Katalog

TARTIŞMAEDİTÖRE MEKTUP Çarlığı ve Osmanlı İmparatorluğuyla ilgili dış politikasına destek sağlamak için Darwin’i evinde bizzat ziyaret bile eder. Bu olaylardan kısa bir süre sonra Ortodoks Rus Çarlığı, İngilizlerin teşvikiyle, dindaşı Bulgarları korumak için 1877 yılında Osmanlılara savaş açar ve bunun sonunda tüm balkanların siyasi coğrafyası değişir. Din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenliği Yükseköğretim Genel Kurulu; ülkemizde yasal olarak din öğretimi yapan Kuran Kursları, İmam Hatip Liseleri ve İlahiyat Fakültelerine dördüncü bir kurum olarak Eğitim Fakültelerini de eklemiştir. Prof. Dr. Rıfat Miser, miser@education.ankara.edu.tr tedir. lahiyat fakültelerine bağlı "İlköğretim 4) 430 sayılı Öğretim Birliği Yasasının 4. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenmaddesi; "..imamet ve hitabet gibi hidemaliği" programlarını, aynı üniversitelerin tı diniyenin ifası vazifesiyle mükellef meeğitim fakültelerine "Din Kültürü ve Ahlak murların yetişmesi için de ayrı mektepler Bilgisi Eğitimi Bölümü" olarak bağlayan küşat edecektir" demektedir. Bu yüzden; YÖK kararı, bilime aykırı olduğu gibi devamacı din öğretimi yapacak öğretmenleri rim yasalarından biri olan 430 sayılı Öğreyetiştirmek olan Din Kültürü ve Ahlak Biltim Birliği Yasası’na da aykırı gözükmektegisi Öğretmenliği Programları’nın, Öğretim dir. Çünkü: Birliği Yasası uyarınca "ayrı okullar" olarak 1) Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretsürdürülmesi gerekirken; olgusal bilgi temelmenliği Programları, anayasanın 24. maddeli bir öğretim ve araştırma alanı olan eğitim si uyarınca zorunlu tutulan "din kültürü ve fakültelerine bağlanmasının yasaya aykırı ahlak öğretimi" yapmakla görevli öğretmenolduğu düşünülmektedir. leri yetiştirmektedir. 2) İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak BASININ YAKLAŞIMI Bilgisi Dersi Öğretim Programları’na bakılBu YÖK düzenlemesi yaygın basın kurudığında, bu dersin özel amaçlarından (heluşları aracılığıyla kamuoyuna "çağdaş anladeflediği davranışlardan) bazılarının şunlar yışla öğretmen yetiştirme" olarak yansıtılolduğu görülmektedir: Yüce Tanrı’nın dumış; "Hadis, Tefsir dersleri kaldırıldı" gibi aları işittiğine ve duaları kabul ettiğine yanıltıcı açıklamalarla ve "büyük reform" inanma ve bu bağlamda Fatibaşlığıyla kamuoyuna sunulmuştur. ha, İhlâs, Kevser, Asr, SübhaKonunun basında yer alışı, değineke, Tahiyyat, Rabbena, Salli şikliği kimin getirdiğine bağlı (halo YÖK kararı ve Barik gibi sureleri ve dualaeffect) bir tepki verildiğini ortaya koyÖğretim rı ezberden okuma ve anlamlamaktadır. 26 yıldır YÖK denetiminde rını söyleme; Kelimei Tevhid Birliği olan ilahiyat fakültelerinin çağdaş olve Kelimei Şehadet getirerek mayan bir anlayışla din kültürü ve ahYasa’larına anlamlarını söyleme; oruç bolak bilgisi öğretmeni yetiştirdiği savıaykırıdır zan durumları sayma ve oruç nın dayanağı nedir? Programın yarısıibadetinin kişiye ve topluma nı oluşturan dinsel dersleri, ilahiyatçı kazandırdıklarını kavrama; caolmayan öğretim elemanları mı vereminin bölümlerini ve görevlilerini tanıma... cektir? Yaygın basın kuruluşları bu ve benzeSeçilen bu örnekler, din kültürü ve ahri soruları hiç sormadan, eleştirel değerlenlak bilgisi dersinin, dinler hakkında genel dirmelere yönelmeden haberi vermek yolubilgiler veren bir ders olmaktan çok; ilköğnu seçmiştir. retim öğrencilerini, İslam dininin inançları, ibadet ve ahlâk esasları konularında bilgiSONUÇ lendiren bir ders olduğunu göstermektedir. Her ne niyetle alınmış olursa olsun, söz Dolayısıyla okullarda verilen bir din öğretikonusu YÖK kararı; dinsel derslere ağırlık mi hizmetidir. ve önem veren inanç temelli bir programı, 3) Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretolgusal temelli bir öğretim ve araştırma menlerinin görevi de bu hizmeti yerine gealanı olan eğitim fakültelerine bağladığı için tirmektir. Bu gerekliliği karşılamak üzere bilimsel açıdan uygun olmayan; resmi olarak Yükseköğretim Kurulu’nun 23 Temmuz din öğretimi yapan kuran kursları, imam 2006 günü onayladığı "Din Kültürü ve Ahhatip liseleri ve ilahiyat fakültelerine dörlak Bilgisi Öğretmenliği Lisans Programlarıdüncü bir kurum olarak eğitim fakültelerini ’na bakıldığında, seçmeli dersler de içinde de ekleyen ve bu nedenle Öğretim Birliği olmak üzere, programda 60 çeşit ders olduğu Yasası’na aykırı olan bir karardır. Doğru bilgörülmektedir. Bunlardan 31’i (%51’i) alan diklerinin tartışılmasından hoşlanmayan dersleridir yani dinsel derslerdir. Geriye kaeğitimciler ve sessizlik kültürünün içinde lan 29 dersin ise 17’si (%29’u) genel kültür, seslerin yankılanamaması, giderek eğitim yalnızca 12’si (%20’si) meslek bilgisi (pedafakültelerini, "kendisi muhtaç dede, gayrıya gojik formasyon) dersleridir. Bu dersler krenasıl himmet ede" durumuna düşürmekdi/saat olarak incelendiğinde ise toplam 152 tedir. Yükseköğretim Genel Kurulunun kredinin 77 kredi/saatinin dinsel derslere, bilime ve yasaya uygun gözükmeyen söz geriye kalan 75 saatinin genel kültür ve konusu kararı da bu yönde atılmış olumsuz meslek bilgisi derslerine ayrıldığı görülmekbir adım olarak görülmektedir. DARWİN BİR IRKÇI MIYDI? CBT 1038/22 9 Şubat 2007 Bu konu yaratılışçıların Darwin’le ilgili olumsuz kampanyalarının bir diğer boyutunu oluşturmaktadır. Açıklıkla söylemek gerekir ki, Darwin kesinlikle bir ırkçı, kafatasçı değildi. Kölecilik karşıtlığını nesiller boyu bir gelenek olarak yaşatan aileden gelmekteydi. Çünkü ırkçılığın başat ortağı kölecilikti. Din adamları ise çekilen acıların sessiz ortaklarıydı. Bununla ilgili çok ayrıntılı şeyler yazılabilecek olsa da, Darwin’in Beagle yolculuğu sırasında kız kardeşi Catherine Darwin’e 1833 yılında yazdığı mektupta yer alan bir paragrafı aktarmayı anlamlı buluyorum: .... "Seçimlerde de görüldüğü gibi, köleliğe karşı yaygın duyarlılığın, sürekli arttığını gözlemekteyim. İngiltere köleliği tamamen kaldıran ilk Avrupa ulusu olsa, bu onun için ne kadar övünülecek bir şey olur! İngiltere'den ayrılmadan önce, köleliğin olduğu ülkelerde yaşadıktan sonra tüm düşüncelerimin değişeceği bana söylenmişti; şu an farkında olduğum tek değişiklik, zenci karakteri hakkında Darwin bende çok daha yüksek bir takdirin oluştuğukesinlikle bir dur. Böyle neşeli, içten, dürüst ifadeli ve böyırkçı, kafatascı lesine sağlıklı, kaslı bedenlere sahip bir zenci değildi. Kölecilik görüp de ona karşı sevecenlik duymamak olanaksızdır." karşıtlığını .... nesiller boyu bir Peki Darwin bunları ne zaman söylegelenek olarak mişti? Örneğin 19. yüzyıl Amerika’sının en yaşatan aileden önemli doğa bilginlerinden, yaratılışçı Logelmekteydi. uis Agassiz’in, zencilerle beyazların ayrı türler olduğunu ve Tanrı tarafından farklı zamanlarda yaratıldığını söylediği bir dönemde... Bunlara karşılık Darwin "İnsanın Türeyişi" kitabında "Bugünkü insan ırkları, renk, saç, kafatası biçimi, vücut oranları, vb. gibi birçok bakımdan farklı olmakla birlikte, yapılarının tümü dikkate alınırsa, pek çok noktada birbirlerine büyük ölçüde benzemektedirler. Bunların birçoğu öylesine önemsiz ya da apayrı niteliktedir ki, kökenleri başka olan türlerin ya da ırkların onları ayrıca kazanmış olması, son derece olanaksızdır. Aynı düşünce, en farklı insan ırkları arasındaki zihni benzerliğin pek çeşitli yönleri için de, aynı ölçüde ya da daha çok geçerlidir." diyordu. Herhalde yaşadığı dönem göz önüne alındığında Darwin’in sözlerinin değeri daha iyi anlaşılmaktadır. Fakat tüm bunlar yanında, Darwin’in genelde Avrupa, özelde ise AngloSakson kültürüne hayran olduğunu söylemek de gereklidir. Bir insan topluluğunun bilim, sanat ve edebiyat üretmedeki çaba ve yetisine çok önem veriyordu. Aristokrat değerlerin kararlı bir savunucusuydu. Toplumları bu açıdan değerlendirmekten, karşılaştırmaktan hatta kategorize etmekten kaçınmadı. Bu yönde günümüz ölçülerinde artık değeri olmayan görüşler kaleme aldığı da bir gerçektir. Fakat insana bakışındaki açıklık, samimiyet ve gerçekçilik açısından yaratılışçıların fersah fersah önünde olduğu açıktır. * Kafkas ırkları tanımı, beyaz ırklar tanımıyla birlikte tarihin farklı dönemlerinde farklı olguları ifade etmek için kullanılmıştır. Bu bağlamda, Kafkas ırkları ifadesi orijinal metinde, esas olarak vurgulanmak istenen "daha uygar ırkları" betimlemek için, yardımcı bir ifade olarak kullanıldığından, çeviride aynen korunmuştur. İ