Katalog

İletişim ve teknoloji Arıların gözlerinden esinlenerek tasarlanan 360 derecelik kamera EPFL’de (École Polytechnique Fédérale de Lausanne) çalışmalarını sürdüren Prof. Dr. Yusuf Leblebici’nin de aralarında bulunduğu bir grup araştırmacı, arıların ve sineklerin gözlerinden esinlenerek 360 derecelik bir açıyla fotoğraf ve video görüntüsü çeken bir kamera ürettiler. Kameranın bir diğer özelliği de görüntüleri üç boyutlu olarak yeniden yaratabilmesi. Genişbant internet ile sağlık hizmetlerinde yeni fırsatlar Genişbant internetin hayatımıza girdiği günden beri duyduğumuz hikayelerin pekçoğu, yüksek teknoloji üreten şirketlerin internette yaptıkları sıradışı geliştirmeler, büyük kalabalıkların bu sürece ne kadar kolay uyum sağladıklarıyla ilgili şaşırtıcı detaylarla doluydu. Burak Evren (TTNET Web Pazarlama Direktörü) Tüm bu teknolojik gelişim, öncelikle içeriğin, dolayısıyla bilginin de dolaşımını inanılmaz bir hızda arttırdı. Bugün evimizin konforunda pekçok hizmete bilgisayarımız üzerinden ulaşabiliyor ve anlık olarak servis alabiliyoruz. Online rezervasyon hizmetlerinden, temel sağlık bilgilerine vb. doktorunuzdan veya sağlık konusunda danışacağınız kişilerden almak mümkün. Artık binlerce km. uzaktaki bir doktor kısa sürede raporlarınızı inceleyerek tedavi önerisinde bulunabiliyor, hatta sizi bir robot yardımıyla ameliyat edebiliyor. Bu büyüklükte bir verinin hızla ve kesintisiz akmasını sağlayan şey genişbant internetin kendisidir. Bu durumda internet servisine ulaşımın bir insan hakkı olarak kabul edilip yasalara bile girmesine şaşmamak gerek. Evde sunulacak hasta bakım hizmetlerinden, hasta takip sistemlerine kadar pekçok konuda internetin olanaklarından faydalanmak hastane yüklerini azaltırken, hastaların evlerinin konforundan ayrılmadan, hastane ortamının yaratabileceği olası depresif etkilerden uzak olarak tedavi edilebilmelerini mümkün kılmaktadır. Hasta takip hizmetlerinde acil durumlarda kısa sürede hastaya ulaşılmasını sağlayacak alarm ve destek hizmetleri de internetin sağladığı geniş olanaklar sayesinde otomatikleştirilebilmektedir. Bu sistemlerin gelişmesinde sabit internet hizmetleri yanında 3G ve 4G ile genişleyen mobil genişbant hizmetleri de büyük fayda sağlamaktadır. Hastaları hareket halindeyken monitör edebilmenin yanında anlık verilerin lokasyondan bağımsız olarak sağlık merkezi ile paylaşılabilmesi, ileride kalp krizi ve yüksek tansiyon gibi acil müdahelenin önem taşıdığı hastaların kurtarılmasında geniş bant internet bağlantısının kritik bir rol oynayacağı ortaya çıkmaktadır. Sabit ve mobil ulaşım yanında geniş kapsamlı WiFi ağları da bu yapının gelişmesi ve ulaşılabilirliği adına büyük katkı sağlayacaktır. Genişbant internet uygulamaları, hastalara sağladığı kolaylıkların yanısıra doktor eğitiminin büyük ve önemli bir parçası olan yüksek sayıda vaka görebilme, farklı ameliyat ve operasyonları ilk elden deneyimleme şansı veriyor. Böylece binlerce km. ötede gerçekleşen bir ameliyatı ilk elden takip edebilmenin yanında, operasyonu gerçekleştiren ekibin konu hakkında verdiği bilgi ve ekip yönetimi konularında canlı olarak bilgi alma imkanı doğuruyor. Bu durum, genişbant internetin sadece bilginin değil deneyiminde taşınmasına yardımcı olmasını sağlıyor. Bu ana kadar konunun hasta ve tedavi kısmına baktık, imkanlar bununla sınırlı değil. Doktorların kendi aralarında konsültasyon yapmaları ve deneyimlerini online olarak paylaşabilmeleri bilginin collabrative olarak büyütebilmesini sağlamaktadır. Hastalıkların tedavisinde yeni tedavi yöntemlerinin daha hızlı duyurulması, denenmesi ve farklı sonuçların karşılaştırılarak medikal olarak önerilen tedavilerin farklı hasta tipleri için nasıl sonuçlar yarattığını daha hızlı görmek tedavi yöntemlerinde daha dinamik kararlar vermeyi mümkün kılacaktır. Özellikle bugünlerde herkesin üzerinde dehşet senaryoları yazdığı global bir epidemi yaşanması durumunda bilginin anlık paylaşımının önemi giderek artacaktır. Bu anlamda genişbant internetin sunacağı fırsatlar gözardı edilemeyecek seviyede büyüyecektir. İlaç ve tedavi araştırmaları yüksek maliyetli ve sabır isteyen araştırma şekilleri olmalarına rağmen bilginin hızlı sirkülasyonu daha etkin sonuçların alınmasına büyük destek sağlamaktadır. Hastane ve hasta yönetimi konusunda doktorlara sunulan imkanlar, doktorların hata yapma riskini azaltırken hasta güvenliğine de destek oluyor. Tek bir veritabanı üzerinden hasta kayıtlarının düzenli tutulması, tüm hastane ve doktorlar ile paylaşılabilir olması, hastanın geçmişini bilerek daha doğru bir tedavi uygulanması konusunda da doktorlara büyük katkı sağlayacaktır. Tüm bu kullanım alanlarının hasta ve hastanelere sunulabilmesi hem sağlık hizmetlerinde maliyet avantajları yaratırken hem de doğru tedavi ve müdahele yöntemlerinin geliştirilmesi konusunda büyük bir adım atılmasını sağlayacaktır. Bu anlamda genişbant internetin hızlı yayılması, sadece bildiğimiz teknoloji ve bilgi paylaşımı alanının dışında, günlük hayatın kolaylaştırılması adına pekçok fırsat sunmaktadır. E v sineması sistemi içinde yer alan “surround sound” kavramından sonra şimdi sıra “surround view” kavramında. EPFL’den bilim insanlarının, tüm böceklerde bulunan ve çok sayıda fasetten oluşan bileşik gözlerden esinlenerek geliştirdiği kamera, 360 derecelik bir açı ile görüyor ve görüntüleri 3 boyutlu olarak yeniden yaratıyor. EPFL’deki Sinyal İşleme Laboratuvarı ve Mikroelektronik Sistemler Laboratuvarı’nın işbirliği sonucu geliştirilen kamera, çok geniş bir uygulama potansiyeline sahip. Örneğin videokonferans, havadan keşif, film çekimi ve video oyunları için geri plan yaratma gibi uygulamalarda kullanılabilecek. Kamera, bu tür çekimlerde daha önce kullanılan dışbükey ayna düzeneklerinden yararlanmadığı gibi, herhangi bir hareketli mekanik parça da içermiyor. Cep telefonlarında kullanılanlara benzer boyutta 104 adet kamera kırmığı (çip), portakal büyüklüğündeki metalik bir yarıkürenin içine sığdırılmış. Birbirlerine çok yakın konumlandıkları için görüş alanları az da olsa birbirlerinin üzerine biniyor. Kullanıcı, 360 derecelik panoramik bir görün tü alabilmek için kamera kırmıkların hepsini birden kullanabildiği gibi, spesifik bir görüntü için tek bir tanesinden de yararlanabiliyor. Prof. Leblebici kamera ile ilgili şu bilgileri veriyor: “Bugüne dek elde ettiğimiz sonuçlar iki laboratuvarın yakın işbirliği sayesinde gerçekleştirilebildi. Deneyimlerimizden yararlanarak donanım tasarımı ile yazılım tasarımlarını birleştirmeyi başardık. Bu çalışmanın sonuçları, üç boyutlu panaromik görüntüleme konusunda çok büyük değişikliklere zemin hazırlayacak.” Görüntüleri birleştirmek ve üç boyutlu görüntü yaratmak için gerekli olan algoritmaları yazan laboratuarın yöneticisi Prof. Dr. Pierre Vandergheynst, “Bu buluş ile geleneksel kameralardaki temel kısıtlamaları ortadan kaldırdık. Bunlardan en önemlileri sabit kamera açısı ve görüş derinliğidir. Bizim yaklaşımımız ise hareketli sanal kamera açıları sağlayabiliyor” diyor. Duyuru: Prof. Leblebici 3 Ocak günü saat 14:00’de Koç Üniversitesi’nde bu konuda bir seminer verecek. Türkiye EMBO’dan gelen İstismarcı virüs Antivirüs yazılım kuruluşlarından ESET’in bilim insanlarını ağırlayacak Geçen hafta Avrupa Moleküler Biyoloji Örgütü (EMBO), altı bilim insanına farklı bir ülkeye yerleşmeleri ve araştırma gruplarını kurmaları için 2010 EMBO Yerleştirme Bursu verdi. Avrupa’da bilimsel çalışmalarda paylaşımı teşvik amacıyla başlatılan bu uygulamadan Çek Cumhuriyeti, Hırvatistan, Polonya, Portekiz, Estonya ve Türkiye yararlanıyor. Türkiye’ye bu yıl 2 bilim insanı gelecek. ABD’deki Wake Forest Üniversitesi’nden Michelle Adams, Bilkent Üniversitesi’nde, Columbia Üniversitesi’nden Cory Dunn ise Koç Üniversitesi’nde çalışmalarına devam edecek. 2006 yılından bu yana verilmekte olan bu burs, üçbeş yıl süreyle veriliyor. Bu süre içinde her bir bilim insanı gittiği ülkede Avrupa bilimsel topluluğuna katkı sağlayacak şekilde kendi ekibini kuruyor. hazırladığı bilgisayarlara yönelik tehdit raporuna göre Kasım ayında, dünyada en çok karşılaşılan tehditlere yeni bir truva atı katıldı. JS/Exploit” olarak tanımlanan ve başka zararlı yazılımlar ile birlikte gelen bu truva atı, bazı sistemlerdeki açıkları kullanarak sızıyor ve bulaştığı sistemde kodların uzaktan çalıştırılabilmesini sağlıyor. İstismarcı, bilgisayar tehditleri listesine dünyada yedinci sıradan, Türkiye’de ise beşinci sıradan girdi. Exploit, yani istismarcı denilen bu zararlı yazılım, işletim sistemlerinde ve uygulamalarda unutulmuş olan açıkları değerlendiriyor, istismar ediyor ve böylece kullanıcıların bilgisayarlarına yerleşiyor. Yerleştikten sonra da o bilgisayarda istenilen pek çok şeyi uzaktan yapılabilir hale getiriyor. Bu saldırı sonuç olarak kullanıcı bilgilerinin açığa çıkmasına neden olabiliyor. CBT 1239/ 7 17 Aralık 2010