Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. “… … Amphere” (Elektromıknatısın ilk örneğini tasarlayan Fransız bilgin) – Balık. “Antoine Laurent …” (Kimyasal terminolojinin ilk prensiplerini oluşturan Fransız kimyacı) – Aktinyumun Rüzgâr – simgesi – “… Harris” (aktör). Arkadaş,yaren – Karagöz perdesi. Spielberg’in bir bilimkurgu filmi – Taraça – Seyrek, az rastlanan. 5. “Edwin Herbert …” (Polaroid fotoğraf makinesini icat eden, Amerikalı fizikçi) – “Nikola …” ( ndüksiyon motorunu bulan, jeneratörler, dinamolar ve transformatörler yapan, Yugoslav asıllı Amerikalı mucit) – Evet anlamında bir ünlem. 6. Soluk borusu – Matematikte artı işaretinin eski adı – Milattan Sonra (kısa). 7. Avrupa para birimi – Bir yüzey ölçüsü – Duvardaki küçük oyuk – Rusya’da bir ırmak. 8. Bir hayvan – Optik kaydırma – Platinin simgesi – Avrupa Futbol Birliği. 9. Işıltı dozu birimi – Deniz suyuyla yapılan bir masaj türü – “Otto …” (Nükleer fizyon işlemini bulan, Alman kimyager) – Finlandiya’nın plaka işareti. 10. Züppe – “Mehmet Akif …” (şair) – Genç erkek sığır. Sahne ya da film yıldızı – Etek ucuna doğru genişleyen giysi – Güzel sanat. Europyumun simgesi – Bir kan grubu – Bir maddedeki kükürt oranını saptamak için kullanılan alet – Bir tür palmiye. Açıklamalar – Mersin’in bir ilçesi. Ateş – Tahtta hükümdar olmadığı zaman ya da hükümdarın çocukluğu sırasında devleti yöneten kimse – Filipinler’in başkenti. “Sir Hiram Stevens …” ( lk otomatik makineli tüfeği icat eden ngiliz mühendis) – Tütün kurutulan sergi – Üflemeli bir çalgı. 1. zafiyet teorilerini formüle eden Alman fizikçi. 2. Bir çeşit kaside – Yaratıcılığa dayanmayan, el yetisi ile yapılan iş – Bir nesnenin uzayda kapladığı yer. Bir CD türü – Bir çoğul eki – Boynuz ya da alınla vuruş – Bir papağan türü. Yunan alfabesinde bir harf – Kıskı – Eski Mısır’da bir tanrı. 5. Eski Yunan mitolojisinde, barış tanrıçası – Akıl – Sarımtırak dallı nakışlarla işlenmiş bir tür beyaz, ipek kumaş. 6. Beyinin ve omuriliğin bir hastalığı (kı ilginç SORULAR Uzayda bağlı olmadan dolaşamazsınız! Soru: Uluslararası Uzay stasyonu’nda (ISS) görevli astronotlar istasyonun dışına çıkıp istedikleri gibi dolaşamazlar; sağlam bir çelik halat ile istasyona bağlı olmak zorundadırlar. Peki halat koparsa NASA astronotları nasıl kurtarmayı düşünüyor? Yanıt: Popular Science Aralık 2010 NASA, böyle bir kazanın bugüne dek meydana gelmediğini ve gelmemesi için de her türlü önlemi aldıklarını belirtiyor. Öncelikle astronotlar özgürce uzayda dolaşamazlar. ISS’in (International Space Station) dışında astronotlar her zaman uzay aracına çelik halatlarla bağlı olmak zorundadırlar ve bu halatların gerilme direnci yaklaşık 500 kilodur. Eğer uzayda iki kişinin yürümesi gerekirse, genellikle iki astronot birbirine bağlıdır. Çelik halatların herhangi bir nedene bağlı olarak kopması durumunda, astronotlar B planlarını uygularlar. “SAFERSimplified Aid for Extravehicular Activity Rescue” adı verilen sırtta taşınan çantalarda nitrojen ile çalışan roketler bulunur. Astronot, küçük bir joystick yardımıyla bu roketleri yönlendirerek, istasyona geri dönebilir. Doğal olarak SAFER ancak astronot bilincini yitirmediyse işe yarar. Astronotun kafasına darbe yiyip bilincini yitirmesi ve halatın kopuk olması durumunda ikinci bir astronot bilinçsiz arkadaşını kurtarmak için uzaya çıkar. Kurtarıcı astronotun bu gibi durumlarda ne yapacağı tamamen koşullara bağlıdır. 22 yıldan bu yana uzay mekiğinin kontrol merkezinde çalışan uzay muhabiri , kurtarma operasyonları hakkında şu bilgileri veriyor. “ stasyonun robotik kolu genellikle astronotların çalıştığı bölgenin yakınlarında ve bir nesneyi havadayken yakalayacak kadar çevik değildir. Soyuz araçları ise enerji depolamak ve istasyondan ayrılmak için bir tam güne ihtiyaç duyarlar. Bu sırada astronotun giysileri içindeki karbon dioksit filtrelerinin çalıamaz duruma gelmiş olması büyük bir olasılıktır. Ve astronot soluk alamaz hale gelir. Bu gibi koşullarda ISS elini çabuk tutup roketlerin kontrolünü ele geçirip, uzaya savrulan astronotu yakalayacak kadar hızlı hareket edemez. Her şeyin ters gittiği koşullarda Oberg’e göre tek kurtarma seçeneği, ikinci astronotun kurtarma halatlarını birbirine ekleyerek, kendi üzerindeki kurtarma roketlerini kullanması ve başıboş bir şekilde boşlukta sürüklenen astronota ulaşıp geri çekmesidir. Bir astronot, istasyonun yörüngesiyle dik bir açı oluşturacak şekilde uzaklaşıyorsa, yörüngesel dinamiklere göre bir saat içinde istasyona geri dönecek şekilde yol alır. saca) – Radar (kısa) – Elektrik akımında şiddet birimi – Eksiksiz. 7. Verdi’ni bir operası – Zirkonyumun simgesi – Argonun simgesi. 8. Elektrik akımının şiddetini azaltıp çoğaltmaya yarayan araç – Baştan başa, bütün olarak. Kalıtım – “Willem …” (Elektrokardiyografiyi bulan Hollandalı doktor). Kulplu, geniş gövdeli, dar boğazlı toprak kap – Avuç içi – Japon Buddha rahibi. Hollanda’nın plaka işareti – Neşeli ve serbest kadın – Ahmet Hamdi Tanpınar’ın yapıtlarındaki temel izlek. “John Loudon …” (Makadam yol kaplamasını bulan, skoçyalı mühendis) – Osmanlılarda devlet görevlilerini yetiştiren okul. Bir harfin okunuşu – Bir çeşit sertçe, ince yünlü kumaş – Döl verme çağına eren, baliğ. 14. “Joseph …” ( lk pratik elektromıknatısı yapan, Amerikalı bilimadamı) – Enli çember – “… Corbusier” (mimar). 15. Kaz Dağları’nın mitolojik dönemlerdeki adı – Ağabey – “Michael …” (Elektrik motorunu ve transformatörü bulan, ngiliz fizikçi ve kimyacı). 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu E N R MA R N L A N E K E B H E B A R R L N N AM E E R A L A AGU CO CON A B T A N L A T M T E O T R S H A L K S A N U E S T E GR F E R A Z E P T B D A L AM T T U Z E A N S D U L E K S A DO M E R K A B AM A L N OK T S AMP A O B A S K Z MA N U Ü S T A T A H A N U L OR B K MA A Y A S A L E E S A R B A Y E T A O Y E Z N E Saç kılı sağlığa zararlı mı? Soru: Yemeğin içinde fark etmeden yediğimiz saç kılı sağlığınıza zarar verir mi? Yanıt: Popular Science, Ekim 2010 Yemeğin içindeki bir saç kılı mide bulandırıcıdır ancak sağlığımızı tehdit etmez. ABD’deki Northwestern Üniversitesi’nden dermatolog Maria Colavincenzo saç kılının niçin zararsız olduğunu şöyle açıklıyor: “Saç kılı keratin denilen çok yoğun bir proteindir. Saçta aktif olmadığı için sindirim sisteminde de sorun yaratmaz. Yalnızca stafilokok bakterisi kıl üzerine yapışmış ve siz bunu fark etmemiş iseniz mideniz bulanabilir ve ishal olabilirsiniz. Ancak bu çok düşük bir olasılıktır. nsan sağlığına zarar vermesi beklenen en gerçekçi senaryo bir insanın başında bulunan saç miktarının tümünü yemektir. Bu kadar bol miktardaki saç karında spazmlara ve diğer belirtilere yol açar. lginç olan gıda üreticilerinin sıklıkla kullandığı Lsistein denilen maddenin keratin içindeki bir amino asit olmasıdır. Lsistein hamuru stabilize eder ve dil üzerindeki tat tomurcuklarının tuzlu ve baharatlı tadı hissetmesini kolaylaştırır. Bazı üreticiler bu maddeyi ördek tüyünden sentetik olarak elde etse de, diğerleri insan saçından üretir. Ancak bu ikinci grup üretici, keratinden Lsistein elde etmek için insan saçını hidroklorik asit içinde kaynattığı için içinde mikrop barınamaz. d ü ş ü n SORULAR KEMAL ATATÜRK Düzenleyenler: Ender Aktulga ve Necah Büyükdura Atatürk’ün matematik ve geometri terimlerinin Türkçeleştirilmesini, bizzat kendi emek ve gayretleriyle başardığına şükranlarımız için düzenlediğimiz bu küçük matematiksel bulmacayı ATAMIZIN anısına ithaf ediyoruz. Ender Aktulga’nın dostça katkıları ve emekleri için teşekkürlerimle, yanda sunulan bu uzun çarpma formatında, sayıların rakamları siyah benekler ve harflerle değiştirilmiştir. Soru. KEMAL sözcüğünün simgelediği sayı kaçtır? 1243.sayıdaki “KAKURO” isimli bilmecenin yanıtı: 23 ve 502 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Necah BüyükduraAnkara, Faruk Kozİzmit, Naim Uygunİstanbul, Ahsen Canatİzmir, Sait Eslekİzmir, Ahmet KasapsaraçoğluDenizli, Turgay Yüktaşİstanbul 1242.sayıdaki bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Arda Erelİzmir, Ufuk OkumuşAnkara CBT 1245/16 28 Ocak 2011