Katalog

gencbilimci@hotmail.com Neden, niçin, nasıl? SUYUN YOĞUNLUĞU Bir adet pişmemiş yumurta Tuz Su Derince ve şeffaf bir bardak Tuzu karıştırmak için kaşık Eğer bir çiğ yumurtayı çeşmeden akan suyla doldurduğumuz bardağa koyarsak yumurta batar. Çünkü yumurtanın yoğunluğu suyunkinden fazladır. Annem ağlıyor! Mutfakta soğan ayıklarken ağlayan anneler hepimizin çok iyi bildiği bir görüntü. Sadece anneler mi? Kimi zaman biz de ağlıyoruz. emek hazırlarken annenizin kimi kez iki gözü iki çeşme nasıl ağladığını fark etmişsinizdir. “Neden ağlıyorsun?” diye sorduğunuzda ise çoğunlukla şöyle cevap verir, “Soğandan!” Soğan, kükürt içeren bir maddedir ve kesilirken serbest kalan kükürt bileşimi havadaki su buharı ile birleşir. Ve bu buhar göz, burun ve ağızdaki sinir uçlarında bazı rahatsızlıklar yaratır. Bu rahatsızlılar tabii ki her insanda aynı olmaz. Kimimiz çok fazla rahatsız oluruz, kimimiz fark etmeyiz bile. Ya da kükürt oranı az olan bir soğan türüyle karşılaşmışsak hiç rahatsız olmaz ve dolayısıyla hiç ağlamayabiliriz. Yani bir damla göz yaşı dökmeden soğan doğramayı başarabilenler de var. Annenize, bilim adamlarının araştırmalar sonucunda bulduğu, acısız soğan doğrama yöntemlerinden söz ederek yardımcı olabilirsiniz. Mesela, soğanı doğramaya kökün ters yönünden başlamasını önerin. Tıpkı tersten doğramak gibi keskin bıçak kullanmak da faydalı olabiliyor. Keskin bıçak hücrelere daha az zarar verdiği için açığa daha az kükürt çıkıyor ve böylece sinir uçlarımız rahatsız olmuyor. Soğanları buzdolabında bekletmek veya akar su altında doğramak da önerilen yöntemlerden. Soğuk kimyasal reaksiyonu yavaşlatan önemli bir etmen olduğundan çoğunlukla işe yarıyor. Şimdi bardağa koyduğumuz suya yaklaşık 10 çorba kaşığı tuz katarak karıştırıyoruz. Tuzun iyice eridiğinden emin olunca yumurtayı tekrar suya bırakıyoruz. NELER OLUYOR? Yumurtamız suya batmadan yüzüyor. NEDEN? Çünkü artık suyun yoğunluğu yumurtanınkinden fazladır. Y Bir de böyle deneyelim! Bardağın yarısına kadar tuzlu su doldurun. Bir başka yerde gıda boyasıyla renklendireceğiniz sade suyu tuzlu suyun üstüne yavaşça ekleyin. Böylece tuzlu ve sade suyun birleştiği yeri rahatça görebileceksiniz. Yumurtayı kabın içine bıraktığınızda tuzlu suya kadar olan yerde asılı kaldığını göreceksiniz. Yumurtayı ikinci kez suya koymadan önce iyice kurulamayı unutmayın. DüşünEğlen 1. Cisimlerin uzaklaştıkça daha ufak görünmesine ne denir? a. perspektif b. gölge c. opak 2. Bitkilerde gövde hangi görevi yerine getirmez? a. besin depolar b. toprağa tutunur c. solunum yapar 3. Koyunlar hangi özelliklere sahiptir? a. süt bezlerine sahiptir b. akciğer solunumu yapar c. et ile beslenir 4. Hangi meslekte ses kaydı daha az önemlidir a. müzisyenlik b. radyoculuk c. bilgisayar mühendisliği GEÇEN SAYININ ÇÖZÜMÜ: 1c, 2a, 3a, 4b 9. ULUSAL GÖKYÜZÜ GÖZLEM ŞENLİĞİ Bütün amatör gökbilimcilere açık olan Gökyüzü Şenliği bu yıl 9. kez düzenleniyor. Katılımcılar, 1820 Ağustos tarihleri arasında, Antalya Saklıkent’te bulunan TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi’nde buluşacaklar. Gökyüzü gözlemciliği ve gökbilim hakkında bilgi de verilecek olan şenlik, Perseid Göktaşı yağmurunun en yoğun olduğu zamana denk geliyor. Şenlikle ilgili ayrıntılı bilgiyi TÜBİTAK Bilim Çocuk Dergisi’nden alabilirsiniz. Tel: 0312.468 53 10 / 1180 ya da 4303 Biliyor musunuz? ÇAMAŞIR MAKİNESİ Çamaşır makinesi ilk kez 1851 yılında Amerikalı James King tarafından keşfedilmiştir. İlk makine, bir kolla döndürülen silindirinden oluşmaktaydı. Oysa 1906 yılında Amerikalı Alva Fisher tarafından yapılan makine ise elektrikliydi. Yatay yerleştirilmiş metal bir tambur içinde yıkanan çamaşırlar döndükçe birbirinin üzerine devrilerek temizleniyordu. Tambur bir elektirik motoruyla dönmekteydi. CBT 1003/22 9 Haziran 2006