Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 dininde ateş – Astatin simgesi – “John …” (19. yüzyılda, buhar gücüyle çalışan ilk vinci yapan İskoçyalı). 3. “Cladius …” (En büyük çalışması Aristoteles’in teorisini geliştirdiği Almagest olan, Dünyanın evrenin merkezi olduğunu, güney, ay ve yıldızların onun etrafında döndüğünü ileri süren, Yunanlı gökbilimci) Makedonya ile Arnavutluk arasında bir göl. 4. İskenderiyeli Heron’un bulduğu makine – Çoğunlukla boyacılıkta kullanılan, petrol türevlerinden bir çe ilginç SORULAR Kan nakillerinde verici DNA’s n n ak beti Soru: Kan nakli yap lan bir ki inin vücudunda vericinin DNA’s na ne olur? Yan t: Mount Sinai Tıp Fakültesi’nden Asistan Profesör Michelle N.Gong’un yanıtı: Araştırmalar, vericinin DNA’sının birkaç gün alıcının kanında varlığını sürdürdüğünü gösteriyor. Ancak bunların genetik testlerde belirgin bir etki yaratma olasılığı çok düşüktür. Kan nakillerdeki ana unsur alyuvarlardır. Bunların çekirdeği ve DNA’sı yoktur. Yine de nakledilen kanın içinde önemli miktarda DNAiçeren akyuvarlar veya lökositler bulunur. Bir ünite kanda (yaklaşık 0.475 litre) bir milyar hücre vardır. Öyle ki vericinin akyuvarlarının filtre edilmiş olduğu kan örneklerinde bile bir ünitede milyonlarca lökosit bulunabilir. Araştırmacılar nakilden sonra vericinin DNA’sını polimeraz zincir reaksiyonu (PRCPolymerase Chain Reaction) denilen bir işlem yardımıyla saptarlar. Bu işlemde az miktarlardaki genetik malzeme, spesifik genlerin tanımlanması için büyütülür. Bir erkek, bir kadına kan bağışında bulunduğu zaman, erkeğin genlerini büyütmek için PCR’dan yararlanıldığında verici DNA’larının alıcıda yaklaşık 7 gün dayandığı görülmüş. Ayrıca büyük miktarlarda kan nakli yapılmış, travma mağduru kadınlar üzerinde yapılan bir başka çalışmada, vericinin lökositlerinin bir, bir buçuk yıl varlığını sürdürdüğü ortaya çıkmış. Bütün bunlar neyi gösteriyor? Bu çalışmalar çok hassas tekniklerden yararlanılarak yapılmış; verici DNA’sı, daha fazla miktardaki alıcı DNA’sına göre büyütülmüş. Alıcı ve vericinin ortak genlerinin büyütüldüğü çalışmalarda, sonuçlar alıcının kendi DNA’sının daha baskın olduğunu gösteriyor. Bu da vericinin DNA’sının görece olarak önemsiz ve kısa süreli bir varlık gösterdiği anlamına geliyor. SOLDAN SA A 1. ABD’nin tüm insanlı uzay uçuşlarının gerçekleştiği, Florida’daki merkez. 2. “Nikolaus …” (1876’da, dört zamanlı bir motor yapan Alman mühendis) – Sevgi bağlılığı – Özsu. 3. “Pier … Pasolini”(İtalyan sinema yönetmeni) – Kolyos, uskumru gibi balıkların ufağı – Kore para birimi. 4. Şamanizmde yer altı ve kötülük tanrısı – Suriye’nin başkenti. 5. Uzunçalardan kısa, 34 şarkılık kayıtlara verilen ad – Kuvvetin azalması ya da kaybı – Bir kan grubu. 6. Afrika’da bir ülke – Yiyeceği ortaklaşa sağlanan toplantı. 7. Üstten sağa doğru eğik olan basim harfi – Datça’daki antik kent. 8. İzmaritgillerden bir balık – Kulak yıkama aleti. 9. Kuzey Amerika’daki bir Kızılderili kabilesi – İlerleyen, acil, had hastalık – Verme, ödem. 10. Rezonans, tannanlık – Sade yağ ile pişirilen bir çeşit kabak ya da patlıcan yemeği. 11. Hindistan’da, yokluğa, eziyete kendini alıştırmış derviş – Bir tür keten, patiska ya da basma. 12. Bir elektrolitteki artıuç – Yelkenlilerde, yelkeni, sancağı ya da sereni aşağıya indirme – Resmi Gazete (kısa). 13. Hindistan’da bir din – İlaç – Güzel kokulu bir madde – Gelecek. 14. Havuç – Yapay dokuma ipliği. 15. Sahip – Negatif elektron atomu. YUKARIDAN A A IYA 1. “Nicolaus …” (Güneşin sistemimizin merkezi olduğunu belirten ve modern astronominin kurucus olan Polonyalı astronom) – Bir kıta adı. 2. Mazdek şit mineral yağ – Bir hitap ünlemi. 5. Yay silahı – “Abebe …” (Etiyopyalı unutulmaz maratoncu) – Bir deniz adı. 6. Şikar – Bir Japon şiiri türü – Yerine koyma. 7. ABD’de bir eyalet – Orta Asya’daki en yüksek platonun adı – Bir harfin okunuşu. 8. Ses yitimi – Tatlı bir çörek türü – Maskara. 9. Bir ilimiz – Bir cins ince, sık dokunmuş patiska – Yeniden, tekrar. 10. Bir tür deniz memelisi – Değiştokuş. 11. Gün, gündüz – Bir iç organımız – Lavrensyumun simgesi – Bir bilgiyi gösteren simgeler dizgesi. 12. Arseniğin simgesi – Çekmecelerine çamaşır konulan dolap – Ünlü bir otomobil markasını simgeleyen harfler. 13. Herhangi bir yere yanaşmış filikanın kürek çekmeksizin ilerlemesi için verilen emir – Saydam – Telefon sözü. 14. Edebiyatın bir dalı – su – “William …” (1846’da, bir çene ameliyatı sırasında güçlü bir anestezik olan eteri kullanan Amerikalı dişçi). 15. Avrupa’da bir ırmak – Yunan alfabesinde ikinci harf – Açık deniz. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Sivrisineklerin virüslerle mücadele mekanizmas Soru: Bat Nil ate i ve deng hummas gibi ölümcül hastal k virüslerini ta yan sivrisinekler niçin bu hastal klara yakalanmazlar? Yan t: Scientific American, Şubat 2009www.SciAm.com Şu anda geçerli olan kurama göre virüsler ve sivrisinekler uyum içinde yaşamak üzere evrilmişlerdir. Ancak entomologlar (böcek bilimciler) bunun tam tersinin doğru olduğunu ortaya çıkarttılar. Bilim insanları son yaptıkları bir çalışmada sivrisineklere test virüsü bulaştırdılar. Sonuçta sivrisineğin bağışıklık sisteminin, patojenin (hastalığa neden olan şey) genetik malzemesini parçalayarak işe yaramaz hale getirdiğini ve sivrisineğin hastalanmadığını gördüler. Oysa tam tersi, gen parçalayan mekanizmasının bloke edilmiş olduğu, genetiğine müdahale edilmiş virüsler sivrisineklere bulaştırıldığı zaman, böceğin bu saldırıya dayanamadığını ve öldüğünü gözlemlediler. Bu keşif, sivrisineklerin virüs öldürücü özelliklerini taklit eden antiviral ajanların geliştirilmesinin yolunu açabilir. (The Proceedings of the National Academy of Sciencesonline 1 Aralık 2008 V O S T O K M A S A F A K O Y A G V O G O A G A N A MO D A K O N F O H O O K A B B İ R P A O A P İ K R S E İ L A T T O L E P E Z E R N F K A R A L İ N E R Z M K A N O T R O S O C N A E L İ R A D Z A D E N İ Z A L T I A R A Z İ Y E P L H A A N Ö A R P L T A S T M U İ Ç B A D K A A İ N L A K L İ İ Z O N K O R A A R A N U T E A L E B N L M I R A Z C U K M İ T R E M A B E d ü ş ü n SORULAR GAZZE'DE VAHŞET Düzenleyen: Sn. Ender Aktulga'nın katkılarıyla,Necah Büyükdura Gazze'de olup bitenler, dehşet ve vahşet boyutlarına ulaşan şiddet ve zulüm, insanın kanını donduruyor. Dünyanın bir şey yapmıyor olması insanı kahrediyor. İsrail’in terörü, zulmü ve vahşetinin Gazze'de hüküm sürdüğünü ifade eden aşağıdaki toplama işleminin terimlerindeki sözcüklerde 17 harf, 17 rakamı simgeliyor. "DEH ET VE VAH ET" sözcüklerinde kullanılan 7 harf, 0'dan 6'ye kadar olan rakamların yedi tanesini, geriye kalan 10 harf ise, 0'dan 9'a kadar olan rakamları simgeliyor. SRA L + TERÖRÜ + ZULÜM + VE + VAH ET = GAZZEDE 30 Ocak tarihli su doku ‘nun yanıtları Soru: "VAHŞET," "ŞİDDET" ve "DEHŞET" sözcükleri birer asal bir sayı olduğuna göre, "TERÖR" sözcüğünün simgelediği sayı kaçtır? 1140.sayıdaki “Karlı Kara Kışım Geri Gelmiş” isimli bilmecenin yanıtı: KARAKIŞ = 6505649 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Necah BüyükduraAnkara, Ender Aktulgaİstanbul, Nesrin Gönülİstanbul, Duygu MermerkayaAnkara, Sevil AvşaroğluAnkara, Ahmet AvşaroğluAnkara Naim Uygunİstanbul. Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, (reyhan@cumhuriyet.com.tr) eposta adresine veya derginin 3.sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese postayla gönderebilir veya telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz