Katalog

ilginç 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. İçten yanmalı motorla çalışan ilk otomobili üreten Alman mühendis ve mucit – “Nicolas François …” (Gıdaların saklanabilmesi için konserve kutularını bulan Fransız mucit). 2. “Nikolaus …” (İlk dört zamanlı motoru yapan Alman mühendis) – “Joseph Nicephore …” (İlk sabit fotoğrafik görüntüyü elde eden Fransız bilgin) – Ateş. 3. Yemek pişirilen, içinde ızgarası bulunan, ayaklı ve taşınır ocak – Geçinme, geçim. 4. Praseodimin simgesi – “Leon …” (ABD’li yazar) – Lübnan’ın plaka işareti – Avrupa Ortak Pazarı. 5. “… okunmamak” (adı anılmamak) – Eski dilde “yüzyıl”. 6. Eski Mısır’da yedi kapılı kent – Yumuşama – Bir yüzey ölçüsü. 7. “Paul …” (Kemoterapi tekniğini geliştiren, Alman bakteriyolog) – Kimyasal çözümlemeyle ayrıştırılmayan ya da bireşim yoluyla elde edilemeyen madde. 8. Bir nota – Değerli bir taş – Kesilmiş ağaç kökü. 9. Geçmiş – Denizin altında gömülmüş vadi – Balgamtaşı. 10. Erkek ya da dişi üreme hücresi – Işınım dozu birimi – Sergen. 11. Türkiye’nin ilk deniz araştırma gemisi – “Eli …” (Çırçır makinesini bulan Amerikalı mucit) – Renyumun simgesi. 12. Uğur, iyi talih – Teniste bir vuruş – Tarlaya atılan tohumu örtmek için gezdirilen, ağaçtan geniş araç. 13. 1949’da Walter Baade’ın bulduğu Apollo tipi küçük gezegen – Dağ servisi. 14. İlaç – Rodyumun simgesi – Deride görülen kızarıklıklar – Mektup dipnotu (kısa). 15. Rapor – Tellürün simgesi – Çıplak. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Bilgisayar – “Sir George …” (İnsan taşıyan ilk planörü yapan İngiliz mucit). 2. Mazdek dininde ateş – Çok önemli – Yunancada bir harf – Su. 3. Lüksemburg TV’si – Bulut – Güney Amerika’da yaşayan bir kuş. 4. Nilüfer cinsinden bitkilerin ortak adı – İşlenmiş kertentele derisi – Tayland’da bir kıstak. 5. Karakteroloji – “Otto …” (Nükleer füzyon işlemini bulan Alman kimyager). SORULAR Ayak krampları Soru: Ayak başparmağına giren krampları önlemenin bir yolu var mı? Yanıt: Popular Science, Eylül 2012 Bu sorunun kestirme yanıtı kesin bir çözümün bulunmamasıdır. Tüm kaslara kramp girebilir, ancak kas omurilikten ne kadar uzaksa –örneğin ayak ve dizin altındaki kaslar kasılma olasılığı da o kadar artar. Omurilikten çıkıp, ayak başparmağına kadar uzanan sinir hücrelerin hasara uğrama riski özellikle yüksektir. Yaş ilerledikçe sinir hasarı yaygınlaşır. Dolayısıyla yaşlı insanların kramp geçirme olasılığı daha yüksektir. Bu hücreler bir kez hasar gördüyse, anormal elektrik sinyali alma riski de artacağından istenmeyen kas kasılmaları kaçınılmaz hale gelir. Baldır kaslarına giren daha ağrılı kramplara benzeyen ayak başparmağı krampları, yalnızca yaşlanmaya bağlı olarak gelişmez. Tamamen engellemese de bazı başarılı tedavi yöntemleri vardır. Stanford Üniversitesi’nden nörolog Yuen So, “Geçmişte bu problemi tedavi etmek için çok sayıda yol denendi. Bunların içinde en başarılısı kinindir” diyor. Sıtma tedavisinin ilacı olarak bilinen kinin, aynı zamanda tonik suyuna da acı tadını veren maddedir. Yatmadan önce alınan tek bir tablet, geceleri oluşan krampları az da olsa önleyebiliyor. Ancak Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) artık kininin sıtma tedavisi dışında, bu gibi önleyici/koruyucu amaçlarla kullanılmasına karşı çıkıyor. Bunun nedeni, ilacın trombosit sayısını düşürmek gibi çok seyrek görülmekle birlikte ciddi sonuçlara yol açan yan etkileridir. Diğer çözüm yollarından biri de B vitamini kompleksi ve magnezyum hapları kullanmaktır. Ancak bunların yarar sağladığına ilişkin kesin bir kanıt da söz konusu değildir. Krampları engellemek için önerilen en yaygın yol ilaç kullanmak değil, harekettir. Doktorlar kramp hastalarına, kaslarını germelerini ve esnetmelerini önerir. Ancak yatağa yatmadan önce esnetme egzersizleri yapılması, gecenin bir saatinde krampların ortaya çıkmayacağı anlamına gelmez. 6. Ferment – Santimetrenin kısa yazılışı – News’in ortası. 7. Nikelin simgesi – Hermann Hesse’nin bir romanı – İlave. 8. Yerme – Selenyumun simgesi – Bir nota – Kira. 9. İki ülke parasının karşılıklı değeri – Atardamar bozukluğu. 10. İvedi – Telefon sözü – Genişlik – Tanrıtanımaz. 11. Geri, arka – Yelölçer. 12. “George …” (Makara halindeki fotoğraf filmini ve Kodak kameralarını yapan Amerikalı sanayici) – Evet ünlemi – Fas’ın plaka işareti. 13. Bilgisayar klavyesinde giriş tuşu – Ücret – İtalya’da bir ırmak. 14. Eski Mısır’da güneş tanrısı – Kıta – Matematikte 3.14 sayısı. 15. Manyetik momentleri ölçmeye yarayan alet – Geri, arka – Eski Mısırlılar çağından kalma kadın başlı, aslan vücutlu heykel. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Gençler ve trafik kazaları Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu J O H A N N E S K E P L E R A M E S H M P A E U R İ S T L E N İ K İ N E K T E P A R İ Y N K O İ P E L U R U K L E K U A M P T P W A R O F F İ C E İ P T A L A T T K N K R E A O O T O T E L E S K R S A T M N B İ T İ A K A D R E H İ A B L İ N E T A N A İ R İ Z M A R İ O N A N K T O A R Y S A R A Y T İ L E N İ R O T E M İ L R İ P Z İ Y A U E T A R A N K A N P A K O A T E R İ N A Soru: Gençlerin direksiyon başına geçtiklerinde daha fazla trafik kazasına yol açacak şekilde araba kullanmalarının nedeni nedir? Yanıt: Popular Science, Eylül 2012 Genç sürücülerin görme yetisi ve refleksleri yaşlılara göre daha iyi durumda olmasına karşın, daha fazla trafik kazasına yol açarlar. Bir çalışmaya göre gençlerin neden olduğu kazalar yaşlılarınkinden üç misli fazladır. Bunun nedenleriyle ilgili çok sayıda görüş ortaya atılmakla birlikte, en önemli nedenleri şunlardır: • Gençler, genellikle daha küçük ve daha ucuz araçlar kullanır. Bu tip araçlar sürücü ve yolcuları koruma konusunda yeterli donanıma sahip değildir. • Gençler, çoğunlukla geceleri trafiğe çıkar. Uykusuz olma olasılıkları fazladır. Oysa gençlerin uykuya ihtiyacı yaşlılardan daha fazladır. • Yolları deneyimli sürücüler kadar iyi tanımazlar. • Risk alma eğilimleri yaşlılardan fazladır. Genç beyinlerin prefrontal korteksi gelişimini henüz tamamlamamış olduğu için, kritik anlarda yanlış kararlar alabilirler. d ü ş ü n SORULAR Düzenleyen: Necah Büyükdura Matematik dersinde öğretmen karatahtaya iki dörtgen resmi çizdi; birisinin içine “KASA 1”, diğerinin içine de “KASA – 2” yazdı. Sonra anlatmaya başladı: “Diyelim ki bunlar, küçük bir mağazanın iki ayrı bölümünün haftalık satış paralarının bulundurulduğu kasalardır. “İlk haftanın satışları olarak KASA 1’de a tane 50 liralık, b tane 20 liralık, c tane 10 liralık ve d tane 5 liralık para; ve KASA 2’de ise e tane 50 liralık, f tane 20 liralık, g tane 10 liralık ve h tane 5 liralık vardı. İkinci haftanın satışları olarak KASA 1’de a tane 20 liralık, b tane 50 liralık, c tane 5 liralık ve d tane 10 liralık; ve KASA – 2’de ise e tane 10 liralık, f tane 5 liralık, g tane 20 liralık ve h tane 50 liralık vardı. Üçüncü haftanın satışları olarak KASA – 1’de a tane 10 liralık, b tane 5 liralık, c tane 20 liralık ve d tane 50 liralık ; ve KASA – 2’de ise e tane 5 liralık, f tane 10 liralık, g tane 50 liralık ve h tane 20 liralık vardı. a,b,c,d,e,f,g,h değerleri birbirinden farklıdır. SORU: İki kasadaki paraların toplamı, ilk haftada K TL, ikinci hafta K+250 TL ve üçüncü haftada K + 345 TL olduğuna, a’dan h’ye kadar olan 8 sayının her biri tek basamaklı olduğuna ve hepsinin toplamı maksimum olduğuna göre, ilk haftanın toplam satış miktarı olan K TL sayısı kaçtır? KÂĞIT PARALAR 132 6 . s a yı d a ki “Üçgen artı bir eşit asal” isimli bilmecenin yanıtı: 50087, 72, 5142 Bilmeceyi doğru çözen okuyucular ı mız : Naim Uygunİstanbul, Ahsen Canatİzmir, Ahmet SaraçoğluDenizli, Necah BüyükduraAnkara, Faruk Kozİzmit, Ahmet Çetinbudaklarİzmir, Sebahattin BektaşSamsun, Gülay BayramoğluNew York, Celal Erelİzmir, Can ParanAnkara CBT1328/16 31 Ağustos 2012