Katalog

Ahklar BirliŞi/]ohn Kennçdy Toole/ Türkçesi: Pürert Özgören/ Caıı Yayınlart/ 1969 yılında, otuziki yaşındayken intihareden John Kennedy Toole'un elimizdeki romanı, öiümünden sonra anncsinin ısrarlı çabalarıyla 1980 yılında yayımlandı ve 1981 yılında, Amerika'nın en büyük edebiyat ödülii olan 'Pulitzer Ödiilü'nü kazandı. Ödül ilk kcz, ölü bir yazarın yapıtına veriliyordu böylece. John Kenndy Toole, romanındayaşadığıçağdan hoşnut olmayan, çağa ayak direyen bir kahraman yaratmış. Romanın kahramanı Ignatius, koca göbeği, gürültülü geğirtileri, yellenmcleri ve oburluğuyla bir 'Gargantua'; herkese: Freud'a, eşcinsellere, eşcinsel olmayanlara, Protestanlara ve çağın her türlii aşırılığına karşı açtığı tek kişilik savaşla tam bir 'Don Kişot'. Tam anlamıyla komik bir kişi, ama komik olduğu kadar da zeki; kendisini komik bulanları daha komik bir duruma düşiirecek kadar zeki. 60'larda yazılmış bu romanın kahramanı 80'leri, 90'ları görecek kadar ileri görüşlü. Annesinin bütün zorlanmalarına karşın çalışmak istemeyen Ignatius'un girişimcilik seriivenlerini okurken kahkahalarla gülecek, ama bu işin ahlaksal bir eleştirisine de tanık olacaksınız. Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 3Sevgi Soysal'dan Bilge Karasu'ya/ Bcrna Moran/ iletişim Yaytnları/138 s. Üçüncü ve son cildini elimizde tuttuğumuz "Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış", Türkçe edebiyat eleştirisi geleneğinin en önemli eserlerinden biri. Berna C U M H U R İ Y E T K İ T A P Moran eserinigeTürk rcmatnriıi çen yıl eleş aramızb i r . bakx r. dan ayrılmadan kısa süre öncetamamlamayı başarnııştı. Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış'ın ilk cildinde yazar, 1950'lerekadarki Türk romanının ana sorunsalının Batılılaşmaolduğunu ve bu sorunsalın romanımızın kurgusunu, temalarını, tiplerini nasıl büyük ölçüde etkilediğini göstermişti. lkinci ciltte, 195075 arasında yazılmış onbeş eseri inceleyen yazar, bu dönemde Batılılaşmanın yerini toplumsal yapıdan kaynaklanan yeni sorunsalların aldiğını ortaya koydu. Üçüncü ciltte Moran, 12 Mart ve 12 Eylül romanlarını yine toplumsal bir sorunsal çerçevesinde inceledikten sonra, 1980 son rası Türk romanında yeni anlatı arayışlarını 'fantastik'e, 'polisiye'ye, 'büyülügerçekçilik'e, 'üst kurmaca'ya dönük yeni egilimleri sergiliyor. Milli Kimlik/ Anthony D. Smith/ Çevircn BahadırSına Şener/ llettşim Yayınlart/290 s. Son yıllarda büMillî tün dünKimlik yada milliyetçilik dalgasının kabarışıyla birlikte, milliyetçilikliteratüründe de bir zenginleşme görülüyor. Anthony D. Smith, milliyetçilik üzerine .araştırmalar literatürüne temel önemde eserlerle katkıda bulunan bir araştırmacı. Smith elinizdeki kitapta, millî kimliklerin ve milletlerin oluşum serüvenlerine, bugünün sorunlarından kadim çağlara uzanan, oldtıkça geniş zamanlı bir tarihsellik içinde kimliğin yerinin SA YI 2 1 1 ne oldu^unu, özelliklerini araştırıyor. Modern milliyetçi ideolnjilerin oluşumunda farklı etnik temellerin ne gibi roller oynadığını bulmaya çalışıyor. Milliyetçi sembolizmin kurduğu zihniyet dünyasını çözümlemeye uğraşıyor. Farklı millî kimlik ve millî devlet tiplerinin siyasî düzeyde yolaçtığı oluşumları, sonuçları ayırt edipgösteriyor. Yurttaşlığa ve ülke/toprak esasına clayanan millî kimlik ile etnik/ soycu millî kimlik arasında ne tür ayrımlar vardır ve ne tür geçişler olur, açıklıyor. İstanbul'da Bir Ramazan/ Cenab Şahabeddin/ Yayına Hazırlayan/Abdullah Uçman/ tletişim Yayınları/ 127s. . I Türk I edebiyatınınen Ibüyük üslup ustalarından biri kabul edilen I Cenab Şahabed din'in "İstanbul'da Bir Ramazan " adıyla bir araya getirilmiş bu kitaptaki yazıları, dahaönce20Mayıs18 Haziran l920tarihleri,irasında "Ramazan Hasbihalleri" genel başlığı altında Alemdar gazetesinde yayımlanmış. 1920 yılı Ramazan'ında bir ay süreyle daha çok Ramazan ayı dolayısıyla ibadet ve bazı dinîkonular, lstanbul halkının böyle bir ayı nasıl karşıladığı ve birtakım siyasî meselelerle l. DünyaSavaşı'nın memlekette açmış olduğu iktisadîve ahlakîyaralar çevresinde kaleme alınan bu yazılarda Cerrab Şahabeddin'in zekâsının bütün kıvraklığını ve espri giicünü bulmak mümkün. K. Bahğı/ Dino Buzzatı/ Çeviren • Eren Ccndey/ îletişım Yayınları/109 s. "K. Bahğı", Türkçe'de "Bir Aşk", "TannyıGören Köpek" ve başeseri sayılan "TatarÇölü" ile tanıdığımız DinoBuzzati'nin 1966 tarihli bir hikâyeler derlemesi. îtalyan yazar Buzzati, fantastik hikâyenin ustalarından biri. Geçmiş, gele cek.yaşanan an, korkunç olasılıklar, 'haydi canım sendede' denebilecek her şeyonun hikâyelerinde her an uysal ama sinsi bir gerçeklik kılığında karşımıza çıkabiliyor. Buzzati, kitapta yer alan on üç fantastik öyküsüyle , "Tatar Çölü"nde bilincimize tuttuğu korkunç aynayı, bu kez dört bir yanımıza tutuyor ve bizi şaşkınlıklar içinde bırakıyor. Bu önemli Îtalyan yazarı biraz daha yakından tanıyabilmek için iyi bir fırsat"K. Bahğı". Toplumsal Evrim/ Gordon Childe/ İngiltzce'den Çeviren:CemalBalcı/Alan Yayınalık/125 s. Gordon Childe arkeolojik vetarihselbulguları tarihsel bütünlüğü ve Kclişimi içinde kavrayıp yorumlayarak tarihi yeniden kurma düşüncesini bir yöntem olarak benimsemesiyle tanınan bir yazar. Childe'a göre bunun dışında bir yöntem ancak "posta pulu arkeolojisi" olarak nitelenebilir. Olağanüstü bir ampirik gözlem ve bilginin yeniden kurma işleminde.biraraya gelişi, soyut teorik modeller yerine olgulara dayanan ama onların basit bir art arda gelişinden daha fazla bir şey olan Childe'ın tarih yazımı insan türünün serüvenini anlamak için bizeen yetkin kaynakları sağlamakta. Childe son derece üretken bir tarihçi, bir arkeologdur. Yapıtları dünyanın birçok üniversitesinde ders kitabı olarak okutulduğu gibi bir yandan da popüler biryaygınlık kazanmıştır. Daha önceleri Türkçe olarak yayımlanan "Doğu'nun Prehistoryası", Kendini Yaratan İnsan" ve"Tarihte NelerOldu?" ile birlikte "Toplumsal Evrim" adlı ya pıtı, tarihi anlamak için başvurabileceğimiz kilit kitaplardan birisi. Siyasal Islamın liiası/ Olivier Roy/ Fransızca 'dan Çeviren: Cüncyt Akalın/ Metis Yayınlart/ 272 s. Son 2030yıldır Islam'ın birsiyasallaşma süreci içinde olduğu ve Müslüman ülkelerde mevcut sisteme karşı muhalefet ederek kendini siyasal bir alternatif olarak sunduğu bilinmektedir. Ancak Cezayir'den Türkiye ve Iran'a, Suudiler'den Afganistan, Pakistan ve Türki cumhuriyetlere geniş bir coğrafyaya yayılan lslami hareketlerin kendi içlerinde gösterdiği büyük farklılıklar yeterince bilinmemektedir. Işte Fransız araştırmacı Olivier Roy'nın elimizdeki incelemesi "Siyasal Islamın Iflası", çağdaş lslami hareketleri, yani lslam'ı bir din olduğu kadar bir siyasal ideoIoji olarak da gören, kendilerini bu yolla mevcut sistemden bir kopuş olarak tanımlayan grupları ele alıyor. Olivier Roy'un bakışı klasik Aydınlanmacı/Laik görüş" ten oldukça farklı. Roy, Islamın siyasallaşmasını "Ortaçağ karanlığına dönüş" olarak görmüyor. SiyasalIslam'ın modern çağa özgü olduğunu ve ancak modernizmin bir ürünü olarak ele alındığında anlaşılabileceğini savunuyor. Yazar bu perspektif içinde, Islam'la siyaset arasındaki ilişkileri, Islam'ın siyasallaşmasının ardındaki toplumsal koşulları, Islamcı ideolojinin kendi içindeki açmazlarını, lslamcı aydınların bu süreçte oynadıklan rolü, mevcut devlet yapılanyla Islamileş•tirme arasındaki ilişkileri, Müslüman toplumların kendi aralanndaki çatışmaları ve "lslami ekonomi" ve "cihad" kavramlarını inceliyor. 1949 doğumlu Olivier Roy'un "Siyasal Islamın Iflası" adlı incelemesi dilimizde yayımlanan ilk kitabı. • S A Y F A 2 1