Katalog

'Vitrindekiler Pratik Nedenler/ Picrrc Bourtlieu/ Çeviren: Hülya Tufan/ Kcsit Yayınalık/ 24C> v Eylcm toplumbilimini geliştircrek geleneksel kalıpları yıkan ve diiI'KI [« bOUlJl«U şiince alanında çığır açan kuşagın Pra t ik öncülerinden, iinlü l'ransız düşüNedenler nürü vc toplumbilimcisi Picrrc Bourdieu ilk kez Türkçe'de... Ya pısalcılığm tuzaklarından ustaca sıynlarak yapılarm, idcolojilcrin kolaylığına kaçnıadan sınıfların ycni gerçeklerini scrimlcyen Picr re Boıırdicu, bıı son kitabında, cğitimden sanata, hiirokrasinin çarklanndaıı, çağda!; toplumlardaki ycni "soylular'a kadar gündclik yaşamunrzui cn can alıcı sorunlarını çözümlüyor. Çalışmalarında kullandığı yöntcmi dc aktaıdığı "Pratik Nedenler'in I ürkçc baskısi için kalcınc aldığı özel ()nsöz'dc, önerdiği topluıııbilimm bclki dc hcr ülkeden çok, 'I'ürkiyc'ılc yararlı olacagmı belirtcrek okurlara vc araştırmacılara öııemli bir mcsaj veıvn Picrrc Boıırdicu'yii dilimizdc görınck scvindirici. Bilgisayar Gücii ve lıısan Aklı/ Jouph Wcızcııbau»ı/ Çvvırcıı Yıirhdiı Yöııe\/ SıirnnılYaynıcvi/ 2HG s "'Bilgisayar Gücü vc tnsan Aklı' seçkin bir bilgisayar bilgininin, bi limscl akılcilığııı insamn kcndi inıgesi üstüne ctkisini a\dınlataıı çalışmasıdır. Bilgisayar gücıinun kaynaklarının bcrrak vc yetkin açıklamnası Wci/cnbaıım'ıın argı'inianlarını daha da güçlendir mektedir. Bu makinc, bilimscl akılcılıgın en iyi tcmsilcisidir. Bil gisayarların ııclcr yapabileceğini, nelcr yapamayacagını vc nclcr yapnuık için kııllanılmaması gcrcktiğini tartışan yapır tcknolojinin uygulanıalarını vc ctkilcrini hcyccan vcrici bir çarpıcılıkla scrgilcmcktcdir. Yazar yapıtına ilişkin şunları söylcmcktcdir: "...bıı kitabın üstünde durduğu cn önemli nokta, dünyayı tazlasıyla bilgisayarlaştırdıgımız vc bu bilgisayar görüntiisiindc dünyayı ycnidcn ^ckillcndirme işinin, daha clcktronik bilgisayarlar çıkmadan oncc başladığıdır:... kitap esas olarak iki iddiayı taşımaktadır: lnsanla makinc arasmda bir fark vardır vc yapar lıalc getircbilirliklcri bir yana, ba/ı iijlcı iıı bilgisayarlara yaptırılmaması ge rckir. ... Zaten yüksek teknoloji ilc donatılnu^ olaıı toplıımıımıı/a bilgisayarların girmcsinin, insanın ya şadığı topluınıı daha akılcı, kcndisini ise daha mekanik olarak algılaıııaya itcıı geçmiştcki baskıları daha da artırıp çogalttıgını göstcrmeye çalıijacağıın." diyor kitabın yazarı. Medyanın Ekonomi Politiği/ llıilil Nebılcr/ Sarnnıl Yayıncvi/ 144 \. U/.unca bir süredir ülkcmi/.dcki basın tckcllcri arasmda kıyasıya bir savaş sürnıekte. Oylc görülüyor ki rckcllcr arasındaki çıkaı ça tışmaları dinmeyeceği için , iki tekcldcn biri kartcl olana dck "tki tclli' savaşları sürccck. Ancak bıı •uivaşın boyııtlarının hiç de yabana atılmayacak bir genişliğe eriştig'ini ılc unutnıamak gerck. Tckcllcrdcıı birinin azınlık hükünu'ti için mcbus pazarları kurduguııu çok ycni yaşadık. Kısaca bıı tckcllcr sadccc bilgi cdinmc özgiirlügümiizii karartmakla kalınıyor, tiim ahlak normlarını yıkarak siyaset sahncsinc çıkıp soi ranıızdaki cknıcğc çocıı^ıımuzun gclcccğinc de cl atıyorlar. I lalil Ncbilcr, yapıtmda, bıı tckcllcrin birbirlc SAYFA 16 ri hakkında söylediklcrindcn "kimlik tespiti" yapıyor Çatışmanın altında yatan çıkarları sergiliyor. tdeoloji ve Kültürel Kimlik/ jorgc İMrraın/ Çeviren: Nıır Domıiniç/Sarmal Yayıncvi/'254 s. "ldeoloji vc Kültürel Kimlik" toplumbiliminin cn önemli üç kavramını clc alıyor: ldeoloji, akıl vc kültürel kimlik. Bu üç konu bugün süregelmekte olan modernitepostmodcrnitc tartışmalarının merkczini oluşturmaktadır. Yapıt bu tartışmaları sadecc Avrupa dü şüncesi baglamında çözümlcmiyor aynı zamanda Üçüncü Dünya'nın gcrçckliklerini dc göz önündc tutuyor. Ayrıca yazar Schopcnhaııcr'dcn postmoderniteye uzanan bir çizgiılc modemiteyc karşı olan kuramlardaıı csinlcncn ya. da türcycn ideoloji kuramlarını açıklayıp elcştiıel çö /ümlemesini yapıyor. Yapıtm bir özgün yanı da, kiircsellcîjmc siircciylc ilintili olarak kültürel kimlik ilc ki siscl kimlik arasııulakı bağlantıva ili^kin konıılara gösterdigi ilgidir. Kuşkusuz "ldcoloji vc Kültürcl Kimlik"iıı cn öııcnıli yanı, kinıi Avrupa dü^üncesinin Üçüncii Dünya'ya ili.ş,kin yaklaşımlarını gün ısji^ına çıkanp scrgilenıesidir Bıı kııramlar aıasınıla yapıla cak bir karşılaştırma "akıl" ilc ııkçılık arasındaki ilis,kinin ycni bir yorumunu doğurmaktadır. 20. Yüzyıl Düşünce AkımlarıYorumlar ve Eleştiri1 lcr/ Nc/ıit Bozktırt/Sarmal Yayıncvi/ i') ) v Ncjat Bozkurt yapıtında 20. yüzyı lın genis,çe bir bölümıinün başhca hlozoflarını vc onların lelsefi sistcmlerini bir araya toplamış. Ya zar yapıtında söylemlcrini tamam lamiij dü^ünürlcrin fclsctc sistcmlerini clc alarak onları tek nik ayrıntılara girmeden gcniş bir kcsinıin anlayacağı bir biçimde aktarmış. Oğretnıe yanınıla clcştiri'l düşündürmcyi de amaçlayan bu çalışmada, düşüıuir lere vc sistemlerine ilişkin yorumlara, değerlendirmelcrc vc clcştirilcıc de yeı vcrilmiş. Yapıt bclli bir tezi savunmaktan çok, 20. yüzyılın düşünsel eğilim vc y<")nelimlerini gcncl bir bakış alrında vc yorumlayıcıclc^tiıici biı biçimdc yansıtma aınaeını gütmektc. "20. Yüzyıl Dü^üncc Akımlan", kurgusal, çözümleyi ci, bilim teknoloji felscreleri olmak üzere 20. yüzyıl düşünccsini başlıca üç öbekte elc almış. Dü^ünce ta rihinin belli bir döneminc özgü bıı yapıtm ilgi dııyan hcrkcsc yararlı olacağmı vc kendilerinc diı^imcc ala nında ilcriye görüıcn bir yol açacağına inanıyoruz. Kaçırmayın. Sanat ve Fstetik Kuranıları/ Nejat Bozkurt/ Sarmal Yıiyııu1'" : Yeni Mafya Karteli/ Wcrncr Reııth/ Çci'ireıı Kaan / Sıirıı/dl Yıivıncvi/ U>7 \ Rıısya, Litvanya ve Polonya'da gayrimenkııller, sigorta ^irkctlcri, bankalar, radyoaklit maddc kaçakçılığı, Drallar'da vc Kırım'da arsa spckülasyonu: lşte Yeni Matya Karteli. Sosyalist dcvletlerin çö küşünün ardmdan yasadışı örgiitlcr, dogan ekonomık vc toplumsal hoşhıg'ıı Batı'daki bcnzer örgütlcrin denetimindc doldıırmaya basjladılar. Yılda ınilyarlarca Mark'ı bulan Italyan suç öı gütlerinin yatırımlanyla Latin Amerikan uyuşturucu kartclinin gclirlcri Kızıl Mafya ilc işbirlij*i içindc gün dcn güne artmakta. Bu organize suç örgütlcrinin Avrupa ülkclcrinin polis örgütleriylc içli dı^lı olduğunu o ülkelcrin iist düzcy yöncticilcri de dahil bilmcycn yok. Wcrncr Raith yapıtında bu gelişmenin hiç de beklcnmedik bir oluşum olmadı^ını sergiliyor. Varşova Paktı'nın hızlı çöküsjü ve aradaki duvarın yıkılı^ı Malya için Doğu pa/arının altyapısını oluşturdu. 80'li yılların ortalarında bu tür olıışıımlar planlanmı^ ve yollar açılınıştı. Bu oluşumların kökcninde ekonomınin yasal scktörlcri ile yasadışı spckülatörlerin yasal finansal uzantıları, Do^u vc Batılı ülkclerin istihbarat örgütlcrinin kinıi bölümlcıi vaı. Vc görünu^c görc bıı büyük piyasa, güçlü kimi yapıların i^tahını oldııkça kabaı tmakta. Ycni bir giiç kaynagı bulan vc vakit gc çirmcksizin bu kaynaktan bcslcnmeye başlayan ııluslararası organize suç örgütlcrinin diinyada nc tür biı ycni oyun içindc olacağmı gözlcmek ıııümkün bu ilginç kitapra. Düşler ve Gerçekler/ C.iinni Akaluıl Sıirınnl Yayıııcvı/250 ^. : F Jimizdeki kitap bir <S8'İ kavrama çabası; bir doncnıc lanıklık et me, bir kuşağın insanlarının yaşadıklarını gcnç kuşaklara "ya^a va rol'suz, "kahrol'suz akrarma çabası. Kitap büyük bir kitlc haıe kctinin, kı>ca bir gövdenin öykıisü aynı zamanda. Bu koca gövdc binlcrcc gcncin olıışturduğu, rcker tckcr bircylcrin iradclerinin ötesinde anlam taşıyan bir ba^ka anonim kimliktir: Yani 68'liliktir. 68, beş kıtayı"72 millcti" kucaklayan cvrcnscl bir dalgadır. tçindc ya^adığımız "ulıısal" vc "dinsel" hatta "tarikatsal" bölünmelcr ortamıııda, biı kuşağın dünyaya yayılan "cijitliközgürlük" kavgasının yarattığı biitüıılügü anımsamak bilc başjıbaşına kcyii verici bir olay. ()nun için okuyun deriz. Sanat ve Edebiyat Üstiine Nâzım Hikmet/ I Idzırhıydiı Azız Çdli)lar/ livnıncl Kiiltiir Kıldplı^ı/ 502 \ Nâzım 1 likmct, daha gençlik yazı larından başlayarak gerek sanatııı özii, gcncl vasaları. yapısı, işlcvlcrı ve türlcri, gerek sanatın gelişmesi, sınıfsal, ulusal ve evrcnsel özellik lcri üstünc kuramsal yakla^ımı ve düşünccleriyle yalnızca büyük hır ş,air değil, yetkin bir sanat kurartıcısı vc cstetikçi olduğunu da kanıtlamıştır geride bıraktıgı yazılarında. Kitapta Nâzım'ın çok gcnisj bir alana ya yılan yazıları özcnli bir aıaştırmayla derlcnmiş, nıantıksal bir sıraya göre düzenlcnmiş. Nâzım, döncminin kısıtlı olanaklarına karsjin diyalektik materyalizmi öziımsenıii} ve btı anlayışı sanat vc edebiyat alanına başarıyla ııygulamıştır yazılarında. Bundandır ki, Can Yüccl, içindc yer aldığı kuşağın, Nâzım'dan yalnızca şiiri değil, bilimscl sosyaliznıi de öğrcndiğini söylemcktedir. Nâzım'ın jjiirini böylesinc güçlü vc dcvrim ci kılan özelliklcrin başında, kuşku yok ki, onuıı sos yalizmin gcncl tcorisini sanat ve edebiyat alanına uy gıılayı$ındaki başarısı, sanat vc edebiyat konularında sahip olduğu birikim bulunmakradır. İlk baskısı u/,uıı yıllardır aranan ve bulunmayan kitabın bıı ycni baskısını hemcn cdinin ve okuyun deriz. CUMHURİYET KİTAP SAYI 302 ' • " İ | ' iünümüzde "pozitif bir kaos" nlarak anlaşılan ve insanın kendisiııi tanıması çabasmda belirgin ba şarılarından biri sayılan sanatlara vc sorunlarına eğilen kitap, (clscte vc bilinı açısından sanat vc estetik iistiinc yapılan yorumları özetlcyici bir biçimdc elc almayı ve bu yorumları tilozollaı 11 düşüncelcriylc 1 ömeklendirnıeyi dcncycn biı çalüj ma. Kitapta çağdaş sanat tclsetclcrine vc estctik kııranılarına ağırlık vcrildigi gibi, yctcrincc kaytıak da ycr almaktadır Bıı bakımdan "Sanat vc Ilstctik Kııramlan", sanatlara ve lelsefelerınc ilgi duyanlarm ya rarlanacaklarını umdıığıımuz özgün bir yapıt.