Katalog

2006 BİLİM si yüksek bir sıvıyı bir düzlemin üzerine dökerseniz, önce sarmal şeklinde bir yığın meydana getirir. Ancak bir noktadan sonra yığının bir yanından aşağı doğru kaymaya başlar. Yoğunluğu azalmış ince bir sıvı tabaka bu ikisi arasında "lubrikanyağlayıcı" vazifesi görür ve karışmalarını önler. Daha sonra akan sıvı yığının yüzeyindeki bir çukurdan havaya doğru sıçrar. Bilim adamlarının video görüntülerinde, yüzeyden havaya sıçrayan bu U şeklindeki akıntıyı net bir şekilde görmek mümkün. Önceleri bir yansıma olarak düşünülen Kaye etkisinin, aslında sıvının incelmesi sonucu ortaya çıkan yağlama etkisi olduğunu keşfeden Versluis ve meslektaşları, bu keşiflerini lazer ışını uygulamalarında kullanmayı planlıyorlar. Böylece ışığın sıvı optik fiberler yoluyla nakledilme olasılığı gerçek olabilecek. 8)YÜRÜYEN İNSANLARI UZAKTAN KUMANDA İLE YÖNLENDİRMEK B ilim adamları, yürümekte olan insanları uzaktan kumanda ile yönlendirebileceklerini kanıtladılar .Avustralya, Sydney’deki araştırmacılar, gözleri bağlı deneklerin kulaklarının arkasına elektrik akımı vererek, dengelerini ve navigasyonlarını etkilediler ve bu şekilde bir botanik bahçesinin yollarında istedikleri yöne doğru yürümelerini sağladılar. Aynı tekniğin sanal gerçeklik simülasyonlarında veya taşıt tutmalarının tedavisinde kullanılabileceğini ileri sürülüyor. Bilim adamları yürürken RİCHARD Fitzpatrick gözleri bağlı bir hem dengemizi deneği yönlendiriyor dik bir pozisyonda koruduğumuzu, hem de belirli bir yöne doğru kendimizi yönlendirdiğimizi söylüyor. Bunu başarabilmek için beynimiz gözlerimizden, kulaklarımızdan ve diğer sinyallerden yararlanır. Bütün bunların bir uyum içinde çalışması, oldukça karmaşık bir süreci gerektirir. Ancak gözleri bağlı olarak yürürken (veya geceleri yürürken) kulaklar, denge ve navigasyon için temel sensör vazifesi görür. İşte bilim adamları bu sensörlere müdahale ediyor. "Galvanik vestibüler uyarıGVS" denilen bu uzaktan kumanda tekniğinde, kulağın arkasındaki cildin üzerine elektrotlar yerleştirilir. Bunlar, aralarında yarım daire şeklindeki kanallar da dahil olmak üzere içkulakta dengeyi uyarır. Bu sıvı dolu tüpler kafanın hareket ettiğini anlar ve beyne elektrik impulsları gönderir. GVS’nin yarattığı yapay elektrik sinyalleri insanda kafasını oynatıyormuş duygusunu uyandırır. Uzaktan kumanda ile yürüyen insanları yönlendirme yeni bir çalışma değil. 1999 yılında ilk kez denenmesine karşın bugüne dek nasıl çalıştığı tam olarak anlaşılamamıştı ve ilk başlarda denekler yürürken dengelerini tam olarak sağlayamıyorlardı. Oysa yeni çalışmada insanlar dengelerini kaybetmeden yürüyebiliyor. Bilim adamları şimdi tekniğin yaygın bir şekilde kullanılabilmesi için kusurlarını gidermeye çalışıyor. Bu sorunların çözümlenmesi durumunda GVS’ler uçuş simülasyonlarında, sanal gerçeklik oyunlarında, taşıt tutmalarının tedavisinde kullanılabilecek 9)BUZDAĞLARINI OLUŞTURAN VE KIRAN ETMENLER AYNI 1 912 yılında Titanik’in batmasına ve 1500 kişinin ölümüne yol açan buzdağı, tarihte ne ilk ne de sondu. Bu tarihten sonra 1987 yılında B9 adı verilen 150 km uzunluğundaki başka bir buzdağı Antarktika’daki Ross Ice Shelf’inden (Ross Buz Sahanlığı) koptu. Aynı sahanlıktan kopan B9’un küçük kardeşi B15 buzdağı, Rhode Island boyutlarındaydı. Ancak son günlerde gündemin ilk sıralarında yer alan en ünlü buzdağı B15A. B15A’yı inceleyen buzul bilimciler, bunun Ekim 2005 tarihinde Alaska Körfezi’nde meydana gelen bir fırtına’nın sonucunda ortaya çıkan dev dalgalarla kırıldığını keşfettiler. Bu buluş bilim dünyasında şok yarattı, çünkü dalganın B15A’ya ulaşması için 13.500 km’lik bir mesafeyi kat etmesi gerekiyordu. Çarpışma sırasında 100 x 30 TEKNOLOJİ=YAŞAM Edip Emil Öymen eoymen@bilgi.edu.tr 3 MİLYON TIK Saatchi’nin web sitesindeki öğrenci (student) ve sanat (art), yani "stuart" bölmesi kasım ayında açıldı. Ama büyük bir ilgi gördü. Demek ki böyle bir siteye ihtiyaç varmış! *Halen 20 bin 700 genç sanatçı, eserlerini burada sergiliyor. Bunların 12 bini İngiliz ve Amerikalı. Aralarında Türkler de var. *Bu sitede kendi web sitesini açan sanat öğrencisi sayısı 1.300. *Sitede 2 bin sanat videosu sergileniyor. *Her hafta kaydolan yeni sanatçı sayısı 800. *Stuart, günde 3 milyon kez tıklanan en popüler sitelerden biri. *Burası sadece bedava resim sergisi değil: Fikir alışverişi, tartışma, tanışma ortamı. Bir tür MySpace işte. *Sitede yer bulmak için isim, cinsiyet, okul, ülke, eposta adresi yeterli. *Aracısız, komisyonsuz direkt satış için pazaryeri. 200’ü Türk, 20 bin 700 genç sanatçı eserlerini, ünlü reklamcı ve sanat koleksiyoncusu Charles Saatchi’nin açtığı sitede sergiliyor. Güzel Sanatlara Global Agora İnternette 150 milletten sanatçıya bedava sergi alanı açıldı. Bu sanatçılar ünlü değil. Hatta belki sanatçı bile sayılmazlar. Henüz öğrenciler. Ama "eserlerini" dünyaya sunma şansları var artık. Belki içlerinden bazıları gerçekten yaratıcı ve çığır açıcı birer sanatçı olabilecek. Bilmiyoruz. Henüz tanınmayan genç ressamların, amatör fotoğrafçıların, grafik tasarımcıların, tanınmak için galeri kapısı aşındırmasına gerek kalmadı. Sanat fuarlarında, yüzlerce benzerleri arasında eser sergilemeye de... Türkiye’den de 200 kadar genç sanatçı adayının yaptığını yapabilirler: Charles Saatchi’nin web sitesinde açtığı "Stuart" adlı bölmede eserlerini dünyaya gösterebilirler. (saatchigallery.co.uk) Charles Saatchi kim? Bağdatlı bir Sefarad Yahudisi saatçinin oğlu. 4 yaşından beri yaşadığı İngiltere’nin en karizmatik reklamcısı ve en tanınmış çağdaş sanat koleksiyoneri oldu. Kendi adına galeri açtı, kapattı. Yeniden açıyor: Londra’nın en seçkin semtlerinden Chelsea’deki ünlü binalardan birini (yakın zamana kadar askeriyeye ait kışlayı) galeri olarak açmaya hazırlanıyor. Saatchi ismi, anglosakson dünyasında, çağdaş sanatla ilgilenen herkesce bilinir. 1979 genel seçiminde Margaret Thatcher’in büyük galibiyetinde Saatchi’nin seçim afişlerinin payı vardır. SATILIK SANAT Saatchi’nin uluslararası güzel sanatlar öğrencilerine sağladığı bu mükemmel olanak, sanat piyasasına yeni isimler arayanların da işine yaradı: Sanat galerileri, müze küratörleri, büyük şirket yöneticileri, koleksiyonerler için Stuart, ideal bir eşelenme ortamı. Çünkü burada her şey satılık. Ve şimdilik üç kuruşa. Saatchi, ismi cismi duyulmamış genç sanatçılardaki dehayı herkesten önce keşfederek dünyaya tanıtıyor. Listesindeki en ünlü isim, her eseri tartışma yaratan Damien Hirst. 1990’a kadar hiç kimseyken, Charles Saatchi’nin bir eserini almasıyla Damien Hirst, dünya çağdaş sanat piyasasının yaratıcı aykırı çocuğu olarak parlayıverdi. Türkiye’de sadece çağdaş sanatlarla ilgilenenlerin bileceği Jake ve Dinos Chapman, Rachel Whiteread, Chris Ofili gibi isimler de Saatchi’nin ilgisi üzerine Anglosakson dünyasında sivrildiler. Onların medya aracılığıyla yaşadıkları bu tanınmayı, şimdi çok daha genç ve çok daha çok sayıda sanatçı, İnternet aracılığıyla yaşayacak. CBT1034/14 12 Ocak 2006