Katalog

Tekno Haber SU KALİTESİ İÇİN MOBİL LABORATUVAR ÜNİTESİ Siemens Corporate Technology’den (CT) araştırmacılar, suyun içindeki yabancı maddeleri hızlı bir şekilde tespit etmek için taşınabilir boyutta bir biyoçip laboratuvar sistemi geliştirdi. Testler, antikorların hormonlara, haşere öldürücülere, antibiyotiklere veya bakterilere karşı gösterdiği reaksiyonları temel alıyor. Dizüstü bilgisayar boyutlarında olan ünite, 30 dakika içerisinde 25 maddeyi tanımlayabiliyor. Taşınabilir laboratuvar, bu işi ya insani amaçlarla yapıyor ya da hastane gibi sağlık kurumlarının çevreye verdikleri zararı önlemeye yönelik olarak gerçekleştiriyor. Sistem, yerinde tespit yapabilmek için elektrokimyasal reaksiyonlardan yararlanıyor. Sistemin temel parçası üzerinde antikorların olduğu biyoçiplerdir. Bu antikorlar su örneğinin içindeki maddelerle reaksiyona girdiği zaman, elektrokimyasal reaksiyon çipin üzerindeki minik bir elektrik akımı oluşturur. Siemens’in çipi Infineon ve Fraunhofer Silikon Teknolojisi Enstitüsü’nün geliştirdiği teknolojiye dayanıyor. Taşınabilir ünite şu anda litrede bir gramın milyonda biri yoğunluğundaki haşere ilacı “atrazine”i tespit edebiliyor. Ne var ki bu kadar hassas olan sistem, içme suyundaki bakterileri tespit edecek kadar hassas değil, çünkü 100 mililitre su tek bir koli bakterisi bile içermeyebiliyor. Gelecekte filtrasyon teknolojileri, ölçüm yapılacak su örneğinin içindeki mikropları ayıklayıp, hacmi daha az suyun içinde yoğunlaştırabilecek ve bu şekilde mikropları tespit edebilecek. ROBOT CANKURTARAN Bu yaz aylarında EMILY (Emergency Integrated Lifesaving LanYard) adı verilen robot cankurtaran, sahillerde boğulma tehlikesi geçiren kişileri kurtarmak için göreve hazır. Şimdilik uzaktan kumanda ile kontrol edilebilen robot, gelecek yıl bağımsız olarak hareket edebilecek ve boğulmakta olan kurbanları güvenilir bir şekilde gidip kurtaracak. Halihazırdaki modelde kıyıdaki bir cankurtaran EMILY’i sörf tahtasının üzerine koyup denize salıyor. Robotun üzerindeki sonar cihazı, sualtındaki hareketleri izleyerek boğulmakta olan yüzücünün çırpınışlarını tespit edebiliyor. Jetski’dekine benzer elektrikli bir pervane sayesinde saatte 4050 km hız ile en çırpıntılı denizde bile kurbanın yardımına koşabiliyor. Bu da insandan 6 kat daha süratli olduğu anlamına geliyor. Robotun üzerindeki kamera ve hoparlörler yardımıyla kıyıdaki cankurtaran kurbana ne yapması gerektiğini söylüyor. Sözgelimi sakinleşip EMILY’ye tutunmasını, robotun kendisini sahile çıkartacağını anlatıyor. Robotu geliştiren ABD, Arizona’daki Hydronalix isimli şirketin yetkilisi, bağımsız modelin gelecek baharda piyasaya çıkartılacağı ve bu modelin fiyatının 3.500 dolar olacağını söylüyor. gözün arka kısmına çok fazla ultraviyole ışığının ulaşmasını önler. Fakat göz yüzeyi bütün bu engelleme çabalarına karşın yine de ultraviyole ile temas halindedir. Bu bakımdan kontakt lens kullananların yaz aylarında gözleri ultraviyolenin zararlı etkilerinden korunmuş olur. Ayrıca kontakt lens kullanımıyla ilgili yaşanabilecek sorunları en aza indirmenin bir yolu da günlük kullanat lenslerden geçiyor. Bu bağlamda Ciba Vision’ın ürettiği “DAILIES Aqua Comfort Plus” kullanat kontakt lensler gözlere hem rahatlık hem de koruma sağlıyor. Aqua Comfort’un içeriğindeki nemlendirici ajan; zaman salınımlı yapısıyla her göz kırpılışında yavaş yavaş salınır ve tüm gün rahatlık sağlar. Günde yaklaşık 14.000 kez göz kırptığımız düşünüldüğünde, Comfort Plus gün boyu gözümüze 14.000 kez nem salınımı gerçekleştirir. Bu lensler özellikle, kontakt lenslerle yeni tanışan kişiler ve sporla ilgilenenlere öneriliyor. Dailies, günlük kullanat lenslerin yanı sıra astigmatı olan veya presbiyop kişiler için de lens üretmiş. Göz rengini değiştirmeyi arzulayanlar için FreshLook One Day günlük kullanat kontakt lensleri de bulunuyor. KIZARMIŞ PATATESİ ZARARLARINDAN ARINDIRAN YÖNTEM Kızarmış patates son yıllarda kanserojen madde içerdiği gerekçesi ile zararlı yiyecekler sınıfına dahil ediliyor ve özellikle çocuklara yedirilmemesi uyarısında bulunuluyor. Başta kızarmış patates olmak üzere bazı nişastalı ürünlerde bulunan akrilamidin laboratuvar farelerinde kansere neden olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış durumda. Araştırmayı yürüten bilim insanları akrilamidin, şeker ve asparagin isimli amino asidin yüksek ısıda reaksiyona girmesi ile oluştuğunu belirtiyor. Mart ayında Belçika’daki Ghent Üniversitesi’nden gıda mühendisleri akrilamidi azaltan bir yöntemin sanayi ölçeğinde uygulanabilmesinin yolunu açtı. Araştırmacılar, dondurulmadan önce fabrikalarda bir ön kızartma işlemine tabi tutulan lokanta tipi standart kızarmış patatesler ile evlerde tüketilen taze dondurulmuş Belçika usulü patatesleri testten geçirdi. Ön kızartma işlemine tabi tutulmamış Belçika usulü patateslerde, kızartma sırasında asparaginin niteliğini bozan bir enzim katılırsa, akrilamid sıfırlanıyor. Ancak standart kızarmış patateslerde, ön kızartma işlemi enzimi yarar sağlamaya vakit kalmadan öldürüyor. Standart patateslerde de bu yöntemin işe yaraması için yeni üretim hatlarının devreye girmesi gerekiyor. Bu yeni hatlarda, enzim patateslerin üzerinde uzun süre tutuluyor ve bu sürenin sonucunda akrilamid yok oluyor. Bu yöntemin uygulamaya konulması yıllar alabilir. Bu arada tüketiciler için yararlı bir ipucu: Uzun süreli kızartmanın sonucunda ortaya daha koyu renkli patatesler çıkar. Bunların içindeki akrilamid miktarı açık renklilere daha yüksektir. Bu da altın renkli kızarmış patateslerin dana sağlıklı olduğu anlamına geliyor. GÜNEY AFRİKA’DA DÜNYA KUPASI İÇİN GEÇİCİ TERMİNAL Siemens, Dünya Kapısı için Güney Afrika’da taşınabilir özelliğe sahip iki adet terminal binası kurdu. Böylece Port Elizabeth ve Bloemfontein havaalanları ziyaretçi akınında geçici terminaller sayesinde tıkanıklık yaşamayacak. CapacityPlus adı verilen geçici terminaller yaklaşık 1.800 metre kare boyutlarında ve günde 4.000 yolcu ile başa çıkabilecek kapasitede. Siemens Mobility uzmanları, bu geçici terminalleri çok dar alanlarda spesifik olaylara bağlı olarak sıkışıklık yaşanmaması için geliştirdi. Bunu yaparken de sanal planlamadan yararlandılar. İnşaat başlamadan önce tüm unsurlar bilgisayar ekranında üçboyutlu olarak incelenebiliyor. CapacityPlus, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (International Air Transport AssociationIATA) standartlarına uygun fonksiyonları ve unsurları içeriyor. Örneğin dünyadaki tüm terminal binalarında bulunan bagaj teslimi için konveyörler, çıkışlar için checkin noktaları, elektronik güvenlik sistemleri vb. bunlarda da bulunuyor. Siemens daha önce 2004 yılında Lisbon’da Avrupa Şampiyonlar Kupası için dev çadırlar kurarak havaalanlarının yükünü hafifletmişti. 2006 yılında Asya Oyunları için Katar Doha’da aynı maksatla 8.000 metrekare boyutlarında çadırlar kurmuşlardı. MUSLUK SUYUNU FİLTRE EDEN ŞİŞE Yaz aylarında şişelenmiş suya para vermekten Water Bobble sayesinde kurtulabileceksiniz. Bu şişeye musluk suyunu doldurduğunuz zaman boğaz kısmındaki karbon filtresi sudaki klor ve diğer kirletici maddeleri tutuyor. 300 kez kullanılabilen filtre, insan sağlığına zarar verebilecek tüm mikropları güvenilir bir şekilde süzüyor. Bobble geri dönüşümlü şeffaf plastikten, filtresi ve kapağı ise farklı renklerde üretiliyor. Fiyatı ABD’de 10 dolar civarında. Gözkapağı ve kirpikler doğal koruyucu olarak ultraviyole ışınlarına doğrudan maruz kalmayı engeller. Gözbebeği ise ışıkta daralarak, göz içine giren ışın miktarını ayarlar ve Reyhan Oksay CBT 1215 / 15 2 Temmuz 2010 GÖZÜ KORUYAN GÜNLÜK KONTAKT LENSLER