Katalog

Bilmeceler ile a b c Bu yıl, Redhousc Yayınevi tarafından yayımlanan "Bilmeceler ile ABC" adlı kıtap, okul öncesı çocukları harflerle tanıştırmayı, onları harflerin görüntülerine alıştırmayı ve kitabı sevdirmeyı amaçlıyor. Böyle bir konudakı duyarlılığın, 16 resimli çocuk kitabı hazırlayarak gösteren Can Göknıl, aynı zamanda uluslararası ödüller kazanmış bır sanatçı. Göknil, hazırladığı son kitabı "Bilmeceler ile ABC" de 29 harlı hedef alarak onlardan kısa bilmeceler sunuyor ve az hecelı yanıtl.ır seçerek resimlıyor. "Mavi atlas / üstünde altın tas" (Güneş), "Ayakları kürektir / gagasıyla bir renktir" (Ordek), ya da "Kapıyı açar / kapamadan kaçar" (Ruzeâr), soru ve yanıtlarının çocuksu anlatım ve pastel renklerle hazırlanmış resimlerinde Can Göknil'in ressamlığının da payı büyük. "Bilmeceler ile ABC" kitabı, yalnız okul öncesı çocuklarla değil, yetişkinierle de sıcak iletişim kurabilecek nitelikte hazırlanmış örnek bir kitap. Yaz tatilinde» Sıpanın Dört Yıllığı / Abbas Cılga GENDAŞ A.Ş., / Çağdaş Çocuk Kitapları Dizisi / 80 s. SEVİM BADEM Okuru, doğal ortamlarja ve hoş, insan ilişkileriyle kaynaştıran "Sıpanın Dört Yıllığı", zorlamasız ve akıcı bir anlatımla ortaya konulan Ly değişik öyküyü kapsıyor. Yazar, i ılk iki öyküsünde, yolculuk sırasında yaşanan çeşitli durumları; üçüncü öyküde ise bir sınav öncesindeki aile ortamını konu edinmiş. Her üç öyküde de çocuk kahramanların duyuşdüşünüş tarzı ve maceraları öne çıkarken; öte yandan yazar, öyküdeki kişi kadrosunu, değişik tipleştirmelerle daha da zenginleştirmiş. Kitaba ad olan ilk öyküde ("Sıpanın Dört Yıllığı") yer alan kahramanlardan "Bahrı Dayı", öyle özlü ve etkili mesajlar gönderiyor ki her birini yüreğınizin bir yerlerine iliştiriyorsunuz o anda: "İnsanı yanlışlığa götüren düşünme biçimleri, bilgisizliğin ürünüdür. Yanlış düşünceler üretmekten sakın kendini. Bu sakınma da okumakla, bilgiyle olur. Yalnız insanlar için değil, öbür yaratıklar için de yanlışlar yapmamak gerekir..." Abbas Cılga, konu edindiği durum ve ilişkilere, hayvanlara dönük ilgi ve sevgiyi de dahil etmiş. Nitekim ilk iki öyküde, onların varlığını yoğun bir şekilde hissediyorsunuz. İlk öyküde Abbas Cılga'nm kaleminden sevimli ve de eğitici öyküler » Feriha Buyükiinal olaylar, öykünün çocuk kahramanlanndan Murat'ın, ailesiyle birlikte, yaz tatilini geçirmek üzere gittiklerı bir köyde geçiyor. Bu olayların birçoğu, Murat'ın hayvanlara dönük ilgîsinden kaynaklanır. Sonuçta Murat'a dayısı tarafından bir sıpa hediye edilir. Gerek bu öyküde gerekse bir diğer iki öyküde olaylar arasında güzel bir bütünlük gözleniyor. Yazar, ortamı, kişileri ve durumları başarıyla tablolaştırmış. Anlatımda, herhangi bir zorlama ve yapaylık sezilmiyor. Diyaloglarda, çocuk düşünüşüne ve yorumuna özgü bir anlatım tarzı var: "At daha uzun bacaklı değil mi? Öyleyse daha yüksekten düşeceğiz demektir. Yüksekten düşmenin daha can acıtıcı, daha ağır yaralar aldırıcı olacağını düşünmüyor musun? "Aynı öyküde yazar, aile ortamına övgü birtakım ilişkileri, doğal yapılarına sadık kalarak ortaya koymuş. Bu ve benzeri özellikleriyle ilk öykü, içerik zenginliği açısından son iki öyküyü birazgölgede bırakmış. Özellikle son öyküde, konuyla ilgîholarak (Anadolu liseleri sınavı) yoğun bir matematik bilgisine yer verilmış. Son öykü, bu yönüyle biraz zihninizi yoracak olsa da büyük bir olasılıkla kendi gerçeğinizle de bağlantı kurabileceğiniz güncel bir konuyu içerdiği için, size pek yabancı gelmeyecek. Çocuk edebiyatına dönük üretkenlikte, Abbas A.Cılga'nın gösterdiği özcn, eğitici yönü olabilecek durum ve ilişkileri, çocukların zorlanmadan zevk alabileceği bir jekilde işleyip, onlara sunabilmek yönünde. Abbas Cılga'nın anlatımırn ve öykülerinin içeriğini belirlemedeki tercihlerini seveceğiniz düşüncesindeyim. Çünkü, "Sıpanın Dört Yılhğr'nda, okuru yormayan, tam tersine dinlendiren bir dil işçiliği ile karşılaşacaksınız. D Masal bu ya... Bir varmış bir yokmuş. Uzak bir ülkede kitap okuvan çokmuş... Daha çok küçükken Daslarlarmış kitap okumaya. Anneler, babalar çocuklarına o kadar çok kitap alırmış ki, yayıncılar birbiriyle yarışırınıs yeni^çocuk kitabı, daha kaliteli çocuk kitabı yayımlamak için. Yılda ortalama 6000 yeni çocuk kitabı geçermij yayıncıların elinden. Inanması güç, değil mi, sevgili masalseverler? Hele sözünü ettiğim ülkede, Amerika Birleşik Devletleri'nde, bu günlerde bir masal kitabınırı 650 dolar satış fiyatıvla piyasaya çıktığını duymak, okuduğumuz tüm masallar kadar gerçek dışı gözüküyor. 650 dolar, aşağı yukarı bir milyon yedi yüz elli bin Türk Lirası. Elbette, özel bir masal kitabı bu. Yirmi beş yıldır pıyasada yerini koruyan, pek çok dile çevrilen bir kitap. Ünlü yazar/çizer Maurice Sendak'ın "Where the Wild Things Are" adlı resimli çocuk kitabı. Dilimize de "Canavarlar Ülkesinin Kralı" adıyla çevrilmişti (Rcdhouse Yayınevi, 1985). Çocuğu korkutucu olmak bir yana, son derece sevimli çizilmiş canavarların arasına düjen bir çocuğun öyküsünü anlatıyor. Kitabı sattıran da bu canavar çizimlerinin cana yakınlığı. Sevimli canavarlara gösterilen ilgı yıllar bovu eksilmeden yirmi beş yıl geçince yayınevi (Harper and Row) özel bir baskı hazırlamış kitabın "Gümüş Yılını" kutlamak için. Deri bir kapak düşünmüş, şık bir kutuya koymuş kitabı. Üstelik her kitabın içinden 10x15 cm. boyunda bir canavar resmi çıkıyormuş, siyah beyaz, çiniyle yapılmış bir orijinal çizim ve Maurice Sendak'ın iıruasıyla. İşte bunıfn için bir milyon yedi yüz elli bin lira fiyat koymuşlar kitaba. Bir çocuk kitabının bu dcnli önemsenmesi ne güzel. Bir kitaba bunca paravı .tuı.ın Ivi^ıkun lıuiunabilmesi, bizler için ne uzak bir hayal. Hele çocuk kitabı yazıp çizmeye uğraşan kişilerimız, yayımlayıp satmaya çalışan yayıncılarımız için öyle gerçek dışı bir masal ki bu. StrpUUral CUMHURİYET KİTAP SAYI 32 S A Y F A 11