Katalog

9. tSTANBUL KÎTAP FUARI N M R A M I Z D A Nâzım Hikmet rüzgân kitaplar ve kampanyalarla esiyor Adam Yayıncılık Nâzım Hikmet'in bütün yapıtlarını birbiri ardı sıra yayımlarken şairi inceleyen kitapların da ardı arkası kesilmiyor. Son olarak yayımlanan "Nâzım'dan Armağan" Nazımseverlerin yazılarını ve Nâzım'ın şiirlerinden seçmeleri içeriyor. Kitabın geliri Nâzım Hikmet Vakfı'na bırakılacak. Devlete karşın ozan luklarının, yaşadıklarının ayrıntılarıyla topluma sunulduğu günleri yaşıyoruz. Nâzım'ın soluğunu duyuyoruz içımizde. 1930'lu yıllarda dergilerde ve kitap olarak yayımlanan şiirleriyle esmeye başlayan Nâzım rüzgân, ülkemizdeki siyasal/toplumsal yaşam nedeniyle zaman zaman şiddetini azakmış olsa da esmeyi sürdürüyor hâlâ. Bu rüzgân toplamak, soluğumuza katmak istiyoruz hep. 1977'de Türkiye Yazarlar Sendikası 2027 ocak günlerinde Nâzım'ın doğumunun 75. yılını kutlamıştı. Gerçekleştirilen "Nâzım Hikmet Haftası"nda, Nâzım'ı sahiplenme istemi coşkuyla haykırılmıştı. TYS'nin yayımladığı 75. Doğum Yılında Nâzım Hikmet'e Armağan adlı kitapta fihan Selçuk şöyle demişti: "Bir gerçeği herkesin bilmesinde yarar van Bir devletin zoruyla ozan yaratılamaz, bir devletin zoruyla ozan öldürülemez. Ozanlar, dcvlctlcrc karşın doğarlar ve öldürülseler bile devletlere karşın yaşarlar. Nâzım böyle doğdu, böyle öldü, böyle yaşıyor." Aynı kitapta yer alan Laszlo Benjamin'in "Nâzım Hikmet'e" adlı şiiri şöyle bitiyordu: "Dostum benim, kardeşim benim, Nâzım/... Sevdiğin o toprak, seni bağrına basmak için/Gelip isteyecek kemiklerini bir gün/Yazık ki gecikmiş olacak/... Ve coşkun söylevler, gözyaşları/Ve halkın, ellerinde çiçeklerle/Bekleyecek seni sevgili yurdunda." Bugün Nâzım, İlhan Selçuk'un dediği gjbi "vaşıyor" ve Benjamin'in dediği gibi "beklenıyor' sevgili yurdunda. Kitaplarıyla yaşıyor Nâzım ve adına yazılan kitaplarla bekleniyor. Nâzım'ın şiirleri, oyunları, romanları, mektupları, yazıları cilt cilt yayımlanıyor yeniden. Adam Yayıncılık, 1988 sonlanndan itibaren Memet Fuat'ın editörlüğünde ve titiz bir çalışma ile Nâzım'ın yapıtlarını diziler halinde sunmaya başladı. Şimdiye kadar 20 cilt Nâzım kitabının yayımlandığı Adam Yayıncılık'taki diziler şöyle oluşturulmuş: Şilrler: 1. 855 Satır, 2. Benerci Kendini Niçin öldürdü?, 3. Kuvâyi Milliye, 4. Yatar Bursa Kalesinde, S. Memleketimden Insan Manzaraları, 6. Yeni Şiirler, 7. Son Şiirler, 8. llk Şiirler, 9. La Fontaine'den Masallar. Romanlar: 1. Kan Konuşmaz, 2. Yeşil Elmalar, 3. Yaşamak Güzel Şey Be Kardeşim. Mektuplar: 1. Nâzım ile Piraye, 2. Cezaevinden Memet Fuat'a Mektuplar, 3. Kemal Tahir'e Mapushaneden Mektuplar. Oyunlar: 1. Kafatası, 2. Ferhad ile Şirin, 3. Yusuf ile Menofis, 4. Demokles'in Kılıcı, 5. Kadınların tsyanı. Nâzım kitaplarıyla yaşıyor ve Nâzım adı, bir sahiplenme coşkusuyla birfikte anılıvor artık yurdumuzda. Adına bir vakıf kuruluyor, "Nazım Hikmet Vakfı"ve sahiplenme, Nâzım için ardı ardına yayımlanan kitaplarla sürüyor. Bakıyoruz Nâzım'la ilgili kitaplara. İlki 1935 yılında olmak üzere 62 (yeni basımlarla birlikte 70) kitap yayımlanmış Nâzım için. Bu, bir ulusun ozanını benimsemesının onurlu tablosudur. Nâzım Hikmet hakkında yazılan kitapların yayın ta ÖNER VAfiCI "Nâzım Hikmet Vakfı"nın kurulmak üzere olduğu; Nâzım'ın yargılanmalarının ve mahkumiyetlerinin , tartışıldığı, yurttaşlık hakkının geri verilmesi için kampanyaların başlatılI dığı; bilinmeyen mektuplarının, yazılarının, şiirlerinin günışığına çıktığı; anılarının, dost rihleri tabloyu ilginç kılıyor. Nâzım'ın şiirlerinin yeni yeni esmeye başladığı 193537 yıllarında 3 kitap yazılmış Nâzım için ve "38 Harp Okulu Olayı" ile başlayan, özgürlüee kavuştuğu 1950'ye kadar süren 12 yıllık suskunluk. 195052 arasında 3 kitap yayımlanmış ve 12 yıllık suskunluk daha. 196670 arasında 16 kitap ve "12 Mart Dönemi"nde 3 yıl suskunluk. 197480 arasında 24 kitap ve "12 Eylül Dönemi"nde 4 yıl suskunluk. 198590 arasında ise yine 24 kitap. Bu tablo, bize Nâzım'ın yaşamı ve Nâzım'la ilgili yaşananların ülkemizin siyasal panoramasıyla izdüşümü olduğunu gösteriyor. Ülkemizin özgürlük savaşımıyla Nâzım'ın özgürlük savaşımı özdeşleşiyor. Bugünse bir doruk yaşanıyor Nâzım Hikmet'le ilgili. Son üç yılda yayımlanan Nâzım Hikmet hakkındaki kitaplar, bize Nâzım'ın sesinin ve rüzgârının susturulamayacağmı gösteriyor. Nâzım'ın rüzgârı kitaplarla da coşkusunu çoğaltarak esiyor. Kemal Sülker, 6 ciltte tamamladığı Nâzım Hikmet' in Gerçek Yaşamı (Yalçın Yayınları) adlı yapıtında, ozanın ayrıntılı yaşamöyküsünü sunarken; Bilinmeyen Mektuplarıyla Nâzım Hikmet Orhan Kemal Dostluğu (Amaç Yayıncılık) adlı kitabında, iki büyük ustanın dostluğunu belgelendirerek aktarıyor. Kıymet Coşkun, Nâzım'ın Yurttaşlık Hakkı'nda (Cem Yayınevi) Nâzım'a sahiplenişi belgelerle ve hukuksal yanlanyla tartışıp bu "küçüksenemez ve seyirci kalınamaz" olaya kamuoyunun dikkatini çekmeye çalışırken; hazırladığı Fotoğraflarla Nâzım Hikmet (Cem Yayınevi) albümüyle de Nâzım'ın bebekliğinden ölümüne kadarki fotoğraflarını kahcı kılıyor. Vera Tulvakova Hikmet, Nâzım'la Söyleşi (Cem Yayınları) adlı kitabında, Nâzım'la birlikte geçirdiği yılları, ozanı ilk gördüğü 1955 yılından ölümüne kadar coşkusu, duygusu, öfkesiyle birlikte anlatırken; Asım Bezirci, Nâzım Hikmet/Yaşamı, Eseri, Sanatı'nın (Amaç Yayıncılık) yeni basımında, Nâzım'ın şairligini, sanatçılığını ve eserlerini ayrıntılarıyla değerlendiriyor. Kerim Korcan, Harbiye Kazanı'nda (E Yayınları), 1938 Harp Okulu Davası'nın bilinmeyen yönlerini, Nâzım'ın TKP ve Dr. Hikmet Kıvılcımlı ile olan ilişki ve çelişkilerini yakın bir tanık olarak aktarırken; Avukat Atilla Coşkun Siyasal Yaşarmndan Kesitlerle Nâzım'ın Davaları (Cem Yayınevi) adını verdiği kitapta, ozanın yaşamı boyunca yargılandığı 11 davayı, bu davalann asıl nedeni olan siyasal yaşamını, özellikle TKP yaşamını, partiye olan muhalefetinin, partiyle olan anlaşmazlığının gerçek nedenlerini, ilk kez günışığına çıkan siyasi şube ve MİT raporlarıyla belgeleyerek ve vurgulayarak aktarıyor. Nâzım'ın avukatı Mehmet Ali Sebük 1990'da yeni basımını yaptığı Nâzım'ın Özgürlük Savaşı'nda (Cem Yayınevi) Nâzım'ın haksız mahkumiyetine karşı sürdürülen siyasal savaşımla iç içe hukuksal savaşımı, af kampanyasını ve Nâzım'ın açlık grevlerini, avukatı ve en yakın tanık olarak belgeleriyle anlatıyor. Bu yıl Nâzım Hikmet hakkında yayımlanan son kitap, gelirinin kuruluyor olan Nâzım Hikmet Vakfı'na bırakılacağı belirtilen Şükran Kurdakul, Kıymet Coşkun, Öner Yağcı'nın yayına hazırladığı Nâzım'dan Armağan (Cem Yayınevi). Nâzım'ın dostlarını, bilim ve siyaset adamlarını, edebiyat tarihçilerini, avukatlan, yazarları, şairleri içeren değerli "Nâzımseverler"in yazdığı yazıların ve Nâzımın tüm şiirlerinden seçilen şiirlerin yer aldığı Nâzırrf dan Armağan, soluğumuza kanşan "Nâzım rüzgârı" nı bir daha duyumsatırken, Nâzım'a sahiplenişin de önemli bir halkasını oluşturuyor. D S A Y F A 1 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI /3 7