Katalog

Sağlık 17CBT 1449/26 Aralık 2014 Yılbaşı Sofralarındaki Püf Noktalar Yılbaşı denince akla ilk gelen şey çoğunlukla yılbaşı yemeği olur. Sofrada ne olmalı, ne pişirilmeli çok önceden düşünülmüştür. Eğer bugün özel bir gün istediğim gibi yemek yiyeceğim diyenlerdenseniz, yılbaşı menüsü planlanırken seçimlerinizi doğru yapmanız bile yeterli olacaktır. Uzm. Diyetisyen Nilay Topçam Zihnioğlu VKV Amerikan Hastanesi Beslenme ve Diyet Ünitesi Vücudu yormamak veya bir sağlık probleminiz varsa bu yönde sıkıntı oluşturmamak için yılbaşı menüsünde bazı püf noktalara dikkat etmekte fayda var. Öncelikle mezelerin yağ içeriğini azaltmakla işe başlanabilir. Kızartılarak yapılan meze seçeneklerini fırınlayarak yapmak ya da aşırı yağlı soslar yerine zeytinyağı ve baharatlardan oluşan soslar kullanmak daha sağlıklı bir alternatif olacaktır. Yoğurtlu mezeler biraz daha ön plana çıkabilir. Yoğurdu sebzelerle, kurubaklagillerle veya tahıllarla birleştirerek sağlıklı ve lezzetli birçok meze ile sofranızı donatabilirsiniz. Tek çeşit salata yerine birkaç çeşit salata hazırlayabilir ve kurubaklagillerden de salata yaparken faydalanabilirsiniz. Tatlı menünüzde birkaç çeşit olacak ise en azından meyve tatlısı veya sütlü bir tatlı da bulunabilir. GÜN BOYU AÇ KALMAMAK ÖNEMLİ Yılbaşında akşam aşırı yemek yeniyor ise gün boyunca bir şey yememek doğru olmayacaktır. Gün boyunca “akşam çok yiyeceğim zaten” deyip hiçbir şey yememek yerine hafifletilmiş ama sıklığı arttırılmış öğünler yaratmak daha anlamlı olacaktır. Bu vücudunuzu yormamak ve bir sağlık problemi yaratmamak adına sizi bir adım öne geçirecektir. Özellikle de sofraya oturmadan 1.5 2 saat önce yapacağınız küçük bir atıştırma akşam yemek seçimlerinizi daha iyi ayarlamanızı da sağlamış olur. Ceviz, badem, fındık, antepfıstığı gibi kuruyemişler güzel bir ara öğün olabilir. Küçük bir avuç kadar yediğiniz kuruyemiş sizi tok tutacağı için akşam yemeğine saldırmanızı önler. Benzer şekilde meyve veya küçük bir tost da aynı işi görebilir. ALKOL ALIMINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Yılbaşı akşamı sofraya oturduğunuzda ise yemeğe salata ve çok yağlı olmayan hafif mezelerle başlamak en doğru seçim olacaktır. Böylece tokluk hissini yaratmaya yardımcı olurken lezzetten de ödün verilmemiş olur. Yemeğin devamında sofradaki diğer yemeklerle beraber salata da yenilirse aşırı yemek yemenin önüne geçilebilir. Yemekten hemen sonra tatlı veya meyve yemek yerine yemeğe biraz ara verip ihtiyaç hissediliyorsa meyve veya hafif bir tatlı ile devam edilebilir. Eğer alkol alınıyorsa birkaç noktaya dikkat etmekte fayda var. Rahatsızlıklara yol açmamak için alkolü aç karnına almak yerine yemek ile beraber almak ve mümkün olduğunca aşırıya kaçmamak gerekiyor. Alkol alındığında sıvı alımının da arttırılması gerektiği unutulmamalıdır. SONRAKİ GÜN Yılbaşından sonraki gün vücudu biraz dinlendirmekte fayda var. Özellikle gün boyunca bol sıvı alımını sağlamak gereklidir. Gün içerisinde içeceğiniz ıhlamur, karanfil, zencefil, kuşburnu gibi çaylar sıvı alımınıza yardımcı olacaktır. Beslenmenizde yapılacak en iyi şey ise sebzemeyve tüketiminizi arttırmak ve uzun süre aç kalmamak olacaktır. Çok fazla uğraş vermeden kendinizi iyi hissetmek için sabah kahvaltısına biraz peynir, biraz zeytin ve yeşillikler eklemek, yemek aralarında aç kalmak yerine meyve yemek, ana öğünlerinizi salatalarla zenginleştirip sebze ağırlıklı yapmak yeterli olacaktır. Yine yılbaşından sonraki gün hafif bir yürüyüş vücudun rahatlamasını sağlayacaktır. Sağlıklı beslenmenin sadece yılbaşında değil ömür boyunca vücudunuza iyi geleceğini unutmamanız dilekleriyle iyi yıllar. YILBAŞI MENÜSÜ Sabah: Kepekli tost Çay veya 1 kupa süt Meyve Ara: Kuru meyve +kuruyemiş Öğle: Zeytinyağlı veya etli sebze yeme ği Tam tahıllı ekmek yoğurt veya Tam tahıllı sandviç Ayran Ara: 1 avuç kuruyemiş Akşam: Et/tavuk/balık Zeytinyağlı sebze Salata çeşitleri Yoğurtlu meze çeşitleri Tam tahıllı ekmek/pilav/ börek Ara: Meyve/meyve tatlısı/sütlü tatlı YENİ YILIN İLK GÜNÜ Sabah: Peynir Bol yeşillik Tam tahıllı ek mek Zeytin Ara: taze meyve Öğle: Zeytinyağlı sebze yemeği Tam tahıllı ekmek yoğurt Ara: 1 bardak süt veya yoğurt Akşam: Zeytinyağlı sebze yemeği Tam tahıllı ekmek Yoğurt veya Izgara Balık Salata Tam tahıllı ekmek 2014’te öne çıkan gelişmeler Baştarafı 89’dan devam gemisi hiçbir uzay aracının bugüne dek yapamadığı bir işe kalkışarak bir kuyruk luyıldızın yörüngesine girdi. Bu randevu 4 milyar kilometrelik bir yolculuğun sonunu ve yörüngedeki 17 aylık bir misyonun başlan gıcını işaret ediyordu. Rozetta’nın görevi Güneş sisteminin evrimi ve Dünya’daki yaşamın kökeni ile ilgili sorulara yanıt ara maktı. Kuyrukluyıldız 67P/Churyumov Gerasimenko’ya yaklaşan Rozetta, Philae adı verilen aracını Kasım ayının ortalarında kuyrukluyıldızın yüzeyine indirmeyi başar dı. Bu iki uzay aracı kuyrukluyıldızın yüzey haritasını çıkartacak, kimyasal bileşimini analiz edecek gaz ve toz parçacıklarını in celeyecek. Philae birkaç ay hayatta kalabi lecekken (ki şu anda güneş panelleri devre dışı kaldığı için uykuya yatmış görünüyor), Rozetta 2015’in sonuna kadar dayanabi lecek. Big Bang sinyallerinin kanıtları Mart ayında Harvard’lı astrofizikçi John Kovac Güney Kutbu’nda yer alan BICEP2 adı verilen küçük bir teleskobun bir takım sinyalleri yakaladığını duyurdu. Kovac’a göre bu “Evren tarihinin ilk saniyesinin trilyonda birinin trilyonda birinin trilyonda biriydi.” Kovac’ın bu iddiası diğer gözlemciler tarafından onaylandığı takdirde bu ne anlama geliyor? İlk olarak bu, Einstein’ın yüzyıl önce genel görelilik kuramında iddia ettiği kütleçekimsel dalgaların gerçekten var olduğunu gösteriyor. İkincisi Big Bang’in daha iyi anlaşılmasını sağlıyor. Üçüncü olarak da evrenin genişlemesinin kesin kanıtıdır.Bu arada kozmologların genişlemenin altında yatan fizik kurallarını tam olarak anlamamalarına bağlı olarak birtakım kuşkular devam edecek. Ancak evrenin ilk anlarının öyküsü daha net bir görüntü olarak karşımıza çıkacak. Diğerleri Güneş sisteminde küçük bir gezegen keşfedildi; galaksilerin yaşamlarının haritası çıkartıldı; Satürn’ün uydusunda gizli bir sıvı göl bulundu; Jüpiter’in kırmızı lekesi hızla küçülüyor; Chariklo adı verilen bir asteroidin halkaları olduğu keşfedildi; Ay’ın niçin iki yüzü olduğu anlaşıldı; Mars’ın geçmişinde yaşama elverişli iki büyük göle sahip olduğu anlaşıldı. TEKNOLOJİ VE KÜLTÜR Amerikan Donanması’nda ilk lazer silah Amerikan Donanması bilim kurguyu gerçekliğe dönüştürdü. Yaz aylarında lazer ışınlı silah, USS Ponce adı verilen nakliye gemisinde kullanıma girdi. Katıhal Lazer Silahları Sistemi o kadar güçlü ki insansız hava taşıtlarını ve küçük düşman teknelerini yok edebiliyor. Silah her atışta 30 kilovatt enerji harcıyor. Bu da maliyetinin çok düşük olduğu anlamına geliyor. Klasik cephane kullanan silahlar bundan 100 kat daha pahalı. Duyusal geribesleme sağlayan biyonik el European LifeHand 2 projesini yürüten araştırmacı Silvestro Micera ilk kez yapay bir elin gerçek zamanlı duyusal geribesleme sağladığını duyurdu. Biyonik el, içine gömülü tendonlarına yerleştirilmiş sensorlardan gelen sinyalleri göndererek duyu algısı yaratıyor. Böylece kullanıcı, portakal beysbol topu gibi aynı şekle sahip olan ancak farklı sertlikteki iki nesneyi birbirinden ayırt edebiliyor. Diğerleri: Google’dan akıllı kontakt mercekler, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi motorlu “dışiskelet”e onay verdi; kendi kendine monte edebilen yassı plastik robot; sineğin aşırıduyarlı kulakları insanlar için geliştirilen işitme cihazına esin kaynağı oluşturdu; saf lityum piller cep telefonlarının şarj sorununa çözüm getirecek. Derleyen: Reyhan Oksay Discover OcakŞubat 2015 Time, Aralık 2229 1014 http://bit.ly/1GlWtAo www.sciencedaily.com/news/top/science/ http://www.nature.com/news/ http://bit.ly/16A1LeW