Katalog

Bilim dünyasından Konuya mimari tasarım açısından bakıldığında sorunlar hemen hemen aynıdır. Bununla birlikte mensubu olmaktan kıvanç duyduğumuz İTÜ Mimarlık Fakültesinde, seçkin mimarlar uzun süreden beri proje derslerinde görevlendirilmekte ve bundan büyük bir verim alınmaktadır. Benzer uygulamaların sınırlı da olsa bazı büyük üniversitelerde gerçekleştirildiği bilinmektedir Bu kapsamda üniversitesanayi işbirliği, ARGE ve Teknokent benzeri kuruluşların desteklenmesi ve daha da artırılması gereği ortaya çıkmaktadır. Mimari tasarım kapsamında, büyük ölçüde yönetimlerin yönlendirmesi ve rant kaygısıyla kentler içinden çıkılmaz bir haldedir. Yaşanan ileri teknoloji çağında, geçmişe dönük özentileri yansıtan uygulamaları yorumlamak güç, hatta mümkün değildir (Hasol, 2014). Bunun yanında şehircilik ve kentsel planlama alanlarında da büyük sorunlar yaşanmakta ve bunun daha da süreceği anlaşılmaktadır. İnşaat mühendisliği alanında da sorunlar yaşanmakta. Çoğu büyük/kapsamlı uygulamalarda bile proje/tasarım hiçbir denetim ve eleştiriye uğramadan, hazırlanan projenin yapımı gerçekleştirilmekte. Çelik yapı ve ahşap yapı projelerini yapacak mühendis sayısı sınırlıdır; yetersiz birçok projenin doğrudan uygulandığı örneklerle sıkça karşılaşılmakta. Bu bağlamda ilgili meslek odalarınca projelerin incelenmesinin, son derece yararlı olmasına ve daha da yaygınlaştırılması gereğine karşın, anlaşılamayan (!) nedenlerle çeşitli engellemelerle karşılandığı bilinmektedir. CBT 1450 /2 Ocak 2015 15 İki olumlu gelişme sayesinde insan ömrü uzadı D ünya nüfusu yaşlanıyor. Yaşam beklentisi 1990 ila 2013 yılları arasında en az yüzde 6 arttı. “Global Burden of Disease / GBD” (Küresel Hastalık Yükü) çalışma grubunun uluslararası araştırma ekibi, yaşam beklentisinin hem kadın hem de erkekte 19902013 yılları arasında 65,3 yıldan, 71,5 yıla çıktığını saptadı. The Lancet dergisinde yayımlanan elli sayfalık raporda kadınlardaki yaşam beklentisinin dünya ortalamasına göre yüzde 6,6 yıl arttığı, erkeklerde ise bu oranın 5,8 yıl olduğundan söz ediliyor. Dünya nüfusunun artışına bağlı olarak ölüm vakaları 47.5 milyondan (1990), 54,9 milyona çıkmış (2013). İnsan ömrünün uzamasında iki faktör etkili olmuş. Gayri safi yurtiçi hasılasının yüksek olduğu bölgelerde en sık görülen kanser türlerinde yüzde 15’lik, kalpdolaşım hastalıklarında ise yüzde 22’lik bir azalma söz konusu. Gayri safi yurtiçi hasılasının düşük olduğu yerlerde ise ishalle seyreden hastalıklarda, zatürree ve yenidoğan hastalıklarında görülen azalma insan ömrü üzerinde olumlu etki yapmıştır deniyor The Lancet dergisinde. Diğer pozitif bir etki yaralanmalara bağı ölüm oranlarında tespit edilmiş. Yaralanmalara bağlı ölüm vakalarında yüzde 21 oranında bir azalma tespit edilirken, trafik kazalarına bağlı ölümlerde ise yüzde 8,5 oranında bir azalma var. İntihar vakalarına bağlı ölüm oranları yüzde 21, doğal afetler ve savaşlarla gelen ölümlerde ise neredeyse yüzde 66’lık bir düşüş söz konusu. Elbette ki araştırmacılar olumlu gelişmelerle birlikte negatif gelişmelere de dikkat çekiyor. Washington Üniversitesi kamu sağlığı uzmanı Christopher Murrey (raporun başyazarı) kronik Hepatit C’ye bağlı olarak gelişen karaciğer kanserinde yüzde 125’lik, ventriküler fibrilasyon gibi kalp hastalıklarında yüzde yüzlük ve uyuşturucu kullanımına bağlı hastalıklarda ise yüzde 63’lük bir artışa dikkat çekiyor. Kronik böbrek hastalıkları (yüzde 37), orak hücre anemisi (yüzde 29), diyabet (yüzde dokuz) ve pankreas kanseri (yüzde yedi) daha fazla görülen hastalıklar arasında yer alıyor. HIV/AIDS ile ilgili mücadeledeki tüm gelişmelere rağmen Güney Afrika’daki ülkelerde yaşam beklentisi 19902013 yılları arasında Tüm mühendislik alanlarında, özel olarak yapı mühendisliği ve mimarlık uygulamalarında tasarım bir tür sanat dalı olarak kabul edilir. Bu strüktürel tasarım sanatı (the art of structural design) olarak tanımlanır. Bu kapsamda ünlü mühendis ve mimarların tasarımı bir tür sanat eserine dönüştürdükleri bilinmektedir. Bu ustalar arasında Robert Maillart, Pier Luigi Nervi, Felix Candela, Santiago Calatrava, Heinz İsler, Eduardo Torroja, Le Corbusier, Bruno Taut, Frank Gehry, Norman Foster, Jean Nouvel, Toyo Ito, Zaha Hadid, Hertzog & de Meuron vb başta gelmektedir. Günümüzde bilgisayar yardımıyla yapılan birçok tasarım sayesinde çok değişik strüktürlere ve biçimlere ulaşılmaktadır. Daha önce hayal bile edilemeyen strüktürler ve mekânlar mimar, mühendis işbirliği halinde bilgisayar destekli tasarımlarla gerçekleştirilmektedir. Bu tasarımcılar yarattıkları seçkin eserlerin ve uygulamaların yanında kavramların gelişmesine de öncülük etmişler, mimar ve mühendislerin ufkunu açmışlar ve açmaya devam etmektedirler. Konu gelişen güncel teknolojik olanaklar kapsamında değerlendirildiğinde, ülkemizde ortaya çıkarılan eser ve uygulamaların yeterli olduğunu söylemek mümkün değildir. Gerçekleştirilen tasarımların büyük bölümünün, hiç olmazsa ilgili çevrelerde kapsamlı görüş ve değerlendirme yapılmadan doğrudan uygulandığı bir dönemin daha da süreceği anlaşılmaktadır. Bunun sonunda ülkemizde ortaya çıkarılan eserler ve uygulamalar en azından şimdilik ümit vermemektedir. Bu arada bazı başarılı mimarlarımız ve mühendislerimiz varsa da sayıları çok sınırlıdır. Bayazıt, N. (2008). Tasarımı Anlamak. İstanbul: İdeal Kültür ve Yayıncılık. Bayazıt, N. (2005). Creativity Education for Engineers to Improve Their Performance in the Industry. The 34th IGIP International Symposium Engineering Education Symposium, / Design of Education in the 3rd Millenium / Yeditepe University, Hasol, D. (2014). Tasarım ve Mimarlık, Mühendishane Dergisi, Sayı 43, Ağustos. Ullman, D. G. (2003). The Mechanical Design Process, McGrawHill Companies, Inc. Eagan, R. J., Allen, B. R., Caudill, C. D., Howard, R. A. (2002). Approaches to Improve Engineering Design, National Academy of Engineering, Cropley, D. H., Cropley, A. J. (2000). Fostering creativity in engineering undergraduates, High Ability Studies, 1 Vol. 11, No. 2, December 207219(13) Munroe, A. S. (1995). Is your design a life sentence? Machine Design, January 26, 156. TASARIM BİR SANAT DALI ortalama olarak beş yıl düşmüş. Birleşmiş Milletler Organizasyonu’na (UNO) göre AIDS’ın yayılımı 2030 yılına dek durdurulabilecek. Ama bunun için çabaların arttırılması gerekiyor. UNOAIDS programının yöneticisi Michel Sidibe, Dünya AIDSGünü’nde Los Angeles’da düzenlenen konferansta bir milyarlık bir programın gerekli olduğundan söz etmiş ve bu mücadeleyle 2030 yılına dek 28 milyon kişinin hastalanması ve 21 milyon kişinin de ölümünün engelleneceğini söylemişti. Bu çaba için başlangıçta yılda en az 35 milyar Dolar gerekiyor. UNOAİDS’in tahminlerine göre günümüzde 35 milyon kişi HIV taşıyıcısı ve bu insanların 25 milyonu Afrika’da yaşıyor. Hastalığın ortaya çıkışından bu yana virüs 78 milyona bulaştı ve bu insanların yarısı yaşamını yitirdi. Çin Halk Cumhuriyeti’nden Türk Yerbilimci Ali Polat’a Chang Jiang Bilim Ödülü Çin Halk Cumhuriyeti hükümeti, Çin’deki bilimin düzeyini yükseltmek ve Batı ülkeleri seviyesine çıkarmak için son onbeş yılda bilime büyük bir yatırım yapmaktadır. Bu amaç çerçevesinde, ABD, Kanada ve Avrupa üniversitelerinde çalışan üstün yetenekli Çinli ve yabancı uyruklu bilim adamlarını Çin üniversitelerine çekmek ve Çin üniversiteleriyle ortak bilimsel çalışmalar yapmaya teşvik etmek için ödül ve kürsü profesörlüğü programları oluşturmuştur. Mühendislik ve tüm bilim dallarını kapsayan Chang Jiang Ödülü, bu program dahilinde 1998’den beri üstün yetenekli bilim adamlarına verilen Çin’deki en prestijli akademik ödüllerden biri olarak kabul edilmektedir. Bu yılki Chang Jiang ödüllerinden biri, 2002’den beri Pekin Üniversitesi’nin ve Wuhan Yerbilimleri Üniversitesi’nin davetlisi olarak Çin Halk Cumhuriyeti’nde konferanslar veren, bilimsel çalışmalarda bulunan ve de Çinli doktora ve yüksek lisans öğrencilerine tez danışmanlığı yapan Türk yerbilimci Ali Polat’a layık görülmüştür. Bu ödül ile Ali Polat, Çin’de yeni jeolojik çalışmalar yapacaktır. Kaynaklar: