Katalog

SON ARAŞTIRMALAR Hubble’dan evrene en derin bakış cuğun verilerini içeren toplan 63 araştırmayı analiz eden Friedemann ve ekibi, şişman çocukların (beden kitle endeksi en az 30 olan çocuklar) normal kilolulara oranla çok daha yüksek kan basıncı ve daha yüksek kolesterol değerlerine sahip olduklarını görmüş. Daha az şişman olanlarda (beden kitle endeksi 2530 arasında değişen çocuklar) bile daha az olsa da farklılıklar söz konusu. Şişman çocuklarda (beden kitle endeksi 30) ayrıca daha yüksek diyabet riski de söz konusu. Amerikan Uzay Teleskopu Araştırma Enstitüsü (STSci) Hubble uzay teleskobunun “Hubble extreme Deep Field” (XDF) olarak isimlendirilen uzun pozlamayla 13.5 milyar ışık yılı uzaklıktaki yaklaşık 5500 galaksiyi görüntülediğini açıkladı. “XDF gelmiş geçmiş en derin gökyüzü görüntüsü ve en zayıf ve en uzak galaksileri gösteriyor” diyor Kaliforniya Üniversitesi’nden Ga r t h I l l in g w o r t h. XDF, Fornax (Ocak) takımyıldızın ı n 2003/2004 yıllarına ait “Hubble Ultra Deep Field” (UDF) görüntüsünün bir kesiti. Teleskop minik bir gökyüzü alanını son on yılda 555 saat gözlemlemiş. Bu şekilde çıplak gözle görülebilenden on milyar daha zayıf ışıyan galaksiler de görülebilmiş. Görüntüdeki en uzaktaki galaksi, evrenin henüz 450 milyon yıl yaşına ait. İlk patlamadan bu yana ise 13.7 milyar yıl geçti. Buna göre 2000 parça görüntünün birleştirilmesiyle elde edilen fotoğraf, neredeyse ilk patlamadan itibaren günümüze kadar yaşanan galaksi gelişiminin tarihini barındırıyor. Görüntüde en eski minik “galaksi tohumlarından” günümüzdeki muazzam spiral galaksilere kadar tüm galaksiler izlenebiliyor. Hatta artık neredeyse hiç yıldız üretmeyen kırmızı galaksiler bile. leman (MIT gözlemevi ve Smithsonian Astrofizik Gözlemevi) Science dergisinde. M 87’nin merkezindeki kara deliğin madde diski 110 milyar kilometre ki bu “Event Horizon”un 5.5 misli genişliğine eşit. Fizik kurallarına göre bu ikisinin aynı yönde döndüğü anlamına geliyor. Astronomlar Şili, Meksika, Grönland ve Antarktik’teki radyoteleskoplarla da gelecekte kara deliğin diğer özelliklerini araştırmak istiyor. Spor yalnızca bedeni İlk kez bir kara deliğin değil, zihni de zinde kılıyor çapı ölçüldü CBT 1334/ 6 12 Ekim 2012 Oxforn Üniversitesi’nde Claire Friedmann ve ekibi, şişman çocuklarda ileriki yaşlarda tehlikeli hastalıklara yakalanma riskinin bugüne kadar sanılandan daha yüksek olduğunu ve bazılarında erken yaşta organ bozukluklarının ortaya çıktığını gösterdi. Aşırı şişmanlık daha çocuk yaşta kalp ve damarlar üzerinde kötü etki yapıyor ve bu etki daha sonraki yaşlarda daha da kuvvetleniyor. Fazla kilo ama özellikle de şişmanlığın kardiyovasküler hastalıkların risk faktörleri üzerinde önemli etkisi bulunuyor ve bunlar beş yaşındaki çocuklarda bile görülüyor (British Medical Journal). Bu risk faktörleri uzun yıllar boyu kalıcı olduklarında ise yetişkinlik döneminde inme veya bir kalp hastalığına yakalanma riski yüzde otuz ila yüzde kırk oranında artıyor. Yaşları 515 arasında değişen toplam 49.220 ço Çocukluk dönemindeki şişmanlık sanılandan tehlikeli Uluslararası bir araştırma ekibi ilk kez uzaktaki bir galaksinin merkezinde yer alan süper kütleli bir kara deliğin çapını ölçtü. Ölçüm Hawaii, Arizona ve Kaliforniya’daki radyoteleskopların “Event Horizon Telescope” (EHT) olarak aynı anda çalıştırılmasıyla yapılabildi. Bu şekilde ayrıntılar Hubble görüntülerinden 2000 misli daha net alınabildi. Bu birleşik dev teleskop, Samanyolumuzdan yaklaşık olarak 50 milyon yıl uzaklıktaki Virgo (Bakire) takımyıldızında yer alan eliptik dev galaksi “M 87”ye odaklandı. Bu dev galaksi merkezinde yaklaşık beş milyar Güneş kütlesi büyüklüğünde bir kara deliğin bulunduğu biliniyordu. Kara deliğin içine düşen maddenin son kızarıklığına göre bilim insanları ilk kez “Event Horizon” sınırını (kara deliğin dış sınırı) ve tüm maddeler ve hatta ışık için bile geriye dönüşün olmadığı sınırı belirleyebilmişler. “Bu sınırı aşan tüm cisimler sonsuza dek kaybolurlar” diyor Sheperd Doe Hollanda’da bir araştırma, sporun zihni zinde kıldığını ve bağdokusunu güçlendirdiğini gösterdi. Trimbos Enstitüsü’nden Karin Monshouwer araştırma çerçevesinde yaşları 11 ila 16 arasında değişen 7000 öğrencinin anket formlarını değerlendirmiş. Ankette beden ağırlığı, bedensel hareketler ve zihinsel durum dışında ekonomik durum, arkadaş çevresi ve özeleştiri gibi sosyal faktörler de ele alınmış. İstatistiklere göre hemen hemen hiç spor yapmayan öğrenciler depresyona, anksiyete bozukluklarına, bağımlılığa ve saldırganlığa daha meyilli. Anlaşıldığı üzere spor ruhsal sorunlardan koruyor. Monshouwer bu verilerle beden ve ruh arasındaki bağlantının ne şekilde oluştuğunu açıklayan iki hipotezin kanıtlandığını kabul ediyor. Bedenin daha sağlıklı olmasını sağlayan spor, yaşıtlarla pozitif reaksiyonların ortaya çıkmasını sağlıyor ki bu da özeleştiri için yararlıdır diyor araştırmacı. Ayrıca özellikle okul veya kulüplerde yapılan spor aynı zamanda sosyal bir deneyimdir. Bu da Monshouwer’in Clinical Psychological Science dergisinde dediği gibi ruh sağlığını güçlendiriyor. Yeni geliştirilen bir antikorun hemofili tedavisini kolaylaştırabileceği açıklandı. Yeni antikor kandaki pıhtılaşma bozukluğu üzerinde daha etkili olmasına karşın bugüne kadarki maddeler gibi damara enjekte edilmesi gerekmiyor. Sonuç Japon bilim insanlarının maymunlarla gerçekleştirdikleri testlerle elde edildi. Antikorun sadece derinin altına enjekte edilmesi gerekiyor ki bu özellikle de çocukların tedavisini kolaylaştıracak. (Nature Medicine) Ayrıca etkisi daha önceki ilaçlarla genelde olduğu gibi bedendeki inhi Kan hastalığına karşı antikor geliştirildi bitörlerle de engellenmiyor. Gerçi antikorun insanda kullanılabilmesi için henüz iyileştirilmesi gerekiyor ama bilim insanları yine de hemofili hastaların tedavisinde umutlu. Araştırmacılara göre yaklaşık on erkekten birinde hemofili A olarak da bilinen kalıtsal kan hastalığı görülüyor. Hastalarda belli başlı pıhtılaştırıcı faktör bulunmadığından kan pıhtılaşmıyor, dolayısıyla da yaralardaki ve beden içindeki yaralanmalardaki kanamalar ya hiç durmuyor ya da çok geç duruyor. Bu bozukluğun dengelenmesi için bu hastalara pıhtılaştırıcı faktör VIII’in düzenli olarak damardan aşılanması gerekiyor. Bu tedavinin masraflı olması dışında iki büyük eksisizi de söz konusu diyor Chugai Pharmaceutical kurumundan Takehisa Kitazawa ve Nara Tıp Üniversitesi’ndeki arkadaşları. İlacın damardan aşılanıyor olması özellikle de çocuklarda sorunu yaratıyor. Tedavinin ikinci olumsuz yanıysa da hastaların yüzde otuzunda pıhtılaştırıcı faktör için inhibitörlerin gelişiyor olması ki bu da tedavinin yeterince etkili olmasını engelliyor. İKİLİM DEĞİŞİMİ BALIKLARI KÜÇÜLTÜYOR Küresel ısınmanın balıkların büyümesini de önlediği anlaşıldı. Birçok balık türünün 2050 yılına dek olması gereken büyüklükte olmayacağı, %25 küçüleceği sanılıyor. Sonuç 600 balık türünün bilgisayar simülasyonuyla çalışan uluslararası bir ekibe ait. Bu değişimden en çok tropikal denizlerdeki balıklar etkilenecek olsa da Kuzey Denizi ve ılıman bölgelerdeki balıklar da tehdit altında. Araştırma sonuçları iklim değişiminin balıkların metabolizmaları üzerinde de etkili olduğunu ve bugüne kadar sanılandan daha kötü sonuçları doğurabileceğini gösteriyor. (Nature Climat Change) Bilim insanları iklim değişimi yüzünden balıkların daha çok denizdeki dağılımının ve yumurtlama dönemlerinin değiştiğini sanıyordu. Fakat ısınmanın beden büyüklüğü üzerindeki beklenmedik etkisi, bilim insanlarının okyanusun iklim üzerindeki reaksiyonunun bir parçasını gözden kaçırdıklarını gösteriyor. Balıkların küçülmesinden önemli ölçüde sudaki oksijen miktarı sorumlu tutuluyor. Tahminlere göre deniz suyu gelecekte daha fazla ısınmakla kalmayıp daha az oksijen içerecek ki oksijen balıkların büyümesi için mutlaka gereklidir. Daha sıcak ve az oksijen içeren sulardaki büyük balıklar sorun yaşadıkları için büyüyemez diyor British Columbia Üniversitesi’nden Daniel Pauly. Isınma yüzünden ayrıca balıkların yaşam alanları da her yıl 2836km kadar kutuplara doğru kayacak.