğu bu kentte şiiıin vc şairin nerede ve nasıl durabileceğini sorııyorum ona." (Refik Durbaş'la konuşmadan). Enver Ercan, kitaplarının su nuşunda sorularının bir şiirscverin soruları olduğunu belirtse de, konuşmala rındaki sorular, bir şairin bir başka şaire sorabilecekleri: "Şiir serüvenin hep iki kanaldan akıyor: 1/irik ve epik... Ve bizim kanım şiiri en yoğun biçimde lirik şiirlerinle yakalıyorsun. Epik şiırle rinde ise hep "didaktik" bir yaıı buluyorum... Benimki birsaptama.. " (Ataol Bchramoğlu'yla konuşmadan) Bu durum, onu yalancı çıkarmıyor elbet, çıin kü bir şairin "şiirsever" olması doğal. Ama, özellikle günümüzde, kendisının kinden başka bir şiiri (ya da kcndindcn başka bir şairi) sevecelc, özümseyip iıdcleyccek şair bulmak zor. Şiir Uçar Söz Olur, şairlerin el yazısı iirleri, Tan Oral, Semin Poroy, Ferruh )oğan, Gürdal Duyar, Sema Ündeğer'in çizdiği portrelerle de ayrı bir bclgc dcğeri Kazanmış. Cünümüzde şiirin durumıınıj jairlerden sormak, öğ renmek isteyen Enver Ercan'ın yaptığı konuşmaları okumak zorunda beıue. Şair çünkü o.B Şair Çünkü Onlar/ Enver Ercan, Kaı>ram Yayınlan, 217 tayfa Ç Şiir Uçar Söz Olur/ Enver Ercan, Yön Yayınlan, 1X7 sayfa Cemal Sureya Metin Mtıok SAYFA 6 CUMHURİYET KİTAP SAYI 263