Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Bitkilerde, kendi adıyla anılan melezleşme ve kalıtım ile ilgili kuramı koyan Avusturyalı botanikçi – Kırgızistan’da bir ırmak. 2. Ukrayna’nın güneyinde, Karadeniz kıyısında bir kent – Formen. 3. Avrupa Futbol Birliği – Japon Buda rahibi – Bir bağlaç – İcraat. 4. Geminin baştan ikinci direği – Konya’da bir baraj – Nezir. 5. İlkçağ’daki uygarlıklarla ilgili olan – Ruh. 6. Mihver – Yelkenli bir yarış teknesi. 7. Dört köşe kesilmiş küçük hamur parçalarından yapılan yoğurtlu çorba – Yapısalcı psikanalizin babası olan Fransız bilim adamı – Bir strateji oyunu. 8. Sık gözlü ağ – Yer’den gezegene ve Güneş’e uzanan iki doğrultu arasındaki açı – Kulağın duyabildiği titreşim. 9. Bebek arabası – Hile, entrika Kuyrukluyıldız. 10. Bir yüzey ölçüsü – Mahrut – “… Hudson” (Oscar ödüllü aktris) – Yüz, çehre. 11. Bir nota – Cezayir’de bir kent – Muğla’nın bir ilçesi. 12. “… Keaton” (Oscarlı bir aktris) – Kültür – Metal paranın resimli yanı. 13. Kemiklerin toparlak ucu – Sezen Aksu’nun bir şarkısı – Kas – Katkı. 14. Yelkenlere açılan deliklere ve halat ilmiklerine geçirilen metal halka – Mümkün değil. 15. Türkiye’nin ilk deniz araştırma gemisi – Doğrusu, zaten – Vietnam takviminde yılbaşı. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Emile …” (Dalgalar halinde yayılan patlama olaylarını incelemiş Fransız matematikçisi) – Yunan mitolojisine göre, Hefaistos’un, tanrı Zeus’un emriyle yarattığı ilk kadın. 2. Avrupa’da bir ırmak – Çap – Bayındırlık. 3. Yunan mitolojisine göre, ateş ve demirci tanrısı – Rusçada evet – Bir bağlaç. 4. Kolay – Tanınmış bir toplumbilimci. 5. Sodyumun simgesi – Genç erkek sığır – Japonya’da kullanılmış eski bir hacim ölçüsü birimi – Almanca 1. 6. Fransa’nın güneydoğusunda bir idare bölgesi – “… En Lay” (Çinli siyasi önder) – Bir Japon tiyatrosu – Standart saptayan Türk enstitüsü. 7. Işık şiddeti birimi – Türkiye’nin plaka işareti – Afrika’da bir ülke – Arseniğin simgesi. 8. İsimler – Dilsiz – Ağabey. 9. Briçte sanzatu – Lenf – Datça’daki antik kent. 10. “Humphry …” (Madenci lambasını, diazot monoksit gazının uyuşturucu etkisini bulan İngiliz bilim adamı) – Çerkezlerin, kahvaltılık, acı biber salçalı, cevizli mezesi – İnleme. 11. Büyükanne – Kankurutan – İsveç’te idari bölüm. 12. Bir nota – Bir anda – Yazın karadan denize doğru esen mevsim rüzgârı. 13. Şiddetli – Tavlada bir sayı – Altnın simgesi – Bir hayvan. 14. Sabır – Eskiden erkeklerin potinin üstünü kapatmak için kullandıkları tozluk – Menteşe. 15. Eski Yunan mitolojisinde, göklerde uçan ilk insan – Nuri Bilge Ceylan’ın bir filmi. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ilginç SORULAR Su sporları ve yarattığı tehlikeler Soru: Deniz kıyılarında tatil yapanların yoğunluklu olarak deniz sporlarıyla uğraştığı şu günlerde su sporlarının kulak, burun ve boğazda yol açtığı tehlikeler nelerdir? Bu tehlikelere karşı korunma tedbirleri nelerdir? Yanıt: Amerikan Hastanesi Kulak Burun Boğaz Kliniği Doç. Dr. Erkhan Genç Deniz zamanı geldi. Tatil için deniz kıyılarına giden çoğunluk, biraz serinlemek için yüzmek, dalmak, avlanmak gibi sporlara yönelirken suyun kulak üzerinde yarattığı tehlikeleri de pek dikkate almaz. Tehlikelerin başında suyun kendisi geliyor. Tuzlu su kulak yolunun asitbaz dengesi üzerine olumsuz bir etki yaparak, dış kulak yolunda enfeksiyon oluşmasına ve tatilin kulak ağrısı nedeniyle zehir olmasına yol açabilir. Ayrıca kulak yolunda bulunabilecek olası bir kirin daha ileriye kulak zarına doğru hareketlenerek veya su ile şişerek kulağı tıkanmasına ve keyfimizi kaçırmasına yol açabilir. Ama asıl tehlike biz yüzerken değil dalarken karşımıza çıkabilir. Bu çok cazip spor, derinlerdeki doğanın güzelliğine kapılıp bizi bekleyen tehlikeyi göz ardı etmemize yol açabilir. Sadece vücudumuza uyguladığı kuvveti hissedebiliriz. Bu kuvvetin adı da su basıncıdır. Vücut boşluklarımız ve damarlarımızdaki kanın içindeki çeşitli gazların basıncı ile suyun derinliğine göre değişen basıncı hassas bir dengede olmadır. Aksi takdirde ölümcül tehlikelere davetiye çıkartmak işten bile değildir. Bunu ayarlamaksa her zaman o kadar kolay değildir. Denge ayarının doğru yapılamamasına bağlı olarak oluşabilecek başlıca olumsuz durumlar şunlardır: • Kulak yolunda kanama ve kan oturmaları, • Kulak zarında kanama, kan oturması veya yırtıklar, • Orta kulakta kanamalar veya sıvı toplanması, • İç kulakta hava baloncuklarının oluşması, baş dönmesi, ani işitme kayıpları. Kulak yolunda kanama veya kan oturmalarında ağrı kesicilerle ve antibiyotikler kullanılır. Kulak zarında kanama, kan oturması gibi durumlarda da ağrı kesiciler ve antibiyotikler kullanılabilir. Kulak zarı yırtıklarında izlenebilecek yol yırtığın büyüklüğü ile değişebilir. Küçük deliklerde antibiyotikli kulak damlası kullanılabilir ve kendi kendisine kapanması beklenebilirken nadiren doktorunuz tarafından zardaki delik üzerine sigara kağıdı uygulaması yapılarak delik kapatılabilir. Büyük deliklerin ise cerrahi yoldan onarılması gerekir. Orta kulakta toplanan kan veya sıvıların birkaç hafta içerisinde antibiyotik ve dekonjestan tedavisi ile gerilemesi veya kaybolması beklenir. Uzun süre sonrasında kendi kendisine çözülmeyen ve tedaviye dirençli kan toplanmaları veya sıvı birikmelerinde kulak zarı kontrollü olarak delinip sıvı veya kan boşaltılabilir. Hatta östaki borusunun iyi çalışmadığı yönünde bir şüphe varsa kulak zarına tüp takmak gerekir. İç kulakta oluşabilecek hava kabarcıkları hastanın tekrar basınç odasında indiği derinliğe yakın basınç altında uzun süre kalması ile geçebilir. Bu kabarcıklar baş dönmesi ve işitme kayıpları ile kendisini gösterirler. Tedavi edilmezlerse kalıcı hasar oluştururlar. Bazen nadir olarak kendi kendilerine kaybolabilirler. Baş dönmesi ani basınç değişikliklerine bağlı olarak içkulakta hava kabarcıklarının oluşması ile kendisini gösterebilirken içkulakta çeşitli yerlerdeki veya içkulağın ortakulak komşuluğundaki zarların yırtılmasına da sebep olabilir. Bu gibi bir durumda içkulaktaki zarların birbirinden ayırdığı hassas sıvılar birbirine karışacağı için işitme kaybı ve baş dönmesi olur. İşitme kayıpları geri dönüşsüz olabilir. Ortakulak içkulak arasındaki zarın yırtılması durumunda ise içkulak sıvısının orta kulağa akmasıyla ani işitme kayıpları olabilir. Ancak en önemli tehlike dalma derinliğinin artması ile kanımıza karışan azotun aniden damarlar içerisinde gaz haline geçerek baloncuklar oluşturması ve buna bağlı olarak baloncuklarla tıkanan, kalp, beyin, akciğer gibi hayati organların kan ile beslenememesidir. Bu durum ölümcül olabilir. Derhal önlem alınması gerekir. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu N İ E L S B O H R U L E M A İ N D İ S O K S İ L T İ N A T İ N E M P R E C A E E P R A L E L İ Z K A İ M L A Y ON T İ D T A V V E E T S İ M KO A T O A R T E S E R B K ME T O İ N İ C A S A T E R V E S İ T A L İ N İ K A K L İ N A L İ N E S T İ İ N R A R J E E Ç İ A N H E L İ P İ T K A İ M R M S U N E K Ü İ UM E R S A A E N N N E B K F A D E O MA T Ş A İ R K A S T O R E M İ d ü ş ü n SORULAR ÖZEL SAYI DİZİLERİ1 Düzenleyen: Ender Aktulga’nın katkılarıyla Necah Büyükdura Tamkare sayılardan oluşan, her terimi bir öncekinden büyük olan, 7 terimli bir dizi düzenledim. Dizinin ilk teriminden herhangi bir terimine kadar olan her toplam da bir tam karedir. Dizideki terimlerin dört tanesinin kareköklerinin toplamları da yine bir tamkaredir. SORU: Bu koşula uyan dizilerin içinde söz konusu dört karekök toplamı için elde edilebilecek en küçük tamkare sayı kaçtır? 1213. sayıdaki NiyaziMehdi: (6’lı Üçgen Sayı) isimli bilmecenin yanıtı: 6011 ve 6803 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ender Aktulgaİstanbul, Naim Uygunİstanbul, Tayfun Bahçekapılıİstanbul, Ahsen Canatİzmir, Güngör Bingölİstanbul, Faruk Kozİzmit, Aydın BingölAnkara, Hüseyin ErgönülEdirne Nurdan SeyrekZonguldak CBT 1215/16 2 Temmuz 2010