Katalog

B İR D Ü N Y A K İ T A P L 1 Ğ I B Ü Y Ü Y O R SARTRE SARTRE'l ANLATIYOR. Kuramsul ınetinleri, romaıı, öykii ve oyunlarıyla yüzyılımıza damgasını vuran, "varoluşçuluk" ım babası JeanPaul Sarlrc'ın, siyasal mücadelesinden sanata ilişkin görüşlerine, taribscl gözlemlerinden para, iin ve dostluk yaklaşıınlarıııa kadar ilgiııç otoportresi. C o g i t o S e r i s i ' n i n öteki kitapları Posimodernizm / Fredric Jameson Modernizmin Serüveni 2 Frof. Heidegger 1933'te neler oldu? / Çev. Turhan Ilgaz Felsefe nedir? / G. Oeleuze F. Guuttaıi (2. Baskı) Ders özetleri (197O1983) / Michel Foucoult (3. Baskı) "İdealoji" Olarak Teknik ve Bilinı / JUrgen Habermas (2. Baskı) Oöstergebilimsel Serüven / Ruland Barlhes (2. Baskı) Belirsizin Bilimleri / Abralıam Moles ocao r i n l n l u s ı ı r ı ı y K(>OV» I s c n n b ı ı l T c l (O 2 1 2 ) 2 9 3 O8 2 4 P n k s : ( O 2 I 2 ) 2 V 3 0 7 2 3 ğu ve Afrika Araştırmalan Enstitüsü'ndc Türkçe öğretiyor. Önsözü, Paris'teki Bilimsel Araştırma Merkezi yöneticisi JeanPaul Roux'nun hazırladığı tarihsel sunuş izliyor. Türk adını taşıyan ilk halktn, bugünkü Moğolistan'da I.S.6. yüzyılda Orhun ve Selenga ırmakları arasında ortaya çıktığı, ancak, ilk çıkış noktalarmın avcılık ve toplayıcılıkla yaşadıkları Sibirya olduğu belirtilip, sonraki yüzyıllarda tüm Orta ve Batı Asya, Afrika ile Avrupa'ya yayılma süreçleri betimleniyor. "Pekin, Oelhi, Isfahan, Kazan, Bağdad, Şam, Kahire, Belgrad, Tunus ve Cezayir'deki hükümdarları deviren" Türklerin tarihi, Avrupa'nın hizmetçilerine dönüştükleri günümüze dek ele alınıyor. Derleme üç bölümden oluşuyor: tlkböliimde Türkiye dışındaki ülkelerde (Afganistan, Bulgaristan, Çin, Kıbrıs, Finlandiya, Yunanistan, Iran, Irak, Mogolistan, Romanya, Suriye, Sovyetler Birliği, Yugoslavya) yaşayan Türk halklar tarihleri, niifus ve ülkedeki dağılımları, sahip oldukları yurttaşlık haklan ve ekonomik durumları, dil, ögrenim ve medyayıkullanabilmeolanaklanvedinIeri açısından inceleniyor. tkinci bölüm Türkiye'yi ele alıyor. Bu bölüme, Türkiye Cumhuriyeti'ne dış ülkelerden gelip sığınan Türki halkları incelemesi nedeniyle "Dış Tiirkler" adını veren yazarı Andrew Mango, 19581962 arasında BBC'nin Türk ;e yayınlaC U M H URİ YET KİTAP SAYI 2 1 1 rının sorumluluğunu yürütmüş. Türkiye'ye ilişkin pek çok yapıtı da olan Mango, Türkiye Cumhuriyeti'ni ideolojik bir kavramsal çerçeve içinde ele alıyor ve ulusu oltışturan unsurların tarihsel geçmişine dönüp, Osmanh împaratorluğu' nun 18. yüzyıldaki toprak kayıplarından başlayarak Anadolu'ya yönelik Türk ve Müslüman sığınmacı akınlarını sıralıyor. Balkan ve Birinci Dünya savaşlarını izleyen Kurtuluş Savaşı'ndan sonra sayılan da artan sığınmacılara, Ikinci Dünya Savaşı sırasında ve savaştan sonra Sibirya, Mançurya ve Çin'in diğerbölgelerinden kaçan Türkilerin yanı sıra Sovyet işgali üzerine 1979'da Afganistan'dan gelenler de eklenmiş.Mango, genelde sığınmacıların siyasal eğiliminin liberal ya da sağcı partilere oy vermek olduğunu belirterek, Türkiye'deki, özellikle Sovyet cumhuriyetlerinden gelen sığınmacıların da ırkçı partilerin avı olmaktan kurtulamadığını ifade ediyor. Mango, "Oysa, cumhuriyet öncesi dönemde bu gruplar, islamcı köktenciliğinin bir parçasına döniişmekteydi. Batıdan gelen göçmenlerin, doğudan gelenlere oranla yerli halkla ortak yönleri daha fazla olması, ikincilerin kendilerini Türkiye'de yalnız hissetmelerine yol açmakta. Bu da, onların göç öncesi kimliklerine daha fazla sarılmalannı getirmekte" diyor. Derlcmenin son böliimü ise Avustralyave Batı Avrupa'daki Türk göçmenlerine ayrılmış. Bölümün yazarı, Türk kadını üzerine çeşitli araştırmalar yapan Adelaide Universitesi öğretim üyclcrinden antropolog Julie Marcus, doktora derecesini tzmir'de Din ve Kadın başlıklı teziyle almış. Ikinci Dünya Savaşı'ndan sonra başlayan Türkiye'de Avustralya'ya yönelik göçün 1967'de Türkiye ve Avustralya arasında imzalanan ve "uygun kişilerin göçmen olarak Avustralya'ya yerleşebileceği"şeklindeki resmi antlaşmadan sonra başta Sidney ve Melbourne'e yönelik olmak üzere hızlandığını belirtiyor. Türk göçmenler nüfus, dağılım, ekoromik, siyasal ve toplumsal konum, dil ve eğitim olanakları ile dinsel açıdan inceleniyor. Batı Avrupa'daki Türk göçmenlere gelince, şu anda Londra Üniversitesi'nde Ortadoğu ve Afrika Araştırmaları Enstitüsü öğretim üyesi olan Wilh'am H. Hales'in hazırladığı inceleme, bu olgunun gönenç düzeyi yükselen Avrupa'nın işgücü gereksinimmin 1960larda başladığını gösteriyor Batı Avrupa'da yaşayan Türk göçmenlerinin durıımu sayısal verilerle ortaya konuyor, Turki halklara ilişkin îngilizce'de yapılan araştırmaların öncüsii olması açısından son derece değerli olnıakla birlikte, en yeni bölümlerinin 1990'da yapılmış olması, derlemenin ister istemez "eskimiş" olmasına yol açıyor. Öyle ya, Sovyetler BirlığTnin çöküşünden sonra bağımsu devletlere dönüşen Türki cumhuriyetlerdeki değişim rüzgarlarından ycr almıyor. Ama gene de, bir alan araştırması olması nedeniyle değerinden pek fazla bir şey yitirdiği söylenemez. • S A YFA 19