Katalog

Yeni bilimsel yayın ve atıflar yükselişte Ülkemiz bilim insanlarımız son 20 yılda bilimsel yayınlar açısından sergilediği takdir edilecek başarımı, bilimsel atıflarda da gösteriyor. Bilimsel yayın sayısında artış yavaşlama eğiliminde. Dünyadaki payımız binde 12.5’a yükseldi. Bilimsel atıflar yayını gecikmeyle izlese de atıfların da hızla ilerlediği anlaşılmakta. Prof. Dr. Altan Onat, İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Emekli Öğretim ÜyesiEmekli diği dikkate alınırsa, ülkemizin ortalama yılda %22’lik hızla üstün bir performans yakaladığı göz ardı edilemez. Ülke gelişme tempolarının projeksiyonu yapılırsa, atıf sayısında Türkiye’nin 2008 yılında ancak 24’üncü sıraya yerleşebilmesi hedeflenebilir. Bilimsel yayın bakımından son yıllarda geride bıraktığımız Belçika, İsrail, Danimarka, Finlandiya ve Avusturya’ya atıflarda yetişmemiz ancak 2010 yılından sonra mümkün görünmektedir. Bu gecikme, atıf sayılarının bir yayını genelde 48 yıl gecikmeyle izlemesinin doğal bir sonucudur. Sonuç olarak, ülkemiz bilim insanları son 20 yılda bilimsel yayınlar açısından sergilediği takdir edilecek performans atılımını, bilimsel atıflarda da göstermektedir. Atıfların doğası gereği bir B ilim Atıflama İndeksi (SCI) verilerine göre, Türkiye kaynaklı bilimsel yayınların sayısı geçen yıla göre %1.1 artarak 17,385’a yükseldi ve ülkemiz bir önceki yıl elde ettiği dünyada 19’uncu sırasını korudu. Dünyada bilimsel yayınlardaki payımız geçen yıla kıyasla bir miktar ilerleme kaydetti, binde 11.8’den binde 12.5’a yükseldi. Verileri iyi değerlendirmek üzere, SCI Expanded’in uzunca bir süredir tek yıllarda tarama kapsamına yeni olarak aldığı bilimsel dergilerin bir bölümünü çift yıllarda kapsam dışına çıkardığını, ve bu nedenle toplam dergi ve yayın sayısının 2006 yılında %6 oranında azaldığını göz önünde tutmak gerekir. Bu ayarlama yapılınca, geçen yıl yayın sayımızın dünya geneline görece %67 arttığı ifade edilebilir. Bu oldukça iyi olmakla beraber, 2004 yılına kadar geçen süredeki %11’lik farka göre, yavaşlama sayılmalıdır. Nitekim, önümüzde bulunan Brezilya ve Tayvan daha hızlı bir gelişme gösterirken, gelişmemizin bu yıl düşüklüğü yüzünden, ara hafifçe açıldı. Önde gelen 50 ülke 2004 yılına kıyasla gelişme hızlarına göre sıralandığında, ülkemiz eskiden ilk 3’e girerken, son iki yılda ancak 11’incilikle yetindi. Dolayısıyla, "yarışan diğer gelişmekte olan ülkelere artık fark yapamıyor muyuz?" sorusu gündeme gelmektedir. Bir diğer olumsuz gelişme, tam metinli makale niteliğindeki yayınların toplamdaki payının, 2005 yılındaki %83.9 oranından 2006’da %81.3’e gerilemiş olmasıdır. BİLİMSEL ATIFLARDA HIZLA İLERLEME Geçen yüzyılın sonlarından beri bilimsel yayın sayısında kaydettiğimiz hamlelere karşılık, bunla rın kalitesinin yükselmediği, belki de düştüğü yolunda görüşler öne sürüldü, kaygılar dile getirildi. Memnuniyetle ifade edilebilir ki, eldeki veriler bu endişeleri doğrulamıyor. A.B.D.’nin National Science Foundation* verilerine göre, Türkiye 1992 yılında 1130 atıfla dünyada alınan toplam atıfların binde 0.4’ünü elde edip 40’ıncı sırada bulunuyordu. Bu düzeyin ülkemiz için geriliği temsil ettiği inkar edilemez. Ama Türkiye sonraki 5 yıl sonunda 2850 atıfla Mısır, Bulgaristan ve Şili’yi geçerek 37’nci sıraya yükseldi. Müteakip 6 yılda aldığımız atıflar hızla artarak 2003 yılında 10130 atıfla 30’uncu sıraya yerleşti. Bu dönemde ülkemiz Ukrayna, Güney Afrika, Portekiz, İrlanda, Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Singapur’u geride bıraktı. Atıflarda dünyadaki payımız binde 2.3’e yükseldi. Ülkelerin nisbi gelişme hızlarına bakarak, geçen yıl Arjantin, Meksika ve Yunanistan’ı da geride bırakmış ve 27’nci sıraya yükselmiş olmamız kuvvetle muhtemeldir. Atıflarda bu düzey de tatmin edici değildir. Bilimsel yayın sayısı dikkate alınırsa, son verilerde görülen atıfların 23 kat fazlasını Türkiye’den beklemek aşırı talepkarlık sayılmaz. Buna rağmen, son 10 küsur yılda atıflarımızda kaydedilen gelişmeyi küçümsemek kesinlikle doğru olmaz. Çünkü, 1992 ile 2003 yılları arasında sağladığı atıf sayısını yükseltme bakımından Türkiye, İran ve Güney Kore’nin ardından ve Çin, Tayvan ile Brezilya’nın önünde üçüncü sırayı kapmış bulunmaktadır. Elde ettikleri atıflarda gelişme itibariyle, ilk 10 sırayı alan ülkeler ve bu dönemdeki yıllık gelişme yüzdeleri Grafikte görülmektedir. Konuyu değerlendirirken, dünyada atıfların ortalama yılda %4.5 arttığı, bilimde önde giden büyük devletlerin yılda %2.6 ile %8 arasında bir gelişme sergile ŞEKİL 1992 yılını izleyen 11 yılda bilimsel atıflarda en hızlı ilerleme kaydeden 10 ülke ve ortalama yıllık artış yüzdeleri. gecikme söz konusu olmakla birlikte, karamsarlık yersizdir. Daha hızlı bir gelişme amacıyla, potansiyelimizi daha rasyonel biçimde kullanmaya çalışmalıyız. Bilim Atıf İndeksi’nin 2006 yılına ait yayın verileri, Türkiye’nin ülke sıralamasında 19’uncu yerini koruduğunu göstermekte, gelişme temposunun son 2 yılda yavaşlama eğilimine girdiğini düşündürmektedir. *National Science Foundation, Division of Science Resource Statistics. Science and Engineering Indicatorrs 2006. Citations of Articles. İTÜ ROBOT OLİMPİYATLARI’07 İstanbul Teknik Üniversitesi Kontrol ve Otomasyon Kulübü (OTOKON) tarafından 24–2526 Nisan 2007 tarihlerinde İTÜ Ayazağa Yerleşkesi’nde düzenlenecek olan İTÜ Robot Olimpiyatları ’07 Türkiye’de robotikle ilgilenen herkesi İstanbul’da bir araya getirmeyi hedefliyor. Bu yıl ilki düzenlenecek olan ve katılımcılara 6 kategoride yarışma imkânı sunan etkinlik ayrıca sergiler aracılığıyla da katılımcıların ürünlerini sunmalarına olanak sağlayacak. Türkiye’de robotiğe ilgi çekilmesi, katılımcılara bu alanda farklı açılımlar kazandırılması, Türkiye’nin bilim ve teknolojinin neresinde olduğunun sorgulanması amaçlarıyla düzenlenecek etkinlikte yarışma ve sergilerin yanı sıra seminer, söyleşi, panel ve çalıştaylarla da katılımcılar kendilerini geliştirebilme fırsatını yakalayacaklar. İlgilenenler için: www.ituro.org ODTÜ TEKNOKENT’TE EĞİTİM ODTÜ Teknokent’te Eğitim Dönemi Devam Ediyor. Eğitimler şu alanlarda veriliyor: 1 Yeni İş ve Yeni Ürün Geliştirme (YENİ!) 2 BASEL II Kapsamında KOBİ Banka İlişkisi Eğitimi 3 Savunma Sanayinde Alt Sözleşme Yönetimi 4 Lojistik Mühendisliği ve Lojistik Yönetimi 5 KOBİ'lere Savunma Sanayi Eğitimi ODTÜ Teknokent binalarındaki toplantı salonlarında ve OSTİMODTÜ Teknokent Binası toplantı salonunda gerçekleşecek olan eğitimler, başta ODTÜ Teknokent ve OSTİM çalışanları olmak üzere dışarıdan katılacak herkese açıktır. Kayıt için yetkili isim: Sn. Betül Sabah, (0312) 210 64 00 CBT 1034/11 12 Ocak 2007 BİLİMSEL BAŞARI MI