Katalog

İçinde bulunduğumuz tarihten40yada50 yıl önceyayımlanmış dergilerimizi bugün o yaşın epey üstündekilerin dışında kim hatırlıyor? Kütüphanelerin tozlu raflarına terkettiğimiz üç dergimizin birer sayılarını tanıtıyoruz sizlcre.. AZERBAYCAN Geçmişten gelen üç dergi EnciyesJürk Tiyatrosu, Azerbaycan GÜRHAN TÜMER e zaman, nerede ukudum anımsamıyorum. Ama şöyleydi: İnsanlar, doğarlar, yaşarlar ölurler. Bu ilk olum bır şey değildir, gerçek ölum değildir; çünkıi ölenin yakınları, dostları ve de duşmanları, onun adını, şu ya da hu nedenle, şöyle ya da boyle anmayı sürdürürler. Ne var ki, bir gün gelir, kişinin adı son bir kez daha anılır; ondan sonra artık, herkes unııtur onu, bir daha kimse anmaz olur. İşte kişinin gerçek ölümu budur. Ya peki dergiler? Dergiler ıçin de aynı şeyler geçerli değil midir? Benceöyledır. Onun ic,in de, kitaplıgımda ne /.am.ındır dıırmakta olan ve u/Liıı /.amandır, adlartnı kimselerin anınadığını sandığını üc dergiden bu vazımda sıu edip, o ölü dergilerın ya•j.ım.ılarını sağlamak istiyorum. N Evet, Erciyes'in, "Amacımız" başlığını taşıyan sunuş yazısında,"(...) İçtimaiyat düsrurlanna göre, manevi kuvvederin kaynağı, yaşanılan içtimai hayattır. Kayseri'deki topluluğun birbirine daha çok kenetlenip idealist bir şekil almasına çalışmaktan başka bir arzusu olmayan (Erciyes) içeride hem ijehrilerinin yardımına bembeyaz bağrından her vakiı için çok ve geniş sahifeler ayırt etmi^tir. (...) Karşısında ideali, kalbinde imanı, arkada kıymetli güvenleri olan Halkevımiz bugun, Erciyes'in ilk nüshasını takdim etmekle büyük bir onur ve oğur dııyar" denilmekte. * 1t .V Birinci derginin ilk sayısı, bundan 55 yılönce, lS)38yılındaKayseri'de, Kayseri l lalkevı tarafından yayımlanmış. Adı, "Erciyes" Kapağında, CHP'nin altı t)ku, ilk sayfasında, "Büyükönderııni/. Ataturk'ün", ikinci sayfasında, "Başkanvekrlimiz Celâl Bayar'ın", üçüncü sayfasında, "Halk Partisi Genel Sekreterı ve Dahiliye Vekili ijükrü Kaya'nın" iotoğrah var. Şimdı de, içındeki yazdardan örnekler. Ancak daha önce şunu söyleyeyim: Cjerek bu dergideki, gerekseöteki ıkisindeki alıntıları, ya/ım biçimlerıni, noktalama işaretlerini hiç değiş tirmeden, aynen yayınlayacağım. S A Y F A 6 Erclves dergısınln ilk sayısı, bundan 55 yıl önce. 1938 yılında Kaysende, Kayseri Halkevı tarafından yayımlanmı$ Dergıde Celal Bayar ve Dahılıye Vekili Sukru Kaya nın fotoğrafjarı yer alıyor Hasim Nezıhı Okay ıse "Ataturk e adlı sıırıyle dergıye katkıda bulunmuş (Solda) Ondan sonra, "Atasözlerinin Psikolojisi" adlı bir yazı ve "Tolerans" adlı bır çeviri geliyor. Şiirler de var. ürneğin, Haşim Nezıhi Okay'ın, "Atatürk"e şiirinin ilk dön dizesi şöyle; "Ona bağlı bir ulus genç, ihtiyar, her yaşta/ Ilgar eden bir ırkın imanı var bu başta / Odur Torusta esen, Sakaryalarda akan / Küf kesilmiş çağları odur btr hızlayakan." Derginin geri kalan bölümü, hemen hemen bütünüylc Kayseri'ye ayrılmıj. "Kayserili Mimarlar ve Eserleri","Tarilıten Önce Erciyes", "Kayseri'deki Tarihi Eserler", Kayseri'ye bağlı "Hisarcık koyü." Ama bence, "Erciyes"teki en ilginç yazı, Sahir Uzel'in kaleme aldığı, "En düstri Hayatımızdakı İnkişaf " Sava%tan çıkmıj bir Anadolu'da, bundan 5ü yıl önce kurulmus, bir dokuma fabrikası nasıl bir şeydir? Böyle bir fabrika, teknolojisiyle, mimarisiyle, olsa olsa ne olur? Elli yıl öncesinin elektriği, neyi nekadaraydınlatır? Oysa, siz gelin bunları Sahir Üzel'c sorun. Onun izlenimleri şöyle "(. ) önümde sayısız ampullerden fışkıran ışık tufanı altında bir şehir kadar geniş olan fabrikanın gece servisine hazırlanan azametine baktım; gençliğe ve milli enerjiye imrendim. (...) Bu hissıyalınız Türk olanlar değil, yabancılar dahi kıskanarak duymakta ve alenen de izhar etmektedirler ( ..) Şimendiferden pamuk balyalarını indir bir kapudan içri sokuver, o bir kapudan kumaş balyalarını al Türkiye'nin her tarafına sevk ediver. Bn ne sürat ve bu ne teknıkPBunapamuk neyapsın?" C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1 7 4